Στο Cape Verde θα ακούσετε πολλή μουσική, άλλωστε είναι ο τόπος καταγωγής της «ξυπόλητης ντίβας» Cesaria Evora. Θα βουτήξετε σε απίστευτα νερά, θα περπατήσετε σε υποβλητικά ηφαιστειακά τοπία και θα γνωρίσετε μια πολυσυλλεκτική κουλτούρα με ρίζες στον 15ο αιώνα.
Το λένε ακρωτήρι, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα αρχιπέλαγος 10 νησιών στον Ατλαντικό Ωκεανό, 570 χιλιόμετρα μακριά από τα παράλια της Δυτικής Αφρικής. Τα νησιά, που ήταν ακατοίκητα μέχρι τα μέσα του 15ου αιώνα, ανακαλύφθηκαν και αποικίστηκαν από Πορτογάλους εξερευνητές γύρω στο 1456 και το Santiago έγινε η έδρα της Cidade Velha, της πρώτης ευρωπαϊκής αποικιακής εγκατάστασης στους τροπικούς, η οποία άνθισε ως κέντρο διατλαντικού εμπορίου.
Το Πράσινο Ακρωτήρι έχει συνδεθεί λοιπόν τόσο με το δουλεμπόριο, όσο και με τον Δαρβίνο, αλλά κυρίως με την περίφημη «ξυπόλητη ντίβα», τη φημισμένη τραγουδίστρια Cesaria Evora. Το δουλεμπόριο ήταν στο επίκεντρο της πρώιμης ιστορίας του Πράσινου Ακρωτηρίου. Όταν οι Πορτογάλοι εγκαταστάθηκαν στο νησί Santiago στα μέσα του 15ου αιώνα, έφεραν σκλάβους από τις κοντινές ακτές της Δυτικής Αφρικής. Πολύ γρήγορα, η Ribeira Grande, η σημερινή Cidade Velha, έγινε σημαντικός κόμβος στο διατλαντικό εμπόριο των σκλάβων που μεταφέρονταν στα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου όπου πωλούνταν, κρατούνταν προσωρινά, ή μεταφέρονταν στη Βραζιλία, την Καραϊβική και αλλού.
Στα τέλη του 16ου αιώνα και ενώ το δουλεμπόριο βρισκόταν στο αποκορύφωμά του, το Πράσινο Ακρωτήρι μπήκε στο στόχαστρο πειρατών και αντίπαλων ευρωπαϊκών δυνάμεων. Οι επαναλαμβανόμενες επιδρομές, οι αλλαγές στις εμπορικές οδούς και η επίσημη κατάργηση του εμπορίου σκλάβων στην Πορτογαλική Αυτοκρατορία το 1876, μείωσαν τον ρόλο των νησιών του Πράσινου Ακρωτηρίου. Ωστόσο, η κληρονομιά της δουλείας παραμένει συνυφασμένη με την ταυτότητά τους, είναι ορατή στις φυσιογνωμίες των ανθρώπων που έχουν μικτή καταγωγή, όπως και στη μουσική, στη γλώσσα και στα ιστορικά μνημεία.
Ο Κάρολος Δαρβίνος επισκέφθηκε το Πράσινο Ακρωτήρι στην αρχή του διάσημου ταξιδιού του με το HMS Beagle -μάλιστα ήταν η πρώτη φορά που βρέθηκε εκτός Ευρώπης. Εντυπωσιάστηκε από την έντονη αντίθεση ανάμεσα στα ηφαιστειακά, άγονα τοπία που αντίκρισε και στην καταπράσινη αγγλική ύπαιθρο, περνώντας μέρες εξερευνώντας γεωλογικούς σχηματισμούς, ακτές, απολιθωμένα κοχύλια και ροές βασάλτη. Τότε παρατήρησε τις αργές αλλαγές της στάθμης της θάλασσας και της ανύψωσης, ή βύθισης, της ξηράς με την πάροδο εκατομμυρίων ετών κι αυτή η ανακάλυψη επηρέασε βαθιά την επιστημονική του σκέψη. Θα τον οδηγούσε αργότερα, μαζί με πολλές άλλες παρατηρήσεις του κυρίως στα Γκαλαπάγκος, στη διατύπωση της θεωρίας της εξέλιξης.
Όσο για την περίφημη Cesaria Evora, τι να πρωτοπεί κανείς. Γεννημένη στο Mindelo του νησιού São Vicente, μεγάλωσε μέσα στη φτώχεια και άρχισε να τραγουδάει σε τοπικά μπαρ και στο πορτογαλικό ραδιόφωνο στη δεκαετία του 1960. Η ειδικότητά της ήταν η morna, το χαρακτηριστικό μουσικό στυλ του Πράσινου Ακρωτηρίου, ένα μίγμα πορτογαλικού fado, βραζιλιάνικης modinha και δυτικοαφρικανικών ρυθμών. Τα θέματα της morna, όπως ο έρωτας, η λαχτάρα και η sodade (νοσταλγία) αφηγούνται την ιστορία της μετανάστευσης και της μίξης των πολιτισμών στα νησιά του αρχιπελάγους. Αν και τραγουδούσε για δεκαετίες στην περιοχή της, η Cesaria απέκτησε διεθνή φήμη μόνο στα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν Γάλλοι παραγωγοί την παρουσίασαν στο παγκόσμιο κοινό. Άλμπουμ όπως το Miss Perfumado, του 1992, και το Cafe Atlantico, του 1999, της χάρισαν βραβεία Grammy και sold-out περιοδείες όπου τραγουδούσε ξυπόλητη δηλώνοντας την αλληλεγγύη της προς τους φτωχούς ανθρώπους της πατρίδας της. Ακόμα και μετά τον θάνατό της παραμένει είδωλο.
Santiago, το μεγαλύτερο νησί του αρχιπελάγους
Απόκρημνα βουνά, εύφορες κοιλάδες και χρυσαφένιες παραλίες έρχονται να προστεθούν σε μια κληρονομιά αιώνων στo νησί Santiago που αποτελεί την πολιτιστική και ιστορική καρδιά της χώρας. Ήταν το πρώτο που αποίκισαν οι Πορτογάλοι στα μέσα του 15ου αιώνα και εξακολουθεί να μοιάζει με σημείο συνάντησης της Αφρικής, της Ευρώπης και του Ατλαντικού.
Η πρωτεύουσά του Santiago, η Praia, πάλλεται και αναπτύσσεται, αποτελώντας το κρατικό και οικονομικό κέντρο της χώρας. Ωστόσο, δεν λείπουν οι φτωχογειτονιές, που θυμίζουν κάπως τις φαβέλες της Βραζιλίας, καθώς και τα προάστια με πολυώροφα κτίρια από μπετόν. Η Praia είναι πολυσύχναστη, θορυβώδης και χαοτική – μια τυπική μεγάλη πόλη. Στο κέντρο της κινούνται διαρκώς επιχειρηματίες, πολιτικοί και διπλωμάτες, ενώ 10.000 τουρίστες, ή εργαζόμενοι, κυκλοφορούν εκεί κάθε μέρα της εβδομάδας.
Η καρδιά της είναι η ιστορική συνοικία Plateau κτισμένη σε λόφο, με κυβερνητικά κτίρια και ωραίες πλατείες. Το Προεδρικό Μέγαρο, η εκκλησία Nossa Senhora da Graca και το Δημαρχείο αναδεικνύουν την πορτογαλική αποικιοκρατική αρχιτεκτονική, ενώ στο Εθνογραφικό Μουσείο μπορεί κανείς να ενημερωθεί σχετικά με τις τοπικές παραδόσεις, τη μουσική και την καθημερινή ζωή στη χώρα. Η κύρια αγορά της Praia είναι η Sukupira, οι πάγκοι της οποίας είναι γεμάτοι με τοπικές λιχουδιές, φρούτα, λαχανικά και ψάρια, χειροποίητα είδη και σουβενίρ. Στην παραλία ντόπιοι και τουρίστες απολαμβάνουν τις χαρές της θάλασσας και τα φρέσκα θαλασσινά που σερβίρουν τα εστιατόρια.
Σε απόσταση 15 χλμ. βρίσκεται το σπουδαιότερο αξιοθέατο του Santiago, η Cidade Velha, που είναι Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και ένας από τους παλαιότερους ευρωπαϊκούς οικισμούς στους τροπικούς. Το κέντρο της είναι η Rua Banana, γνωστή για την αυθεντική ατμόσφαιρά της, με τα στενά δρομάκια, τα πέτρινα σπίτια και την πλούσια βλάστηση. Γύρω της υπάρχουν ιστορικά μνημεία, όπως το Φρούριο του Σαν Φιλίπε, το Παλαιό Κάστρο και η Πλατεία της Παλαιάς Αγοράς: εκεί συγκεντρωνόταν η εμπορική δραστηριότητα κατά την αποικιοκρατία, αλλά και το δουλεμπόριο. Στο κέντρο της διατηρείται το σπουδαιότερο σύμβολο της ιστορίας του δουλεμπορίου στο Cabo Verde, η πέτρινη στήλη που λέγεται Pelourinho: είχε στηθεί εκεί από τα τέλη του 15ου αιώνα για να συμβολίζει την εξουσία του πορτογαλικού στέμματος και να λειτουργεί ως χώρος δημόσιας τιμωρίας και παραδειγματισμού.
Island hopping
Ο πιο βολικός τρόπος για να γνωρίσετε δύο ακόμη νησιά του αρχιπελάγους που συνδυάζουν παραλίες, βουνά, καταπράσινες κοιλάδες και ηφαιστειακά τοπία, χωρίς να κάνετε μακρινές διαδρομές με πλοίο, είναι να πάτε από το Santiago, στο Santo Antão και στο São Vicente.
Το Santo Antão, το δυτικότερο νησί του Πράσινου Ακρωτηρίου, είναι ένας παράδεισος για τους λάτρεις της φύσης και της περιπέτειας, γνωστό για τα εντυπωσιακά ηφαιστειακά τοπία, τις καταπράσινες κοιλάδες, τα ατέλειωτα μονοπάτια που το διατρέχουν και τη ζωντανή τοπική κουλτούρα. Πρωτεύουσά του είναι η Ribeira Grande -από την οποία ξεκίνησε και ο εποικισμός του. Πλέον δεν είναι grande ή πολυσύχναστη όπως άλλοτε, αλλά είναι γραφική, με στενά δρομάκια και απότομα σκαλοπάτια. Εκεί υπάρχει και η μεγαλύτερη αγορά του νησιού, με φρέσκα προϊόντα και τοπικά χειροτεχνήματα.
Σε απόσταση μόλις 4 χιλιομέτρων, θα βρείτε την Ponta do Sol, το πιο δημοφιλές τουριστικό θέρετρο στο Santo Antao και ο παραλιακός δρόμος ως εκεί περνάει κατά μήκος ενός απόκρημνου βράχου, προσφέροντας υποβλητικές εικόνες. Στην πόλη υπάρχουν όμορφα ξενοδοχεία και ξενώνες, εστιατόρια και μπαρ που καλύπτουν κάθε γούστο, μια ωραία κεντρική πλατεία με το δημαρχείο και την εκκλησία και το λιμάνι με τις πολύχρωμες ψαρόβαρκες.
Τα φυσικά θαύματα του νησιού είναι πολλά -μεταξύ αυτών ο κρατήρας Cova με μια τεράστια ηφαιστειακή καλντέρα, η κοιλάδα Paul γνωστή για τις αναβαθμίδες και τα καταπράσινα τοπία της, ο καταρράκτης Vinha και η οροσειρά Delgadim, με τους εντυπωσιακούς βραχώδεις σχηματισμούς. Οι παραλίες στο Santo Antao είναι άγριες, ηφαιστειογενείς και λιγότερο τουριστικές από άλλων νησιών και ταιριάζουν σε όσους ψάχνουν την αυθεντικότητα και την απομόνωση. Μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα στη μεγάλη ηφαιστειακή Praia de Tarrafal de Monte Trigo, την Praia da Cruzinha, την πιο χαρακτηριστική από όλες καθώς αποτυπώνει ακριβώς την άγρια γοητεία του νησιού, ή την επίσης ηφαιστειακή Praia de Monte Trigo.
Το Santo Antao είναι γνωστό για την παραγωγή του grogue, ενός παραδοσιακού ποτού από ζαχαροκάλαμο που μοιάζει με το ρούμι -εξ ου και όσοι περπατάνε στα μονοπάτια βρίσκουν συχνά μπροστά τους χωράφια με ζαχαροκάλαμα, μαζί με καλλιέργειες γλυκοπατάτας, μανιόκας, καλαμποκιού και άλλων λαχανικών. Υπάρχουν μικρά οικογενειακά αποστακτήρια που χρησιμοποιούν ακόμη παραδοσιακές μεθόδους για την εξαγωγή του χυμού από το ζαχαροκάλαμο, τη ζύμωση και την απόσταξη.
Το Sao Vicente, ένα από τα πιο ζωντανά νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου, συχνά αποκαλείται η πολιτιστική καρδιά του. Η πρωτεύουσα Midelo, γενέτειρα της Cezaria Evora, συνδυάζει την αποικιακή γοητεία, μια ζωντανή καλλιτεχνική σκηνή και όμορφα παράκτια τοπία. Η πλατεία Amilcar Cabral, το παλιό αποικιακό λιμάνι και η παραλία Laginha είναι μερικά από τα πιο δημοφιλή σημεία της πόλης. Για καφέ και αγορές θα πάτε στη Rua Lisboa και για περπάτημα στην προκυμαία με τα δεμένα σκάφη, από όπου θα απολαύσετε ωραίο ηλιοβασίλεμα στον Ατλαντικό. Αξίζει επίσης να επισκεφθείτε το μουσείο της Cesaria Evora και το πολιτιστικό κέντρο.
Κοντά στην πόλη βρίσκεται η παραλία Laginha, ενώ λιγότερο πολυσύχναστη είναι η Sao Pedro, που προσφέρεται για wind και kite surf. Η μουσική είναι κεντρικό στοιχείο της κουλτούρας του Sao Vicente, οπότε μη χάσετε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε μια ζωντανή παράσταση όπου θα ακούσετε morna, coladeira και funana. Τα περισσότερα μπαρ και μουσικά στέκια βρίσκονται στο κέντρο της πόλης, στην πλατεία Nova και στην παραλιακή ζώνη. Αν θέλετε όμως κάτι πιο αυθεντικό, οι ντόπιοι θα σας μυήσουν στις αυτοσχέδιες συναυλίες που γίνονται στις λαϊκές γειτονιές – ειδικά τα σαββατοκύριακα.
Boa Vista, ένα νησί αυθεντικό και πολύμορφο
Το Boa Vista – του οποίου το όνομα σημαίνει όμορφη θέα και είναι το ανατολικότερο και τρίτο μεγαλύτερο στο Cabo Verde- θεωρείται το «νησί των παραλιών», καθώς σχεδόν ολόκληρη η ακτογραμμή του είναι αμμώδης.
Κορυφαία παραλία είναι η Santa Monica, μια συνεχόμενη αμμουδιά μήκους 18 χλμ., που έχει κερδίσει τη θέση της ανάμεσα στις ομορφότερες του κόσμου. Φημισμένες είναι επίσης η Praia de Chaves κοντά στο χωριό Rabil και η Praia do Estoril. Υπάρχει όμως και μια άλλη, πολύ ιδιαίτερη ακτογραμμή που αξίζει να επισκεφθεί κανείς: η παραλία Atalanta, γνωστή και ως Cabo Santa Maria. Η περιοχή αυτή δέρνεται συνεχώς από μεγάλα κύματα, τα οποία συχνά εμποδίζουν τις θαλάσσιες δραστηριότητες, αλλά έχει αποκτήσει φήμη επειδή φιλοξενεί το ιστορικό ναυάγιο του ισπανικού εμπορικού πλοίου που της έδωσε το όνομά του: προσάραξε στον αμμώδη βυθό το 1968, για λόγους που παραμένουν άγνωστοι μέχρι σήμερα και είναι το πιο πολυφωτογραφημένο σημείο του νησιού.
Όμως τα προσόντα της Boa Vista δεν σταματούν στις παραλίες, έχει πολλά πρόσωπα και κρύβει μυστικά. Έχει επίσης κάτι που θυμίζει την Αφρική, η οποία βρίσκεται περίπου 500 χιλιόμετρα μακριά. Αυτό το «κάτι» είναι η έρημος Βιάνα, η οποία σχηματίστηκε με την πάροδο του χρόνου από τους ανέμους που μεταφέρουν άμμο από τη Σαχάρα. Βρίσκεται στα βορειοδυτικά και διαθέτει αμμόλοφους από λευκή άμμο σμιλεμένους από τον άνεμο, που εναλλάσσονται με μαύρους βράχους ηφαιστειακής προέλευσης. Δεν είναι μια πολύ μεγάλη έρημος – έχει μήκος μόλις 5 χλμ. και πλάτος περίπου 1 χλμ., αλλά το τοπίο είναι καθηλωτικό. Μηχανοκίνητα οχήματα μπορούν να φτάσουν μόνο ως την άκρη της ερήμου σε ορισμένα σημεία.
Στη Boa Vista κάθε χρόνο, από τον Ιούλιο έως τα τέλη Οκτωβρίου, χιλιάδες χελώνες -ιδιαίτερα του είδους Caretta caretta- φτάνουν στην κατάλευκη και άγρια παραλία Praia de João Barrosa και σε άλλες στα νοτιοανατολικά, για να γεννήσουν τα αυγά τους.
Η περίοδος επώασης διαρκεί λίγο περισσότερο από πενήντα ημέρες και όταν τα αυγά εκκολαφθούν, οι μικρές χελώνες σέρνονται ενστικτωδώς προς τη θάλασσα. Το Boa Vista είναι ο τρίτος τόπος ωοτοκίας στον κόσμο, μετά τη Φλόριντα και το Ομάν.
Παραλίες και σημεία καταδύσεων
Το αρχιπέλαγος φημίζεται για τις παραλίες των νησιών του, που ξεχωρίζουν για τη μεγάλη εναλλαγή τοπίων, με αμμουδιές που έχουν λευκή, ή χρυσή, άμμο και γαλαζοπράσινα νερά, ενώ άλλες είναι άγριες και ηφαιστειακές. Είναι, επίσης, αγαπημένος προορισμός για όσους κάνουν surf, kite και wind surf, λόγω των σταθερών ανέμων που πνέουν στον Ατλαντικό. Eκτός από τις παραλίες του Boa Vista, στο νησί Santiago ξεχωρίζουν η Tarrafal και η ηφαιστειακή Quebra Canela στα νότια της Praia. Στο νησί Fogo, η Praia de Sao Filipe εντυπωσιάζει με το δραματικό ηφαιστειακό της τοπίο που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα γαλαζοπράσινα νερά. Στα νερά γύρω από την ακατοίκητη νησίδα Ντζέου οι δύτες ανακαλύπτουν διαφορετικά είδη καρχαριών, όπως σφυροκέφαλους, μαυροπτέρυγους, καρχαρίες αλεπούδες (Thresher sharks) και καρχαρίες-νοσοκόμες (Nurse sharks ή επιστημονικά Ginglymostoma cirratum).
Διαμονή σε οικολογικά καταλύματα
Boa Vista
Spinguera Ecolodge. Βρίσκεται στη βόρεια ακτή της Boa Vista, μέσα στο Parque Natural do Norte που είναι προστατευόμενη περιοχή. Διαθέτει δωμάτια, βίλες και διαμερίσματα κατασκευασμένα από φυσικά υλικά και έχει άμεση πρόσβαση στην παραλία.
Santo Antao
Mami Wata Eco Village. Boutique ξενοδοχείο με ενδιαφέρουσα κυβιστική αρχιτεκτονική, πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Αποτελείται από 20 κατοικίες με θέα στη θάλασσα, μέσα σε βιολογικό αγρόκτημα.
Aldeia Manga. Μέσα στην καταπράσινη κοιλάδα Paul που περιβάλλεται από βουνά, ήταν το πρώτο πραγματικό οικολογικό καταφύγιο στο Πράσινο Ακρωτήρι. Κατασκευασμένο με ανακυκλώσιμα υλικά, όπως πλίθινα τούβλα, πέτρα, ξύλο και άχυρο, διαθέτει αγρόκτημα 7.000 τ.μ. με ποικιλία οπωροφόρων δέντρων και μια πισίνα όπου δεν χρησιμοποιούνται χημικά.
Palmeira da Cruz. Κτισμένο σε πλαγιά με πανοραμική θέα στον ωκεανό και τα βουνά, διαθέτει εννέα βίλες με ωραίο σχεδιασμό, κατασκευασμένες από οικολογικά υλικά. Οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν γκουρμέ γεύματα, ποτό με θέα το ηλιοβασίλεμα στον Ατλαντικό και μια πισίνα θερμαινόμενη από τον ήλιο.
Fogo
La Fora Ecolodge. Βρίσκεται στις πλαγιές της καλντέρας πάνω από το Sao Filipe και έχει ιδιωτικά bungalow με πανοραμική θέα στο γύρω τοπίο.
Διαβάστε ακόμα:
Εσσαουίρα: H Μαροκινή νύμφη του Ατλαντικού
