Πριν από δύο χρόνια, μια ιδέα της Στυλιανής Ατλαμάζογλου άρχισε να αποκτά μορφή. Ήθελε να δημιουργήσει έναν διαδικτυακό χώρο συνάντησης για όσους αγαπούν την ελληνική παράδοση, ένα σημείο όπου η μνήμη, οι ιστορίες και τα ήθη του τόπου μας θα βρίσκουν φωνή. Έτσι, μια παγωμένη ημέρα του χειμώνα του 2023, γεννήθηκε η ζεστή κοινότητα Greeks of Tradition, με στόχο την ανάδειξη των ανθρώπων της παράδοσης και την ενημέρωση της νέας γενιάς για εκδηλώσεις που τη στηρίζουν και τη διατηρούν ζωντανή.
Περιηγούμαι στη σελίδα της και αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που την ώθησε να μετατρέψει τη σκέψη της σε δράση, τι ήταν αυτό που την έκανε να αφιερωθεί στη διάδοση της παράδοσής μας.
«Η αφοσίωσή μου πηγάζει από τη βαθιά αγάπη και τον σεβασμό που τρέφω για την ελληνική παράδοση και την πατρίδα», αναφέρει χαρακτηριστικά. «Η παράδοση είναι η ψυχή μας, είναι οι ιστορίες των προγόνων μας, οι αξίες και τα βιώματα που περνούν από γενιά σε γενιά. Με συγκινεί το ότι ένας παραδοσιακός χορός ή ένα δημοτικό τραγούδι μπορεί να ενώσει τους ανθρώπους, να δημιουργήσει κοινές αναμνήσεις και να χαρίσει χαρά ή να ξυπνήσει βαθιά συναισθήματα. Πιστεύω ακράδαντα ότι η παράδοση δεν είναι κάτι μουσειακό. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός που εξελίσσεται μαζί μας. Αφοσιώνομαι στη διάδοσή της γιατί θέλω να γεφυρώσω το χάσμα ανάμεσα στις παλαιότερες γενιές και τη νεότερη, ψηφιακή γενιά. Θέλω οι νέοι να γνωρίσουν τις ρίζες τους και να νιώσουν περήφανοι για αυτές, και οι μεγαλύτεροι να χαρούν βλέποντας την κληρονομιά τους να συνεχίζεται».
Η Γενιά Ζ δείχνει να αγαπά τα πανηγύρια περισσότερο από την αμέσως προηγούμενη. Θέτω το ερώτημα του γιατί στη Στέλλα και η απάντησή της με οδηγεί σε έναν νέο κύκλο συνειδητοποιήσεων.
«Είναι αλήθεια ότι, ειδικά τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια ουσιαστική στροφή της νεολαίας προς τα πανηγύρια. Θα έλεγα ότι τα παραδοσιακά γλέντια έχουν πια περάσει στο επίκεντρο της σύγχρονης κουλτούρας, κάτι που αποδεικνύεται από την έντονη παρουσία στοιχείων της παράδοσης στα social media, στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο. Δεν πρόκειται για μια περαστική μόδα, αλλά για μια σταθερή τάση. Η γενιά Ζ έχει αγκαλιάσει τα δημοτικά τραγούδια και τους χορούς, δίνοντας ραντεβού στα πανηγύρια γιατί εκεί βρίσκει κάτι σπάνιο στις μέρες μας: αυθεντικότητα και αληθινή ανθρώπινη επαφή. Τα πανηγύρια τους συνδέουν με τις ρίζες τους και τους δείχνουν ότι η παράδοση δεν είναι ένα σκονισμένο αντικείμενο σε κάποιο ράφι, αλλά μια ζωντανή εμπειρία που μπορούν να την οικειοποιηθούν και να τη ζήσουν στο παρόν».
Χορός, φαγητό, παραδοσιακή μουσική. Στην Ελλάδα, σε κάθε γλέντι ή συνάντηση, αυτά τα τρία στοιχεία είναι δεδομένα, αναπόσπαστα από την έννοια της διασκέδασης. Συχνά οδηγούν και σε κάτι ακόμη: τη γνωριμία και το φλερτ. Για τις παλαιότερες γενιές, τα πανηγύρια λειτουργούσαν και ως τόπος κοινωνικής δικτύωσης. Εκεί γνωρίζονταν οι νέοι, δημιουργούνταν σχέσεις, πολλές φορές και γάμοι. Ένα ποτήρι κρασί, δυο άνθρωποι να χορεύουν στον ίδιο ρυθμό, η μουσική να καλύπτει τα λόγια. Μερικές ματιές αρκούσαν. Μοιράζομαι αυτές τις σκέψεις και η Στυλιανή με συμπληρώνει: «Αυτό που κρατάω κάθε φορά είναι ο τρόπος που κοιτάζονται τα ζευγάρια όταν χορεύουν μαζί. Χαίρομαι όταν βλέπω αγαπημένους ανθρώπους να μοιράζονται στιγμές, να δημιουργούν νέες αναμνήσεις και, όσος καιρός κι αν έχει περάσει στη σχέση τους, να παραμένουν δεμένοι και να συνεχίζουν να φλερτάρουν μεταξύ τους».
Σημείο αναφοράς για τα παραδοσιακά δρώμενα έχει γίνει το Greeks of Tradition. Ο επισκέπτης μπορεί να έρθει σε επαφή με πολιτιστικούς συλλόγους στην άλλη άκρη της χώρας και να γνωρίσει ανθρώπους με τα ίδια ενδιαφέροντα. Είναι ένας χώρος που εμπνέει και εμπνέεται από την παράδοση, όπως ακριβώς τον οραματίστηκε η Στυλιανή. Η νέα γενιά μεγάλωσε με εικόνες ασυνέχειας: ένα παρελθόν με τραύματα, ένα παρόν μέτριο, ένα μέλλον αβέβαιο. Η επιστροφή στις ρίζες και τις παραδόσεις λειτουργεί σαν αντίβαρο, προσφέροντας το αίσθημα ασφάλειας, μονιμότητας και συνέχειας που λείπει. Ρωτώ τη Στυλιανή ποια από όσα έχει πετύχει μόνη της τα τελευταία δύο χρόνια θα ήθελε να μοιραστεί. «Το ότι δημιουργήθηκε μια ενωμένη κοινότητα παράδοσης είναι το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό. Επιπλέον, ότι κατάφερα να φέρω την παράδοση στη ψηφιακή εποχή με μεγάλη απήχηση. Τα βίντεο και οι αναρτήσεις έχουν σημειώσει εντυπωσιακή επιτυχία στο διαδίκτυο. Πολλά από αυτά γίνονται viral, συγκεντρώνοντας εκατοντάδες χιλιάδες προβολές. Κόντρα στις προβλέψεις των προηγούμενων γενεών, βλέπω ολοένα και περισσότερους νέους να ενδιαφέρονται για την παράδοση. Θεωρώ πως συνέβαλα και εγώ σε αυτή την αλλαγή τάσης. Μέσα από φρέσκο περιεχόμενο κατάφερα να την κάνω πιο προσιτή στη νεολαία. Πολλά παιδιά μού γράφουν ότι μας βρήκαν στο TikTok ή στο Instagram και έτσι θέλησαν να μάθουν έναν χορό ή να πάνε σε ένα πανηγύρι για πρώτη φορά. Το θεωρώ τεράστια επιτυχία ότι καταφέραμε να μιλήσουμε στη «γλώσσα» τους και να τους κινητοποιήσουμε να γνωρίσουν τις ρίζες τους. Και κάτι ακόμη πολύ σημαντικό: οι άνθρωποι που γνώρισα μέσα από το εγχείρημα αυτό. Ενώσαμε δυνάμεις με κοινό στόχο και ήδη βλέπουμε θετικά αποτελέσματα. Το Greeks of Tradition έχει σταθεί αρωγός και χορηγός επικοινωνίας σε πολλά τοπικά πανηγύρια και εκδηλώσεις, στηρίζοντας αφιλοκερδώς πολιτιστικούς συλλόγους στην προβολή και την προώθησή τους. Έχω επίσης έρθει σε επαφή με πολλούς καταξιωμένους μουσικούς και χοροδιδασκάλους της παράδοσης, δημιουργώντας ένα δίκτυο συνεργατών και φίλων που ενισχύουν ακόμη περισσότερο αυτή την προσπάθεια» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Η Στυλιανή Ατλαμάζογλου με την πρωτοβουλία της αποδεικνύει ότι η παράδοση και η ψηφιακή εποχή μπορούν να συμπορευτούν αρμονικά. Από το μηδέν, χωρίς μεγάλους πόρους ή χρηματοδότηση, κατάφερε να στήσει ένα εγχείρημα που πλέον αναγνωρίζεται στον χώρο: μια μεγάλη διαδικτυακή κοινότητα γύρω από την ελληνική παράδοση. Μια «οικογένεια» που συνεχώς μεγαλώνει. Η επιστροφή στην παράδοση είναι διάχυτη γύρω μας, από τον ελληνικό καφέ στην αυλή με τις γιαγιάδες μας τα ζεστά πρωινά του Αυγούστου, τη δοκιμή ενός τοπικού εδέσματος όσο ακούμε την ιστορία του, μέχρι την παιδική παρέα που θα συναντήσουμε το βράδυ στο πανηγύρι του χωριού και τον τελευταίο χορό λίγο πριν χαράξει. Από τη Στυλιανή Ατλαμάζογλου κρατώ το μήνυμά της για το μέλλον: «Όσο υπάρχουν άνθρωποι με μεράκι και αγάπη, η παράδοσή μας θα συνεχίσει να ζει και να μας εμπνέει».
Και ελπίζω να τα πούμε σε κάποιο πανηγύρι ξανά.
Διαβάστε ακόμα:
To Καστελόριζο μέσα από τα μάτια του κινηματογραφιστή Michel Noll
Γιώργος Ποταμιάνος: Με το καγιάκ από την Κεφαλονιά στην Κωνσταντινούπολη
