Αρχαιολογικοί χώροι, σπήλαια, γραφικά λιμανάκια, ορεινά χωριά και μεσαιωνικοί οικισμοί συνθέτουν το μοναδικό σκηνικό της Λακωνίας. Μια γη που στα βόρεια έχει πλούσια φύση και στον νότο άφθονη πέτρα, τόση που μοιάζει σπαρμένη παντού. Είναι ένας τόπος με πολλά ενδιαφέροντα σημεία για να ανακαλύψετε, κάποια από τα οποία ξεχωρίζουν ακόμη περισσότερο.
Αρχαιολογικός χώρος Μυστρά
Το κάστρο του Μυστρά, στην κορυφή του λόφου, χτίστηκε το 1249 από τον Φράγκο πρίγκιπα Γουλιέλμο Β΄ Βιλλεαρδουίνο, προκειμένου να ελέγχει την κοιλάδα του Ευρώτα. Αργότερα αποτέλεσε τον πυρήνα για τη δημιουργία της καστροπολιτείας του Μυστρά, μιας από τις σημαντικότερες υστεροβυζαντινές πόλεις. Σταδιακά, όλο και περισσότεροι κάτοικοι μετακινήθηκαν εκεί, μετατρέποντάς τον σε αστικό κέντρο μεγάλης ακτινοβολίας. Το 1460 παραδόθηκε στους Οθωμανούς, έγινε πρωτεύουσα του σαντζακίου της Πελοποννήσου και αναδείχθηκε σε σημαντικό κέντρο παραγωγής και εμπορίας μεταξιού στην ανατολική Μεσόγειο.
Για κάποια χρόνια πέρασε στα χέρια των Ενετών, προτού επιστρέψει εκ νέου στους Οθωμανούς, και από τα μέσα του 18ου αιώνα άρχισε σταδιακά να παρακμάζει. Ο Μυστράς φημίζεται για τις υπέροχες υστεροβυζαντινές εκκλησίες του, που βρίσκονται διάσπαρτες στον αρχαιολογικό χώρο. Το 1989 εγγράφηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Στον χώρο λειτουργεί και μουσείο, το οποίο παρουσιάζει τις σχέσεις Βυζαντίου και Δύσης, καθώς και πτυχές της καθημερινής ζωής των ανθρώπων της εποχής.
Μονεμβασιά
Ένας βράχος ύψους περίπου 200 μέτρων, που υψώνεται μέσα στη θάλασσα, συνδέεται με τη στεριά μέσω γέφυρας μήκους 130 μέτρων. Αυτή η γέφυρα αποτελεί τη μοναδική είσοδο προς τον βράχο, εξού και το όνομα Μονεμβασιά («μονή έμβαση»). Η περιοχή κατοικείται από την αρχαιότητα, όμως δεν ήταν πάντοτε νησί. Ένας ισχυρός σεισμός το 375 μ.Χ. αποκόπτει τη σύνδεσή της με τη στεριά και η Άκρα Μινώα, όπως ονομαζόταν τότε, μετατρέπεται σε νησί. Στους αιώνες που ακολούθησαν πέρασε στα χέρια διαφόρων δυνάμεων -Φράγκων, Βυζαντινών, Ενετών και Οθωμανών- που άφησαν η καθεμία το δικό της αποτύπωμα. Σήμερα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο όμορφα και επιβλητικά μέρη της Ελλάδας.
Περνώντας την πέτρινη πύλη, ξεκινά μια πόλη που σας μεταφέρει κατευθείαν στον Μεσαίωνα. Το κεντρικό καλντερίμι, με κατοικίες, ξενώνες, καταστήματα και εστιατόρια δεξιά κι αριστερά, διακλαδώνεται σε μικρότερα δρομάκια γύρω από τα οποία διαμορφώνονται γοητευτικές πέτρινες γειτονιές. Αξίζει να περιηγηθείτε στα μεσαιωνικά στενά, να βγείτε προς τη θάλασσα που αυτή την εποχή αποκτά ιδιαίτερη αγριάδα, αλλά και να ανεβείτε στην κορυφή του λόφου για να δείτε την Άνω Πόλη με την ακρόπολή της και τον εντυπωσιακό ναό του 12ου αιώνα. Ο ναός, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, ήταν αφιερωμένος στην Παναγία Οδηγήτρια. Μετά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, αφιερώθηκε στη Σοφία του Θεού, καθώς θεωρήθηκε ότι παραπέμπει στην Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης. Η θέα προς το Μυρτώο Πέλαγος από αυτό το σημείο είναι μοναδική.
Ακρωτήρι Ταίναρο
Το Ταίναρο είναι ίσως το πιο γνωστό ακρωτήρι της Ελλάδας και αποτελεί το νοτιότερο σημείο της Βαλκανικής χερσονήσου. Στην άκρη του δεσπόζει ένας πέτρινος φάρος, ακούραστος «τροχονόμος» της θάλασσας, γνωστός και ως «Φάρος του Ματαπά». Κατασκευάστηκε από τους Γάλλους το 1882, έχει ύψος 16 μέτρα και εμβέλεια περίπου 22 ναυτικά μίλια.
Μπορείτε να φτάσετε κοντά του μέσω ενός όμορφου μονοπατιού. Η διαδρομή ξεκινά από το χωριό Κοκκινόγεια και καταλήγει στον φάρο. Το μονοπάτι δεν παρουσιάζει ιδιαίτερη δυσκολία και έχει μήκος περίπου 2 χιλιόμετρα, οπότε υπολογίστε πως θα χρειαστείτε 45–50 λεπτά για να φτάσετε. Την άνοιξη και το φθινόπωρο, όταν ο ήλιος είναι πιο ήπιος, η πεζοπορία είναι ιδανική, καθώς το καλοκαίρι η ζέστη είναι έντονη και το μονοπάτι δεν προσφέρει σκιά.
Πριν ξεκινήσετε για τον φάρο, αξίζει να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να δείτε το ιερό του Ταινάριου Ποσειδώνα, που χρονολογείται από την Κλασική Εποχή, καθώς και το σημείο που στην αρχαιότητα θεωρούνταν είσοδος προς τον Άδη. Τα ερείπια βρίσκονται κοντά στο χωριό Κοκκινόγεια και προσδίδουν στη διαδρομή μοναδικό ιστορικό βάθος.
Λιμένι
Αυτό το μικρό λιμανάκι που βλέπει στον Μεσσηνιακό Κόλπο είναι ένα από τα πιο γραφικά μέρη της Λακωνίας και έχει συγκλονιστικά νερά, στα οποία αξίζει να βουτήξετε έστω και μία φορά.
Πέτρινα αρχοντικά, γνωστά ως πυργόσπιτα, στέκουν το ένα δίπλα στο άλλο σε όλο το «φρύδι» του λιμανιού. Πίσω τους, ένα πλακόστρωτο χωρίζει το «κάτω» από το «πάνω» μέρος του χωριού, ενώ μικρά δρομάκια κατηφορίζουν προς τη θάλασσα. Εδώ κυριαρχεί η πέτρα, όπως σχεδόν σε όλο το νότιο κομμάτι της Λακωνίας, ανάμεσά της όμως βρίσκουν χώρο να φυτρώσουν φραγκοσυκιές, πικροδάφνες και βουκαμβίλιες, που πλημμυρίζουν τον τόπο με χρώμα και ομορφιά. Ανάμεσα στα πυργόσπιτα φωλιάζουν ταβερνάκια με θέα τα σμαραγδένια νερά του κόλπου.
Στο σημείο δεσπόζει ο πύργος του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, της εμβληματικής μορφής της Ελληνικής Επανάστασης και ηγέτη της Μάνης. Εκεί βρίσκονται επίσης ο τάφος και η προτομή του. Μια επίσκεψη στον πύργο είναι σαν να ζωντανεύει η ιστορία μπροστά σας.
Αρεόπολη
Η Αρεόπολη είναι ένας ακόμη μεσαιωνικός οικισμός της Λακωνίας που σε ταξιδεύει στο παρελθόν. Και εδώ τα πυργόσπιτα διαδέχονται το ένα το άλλο. Αυστηρά, ψηλά και πέτρινα, ιδιαίτερα επιβλητικά, δημιουργούν μια ατμόσφαιρα σχεδόν «μυστηριώδη», που βάζει το μυαλό να πλάθει ιστορίες για δολοπλοκίες, παιχνίδια εξουσίας και μονομαχίες για δεσποσύνες. Σήμερα, βέβαια, πολλά από αυτά στεγάζουν όμορφες ταβέρνες, καφέ, cozy μπαρ και μαγαζάκια με σουβενίρ, δίνοντας ζωντάνια και μια ιδιαίτερη τσαχπινιά στη βαριά, αυστηρή παρουσία της πέτρας και των λιτών γραμμών.
Στην είσοδο του οικισμού ξεχωρίζει η μικρή διπλή εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους και της Παναγίτσας, με τοιχογραφίες του 1869. Μην μείνετε όμως μόνο στα κεντρικά σημεία. Χαθείτε στα καλντερίμια για να ανακαλύψετε παλιές εκκλησίες και να θαυμάσετε τα ψηλά πυργόσπιτα, όπως τον Πύργο Πικουλάκη, μια οχυρή μανιάτικη κατοικία με πύργο και πυργόσπιτο, που σήμερα φιλοξενεί το Βυζαντινό Μουσείο Μάνης. Αξίζει επίσης μια βόλτα στα επιβλητικά σπίτια των Στυλιανού και Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην ιστορία και την ηγεσία της Μάνης.
Σπήλαια Διρού
Τα Σπήλαια Διρού βρίσκονται στη νοτιοδυτική Πελοπόννησο, κοντά στην Αρεόπολη, και συγκαταλέγονται στα πιο εντυπωσιακά και σημαντικά σπήλαια της Ελλάδας, τόσο για την αισθητική τους όσο και για την επιστημονική τους αξία. Χωρίζονται σε δύο κύρια τμήματα: το Υποβρύχιο (ή Γλυφάδα) και το Στεγασμένο (ή Αλεπότρυπα).
Το συνολικό μήκος της επισκέψιμης διαδρομής στο σπήλαιο Γλυφάδα φτάνει τα 1.500 μέτρα, εκ των οποίων τα 1.200 είναι λιμναία και τα υπόλοιπα χερσαία. Η περιήγηση εντυπωσιάζει με τους σταλαγμίτες και σταλακτίτες που λαμπυρίζουν στο φως και αντανακλώνται στο σκούρο χρώμα των νερών, δημιουργώντας ένα μαγευτικό σκηνικό.
Στο εσωτερικό των σπηλαίων έχουν βρεθεί απολιθωμένα οστά ζώων όπως πάνθηρα, ύαινας, λιονταριού και ελαφιού, καθώς και το μεγαλύτερο κοίτασμα οστών ιπποπόταμων στην Ευρώπη, γεγονός που αναδεικνύει τη σπουδαία παλαιοντολογική τους αξία.
Βάθεια
Η Βάθεια έγινε γνωστή στο ευρύ κοινό τα τελευταία χρόνια και συχνά χαρακτηρίζεται ως «κρυμμένο διαμάντι». Βρίσκεται 33 χιλιόμετρα νότια της Αρεόπολης και περίπου 10 χιλιόμετρα έξω από τον Γερολιμένα, σκαρφαλωμένη σε έναν λόφο γεμάτο ελιές, συκιές, φραγκοσυκιές, πικροδάφνες και πεύκα. Η θέα προς τη θάλασσα είναι απλά συγκλονιστική.
Πρόκειται για ένα μικρό, κατά βάση εγκαταλελειμμένο χωριό γεμάτο παλιά πέτρινα πυργόσπιτα. Κάποια στέκουν έτοιμα να καταρρεύσουν, κάποια είναι ήδη μισογκρεμισμένα, ενώ λίγοι κάτοικοι έχουν αρχίσει σταδιακά να φροντίζουν τις πατρογονικές τους κατοικίες. Εδώ δεν έχετε να κάνετε πολλά, παρά μόνο να περπατήσετε ανάμεσα στα σπίτια και να θαυμάσετε τη μοναδική μανιάτικη αρχιτεκτονική της πέτρας. Το περπάτημα στη Βάθεια είναι ένα υπέροχο ταξίδι στον χρόνο. Και μην ξεχνάτε να στρέφετε που και που το βλέμμα σας προς τη θάλασσα, καθώς το αγνάντι από εδώ είναι πραγματικά μοναδικό.
Γεωπάρκο Αγίου Νικολάου
Στο σβήσιμο του Λακωνικού Κόλπου, στις ακτές του Αγίου Νικολάου και στις παράκτιες τοποθεσίες Αγία Μαρίνα, Κόρακας και Σπίθα, βρίσκεται ένα εντυπωσιακό απολιθωμένο δάσος. Οι γεωλογικές αλλαγές, οι σεισμοί και η ηφαιστειακή δραστηριότητα είχαν ως αποτέλεσμα την απολίθωση της παλαιοχλωρίδας της περιοχής πριν από εκατομμύρια χρόνια. Δέντρα -κυρίως φοίνικες- καθώς και φυτά, μαλάκια και οστρακοειδή έχουν απολιθωθεί, δημιουργώντας ένα τοπίο σχεδόν απόκοσμο, που αξίζει πραγματικά να επισκεφθείτε.
Γεράκι
Στην ενδοχώρα της Λακωνίας, νοτιοανατολικά της Σπάρτης, στους πρόποδες του Πάρνωνα και στην πλαγιά ενός μικρού λόφου, βρίσκεται το Γεράκι, ένα από τα γραφικά χωριά του νομού. Η ιστορία του ξεκινά από τα προϊστορικά χρόνια και φτάνει μέχρι σήμερα. Στην κορυφή του λόφου δεσπόζει η παλιά πόλη με το όνομα Γερόνθραι.
Το χωριό είναι ιδιαίτερα γραφικό, γεμάτο πέτρινα πυργόσπιτα, ως επί το πλείστον δίπατα, με αυστηρές, λιτές γραμμές που όμως μαρτυρούν πως στην εποχή τους υπήρξαν ξεχωριστά αρχοντικά. Αυτό φαίνεται στα περίτεχνα σιδερένια κάγκελα των μικρών μπαλκονιών, στα φουρούσια, στις κεντρικές εισόδους και στις περίκλειστες αυλές τους. Ανάμεσά τους ξεπροβάλλουν και λίγα νεοκλασικά με τα χαρακτηριστικά ακροκέραμα.
Εκτός από τις βόλτες στα στενά και το άραγμα στην πλατεία για τσίπουρο με τους ντόπιους, αξίζει να ανεβείτε στην αρχαία πόλη Γερόνθραι, στην κορυφή του λόφου. Οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως ευρήματα που τεκμηριώνουν ότι το Γεράκι κατοικούνταν ήδη από την Ύστερη Νεολιθική Περίοδο. Στην αρχαιότητα αποτελούσε πόλη των Αχαιών σε λακωνικό έδαφος, η οποία κατακτήθηκε από τον Σπαρτιάτη βασιλιά Τήλεκλο. Από εκεί θα απολαύσετε και υπέροχη θέα στον κάμπο του χωριού.
Must είναι και η βόλτα μέχρι το Κάστρο ή «Παλαιόκαστρο», που απλώνεται στις δύο κορυφές ενός λόφου απέναντι από το χωριό. Σώζονται τμήματα των τειχών, οχυρωματικά έργα και πυργίσκοι, ενώ κάτω από το Κάστρο διακρίνονται ακόμα ερείπια του μεσαιωνικού οικισμού. Το κάστρο χτίστηκε πιθανότατα τον 13ο αιώνα, μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Λατίνους σταυροφόρους το 1204, όταν οι Φράγκοι έγιναν κύριοι της Πελοποννήσου και η περιοχή παραχωρήθηκε στον Γάλλο βαρόνο Γκυ ντε Νιβελέ.
Τσίντζινα
Άλλη αγαπημένη στάση είναι το χωριό Τσίντζινα, γνωστό και ως Πολύδροσο. Αφήνοντας πίσω τις παραλίες και τον κάμπο της Λακωνίας, ανηφορίζετε στον Πάρνωνα, σε υψόμετρο περίπου 1.000 μέτρων, για να φτάσετε στα Τσίντζινα. Περικυκλωμένο από ένα πυκνό και πανέμορφο ελατόδασος, το χωριό απλώνεται σε δύο πλαγιές, ενώ χαμηλότερα κυλά ένα μικρό ρέμα. Και εδώ τα σπίτια είναι χτισμένα εξ ολοκλήρου από πέτρα, με στενά φιδογυριστά και ανηφορικά.
Το καλοκαίρι αποκτά ζωντάνια με επισκέπτες και παραθεριστές, ενώ τον χειμώνα παραμένει σχεδόν έρημο, χαρίζοντας μια ξεχωριστή γοητεία σε όσους το ανακαλύπτουν τότε. Από τα Τσίντζινα ξεκινούν εννέα σηματοδοτημένα μονοπάτια, άλλα πιο απαιτητικά και άλλα πιο βατά, που οδηγούν μέσα στο δάσος και καταλήγουν σε εκκλησάκια ή πηγές, προσφέροντας εμπειρίες που μένουν αξέχαστες σε κάθε εποχή.
Βαμβακού
Ένα ακόμη ορεινό χωριό που αξίζει να ανακαλύψετε είναι η Βαμβακού, χτισμένη στη σκιά του Πάρνωνα, σε υψόμετρο περίπου 900 μέτρων. Πρόκειται για πέτρινο χωριό που ερήμωνε σταδιακά, όμως χάρη στις προσπάθειες πέντε νέων κατοίκων και με τη στήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αποκτά ξανά ζωή.
Χτισμένη τον 15ο αιώνα, η Βαμβακού είναι ιδιαίτερα γραφική, με τη φύση γύρω της να βρίσκεται σε πλήρη αρμονία: έλατα και καστανιές κυριαρχούν στο τοπίο, χαρίζοντας δροσιά και ομορφιά. Το χωριό διαθέτει πεζοπορικές και ποδηλατικές διαδρομές, ενώ φιλοξενεί φεστιβάλ και αθλητικές διοργανώσεις που κρατούν ζωντανό το ενδιαφέρον των επισκεπτών και προσθέτουν έναν σύγχρονο παλμό στην παραδοσιακή του εικόνα.
Διαβάστε ακόμα:
