Ανάμεσα σε μουσικές, παραδοσιακούς χορούς και γλέντια, οι κάτοικοι και οι επισκέπτες γεύονται την αυθεντική γιορτινή ατμόσφαιρα του Αυγούστου, χωρίς να χρειαστεί να ταξιδέψουν με πλοίο ή αεροπλάνο.
Για πολλά χρόνια, το πανηγύρι ως θεσμός αποτελούσε έθιμο της αγροτικής Ελλάδας, με επίκεντρο τα καφενεία και τις πλατείες των χωριών. Σταδιακά, όμως, άρχισε να μεταφέρεται και στα αστικά κέντρα, καθώς σε αυτά κατοικούν πλέον, σε μεγάλο ποσοστό, κάτοικοι που διατηρούν τις παραδόσεις του τόπου καταγωγής τους. Με το πέρασμα του χρόνου, ο αρχικός του ρόλος εξελίχθηκε και, έτσι, από πεδίο θρησκευτικής συγκίνησης και πολιτιστικής έκφρασης, μετατράπηκε σε ετήσια γιορτή που διοργανώνουν κυρίως οι τοπικοί σύλλογοι κάθε κοινότητας.
Μπορεί ένα πανηγύρι σε χωριό λίγο έξω από την Αθήνα να μην έχει τη γοητεία ενός νησιώτικου ή ορεινού πανηγυριού, όμως για όσους έχουν μείνει, είτε από ανάγκη είτε από επιλογή, στην πρωτεύουσα τον Δεκαπενταύγουστο, υπάρχουν πάντα ωραίες εναλλακτικές, σίγουρα οικονομικότερες από ένα ταξίδι σε νησιά όπως η Ικαρία ή η Αμοργός. Τα τελευταία χρόνια, τα πανηγύρια έχουν γίνει εκ νέου δημοφιλή, ακόμη και στους πολύ νεότερους, γεννημένους μετά το 2000.
Άλλωστε, ο Δεκαπενταύγουστος δεν αποτελεί μόνο θρησκευτική γιορτή, αλλά και αφορμή για χαρά, συνάντηση και διατήρηση της παράδοσης. Συχνά αποκαλείται και «Πάσχα του καλοκαιριού», καθώς συνοδεύεται από πλούσια τραπέζια, οικογενειακά έθιμα, κέφι, μουσική και χορό για όλες τις ηλικίες.
Όσοι μένουν στην πόλη και επιθυμούν να ζήσουν από κοντά τη ζωντανή παράδοση ενός πανηγυριού, δεν χρειάζεται να περιοριστούν στο να παρακολουθούν μέσα από τα social media τις καλοκαιρινές στιγμές των φίλων τους. Οι επιλογές είναι αρκετές και ενδιαφέρουσες. Στους πρόποδες της Πάρνηθας βρίσκεται η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κλειστών Φυλής, ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια της Αττικής, που τιμά κάθε χρόνο τον Δεκαπενταύγουστο. Χτισμένη ανάμεσα σε βράχους, υπήρξε στο παρελθόν τόπος προστασίας σε δύσκολες περιόδους, ενώ στο εσωτερικό της φυλάσσεται η εικόνα «Αμάραντο Ρόδο», η οποία απεικονίζει την Παναγία να κρατά τρυφερά τον Χριστό. Με αφορμή την εορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου, η περιοχή της Χασιάς φιλοξενεί ένα τριήμερο πανηγύρι, από τις 14 έως τις 16 Αυγούστου, με συμμετοχή καλλιτεχνών της λαϊκής και δημοτικής μουσικής.
Στο παραθαλάσσιο Βίδι, με την όμορφη θέα προς τον Πόρο, ξεχωρίζει η Εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου. Στην περιοχή βρισκόταν το αρχαίο λιμάνι του Πώγωνα, όπου, σύμφωνα με την παράδοση, κατέπλευσε τμήμα του ελληνικού στόλου πριν από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Εκτός από τον ναό, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το παλαιό ελαιοτριβείο, το οποίο στη συνέχεια λειτούργησε ως ξυλουργικό εργοστάσιο. Κάθε χρόνο, στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας και στον δρόμο μπροστά της, στήνεται ένα πανηγύρι με έντονο τοπικό χρώμα, όπου οι κάτοικοι μοιράζουν χειροποίητες τηγανίτες στους επισκέπτες.
Στο Πόρτο Ράφτη, η θρησκευτική κατάνυξη για την Κοίμηση της Θεοτόκου συνοδεύεται από μια μεγάλη εμποροπανήγυρη που εκτείνεται κατά μήκος του παραλιακού μετώπου. Κάτοικοι και επισκέπτες περιηγούνται ανάμεσα στους πάγκους, απολαμβάνουν την χαλαρότητα της γιορτής, τρώνε σουβλάκια στο χέρι και ψωνίζουν μικροπράγματα. Αντίστοιχη γιορτή, με μουσικές, πάγκους και τοπικές λιχουδιές, στήνεται και στην πλατεία των Νέων Παλατιών Ωρωπού.
Μερικά ακόμα πανηγύρια ελάχιστα μακριά από την πόλη
Εάν υποθέσουμε ότι θέλετε να φύγετε από την πόλη μόνο για την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου, και πιο συγκεκριμένα από τη βραδιά της παραμονής, μπορείτε να αναζητήσετε εισιτήρια ακόμη και την τελευταία στιγμή. Τα κοντινά στην Αθήνα και τον Πειραιά νησιά είναι πάντα μια καλή ιδέα.
Η Ιερά Μονή Παναγίας Χρυσολεόντισσας, σήμερα γυναικείο μοναστήρι με μακραίωνη ιστορία, προσελκύει σταθερά πλήθος πιστών και επισκεπτών τον Δεκαπενταύγουστο στην Αίγινα, ενώ εκεί φιλοξενείται και το μεγαλύτερο πανηγύρι του νησιού. Στο Αγκίστρι, επίκεντρο των εορτασμών αποτελεί η Εκκλησία της Παναγίας στον οικισμό Μετόχι. Το πανηγύρι αυτού του μικρού και κατάφυτου νησιού της Αττικής συγκεντρώνει επίσης αρκετό κόσμο και τα γλέντια, ο χορός και οι χαρές διαρκούν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Στη Σαλαμίνα, η Ιερά Μονή Φανερωμένης, στα βορειοδυτικά του νησιού, γιορτάζει κάθε χρόνο από τις 19 έως τις 25 Αυγούστου. Η προετοιμασία για το λαμπρό αυτό πανηγύρι ξεκινά αρκετές ημέρες νωρίτερα, ντύνοντας την ατμόσφαιρα σε κάθε γωνιά του νησιού με χρώμα γιορτής και χαράς. Το πρωί της 23ης Αυγούστου πραγματοποιείται περιφορά της εικόνας της Παναγίας με τη συνοδεία του Λιμενικού Σώματος. Επίσης, από τις 21 έως τις 23 Αυγούστου δίνεται συσσίτιο σε απόρους της περιοχής, ενώ στα κελιά της Μονής μπορούν να φιλοξενηθούν αρκετοί προσκυνητές.
Πανηγύρια μετά τον Δεκαπενταύγουστο μες στην Αθήνα
Τις τελευταίες ημέρες του Αυγούστου, αν δεν έχετε χορτάσει χορούς και πανηγύρια, η γιορτινή ατμόσφαιρα συνεχίζεται σε πολλές περιοχές της Αττικής. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το πανηγύρι που διοργανώνεται στις 22 και 23 Αυγούστου προς τιμήν της Παναγίας Φανερωμένης στον Χολαργό. Στις 26 και 27 Αυγούστου, προς τιμήν του Αγίου Φανουρίου, πραγματοποιούνται πανηγύρεις στη Δραπετσώνα και στο Ίλιον. Ακολουθούν, στις 28 και 29 Αυγούστου, οι εορτασμοί στον Νέο Κόσμο, στον Ναό του Αγίου Ιωάννη επί της λεωφόρου Βουλιαγμένης, καθώς και στον Άγιο Ιωάννη Ρέντη. Στις 29 και 30 Αυγούστου εορτάζεται στο Παλαιό Φάληρο ο Άγιος Αλέξανδρος, ενώ στις 30 και 31 Αυγούστου η Κυψέλη τιμά την Αγία Ζώνη, με τις εκδηλώσεις να κορυφώνονται ανήμερα της εορτής στις 31 Αυγούστου.
Διαβάστε ακόμα:
Γιατί τα πανηγύρια της Σίφνου ξεχωρίζουν στις Κυκλάδες
Γιατί οι νέοι αγαπούν τόσο πολύ τα πανηγύρια
Tα Ηπειρώτικα πανηγύρια του ελληνικού καλοκαιριού -Ανόθευτα και αυθεντικά
