Το βιβλιοπωλείο Atlantis Books στη Σαντορίνη άλλαξε τοποθεσία και τα τελευταία δύο χρόνια βρίσκεται στο βόρειο χωριό Φηροστεφάνι της Θήρας. Παρά τις φήμες ότι θα έκλεινε λόγω των δυσκολιών που αντιμετώπιζε με τη μετακόμισή του από την Οία, αυτή η Ατλαντίδα δεν έχει χαθεί. Αντιθέτως, παραμένει ένα από τα πιο όμορφα βιβλιοπωλεία του κόσμου, με μία γενναία ιστορία πίσω του κι ένα ρομαντικό μέλλον μπροστά του. Ο εμπνευστής και ιδιοκτήτης του, Craig Walzer, μας συστήνει το νέο Atlantis Books στο νησί της Σαντορίνης.
«Για 19 χρόνια ήμασταν στο κέντρο της Οίας σ’ ένα εκπληκτικό μέρος, μέσα στον παλμό της πόλης αλλά και τόσο μακριά από τη φασαρία, όπου μπορούσαμε να απολαύσουμε τη θέα της Καλντέρας όλοι δωρεάν κι είχαμε χώρο για να διαβάσουμε σε μοναδικό σημείο τα βιβλία μας. Μέσα από προσωπική δουλειά σε αυτό το κτήριο είχαμε φτάσει πάρα πολύ κοντά στο να ολοκληρώσουμε το βιβλιοπωλείο, όπως το είχαμε αρχικά συζητήσει και φανταστεί. Και τότε, μετά από περίπου 20 χρόνια, μας ανάγκασαν να φύγουμε γιατί η Οία δεν είχε πλέον χώρο για ένα βιβλιοπωλείο. Ήρθαμε λοιπόν σ’ ένα τελείως διαφορετικό σημείο και, πιο ώριμοι πλέον, ξαναχτίσαμε τον χώρο μας, αλλά με τα ίδια κομμάτια ξύλου που χρησιμοποιούσαμε με τη φιλοσοφία της ανακύκλωσης στο προηγούμενο βιβλιοπωλείο. Το δύσκολο κομμάτι σε αυτή την καινούργια αρχή ήταν ότι έπρεπε να επιστρέψω στο mindset που είχα 20 χρόνια πριν, δηλαδή στο ότι, όποιον χώρο και να μου έδιναν (ακόμη και δημόσιες τουαλέτες), εγώ θα ήμουν χαρούμενος που θα κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα. Και η αλήθεια είναι πως κάθε μέρος έχει τη δυνατότητα να γίνει αυτό που έχεις οραματιστεί κι ονειρευτεί. Έτσι λοιπόν, είτε προσαρμόζεσαι είτε το πιάνεις από την αρχή».
Δύο λόγια για την ιστορία του Atlantis Books & του Craig Walzer στη Σαντορίνη
Το National Geographic έχει κατατάξει το Atlantis Books στη λίστα με τα 10 καλύτερα βιβλιοπωλεία του κόσμου, ενώ οι New York Times το έχουν χαρακτηρίσει ως μία «όαση αυθεντικότητας». Τι κάνει όμως το βιβλιοπωλείο του Craig, να θεωρείται ως ο παράδεισος των φίλων του βιβλίου;
«Για να μπορέσω να απαντήσω ιδανικά σε αυτή την ερώτηση, θα έπρεπε να βρεθώ στη θέση του επισκέπτη μας και να το δω από τη δική του οπτική. Τότε λοιπόν θα ήθελα να δω καλά βιβλία, σπάνια βιβλία που μπορεί να μη διάβαζα ποτέ αν δεν τα έβρισκα μπροστά μου και βιβλία που θα έλκυαν ακόμη και τους non-book lovers. Αν δεν έχεις καλά βιβλία σ’ ένα ιδιαίτερο κι όμορφο βιβλιοπωλείο, τότε θα ήταν απλά μία απόσπαση προσοχής».
Η ιστορία του Craig Walzer στη Σαντορίνη ξεκινάει το 2004, όταν βρέθηκε τυχαία στο νησί για διακοπές μαζί με τον συμφοιτητή του, τον Oliver Wise. Πήραν το πρώτο εισιτήριο από τον Πειραιά και ταξίδεψαν στη Θήρα. Ο Craig είχε περάσει το προηγούμενο καλοκαίρι του ζώντας στο Παρίσι, παρασυρμένος από την ατμόσφαιρα του θρυλικού βιβλιοπωλείου Shakespeare & Company. Εκεί είχε νοικιάσει μια σοφίτα στη Rue Dauphine κι έβγαζε τα προς το ζην διδάσκοντας αγγλικά. Γιος γιατρού, με σπουδές στην Οξφόρδη. Αγαπούσε πολύ τις αστικές ανατροπές και την «εκκεντρικότητα». Καθώς πλησίαζε η αποφοίτησή του από το Brown, είχε ήδη γίνει δεκτός σε ένα τετραετές πρόγραμμα στο Harvard, το οποίο περιελάμβανε τόσο τη φημισμένη Νομική Σχολή όσο και τη Σχολή Διακυβέρνησης John F. Kennedy. Εκείνος, όμως, επέλεξε να αναβάλει την εγγραφή του για έναν χρόνο, αποφασίζοντας να δημιουργήσει με τέσσερις φίλους το Atlantis Books.
Επιστρέφουμε λοιπόν στη Σαντορίνη, τότε που οι δύο νεαροί συμφοιτητές, ο Craig και ο Oliver, έκαναν ανέμελες διακοπές. Μία μέρα, ξέμειναν από τα βιβλία τους, αφού τα είχαν διαβάσει όλα. Αναζήτησαν στο κέντρο του νησιού ένα βιβλιοπωλείο για το «book refill», αλλά δεν βρήκαν τίποτα παραπάνω από μερικά -σχεδόν τουριστικά στα μάτια τους- βιβλία του Stephen King. Το ίδιο βράδυ, και μετά από αρκετό κρασί, οραματίστηκαν για πρώτη φορά το βιβλιοπωλείο τους στη Σαντορίνη. Η σκέψη ήταν να κάνουν ένα βιβλιοπωλείο, το οποίο θα πρόσφερε την εμπειρία του βιβλίου σε αυτό το μαγικό μέρος και που κάποια στιγμή θα το κληρονομούσαν τα παιδιά τους. Το επόμενο πρωί -και χωρίς κρασί αυτή τη φορά- ο Oliver ρώτησε τον Craig: «Θα κάνουμε ένα βιβλιοπωλείο;» «Πάμε να το κάνουμε», απάντησε εκείνος. Και, σαν άλλοι wayfarers, ξεκίνησαν το ταξίδι τους στο νησί της Ελλάδας.
Ένας Αμερικανός στη Σαντορίνη
Αυτό που αναζητούσαν οι δύο Αμερικανοί, φοιτητές Φιλοσοφίας, ήταν η γαλήνη και η φυσική ομορφιά με τη θέα της Σαντορίνης, για να στεγάσουν το όνειρό τους -δηλαδή, ένα βιβλιοπωλείο- στον παράδεισο των διακοπών τους. Και το κυνήγησαν. Και μπορεί, πρακτικά, να μην ήταν όλα τόσο παραδεισένια, γιατί η Σαντορίνη δεν ήταν πλέον ο τόπος διακοπών, αλλά ο τόπος διαμονής και εργασίας. Όμως, οι ντόπιοι του νησιού στήριξαν πολύ το όραμά τους.
«Δεν θα μπορούσαμε να το είχαμε κάνει στην αρχή χωρίς την υποστήριξη των ντόπιων. Και μπορεί ο κόσμος να είναι πάντα καχύποπτος στην αρχή, με κάποιους να πιστεύουν ακόμη πως είμαι της CIA, αλλά μας είχαν δώσει όλη τη θετική ενέργειά τους και τα υλικά τους, και το απαραίτητο word of mouth, ώστε να έρθει κόσμος σ’ εμάς. Από τα καταστήματά τους, σύστηναν το Atlantis Books στους τουρίστες, για να μας επισκεφθούν. Οι άνθρωποι της Σαντορίνης είναι γενναιόδωροι, κι εμείς προσπαθούμε να προσφέρουμε βάζοντας τα δυνατά μας σε αυτή την κοινότητα, με όλο το background που μας χαρακτηρίζει, ακόμη και στη μη τουριστική περίοδο, όπου κάθε μέρα μοιάζει ίδια για έναν ντόπιο».
Στην ερώτηση αν εκτιμούν το βιβλιοπωλείο, παρά το ότι δεν αποτελεί μία τόσο κερδοφόρο επιχείρηση για ένα κατεξοχήν τουριστικό μέρος, αφού δεν είναι, για παράδειγμα, μία μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα ή χώρος εστίασης, ο Craig απαντά: «Κάποιοι το εκτιμούν γιατί θεωρούν ότι είναι σημαντικό για το προφίλ της Σαντορίνης, αφού πόλη χωρίς βιβλιοπωλείο δεν είναι πόλη. Κάποιοι χαμογελούν πάντα αλλά δεν έχουν μπει σ’ εμάς εδώ και 20 χρόνια. Είμαστε εντάξει και με αυτό. Υπάρχουν κι εκείνοι που έρχονται και βρίσκουν πρόσβαση σε βιβλία που δεν θα είχαν ποτέ, και τέλος υπάρχουν και μερικοί που θα προτιμούσαν να ήταν ένα ξενοδοχείο στο σημείο που υπάρχει το βιβλιοπωλείο. Χρειαζόμαστε να ανέβουμε λίγο στη λίστα της αγάπης σε αυτό το νησί. Το τελευταίο διάστημα ήταν πολύ δύσκολο για εμάς και δεν ξέρω αν το πρόσεξαν, αλλά έχουμε ανάγκη λίγη περισσότερη αγάπη, όπως συμβαίνει και με τα βιβλία. Εμείς, πάντως, εκτιμούμε όσους είναι πιστοί στο Atlantis Books επί 20 χρόνια και μας στηρίζουν».
Και ο Craig είναι ο μόνος, που έμεινε στο νησί της Σαντορίνης από την παρέα των Αμερικανών φοιτητών μόνιμα. Κι έτσι για την ιστορία, το φθινόπωρο του 2005 ξεκίνησε τελικά εκείνα τα μαθήματά του στο Harvard.
Τι να περιμένει κάποιος που θα μπει πρώτη φορά στο βιβλιοπωλείο Atlantis Books
«Το καλύτερο είναι να μην περιμένει κάτι. Ένα από τα πιο καλύτερα πράγματα είναι το ότι το βιβλιοπωλείο στο μέρος που είμαστε, αποτελεί μία έκπληξη για τους περαστικούς. Μπορεί λοιπόν να έρθουν σ’ εμάς για μία φορά στη ζωή τους ή μία φορά τον χρόνο, σε στιγμή που συνήθως δε χρειάζονται ένα βιβλιοπωλείο αλλά τότε είναι που τους κάνει μία ωραία έκπληξη. Οι περισσότεροι δεν ξέρουν ότι υπάρχουμε. Οπότε ελπίζω ότι το καλύτερο είναι να εκπλαγούν όταν μας δουν και να μην έχουν καμία προσδοκία. Απλά να πουν ένα γεια και να τους ξεναγήσουμε με θετική διάθεση και χωρίς να το παίζουμε έξυπνοι, στον χώρο μας. Εδώ μπορεί να έρθει κάποιος που αναζητά βιβλία μέχρι και στο ξενοδοχείο του, αλλά και κάποιος που δεν έχει την πολυτέλεια να χαθεί σ’ ένα βιβλιοπωλείο λόγω της καθημερινότητάς του και στο Atlantis Books έχει αυτή την ευκαιρία».
Ο Craig πιστεύει οτι κανείς δε χρειάζεται ένα βιβλίο το 2025, αφού υπάρχουν βιβλιοθήκες κι επιλογές οnline, αλλά παραμένει ωραίο το να θέλεις ένα βιβλίο και να έχεις ένα όμορφο μέρος για να το διαβάσεις όπως είναι η Σαντορίνη. Συχνά αφήνει σημειώματα στους επισκέπτες του, μόνο σ’ εκείνους που αισθάνεται πως θέλουν να μιλήσουν, με προτεινόμενα βιβλία και συμβουλές για το νησί. Ο ίδιος διαβάζει κάθε βιβλίο, αρκεί να είναι καλό. «Δε μου αρέσουν πολύ οι δράκοι, αλλά αν είναι ένα καλό βιβλίο θα διαβάσω και γι’ αυτούς». Πιστεύει ότι το κοινό του είναι δύσκολο, γιατί ο ανταγωνισμός του είναι η ίδια η ομορφιά του νησιού. «Είναι δύσκολο να ανταγωνιστείς αυτή τη θέα και τη μαγεία του ηφαιστείου, λέγοντας στο άτομο που απολαμβάνει τις διακοπές του, να διαβάσει ένα βιβλίο».
Στο Atlantis Books θα βρεις και σπάνια βιβλία. «Ψάχνουμε βιβλία, που κρατούν κι εμάς ενεργούς κι απασχολημένους. Παρόλο που μας έκλεψαν μία σπουδαία συλλογή σπάνιων βιβλίων κατά τη μετακόμιση από την Οία, έχουμε μία βιβλιοθήκη που δεν απευθύνεται μόνο στους book nerds αλλά σε όποιον αναζητά μία έξτρα μαγεία μέσα από ένα βιβλίο. Μέσα από το καλό μας γούστο, κρατούσαμε όποιο ιδιαίτερο βιβλίο στα χέρια μας κι έτσι δημιουργήθηκε αυτή η σπάνια συλλογή βιβλίων στο βιβλιοπωλείο μας».
Craig, τι σημαίνει σήμερα, μετά από όλο αυτό το ταξίδι, το βιβλίο για εσένα;
«Ακόμη και μετά από 20 χρόνια του Atlantis Books, μου αρέσει να διαβάζω. Λένε χιουμοριστικά ρώτησε έναν ψαρά αν μετά από τόσα χρόνια, θέλει να μυρίσει ένα ψάρι. Έτσι κι εγώ λοιπόν, μετά από όλα αυτά θέλω ακόμη να πιάσω και να διαβάσω ένα βιβλίο το βράδυ».
Διαβάστε ακόμα:
Αποστολή του Travel.gr στη Σαντορίνη -Εξερευνώντας το Μεγαλοχώρι, την αυθεντική πλευρά του νησιού
Μαγειρεύοντας γιαπράκια σε μια αυθεντική κουζίνα της Σαντορίνης
