Η Στεμνίτσα ξεφεύγει από τα μικροαστικά τουριστικά κλισέ. Μπορείτε να τη δείτε και έτσι, αρκετά σοφιστικέ και αρκετά ατίθαση για να παραδοθεί στα στερεότυπα άλλων προορισμών της Ορεινής Γορτυνίας. Ένα καθόλου τυχαίο χωριό, με κεντρικό ρόλο στην Επανάσταση. Η Σχολή Αργυροχρυσοχοΐας προσθέτει επιπλέον ενδιαφέρον για τους επισκέπτες. Το κτίριο της Στέγης Αργυροχρυσοχοΐας αποτελεί από μόνο του χαρακτηριστικό δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής. Τα πέτρινα κτίρια εναρμονίζονται με το τοπίο της οροσειράς του Μαινάλου.
Η Στεμνίτσα αποπνέει ήσυχο μεγαλείο. Δεν έχει παραδοθεί στη λογική του μαζικού τουρισμού. Ο κεντρικός της δρόμος δεν είναι γεμάτος με καταστήματα που πωλούν τυριά, χυλοπίτες ή γιαούρτια. Θα βρείτε κοσμηματοπωλεία και μαγαζιά με ντόπια προϊόντα. Πρόσφατα άνοιξε και μια ταβέρνα όπου μπορείτε να επιλέξετε βίγκαν πιάτα, ένας έντονος συμβολισμός. Στην Ορεινή Αρκαδία, όπου την ώρα του φαγητού η τσίκνα από τις σχάρες με μπριζόλες και παϊδάκια γεμίζει τον αέρα, η ύπαρξη μιας βίγκαν επιλογής έχει τη δική της σημασία. Σκαρφαλωμένο σε υψόμετρο περίπου 1.100 μέτρων, στις δυτικές πλαγιές του Μαινάλου, το χωριό αποτελεί ένα από τα αυθεντικά σημεία της Αρκαδίας. Να την επισκεφθείτε; Να το κάνετε με ανοιχτή σκέψη. Η αύρα της θα σας σαγηνεύσει. Η ζωντανή της μνήμη επίσης.
Έφτασα στη Στεμνίτσα ένα ηλιόλουστο πρωινό. Ήταν καθημερινή, η καλύτερη «εποχή» της εβδομάδας για να αποφύγετε τους επισκέπτες του Σαββατοκύριακου. Πήρα τον δεύτερο καφέ της ημέρας στη «Γερουσία», το ιστορικό καφενείο που λειτουργεί στο ίδιο σημείο από τον 19ο αιώνα. Κάθισα έξω. Ο χώρος μόνο τυχαίος δεν είναι. Το καφενείο λειτουργεί από το 1870 και πήρε το όνομά του από την πρώτη Πελοποννησιακή Γερουσία που εγκαταστάθηκε στο χωριό. Η Στεμνίτσα υπήρξε η πρώτη πρωτεύουσα της Επαναστατημένης Ελλάδας. Τα πρώτα δεκαέξι διατάγματα συντονισμού της Επανάστασης του 1821 φέρουν την ένδειξη «Στεμνίτσα 1821».
Η σχέση της Αργυροχρυσοχοΐας με τη Στεμνίτσα
Πολλοί έχουν αποπειραθεί να ερμηνεύσουν τη σχέση των Στεμνιτσιωτών με την τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας. Η αλήθεια είναι πως, αν θελήσετε να επιστρέψετε στη γέννηση αυτού του δεσμού, θα χαθείτε στο βαθύ παρελθόν της αρκαδικής ιστορίας και σε πολλές αμφισβητήσιμες ημερομηνίες. Σύμφωνα με μια νεότερη θεωρία, η αργυροχρυσοχοΐα που άνθησε στην περιοχή αποτελεί συνέχεια της χαλκουργίας, γνωστής ήδη στην Αρχαία Ελλάδα. Η τέχνη της μεταλλοτεχνίας καλλιεργούνταν στα χωριά γύρω από τον ποταμό Λούσιο. Από τις νεότερες πηγές που διαθέτουμε, γνωρίζουμε ότι πάνω από εκατό αργυροχρυσοχόοι βρέθηκαν στην Κωνσταντινούπολη κατά την προεπαναστατική περίοδο και η μικρή τους παροικία άκμασε.
Το χωριό ανέδειξε πολλούς τεχνίτες και στη Μικρά Ασία. Καθόλου τυχαία, και πάντα μέσα στην παράδοση της μεταλλοτεχνίας, οι Στεμνιτσιώτες διακρίθηκαν και στην κατασκευή εκκλησιαστικών καμπανών. Οι καμπανοποιοί της Στεμνίτσας απέκτησαν ξεχωριστή φήμη. Τον 16ο αιώνα, η Στεμνίτσα ήταν μία από τις μεγαλύτερες κωμοπόλεις της κεντρικής Πελοποννήσου, με περίπου 1.200 κατοίκους. Και αν θελήσετε, έστω και συμβολικά, να συνδέσετε το παρελθόν αυτού του μικρού τόπου με το παρόν, θα σημειώσετε ότι το 2026 θα γιορταστούν τα 50 χρόνια της Σχολής Αργυροχρυσοχοΐας και τα 100 χρόνια του εμβληματικού κτιρίου της Στέγης Αργυροχρυσοχοΐας Στεμνίτσας.
Ιστορικές ρίζες
Η Στεμνίτσα, με το όνομα που πιθανότατα προέρχεται από τη σλαβική λέξη «stemnitsa» (σκιερό μέρος), εντυπωσιάζει με την πέτρινη αρχιτεκτονική της. Τα περισσότερα σπίτια είναι διώροφα, με κεραμοσκεπές, χτισμένα με την τοπική γκρίζα πέτρα και ξύλινα μπαλκόνια. Στο κέντρο δεσπόζει η πλατεία, με τον μεγάλο πλάτανο, τις ακακίες, τις καφετέριες και τα ταβερνάκια, σημείο συνάντησης κατοίκων και ταξιδιωτών.
Αξίζει να επισκεφθείτε την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, με το εντυπωσιακό καμπαναριό και το ξυλόγλυπτο τέμπλο, καθώς και τη βυζαντινή μονή του Τιμίου Προδρόμου, χτισμένη σε απόκρημνο βράχο λίγο έξω από το χωριό, που προσφέρει μοναδική θέα στη χαράδρα του Λούσιου. Εκεί θα νιώσετε το βάρος της ιστορίας και την πνευματικότητα του τόπου.
Η φύση γύρω από το χωριό
Η Στεμνίτσα αποτελεί ιδανική αφετηρία για πεζοπορίες στο φαράγγι του Λούσιου ποταμού. Το διεθνές μονοπάτι Menalon Trail ξεκινά από το χωριό και το συνδέει με τη Δημητσάνα, την Ελάτη, τη Βυτίνα και άλλα χωριά του Μαινάλου. Η διαδρομή είναι άριστα σηματοδοτημένη και βραβευμένη, δίνοντάς σας τη δυνατότητα να γνωρίσετε τοπία απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς: ποτάμια, γεφύρια, βυζαντινά μοναστήρια και πυκνά δάση.
Το καλοκαίρι, μπορείτε να απολαύσετε ράφτινγκ στον Λούσιο και τον Αλφειό ή να επιλέξετε πιο ήρεμες βόλτες στη φύση.
Πρακτικές πληροφορίες για τον επισκέπτη
Η Στεμνίτσα απέχει περίπου δυόμιση ώρες από την Αθήνα (210 χλμ.) και σχεδόν μία ώρα από την Τρίπολη. Θα φτάσετε μέσω της εθνικής οδού Κορίνθου–Τρίπολης και στη συνέχεια από έναν ορεινό δρόμο που προσφέρει όμορφη θέα.
Πού να μείνετε στη Στεμνίτσα
Μπελλαίικο
Παραδοσιακό πέτρινο αρχοντικό του 17ου αιώνα, αναπαλαιωμένο με ιδιαίτερη φροντίδα. Διαθέτει 5 δωμάτια με τζάκι, κοινόχρηστο καθιστικό, πλούσιο πρωινό με τοπικά προϊόντα και υπέροχη θέα στο χωριό.
Τηλ: 27950-81286, 6976607967, info@mpelleiko.gr, mpelleiko.gr
Ξενώνας Γαρταγάνη
Ανακαινισμένο σπίτι 100+ ετών, αξιαγάπητο και ζεστό. Διαθέτει 5 δωμάτια -3 δίκλινα και 2 οικογενειακά- με σύγχρονες ανέσεις όπως τηλεόραση, Wi-Fi, parking, πρωινό με τοπικά προϊόντα.
Αρχοντικό της Ζωής
Χτισμένο αρκετά κοντά στην κεντρική πλατεία, ανακαινισμένο το 2008 με κατάλυμα υψηλής αισθητικής. Προσφέρει δωμάτια με τζάκι, πλούσιο πρωινό, θέα, Wi-Fi, θέρμανση και ψυγείο στα δωμάτια.
Τηλ: 6977-029314, nmparoutsas@yahoo.gr, arhontiko-zois.gr
Ξενώνας Τσαρμπού
Κεντρικά στη Στεμνίτσα, με μοντέρνα διακόσμηση και άνετες παροχές. Οι παροχές περιλαμβάνουν: τζάκι στα δωμάτια, mini bar ή ψυγείο, TV, χρηματοκιβώτιο, στεγνωτήρα μαλλιών, parking και είναι pet friendly.
Τηλ: 27950-81406, 6972306151, info@xenonas-tsarbou.gr, xenonas-tsarbou.gr
Ξενώνας Miglari
Νέα είσοδος στους ξενώνες της περιοχής. Πέρα από τα τυπικά, αυτονόητα facilities, πρέπει να πούμε ότι το κτήριο έχει ανακαινιστεί πρόσφατα και πως ενεργειακά αφήνει το ελάχιστο δυνατό αποτύπωμα. Τα δωμάτια έχουν εξαιρετική θέα στο Μαίναλο.
Τηλ: 6984733021, info@miglari.com
Για φαγητό
-«Στεμνίτσα» στην πλατεία για ψητά, παϊδάκια κλπ.
-«Κόκινος Σκίουρος» για μαγειρευτά, vegan και πίτσες.
Και τα δύο λειτουργούν στην πλατεία του χωριού.
Για ποτό
Καφέ «Σιμό και Σιμό»
Η ατμόσφαιρα είναι ζεστή και φιλική, με χειροποίητα γλυκά και φρέσκα ροφήματα. Ιδανικό για να ξεκινήσεις την εξερεύνηση του χωριού ή να χαλαρώσεις μετά από μια βόλτα στα πέτρινα σοκάκια.
Μικρό Καφέ
Όπως λέει και το όνομά του, είναι ένας μικρός, φιλικός χώρος που ξεχωρίζει για την προσωπική φροντίδα στην εξυπηρέτηση. Ιδανικό για να απολαύσεις τον καφέ σου με θέα στους γύρω δρόμους, να διαβάσεις ή να κάνεις μια μικρή στάση πριν συνεχίσεις την πεζοπορία στο φαράγγι του Λούσιου.
Χειμερινό στέκι: «Καταφύγιο»
Τον χειμώνα, το Καταφύγιο γίνεται η ζεστή αγκαλιά της Στεμνίτσας. Με τζάκι και χειμερινή διακόσμηση, προσφέρει ατμόσφαιρα ορεινού καταφυγίου για να απολαύσεις ζεστά ροφήματα, σπιτικά γλυκά ή ακόμη και ένα χαλαρό ποτό μετά από πεζοπορία στις χιονισμένες πλαγιές του Μαινάλου.
Γερουσία
Το παραδοσιακό καφενείο του χωριού που από το 1870 λειτουργεί συνεχώς στο ίδιο κτήριο.
Για γλυκά και παραδοσιακά χειροποίητα προϊόντα Στεμνίτσας, δοκιμάστε το «To Αρκαδικό». Δοκιμάσαμε τους καρυδο-κουραμπιέδες του και εντυπωσιαστήκαμε.
Διαβάστε ακόμα:
Διασχίζοντας 75 χιλιόμετρα μονοπατιών στην Αρκαδική Φύση
Στεμνίτσα: Το Αρχοντοχώρι της Αρκαδίας είναι ο απόλυτος φθινοπωρινός προορισμός
Βυτίνα: 1.033 μέτρα πάνω από τη θάλασσα, 2,5 ώρες μακριά από την Αθήνα
