Η εικόνα δυστυχώς τείνει να επαναλαμβάνεται χρόνο με το χρόνο, από το ένα καλοκαίρι στο επόμενο. Πανέμορφα, γραφικά σοκάκια των νησιών μας, που ως την άνοιξη μοιάζουν κομμάτι ενός πίνακα ζωγραφικής ή βγαλμένα από καρτ ποστάλ, μετατρέπονται σε διαδρόμους ενός απέραντου σούπερ μάρκετ αμιγώς τουριστικών ειδών. Κάθε ίχνος πρωτοτυπίας χάνεται, γαλάζια παραθυρόπορτα κρύβονται πίσω από ακαλαίσθητα ως και προσβλητικά σουβενίρ, την παράσταση από τις ζωηρόχρωμες βουκαμβίλιες που αναμετρώνται με το εκτυφλωτικό λευκό, κλέβει μια ακατάστατη μίξη σχεδίων και μαζικών προϊόντων που τραβούν μεν την προσοχή, αλλά διόλου εξυπηρετούν την αισθητική.
Υπερπληθώρα χωρίς ουσία και η βεβαίωση ότι είτε επιλέξεις ένα αναμνηστικό στις Κυκλάδες, στο Ιόνιο ή στην Κρήτη, η προέλευση, η ιδέα και το σχέδιο επαναλαμβάνονται. Φωτεινές εξαιρέσεις, λιγοστά καταστήματα χειροποίητων αντικειμένων από ανθρώπους με φαντασία, δημιουργικότητα, μεράκι και πολλή υπομονή, μικρά τεχνουργήματα που αφηγούνται τη δική τους ιστορία κι είναι έτοιμα να γίνουν μέρος της δικής μας. Σαν αυτά που ανακαλύψαμε στα ατμοσφαιρικά δρομάκια της μεσαιωνικής πόλης της Ρόδου: τράβηξαν την προσοχή μας, μας εντυπωσίασαν με την αφοσίωση και την αγάπη με την οποία δημιουργούνται και μας επιβεβαίωσαν ότι η τάση του artisanal που επανέρχεται δυναμικά, δεν είναι εφήμερη μόδα, αλλά μια διαχρονική τεχνική που συνδέει το παρελθόν με το μέλλον, ικανή να μεταμορφώσει και το πιο απλό αντικείμενο, αξεσουάρ ή ένδυμα σε μοναδικό έργο τέχνης.
Τα Art Atelier Lena και 48 Handmade Accessories έχουν κοινό χαρακτηριστικό όχι μόνο τη γοητευτική τοποθεσία, στην καρδιά της Παλιάς Πόλης της πρωτεύουσας των Δωδεκανήσων, αλλά κατά κάποιο τρόπο και την προσωπικότητα των ιδιοκτητών τους. Γυναίκες με ζεστό χαμόγελο και ανεξάντλητη έμπνευση, που ακολούθησαν την ακατανίκητη έλξη της Ρόδου και κυρίως βγήκαν από τη ζώνη ασφαλείας τους και διεκδίκησαν το όνειρό τους.
Το αισιόδοξο σύμπαν της Λένας στο Art Atelier Lena
Ανηφορίζοντας το σοκάκι της Αγ. Φανουρίου, την προσοχή μας τραβά το στολισμένο με αληθινά λουλούδια καλάθι ενός ποδηλάτου κι ένας πρωτότυπος καθρέφτης ζωγραφισμένος με το απλό, επαναλαμβανόμενο μοτίβο πολύχρωμων γατιών. Η στάση για φωτογραφία είναι αναπόφευκτη, καθώς και τα δύο αντικείμενα ξεχωρίζουν για την καλαισθησία τους. Παράλληλα, το άκουσμα ευφραίνεται από την απαλή jazz, μια μελωδία που φτάνει ως έξω, χωρίς να ενοχλεί σε ένταση. Προέρχεται από τον ραδιοφωνικό σταθμό Swiss Jazz που ακούει η ιδιοκτήτρια, η βορειοευρωπαϊκής καταγωγής Λένα που βρέθηκε πριν σχεδόν 8 χρόνια στη Ρόδο από το Ξυλόκαστρο όπου ζούσε, ανοίγοντας το κατάστημα που θα στέγαζε τη δημιουργικότητά της. Η ως τότε σύνδεσή της με το νησί ήταν ανύπαρκτη, απλά αναζητούσε στο Google το μέρος που θα την ενέπνεε για να κάνει το όνειρό της πραγματικότητα και αντικρύζοντας εικόνες της Μεσαιωνικής Πόλης η απόφαση πάρθηκε μέσα σε 5΄, χωρίς να έχει καν ξαναεπισκεφτεί τη Ρόδο.
Κι αν το ατελιέ-κατάστημα έχει συμπληρώσει 7 χρόνια λειτουργίας, η αρχή δεν ήταν εύκολη, παρότι η ίδια μιλώντας για την εποχή που μετακόμισε στο νησί μόνο με τη γάτα της, αναφέρει «βρέθηκα στον παράδεισο». Οι δυσκολίες ξεπεράστηκαν με επιμονή, πίστη στο όνειρο και πολλή δουλειά. Για τη Λένα η φλόγα της χειροποίητης δημιουργίας έκαιγε μέσα της από μικρή, όταν έφτιαχνε μόνη της πάνινες κούκλες, κουκλόσπιτα και παιχνίδια. Κι όσο οι γονείς της επέμεναν ν΄ακολουθήσει μουσική παιδεία και μαθήματα πιάνου, εκείνη παρακολουθούσε κρυφά σεμινάρια κατασκευής μαλακών παιχνιδιών. Τα μαθήματα και τα διαδικτυακά σεμινάρια συνέχισαν σε όλη τη διάρκεια της πορείας της, βοηθώντας τη να εξελίξει την τεχνική της και να πειραματιστεί με υλικά, ενισχύοντας την ανεξάντλητη φαντασία της.
Κι όταν στο Ξυλόκαστρο βρέθηκε να εργάζεται σε κατάστημα τουριστικών σουβενίρ, εκείνη παράλληλα εξασκούνταν φτιάχνοντας σε δικό της στυλ χειροτεχνήματα και μοναδικά αναμνηστικά.
Σήμερα, παρατηρώντας τον χώρο της, γεμάτο ευφάνταστες ιδέες, γουστόζικα διακοσμητικά, έξυπνες προτάσεις δώρων, τρυφερές κούκλες με μορφές γατιών, κοσμήματα και αξεσουάρ χ, διαπιστώνεις ότι η Λένα έχει μια μοναδική ικανότητα να βλέπει το όμορφο παντού, να εμφυσά ζωή στα πιο συνηθισμένα και ταπεινά υλικά. «Η φύση μου δίνει αμέτρητες δυνατότητες δημιουργίας» δηλώνει η ίδια και όντως είναι εμφανές ότι δίνει ένα εντελώς νέο ρόλο σε αντικείμενα που θα περνούσαν απαρατήρητα.
Μια βόλτα στο παλιό λιμάνι της Ρόδου κι εφοδιάζεται με κομμάτια κεραμικών από στάμνες που πετιόντουσαν στη θάλασσα ή ξύλα λιασμένα και ξεβρασμένα από το κύμα, ενώ από την παραλία της Αφάντου συλλέγει κοχύλια ή προμηθεύεται άλλα από τους ψαράδες. Ακόμη και οι βλαστοί αναρριχόμενων φυτών πλέκονται σε στεφανάκια που αναλόγως εποχής θα στολιστούν χριστουγεννιάτικα ή με κεραμικά. Σε θαλασσόξυλα προσαρμόζονται τριγωνικά πανιά και γίνονται πλεούμενα, κοχύλια κρέμονται από γιρλάντες με φωτάκια, βοτσαλάκια βάφονται για να στολίσουν κουτιά και διακοσμητικά με νησιώτικα σπιτάκια, πέτρες ζωγραφίζονται και σανίδες πλαισιώνουν κάδρα με χειροποίητες φυσικά συνθέσεις. Ακόμη και κεραμικές βάσεις για γλάστρες μεταμορφώνονται σε ζωγραφιστά ματάκια καλοτυχίας.
Κανένα είδος δεν προέρχεται από χονδρική και τα πάντα έχουν το άγγιγμα της δημιουργού. Υπέροχα τα ψάθινα καπέλα που ζωγραφίζει με πεταλούδες, ιβίσκους, γάτες και θαλασσινά μοτίβα, κάνουν μοναδική όχι μόνο την εμφάνισή μας αλλά και τη γωνιά του σπιτιού που τυχόν θα κρεμαστούν. Το ίδιο και οι βεντάλιες με σχέδια εμπνευσμένα από τους ανεμόμυλους και τις πεταλούδες της Ρόδου, δροσίζουν κι ενθουσιάζουν όποιον τις δεχθεί σαν δώρο. Πολύ ιδιαίτερα και τα κοσμήματα που σχεδιάζει και κατασκευάζει από πολυμερικό πηλό και υγρή πορσελάνη, μια καλειδοσκοπική μίξη χρωμάτων και σχεδίων, όπου η δημιουργικότητα συναντά τη φαντασία και που μάλιστα έχουν μεμονωμένα παρουσιαστεί σε τηλεοπτικές πρωινές εκπομπές.
Αυτό βέβαια που τραβά την προσοχή στο δημιουργικό σύμπαν της Λένας είναι σίγουρα η μορφή των αγαπημένων της γάτων, παρούσα παντού, από δεκάδες μαγνητάκια ως επίσης μοτίβο καπέλων κι από πέτρες που γίνονται πιόνια της πιο πρωτότυπης επιτραπέζιας τρίλιζας ως καδράκια, διακοσμητικά για παιδικά και μη δωμάτια, ή γιρλάντες στις οποίες γάτοι με κόκκινα παπιγιόν μεταφέρουν χριστουγεννιάτικες πουτίγκες ή ετοιμάζονται να γευτούν παχουλά ψάρια. Καταπληκτικές και οι πλεχτές γάτες από μάλλινο νήμα που παίρνουν τη μορφή των ιπποτών της Ρόδου κρατώντας δόρατα και ξίφη. Το κατάστημα εξάλλου είναι σωστό καταφύγιο για γάτες, τις οποίες παρεμπιπτόντως φροντίζει με τροφή όλη η γειτονιά.
Η Λένα εκτός από τις δικές της Samantha και Charlie, προσφέρει θαλπωρή σε μια δεκάδα ακόμη γάτες της περιοχής, παραχωρώντας τους αναπαυτικές μαξιλάρες μέσα στο κατάστημα και φροντίζοντας για την υιοθεσία τους. «Έχουν δοθεί επίσημα για υιοθεσία στο Βέλγιο, την Ολλανδία και τη Φιλανδία και όσες δωρεές μπαίνουν στο κουτάκι της εισόδου διατίθενται αποκλειστικά για τα ιατρικά τους έξοδα», μας λέει κρατώντας αγκαλιά έναν ντροπαλό γατούλη.
Ακόμη και τα χάρτινα φακελάκια συσκευασίας έχουν την απλοϊκή μορφή μιας γάτας, μόνο που εδώ τα δημιουργικά εύσημα δεν ανήκουν στη Λένα, αλλά στους δύο μικρούς εθελοντές-βοηθούς της, που αφήνουν για λίγο το παιχνίδι στα πέτρινα σοκάκια για να πιάσουν τους μαρκαδόρους και να μιμηθούν το σχέδιο του λογότυπου του καταστήματος, που φυσικά αποτελεί σχέδιο της ιδιοκτήτριας. Ο 11χρονος Θανάσης και ο 10χρονος Γιάννης-Μιχαήλ-Τσαμπίκος -που μου τόνισε ιδιαίτερα να γραφεί το πλήρες όνομά του-, δημιουργούν με κέφι και τρυφερότητα, βάζοντας την προσωπική τους πινελιά στα ούτως ή άλλως μοναδικά είδη της Λένας και νοιώθοντας πραγματικά τη χαρά της δημιουργίας.
Διεύθυνση: Αγίου Φανουρίου 78, Παλιά Πόλη Ρόδου
Μια γιορτή της προσωπικής έκφρασης στο 48 Handmade Accessories
Λίγα δρομάκια πιο πέρα, στις κομψές δημιουργίες της Αγνής η τέχνη του χειροποίητου υπηρετεί την ένδυση και την προσωπική έκφραση. Η ιστορία της έχει αρκετά κοινά στοιχεία με της Λένας. Γέννημα – θρέμμα Θεσσαλονίκης, βρέθηκε κι εκείνη στη Ρόδο χωρίς να έχει κάποια προηγούμενη σχέση με το νησί, ως ερωτική μετανάστρια. Θεωρεί όμως ότι επρόκειτο για μια «καρμική σύμπτωση», καθώς όσο βρίσκονταν στην προηγούμενη απασχόλησή της είδε τυχαία ότι νοικιάζονταν το συγκεκριμένο κατάστημα και το έκλεισε το ίδιο κιόλας απόγευμα. Ο ενθουσιασμός της ήταν τέτοιος που άνοιξε την επόμενη κιόλας μέρα, χωρίς καν εμπόρευμα, περνώντας μερόνυχτα πλέκοντας – μια ενασχόληση αγαπημένη από τα 17 της χρόνια. Μόλις πουλούσε ένα έργο που ολοκλήρωνε, επένδυε σε νήματα και καταπιάνονταν με το επόμενο, δουλεύοντας ασταμάτητα.
Μέσα στα τρία χρόνια που λειτουργεί το κατάστημα η κ. Αγνή Κουτσοδήμου που κατάφερε παράλληλα να πάρει και το πτυχίο της στις Πολιτικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, είδε το δικό της όνειρο να ανθίζει, να αναγνωρίζεται, ακόμη όμως και να αμφισβητείται, αφού δεν λείπουν οι περιπτώσεις που οι πελάτες υποτιμούν ένα χειροποίητο κομμάτι συγκρίνοντάς το με αντίστοιχο της μαζικής παραγωγής. Η ίδια όμως είναι κατηγορηματική «ο καλλιτέχνης δεν είναι εργοστάσιο, το χειροποίητο είμαι μοναδικό. Συνδυάζει το πάθος του δημιουργού με τη μοναδικότητα της έμπνευσης, της φαντασίας, των ερεθισμάτων του». Σαφώς το έδαφος που κερδίζουν τα artisanal κομμάτια ως ηχηρή τάση της μόδας, δεν είναι τυχαίο, καθώς σε μια εποχή που διαφημίζει τον μιμητισμό με κάθε ευθύ και πλάγιο τρόπο, η ανάδειξη της προσωπικότητάς μας, η αυθεντικότητα και η αυτοέκφραση γίνονται σημαντικότερες από ποτέ. Και δημιουργίες με ψυχή, σαν τα χειροποίητα πλεχτά της Αγνής που μας αγκαλιάζουν με μια ανακουφιστική θαλπωρή, ή οι πλεχτές της τσάντες -ευέλικτες, αισιόδοξες, πρακτικές και κομψές- που μοιάζουν να κάνουν την καθημερινότητά μας πιο ανάλαφρη, φανερώνουν σίγουρα τόλμη, πρωτοτυπία και αυτοπεποίθηση.
Στον πολύχρωμο μικρόκοσμο του καταστήματος 48 Handmade Accessories τα μοναδικά κομμάτια που η Αγνή έφτιαχνε κάποτε μόνο για τον εαυτό της, πλέον προσελκύουν fashionistas με άποψη από όλο τον κόσμο, ενώ πλαισιώνονται και από πανέμορφα παιδικά πλεχτά ρούχα και παιχνίδια- ζωάκια σε τρυφερά χρώματα. Όλα παντρεύουν τη σύγχρονη ματιά με τις παραδοσιακές τεχνικές και φέρουν την υπογραφή του συλλεκτικού, όπως συνέβαινε με τα αξιοθαύμαστα εργόχειρα των γιαγιάδων μας. Crochet και σμιλεμένες λεπτομέρειες, πολύπλοκες πλέξεις από ειδικά νήματα που έχουν αντικαταστήσει τα βαμβακερά και ακρυλικά στις τσάντες, μονόχρωμα ή πολύχρωμα σχέδια, ανάγλυφες υφές και όγκοι που θυμίζουν γλυπτά, είτε ως μεμονωμένα αξεσουάρ και ενδύματα είτε συνδυασμένα με μοναδικά κοσμήματα της ίδιας ή συνεργατών της -πάντα χειροποίητα και μοναδικά-, αποπνέουν κομψότητα και υπηρετούν την ουσιαστική πολυτέλεια και τη διαχρονικότητα.
Παρακολουθώντας την Αγνή να σχεδιάζει, να κεντά και να πλέκει ακούραστα με το βελονάκι, με τα νήματα και τις χάντρες απλωμένα γύρω της, ακούγοντας ότι χρειάζονται τρεις μέρες 12ωρης δουλειάς για να ολοκληρώσει μια μεσαίου μεγέθους τσάντα, δεν μπορείς παρά να θαυμάσεις τους δεξιοτέχνες που με την ποιοτική δουλειά και το μεράκι τους πηγαίνουν κόντρα στην εύπεπτη μαζικότητα του fast fashion, δημιουργώντας κομμάτια που θα μας συντροφεύουν για χρόνια.
Διεύθυνση: Πυθαγόρα 35, Παλιά Πόλη Ρόδου
Διαβάστε ακόμα:
Εμπειρίες που αξίζει να ζήσετε στη Ρόδο
