Το φθινόπωρο, η εποχή των χρωμάτων και των ιδιαίτερων σχημάτων, ταιριάζει μοναδικά στα ορεινά τοπία της Ελλάδας. Δέντρα που χάνουν τα φύλλα τους και αποκτούν όλες τις αποχρώσεις του καφέ, μαζί με ορεινούς όγκους που ετοιμάζονται να υποδεχθούν τον χειμώνα, συνθέτουν την εικόνα της ηπειρωτικής ενδοχώρας. Η σκηνή, που θυμίζει ιμπρεσιονιστικό πίνακα, βρίσκει ίσως την πιο χαρακτηριστική μορφή της στη Ροδόπη, μια από τις σημαντικότερες οροσειρές της χώρας.
Δάσος της Χαϊντούς
Γνωστό και ως Δρυμός, το δάσος της Χαϊντούς είναι ένας πλούσιος οικοτόπος με οξιές, έλατα και αιωνόβια πεύκα, όπου ζουν σπάνια είδη της άγριας ζωής, από λύκους μέχρι μακροτσίχλες. Από τη δεκαετία του 1980, μεγάλο τμήμα του, έχει χαρακτηριστεί Μνημείο της Φύσης. Το εντυπωσιακό ύψος των δέντρων, που σε πολλά σημεία ξεπερνά τα 30 μέτρα, δημιουργεί μια εικόνα που παραπέμπει σε τοπία της Βρετανικής Κολομβίας. Το δάσος απλώνεται στην κεντρική Ροδόπη, βόρεια της Ξάνθης, και αποτελεί ένα από τα πιο πολύτιμα φυσικά τοπία της Θράκης.
Ελατιά
Σε απόσταση περίπου 70 χιλιομέτρων από την πόλη της Δράμας, στα δυτικότερα σημεία της οροσειράς της Ροδόπης και μέσα από μια ανηφορική διαδρομή που διασχίζει τα πυκνά δάση της περιοχής, βρίσκεται το δασικό χωριό της Ελατιάς. Το χωριό ξεχωρίζει για τη θέση «Καλύβια Κούτρα», όπου κάθε χρόνο, στις 20 Ιουλίου, πραγματοποιείται το μεγάλο αντάμωμα των Σαρακατσαναίων της Ανατολικής Μακεδονίας. Η περιοχή συνδέεται ιστορικά με τους Σαρακατσάνους που ζούσαν εδώ έως τον 20ό αιώνα, πριν μετακινηθούν προς τις πόλεις λόγω της αστικοποίησης και αφήσουν την παραδοσιακή ορεινή ζωή.
Στο δάσος της Ελατιάς βρίσκεται το μοναδικό στην Ελλάδα δάσος ερυθρελάτης (Picea abies). Το εντυπωσιακό αυτό κωνοφόρο, που σε πολλά σημεία φτάνει τα 30 μέτρα, ευδοκιμεί φυσικά μόνο στη Ροδόπη από την πλευρά της Δράμας, γεγονός που καθιστά το οικοσύστημα της Ελατιάς εξαιρετικά ξεχωριστό.
Δάσος Φρακτού
Γνωστό ως ένα από τα πιο δυσπρόσιτα σημεία της χώρας, το δάσος Φρακτού στην κεντρική Ροδόπη αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά φυσικά τοπία της Ελλάδας. Παραμένει αδιατάρακτο από τις μεταβολές που έχουν επηρεάσει την ευρύτερη περιοχή και διατηρεί έναν χαρακτήρα που θυμίζει παρθένο οικοσύστημα. Βρίσκεται κοντά στο Παρανέστι της Δράμας, σε μικρή απόσταση από τη συνοριογραμμή με τη Βουλγαρία.
Ένα από τα στοιχεία που το κάνουν μοναδικό είναι η απουσία φωτορύπανσης. Εδώ μπορείτε να δείτε έναν ουρανό τόσο καθαρό και φωτεινό, ώστε οι αστερισμοί να φαίνονται με εντυπωσιακή ευκρίνεια, μια εμπειρία που δύσκολα συναντάται αλλού στην Ελλάδα.
Καταρράκτης του Λειβαδίτη
Με ύψος που ξεπερνά τα 50 μέτρα, ο καταρράκτης του Λειβαδίτη, ή αλλιώς Τραχωνίου, βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα από το ομώνυμο χωριό που, σε υψόμετρο περίπου 1.200 μέτρων, συγκαταλέγεται στα πιο ορεινά της Θράκης. Σύμφωνα με τη μυθολογία, στα νερά του λούζονταν νεράιδες, ενώ άλλες εκδοχές αναφέρουν ότι εδώ χόρευαν οι Σάτυροι, μαγεμένοι από τη λύρα του Ορφέα.
Την άνοιξη, και ιδιαίτερα έπειτα από βαρύ και ψυχρό χειμώνα, το νερό που πέφτει από τον καταρράκτη συχνά παγώνει, δημιουργώντας εντυπωσιακούς σχηματισμούς πάγου. Καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, τα παγωμένα αυτά «γλυπτά» σπάνε και μεταμορφώνονται, συνθέτοντας εικόνες και ήχους που δύσκολα συναντά κανείς αλλού στην Ελλάδα.
Πομακοχώρια
Μακρινά και για πολλά χρόνια απαγορευμένη ζώνη, τα Πομακοχώρια αποτελούν ένα από τα πιο ιδιαίτερα κεφάλαια της Ροδόπης. Ο αριθμός τους αγγίζει τα εξήντα και τα χωριά της ορεινής Ξάνθης ξεχωρίζουν για πολλά στοιχεία. Ανάμεσά τους η ισλαμική παράδοση, η ντόπια κουζίνα που παντρεύει βαλκανικές και ανατολίτικες γεύσεις, αλλά και η ιδιαίτερη γλώσσα των Πομάκων, τα πομάκικα, με επιρροές από βουλγαρικά, τουρκικά και ελληνικά.
Στα περισσότερα Πομακοχώρια ξεχωρίζει η εικόνα των γυναικών με τις μαντήλες και των ανδρών με τα πλεκτά σκουφάκια της προσευχής. Κάτω από τον ήχο της φωνής του ιμάμη, οι σκηνές αυτές θυμίζουν σελίδες από παλαιότερες εποχές των Βαλκανίων. Μικρές ψηφίδες που συνθέτουν το μωσαϊκό της ορεινής Ξάνθης.
Διαβάστε ακόμα:
Πώς μια ταβέρνα–μουσείο στα Πομακοχώρια έχει εξελιχθεί σε γαστρονομικό προορισμό
Κοτζά Ορμάν: Το μεγάλο παραποτάμιο δάσος της βόρειας Ελλάδας που θυμίζει ζούγκλα
Παραλίες Ξάνθης: Απέραντη ακτογραμμή με βελούδινη άμμο και γαλανά νερά στο Θρακικό Πέλαγος
