Παρατηρώντας τον χάρτη της Ελλάδας, βλέπουμε ότι η χώρα ορίζεται από τις κορυφές της. Συγκαταλέγεται στις πιο ορεινές της Ευρώπης, με μεγάλο τμήμα της επικράτειας καλυμμένο από βουνά και ορεινούς όγκους που ξεπερνούν το μισό έως και τα τρία τέταρτα της συνολικής της έκτασης. Νερά κυλούν αδιάκοπα και οι διαβρώσεις πλουτίζουν και αποκαλύπτουν το έδαφος μοναδικά, χαράσσοντας κοιλάδες, φαράγγια, ρέματα και χαράδρες.
Γι’ αυτό, όλη η Ελλάδα, η ηπειρωτική και η νησιωτική, είναι γεμάτη καταρράκτες. Οάσεις δροσιάς, εικόνες που μένουν στη μνήμη και ωραία αφορμή για εκδρομές κοντά τους. Πάμε μια βόλτα στα μαγικά νερά.
1. Καταρράκτες Νέδας στη Μεσσηνία
Μια καταπληκτική διαδρομή με το αυτοκίνητο από τη μεσσηνιακή Φοινικούντα ως τον Πλατανιά, θα σας οδηγήσει στο μοναδικό θέαμα και άκουσμα του φαραγγιού και των νερών της Νέδας. Η Νέδα, κόρη του Ωκεανού, ήταν θεότητα των νερών και η νύμφη στην οποία εμπιστεύτηκε η Ρέα τον γιο της, τον Δία, για να τον γλιτώσει από τη μανία του Κρόνου που καταβρόχθιζε τα παιδιά του. Η Νέδα κράτησε πράγματι τον Δία και τον έλουζε στο όρος Λύκαιο, όπου βρίσκονται και οι πηγές του ποταμού. Σήμερα ο μύθος ζωντανεύει μέσα από την άγρια ομορφιά της φύσης. Ο ποταμός ξεκινά από τις πηγές του Λυκαίου Όρους και καταλήγει στο Ιόνιο Πέλαγος. Ένα στενό φαράγγι, πυκνά δάση από πλατάνια, μικρές λίμνες και καταρράκτες σχηματίζουν ένα πανέμορφο μωσαϊκό μέσα στον ρου των 32 χιλιομέτρων του μοναδικού ποταμού της Ελλάδας με γυναικείο όνομα.
Φτάνοντας στον χώρο στάθμευσης, σε ένα μεγάλο άνοιγμα στο τέλος του χωματόδρομου στον Πλατανιά, θα δείτε μια μικρή γέφυρα που οδηγεί σε μονοπάτι 600 μέτρων προς τον πρώτο καταρράκτη, ύψους 7 μέτρων. Αν ακολουθήσετε και την επόμενη γέφυρα, θα φτάσετε σε έναν μεγαλύτερο καταρράκτη, ύψους 20 μέτρων, με το νερό να σχηματίζει μια παραμυθένια λίμνη. Αν φοράτε αθλητικά παπούτσια και είστε εφοδιασμένοι με νερό και τα απαραίτητα, μπορείτε να περπατήσετε, μόνο όσο κρατά η καλοκαιρία, ολόκληρο το φαράγγι. Ορισμένα περάσματα έχουν δυσκολία και ίσως χρειαστεί να βουτήξετε τα πόδια σας σε παγωμένα νερά. Έχετε μαζί αλλαξιά ρούχων και παπουτσιών.
2. Καταρράκτες στην Έδεσσα
Το Πάρκο των Καταρρακτών στην Έδεσσα αποτελεί έναν από τους πιο αναγνωρίσιμους φυσικούς προορισμούς στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Ο εντυπωσιακός ποταμός Εδεσσαίος πέφτει από ύψος περίπου 70 μέτρων και σχηματίζει τον Καταρράκτη Κάρανο και τον διπλό καταρράκτη. Στα πόδια του Κάρανου αποκαλύπτεται ένα μικρό, μυσταγωγικό σπήλαιο με σταλακτίτες. Ακολουθήστε τα λιθόστρωτα μονοπάτια του Πάρκου για να συναντήσετε τον μοναδικό, διχαλωτό καταρράκτη Λάμδα, που σκάει στους βράχους και χωρίζεται στα δύο, καταλήγοντας αφρίζοντας σε δύο καταπράσινες λιμνούλες. Συνεχίστε τη βόλτα σας στο Υπαίθριο Μουσείο Νερού, στο Ενυδρείο και στο Μουσείο Υδροκίνησης.
Η ιστορία πίσω από αυτή την ομορφιά έχει πολύ ενδιαφέρον: μέχρι τα τέλη του 14ου αιώνα, μια μεγάλη λίμνη απλωνόταν δυτικά της πόλης, συγκρατώντας τεράστιες ποσότητες νερού. Ένα γεωλογικό φαινόμενο, πιθανότατα σεισμός, άλλαξε τη μορφολογία της περιοχής και την επαναδιαμόρφωσε: τα νερά διέσχισαν την πόλη και άρχισαν να κατρακυλούν από τον βράχο, σχηματίζοντας αμέτρητους καταρράκτες. Για αρκετό καιρό τα όμορφα τρεχούμενα νερά έμεναν κρυμμένα πίσω από πυκνή βλάστηση, μέχρι που το 1942 οι Γερμανοί αναγνώρισαν την τουριστική δυναμική τους και διαμόρφωσαν τον χώρο ώστε να γίνει επισκέψιμος. Μετά τον πόλεμο, το σημείο πέρασε στη διαχείριση του δήμου, που το αναβάθμισε φυτεύοντας δέντρα και λουλούδια. Το 1953 λειτούργησε το δημοτικό εστιατόριο «Πισίνες», όπου οι Εδεσσαίοι συνήθιζαν να διασκεδάζουν χορεύοντας ταγκό και βαλς. Λίγα χρόνια αργότερα, στις αρχές της δεκαετίας του ’60, κατασκευάστηκαν μονοπάτια και διαδρομές ώστε οι επισκέπτες να θαυμάζουν και να φωτογραφίζουν τους καταρράκτες.
3. Καταρράκτες του Φονιά στη Σαμοθράκη
Ο Φονιάς είναι το όνομα ενός ποταμού και του φαραγγιού που σχηματίζει στη Σαμοθράκη. Ίσως έχετε δοκιμάσει και την ομώνυμη μπίρα στο νησί, η οποία αντλεί το όνομά της από εκεί. Ο Φονιάς βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Σαμοθράκης, στον δρόμο προς την Άνω Μεριά και τον Κήπο. Κατά μήκος της διαδρομής του σχηματίζονται φυσικές πισίνες, οι περίφημες βάθρες, δηλαδή βαθιές γούρνες γλυκού νερού που δημιουργούνται στους βράχους. Τρεις είναι οι καταρράκτες του ποταμού που ξεχωρίζουν και προσελκύουν επισκέπτες, με πρόσβαση από μονοπάτι που ξεκινά κοντά στον μεσαιωνικό Πύργο του Φονιά.
Ο πρώτος καταρράκτης, γνωστός ως «Γριά» ή «Φονιάς», είναι εύκολα προσβάσιμος έπειτα από περίπου 30 λεπτά περπατήματος. Μπορείτε να δοκιμάσετε το φυσικό μασάζ στους ώμους κάτω από τη δύναμη των νερών του Φονιά, μια μοναδική εμπειρία. Ο δεύτερος καταρράκτης, τα «Γεράνια», έχει πιο απαιτητική διαδρομή, καθώς είναι αρκετά απότομη, αλλά πραγματικά αξίζει: το τοπίο γύρω από τον σμαραγδί καταρράκτη είναι εντυπωσιακό. Ο τρίτος, η «Κλείδωση», θεωρείται ο πιο δύσκολος να προσεγγιστεί, καθώς η πεζοπορία μέχρι εκεί διαρκεί πάνω από δύο ώρες. Λιγότεροι επισκέπτες φτάνουν ως εκεί, όμως για όσους αγαπούν την περιπέτεια η εμπειρία είναι ανεκτίμητη.
Η Κλείδωση, ωστόσο, δεν είναι ο ψηλότερος καταρράκτης της Σαμοθράκης. Τον τίτλο κατέχει το «Κρεμαστό Νερό», που βρίσκεται στο νοτιότερο μέρος του νησιού, με το νερό να πέφτει κατευθείαν στη θάλασσα από ύψος 180 μέτρων.
4. Καταρράκτης Νεράιδα (ή Φόνισσα) στα Κύθηρα
Στο γραφικό χωριό Μυλοπόταμος των Κυθήρων υπάρχει πινακίδα με την ένδειξη «Νεράιδα, Καταρράκτης», η οποία οδηγεί σε έναν μαγευτικό προορισμό με τροπική βλάστηση και πανέμορφα πέτρινα γεφύρια. Εκεί, μέσα σε μια καταπράσινη ρεματιά, απλώνονται μονοπάτια και ρυάκια ανάμεσα σε ψηλά δέντρα με πυκνό φύλλωμα, όπως λεύκες και πλατάνια. Ο καταρράκτης της Νεράιδας -γνωστός και ως «Φόνισσα»- ξεπροβάλλει ανάμεσα στους θεόρατους κορμούς, με τα νερά του να τρέχουν ορμητικά από ύψος 20 μέτρων σχηματίζοντας μια σμαραγδένια λίμνη. Εάν θέλετε, κολυμπήστε στα πολύ παγωμένα νερά της, που μετά το καλοκαίρι βρίσκονται στην πιο ανεκτή θερμοκρασία τους.
Γύρω από τον καταρράκτη μπορείτε να περπατήσετε και να θαυμάσετε τους παλιούς, εγκαταλελειμμένους νερόμυλους και τις μικρές φυσικές λιμνούλες που διαμορφώνουν το ανάγλυφο του εδάφους. Οι θρύλοι λένε ότι κάποτε εκεί τριγύριζαν νεράιδες. Εάν θέλετε να συνδυάσετε την ομορφιά του πράσινου και των γλυκών νερών με τη θάλασσα, ακολουθήστε τη διαδρομή που καταλήγει στην παραλία Καλάμι.
5. Επτά Πηγές στη Ρόδο
Οι Επτά Πηγές στη Ρόδο αποτελούν από μόνες τους λόγο επίσκεψης στο νησί. Καταπράσινα τοπία ξεχωρίζουν ως μαγικός προορισμός, με δροσερό περιβάλλον, μια πραγματική όαση. Η περιοχή είναι εύκολα προσβάσιμη από διάφορα σημεία της Ρόδου, καθώς βρίσκεται σε έναν από τους τρεις δρόμους που συνδέουν την ανατολική με τη δυτική ακτή. Οι Επτά Πηγές εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000, μαζί με την Κοιλάδα των Πεταλούδων και το όρος Προφήτης Ηλίας, καθώς φιλοξενούν ποικιλία αυτόχθονων ζώων και σπάνιων ειδών. Τα νερά των Επτά Πηγών σχηματίζουν λίμνη στην απέναντι πλευρά του λόφου και ανανεώνονται διαρκώς χάρη σε φράγμα που αποτελούσε μέρος του αρδευτικού συστήματος που κατασκεύασαν οι Ιταλοί κατά τη διάρκεια της κατοχής τους στη Ρόδο. Κάντε πεζοπορία στα διαφορετικά μονοπάτια που ξεκινούν από τις Επτά Πηγές και απολαύστε τα παγώνια και τα άλλα όμορφα πτηνά που κινούνται κατά μήκος του ποταμιού.
Για τους πιο περιπετειώδεις, η σήραγγα μήκους 186 μέτρων, που κατασκευάστηκε το 1931, αποτελεί μοναδική εμπειρία. Το σκοτεινό τούνελ οδηγεί στη λίμνη των πηγών πριν τα νερά χυθούν στον ποταμό Λουτάνη. Διακόσια μέτρα μετά τη λίμνη, θα συναντήσετε τον καταρράκτη που δημιουργείται από το φράγμα. Ο ήχος και η δροσιά του προσφέρουν στιγμές χαλάρωσης, ενώ αποτελεί ιδανικό σκηνικό για φωτογραφίες. Πολλοί επισκέπτες επιστρέφουν στο εστιατόριο αμέσως μετά την έξοδό τους από τη σήραγγα.
Διαβάστε ακόμα:
Το μαγευτικό Φαράγγι της Νέδας στην Πελοπόννησο
Αποστολή στη Μεσσηνία: Ανακαλύπτοντας τον καταρράκτη Καλάμαρη
Best of Σαμοθράκη: Μοναδικά τοπία, βάθρες και πλούσια ιστορία