Εκτεθειμένη στους ανέμους του Αιγαίου, η Τήνος αποτελεί ένα από τα πιο ιδιαίτερα νησιά των Κυκλάδων, αποπνέοντας μια πιο μυστηριακή, σχεδόν αινιγματική αύρα. Είναι το νησί που αξίζει να ανακαλύψει κανείς, σταδιακά, μέχρι να νιώσει στο δέρμα του αυτόν τον διαφορετικό κυκλαδίτικο αέρα.
Από τη Χώρα στην ενδοχώρα της Τήνου
Πρώτη στάση, η Χώρα της Τήνου. Ίσως πρόκειται για τη Χώρα με τις περισσότερες αντιθέσεις σε όλο το κυκλαδικό σύμπλεγμα. Στενά σοκάκια, χαρακτηριστικά του αιγαιοπελαγίτικου ύφους, γεμάτα μικρά μπαρ, μπυραρίες και ταβέρνες, μοιάζουν να προσπαθούν να κρατήσουν αποστάσεις από την έντονη πνευματική ενέργεια που αποπνέει ο Ναός της Ευαγγελίστριας, ήδη ορατός από το λιμάνι. Στη Χώρα, για έναν παράδοξο αλλά γοητευτικό λόγο, θρησκευτικότητα και κοσμικότητα, υπερβατικότητα και καθημερινές απολαύσεις, συνυπάρχουν ήσυχα. Το αποτέλεσμα είναι ένα μοναδικό μίγμα, σπάνιο για την υπόλοιπη Ελλάδα, που όμως δένει οργανικά με το βαθύ μπλε του Αιγαίου που απλώνεται μπροστά.
Ήρεμη, με τις δικές της αντιθέσεις, η Χώρα παραδίδει σταδιακά τη θέση της στην ενδοχώρα. Απότομες στροφές χαρίζουν θέα που κόβει την ανάσα και οδηγούν σε αλλιώτικα οροπέδια, ανάμεσα σε βραχώδεις όγκους που μαρτυρούν τη γεωλογική ιστορία του Αιγαίου. Βράχοι σε αλλόκοτα σχήματα, σμιλεμένοι από τους θυελλώδεις αέρηδες που χτυπούν αλύπητα το νησί χειμώνα καλοκαίρι, μαζί με τα λιγοστά γεωλογικά κατάλοιπα της θρυλικής Αιγηίδας, συνθέτουν ένα τοπίο που θυμίζει περισσότερο τα οροπέδια ψηλών βουνών της ηπειρωτικής Ελλάδας, παρά νησιωτικό ανάγλυφο.
Η ιστορία του τόπου αποτυπωμένη σε διώροφα οικοδομήματα
Σκορπισμένοι σε κάθε γωνιά του τοπίου, σαν βουβά κομμάτια ενός ξεχασμένου επιτραπέζιου παιχνιδιού, στέκουν οι θρυλικοί περιστεριώνες της Τήνου. Ογκώδη κτίσματα με μυστηριώδη σύμβολα, κατανοητά μόνο από τα ίδια τα πουλιά, οι περιστεριώνες αποτελούν μοναδικά δείγματα λαϊκής αρχιτεκτονικής. Αν και σήμερα ερειπωμένοι με πολλούς να ανακαινίζονται χωρίς φειδώ, για να γλιτώσουν την κατάρρευση και την λησμονιά της ιστορίας, οι περιστεριώνες είναι από τα πιο ζωντανά κομμάτια της ιστορίας της Τήνου.
Όσο λιγοστεύουν οι περιστεριώνες -γεγονός σπάνιο για την Τήνο- τόσο αυξάνονται τα χωριά. Φυσικά, δεν πρόκειται για μια αιτιατή σχέση. Κάτασπρα χωριά, κάτω από τον γαλανό ουρανό του Αιγαίου, που μυρίζουν φρεσκοκομμένο μάρμαρο, σκαρφαλώνουν επίμονα στις άγονες και απότομες πλαγιές των γκρεμών του νησιού. Πλαγιές που πρασινίζουν μόνο όταν λίγες σταγόνες νερού κυλήσουν στα βράχια.
Τέσσερις μικρές μαρμάρινες πτυχές του νησιού
Η Καρδιανή και τα Υστέρνια θαμπώνουν από μακριά με τη μαρμάρινη, κατάλευκη ομορφιά τους, μέσα στο καφέ, βραχώδες τοπίο της Τήνου, δημιουργώντας μικρές νησίδες εύφορης γης που μοιάζουν με οάσεις βγαλμένες από τη Σαχάρα. Από απόσταση, τα σπίτια διακοσμημένα με μάρμαρο, τα καμπαναριά με τις περίτεχνες καμάρες που αλλάζουν χρώμα στο ηλιοβασίλεμα, καθώς και τα πολυτελή υπέρθυρα στις πόρτες, συνθέτουν ένα ειδυλλιακό, μα και ελαφρώς μελαγχολικό σκηνικό. Ένα σκηνικό που κουμπώνει απόλυτα με την ουσία των Κυκλάδων.
Σκηνικό που κορυφώνεται στον Πύργο, το επίκεντρο της φημισμένης τηνιακής μαρμαροτεχνίας. Πατρίδα του Γιαννούλη Χαλεπά, ο Πύργος είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα χωριά της Τήνου. Βαμμένος στο εκτυφλωτικό λευκό των Κυκλάδων και διακοσμημένος με μαρμάρινα στοιχεία σχεδόν σε κάθε του γωνιά, φιλοξενεί το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, καθώς και τη Σχολή Μαρμαροτεχνίας, που έχει αναδείξει μερικούς από τους πιο σημαντικούς τεχνίτες του μαρμάρου, όχι μόνο των Κυκλάδων αλλά και της Ελλάδας.
Από τον Πύργο, ακολουθούμε τις δαντελωτές στροφές προς την Πάνορμο, το θαλασσινό φινάλε της Τήνου. Κυκλαδίτικο ψαροχώρι φωλιασμένο σε έναν μικρό όρμο που μοιάζει να έχει χάσει κάθε ίχνος πρασίνου, εξαιτίας των δυνατών ανέμων που σαρώνουν το νησί, η Πάνορμος περιβάλλεται από τις βόρειες πλαγιές των βουνών της Τήνου. Ψηλοί, εκτεθειμένοι βράχοι, λες και ετοιμάζονται να βουτήξουν στη θάλασσα, περικυκλώνουν τον κάτασπρο οικισμό που, μονάχα τις σπάνιες μέρες με νοτιά ή νηνεμία, αποκτά μια εικόνα ήρεμη και γαλήνια. Μέρες που, όσο σπάνιες κι αν είναι, φανερώνουν την αυθεντική ψυχή των Κυκλάδων.
Διαβάστε ακόμα:
Τήνος, το νησί της πνευματικότητας
Το φαινόμενο Τήνος: Κάτι σπουδαίο συμβαίνει εδώ