Η άνοιξη είναι η καλύτερη εποχή για να εξερευνήσετε μονοπάτια, να περπατήσετε στο Απολιθωμένο Δάσος, να κάνετε πικ νικ δίπλα στο ρωμαϊκό υδραγωγείο της Μόριας, να βουτήξετε στα ιαματικά νερά ή να ανακαλύψετε τους μυστικούς καταρράκτες του νησιού στην Πτερούντα.
Η Λέσβος είναι σχεδόν ολόκληρη ένα σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο, με μια ιστορία που φτάνει 20 εκατομμύρια χρόνια πίσω, η οποία συνδυάζει ταυτόχρονα αρχιτεκτονικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον. Η εξερεύνηση του νησιού ξεκινά ήδη από τη διαδρομή από το αεροδρόμιο προς την πόλη της Μυτιλήνης. Εδώ, αριστερά και δεξιά του δρόμου δεσπόζουν πανέμορφα αρχοντικά του 19ου αιώνα. Κάποια σε απλό λιτό νεοκλασικό ύφος, άλλα πολύ πιο πλουμιστά, κάποια πέτρινα, κάποια ιδιαίτερα μεγαλοπρεπή με φοίνικες να κοσμούν τις κατάφυτες αυλές τους, όλες κατοικίες που μαρτυρούν το ένδοξο παρελθόν του νησιού.
Λίγο πιο μέσα, στο κέντρο της πόλης, οι βασικές στάσεις είναι αυτές στον ιερό ναό του Αγίου Θεράποντα, έναν συγκλονιστικό ναό από αρχιτεκτονικής πλευράς. Χτίστηκε το 1850 από τον αρχιτέκτονα Αργύρη Αδαλή, ο οποίος είχε μαθητεύσει δίπλα στον Θεόφιλο Χάνσεν και στον Ερνέστο Τσίλλερ και είχε πάρει μέρος στις εργασίες ανέγερσης του Ζαππείου αλλά και της υπέροχης Ακαδημίας Αθηνών. Αυτό που κάνει τον ναό πολύ ιδιαίτερο είναι τα γοτθικά μορφολογικά χαρακτηριστικά αλλά και ο κεντρικός τρούλος με επένδυση από ψευδάργυρο. Εσωτερικά ο ναός διακοσμείται από ένα ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1915.
Επόμενη στάση είναι το Κάστρο της Μυτιλήνης στο βορειοανατολικό άκρο της πόλης. Πρόκειται για βυζαντινό κάστρο που έχει ανεγερθεί πάνω στα ερείπια αρχαίας ακρόπολης. Αργότερα πέρασε στα χέρια των γενοβέζων Gattelusi και στη συνέχεια των Οθωμανών. Έχει έκταση περίπου 60 στρέμματα και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα της Μεσογείου.
Για χαλαρό περπάτημα, θα μπείτε στο παλιό κομμάτι της πόλης και στην πλακόστρωτη Ερμού με τα λογής λογής μαγαζιά. Περνώντας από το Γενί Τζαμί και το Τσαρσί Χαμάμ, το πανέμορφο Αρχοντικό Χαλίμ Μπέη, που στεγάζει το μουσείο τέχνης της πόλης όπως και από τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Αθανασίου με το υπέροχο γοτθικό καμπαναριό και φυσικά από το Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης, που δίνει μια εικόνα του τρόπου ζωής στη Λέσβο από τον 2ο αιώνα π.X. έως τον 3ο αιώνα μ.X. Να σημειώσουμε εδώ, πως οι πεζόδρομοι, -και όχι μόνο-, είναι στρωμένοι με κόκκινη ηφαιστειακή πέτρα.
Αφού τελειώσετε με την περιήγησή σας στην πόλη της Μυτιλήνης θα τραβήξετε για το δυτικό κομμάτι του νησιού. Ένα μέρος σπάνιας ομορφιάς που έχει διαμορφωθεί από τη σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα χιλιετιών. Πρώτος στόχος είναι να φτάσετε στο Απολιθωμένο Δάσος στη θέση Μπαλή Αλώνια. Εδώ, θα δείτε πώς η Λέσβος συνδέεται με ολόκληρη τη γεωιστορία του Αιγαίου μέσω απολιθωμάτων που σας ταξιδεύουν σε πυκνά υποτροπικά δάση και όχι μόνο. Εδώ η γνώση γίνεται εμπειρία. Τεράστιες σεκόγιες που εντυπωσιάζουν με το μέγεθός τους και πεύκα που έχουν πετρώσει και έχουν πάρει μοναδικά χρώματα βρίσκονται πλάι πλάι με ανοιξιάτικη φύση, με άγριες ορχιδέες, καμπανούλες, χαμομήλια, μαργαρίτες κ.ά.
Αυτά μέσα στο πάρκο, γιατί πλέον υπάρχουν ευρήματα εξίσου σημαντικά και στο νέο δρόμο Καλλονής -Σιγρίου. Οι εκσκαφές που έγιναν για τη δημιουργία του νέου δρόμου έφεραν στο φως πολύ σημαντικά ευρήματα που σε κάποιες περιπτώσεις ανάγκασαν τη χάραξη του δρόμου να λοξοδρομήσει κάπως. Από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα είναι αυτό στη θέση Φυλάκιο όπου βρέθηκε ένας μοναδικός στον κόσμο κορμός ο οποίος έχει διασωθεί με εκτεταμένο ριζικό σύστημα.
Συνεχίστε το ταξίδι της γνώσης στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Σίγρι. Ένα μουσείο που λειτουργεί σαν παράθυρο στη γέννηση της γης και στην εξέλιξη της ζωής. Εδώ, θα δείτε ηφαιστειακά πετρώματα και απολιθώματα από την Ελλάδα και το εξωτερικ, όπως απολιθωμένους κορμούς, κλαδιά, καρπούς και φύλλα από κωνοφόρα και αγγειόσπερμα δένδρα και απολιθωμένα οστά ζώων που ζούσαν την περίοδο του Κάτω Μειοκαίνου, περίπου πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Δίπλα στο μουσείο σε μια έκταση περίπου 30 στρεμμάτων υπάρχει και το Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Σιγρίου με σημαντικά εκθέματα.
Για όσους αγαπούν το birdwatching η Λέσβος δεν θα τους απογοητεύσει καθώς είναι μια από τις πιο σημαντικές τοποθεσίες για παρατήρηση πτηνών. Διαθέτει μια πλούσια μορφολογία με δασώδεις αλλά και λιγότερο πυκνές εκτάσεις, με κοιλάδες αλλά και πολλά ορεινά τμήματα και με αλυκές, ενώ επίσης βρίσκεται στα σύνορα της Ασίας με την Ευρώπη. Επιπλέον έχει έναν μεγάλο αριθμό σταθερών αλλά και εποχικών υγροτόπων -πάνω από 50- που της δίνουν το πλεονέκτημα να μπορεί να φιλοξενεί πολλά και διαφορετικά είδη πτηνών. Για την ακρίβεια πάνω από 300, όπως μικρές κουκουβάγιες, κλειδωνούς, καλαμοκανάδες, καρδερίνες, κοτσίφια, κιρκίρια, σφυριχτάρια, κρυπτοτσικνιάδες, μαυροπελαργούς, καστανόπαπιες, γαλαζοκότσιφες, αετογερακίνες, παρδαλοκεφαλάδες, πευκοτσοπανάκους αλλά και εντυπωσιακά φλαμίνγκο. Από τους πιο σημαντικούς βιότοπους είναι αυτός στην Αλυκή της Καλλονής. Εδώ, θα βρείτε ξύλινα παρατηρητήρια δίπλα στο δρόμο από όπου μπορείτε να θαυμάσετε τα διάφορα είδη πουλιών. Ιδίως αυτή την εποχή έχετε την ευκαιρία να δείτε και μεταναστευτικά πουλιά που κάνουν στάση στο νησί για φαγητό και ξεκούραση, πριν συνεχίσουν το ταξίδι τους.
Αφού γνωρίσετε τη συγκλονιστική πραγματικά γεωλογική ιστορία του νησιού περπατώντας στο Απολιθωμένο Δάσος χωρίς τις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και με τη φύση πλούσια σε αγριολούλουδα θα χαράξετε πορεία για να γνωρίσετε τα πανέμορφα χωριά της Λέσβου. Στο δυτικό κομμάτι η Άντισσα χτισμένη πάνω σε μια ηφαιστειογενή πλαγιά έχει θέα προς το Αιγαίο Πέλαγος και τη Μικρασιατική ακτή. Σημείο αναφοράς του χωριού είναι η πλακόστρωτη πλατεία με τα μεγάλα πλατάνια και τα ταβερνάκια που σερβίρουν ντόπια κρέατα. Λίγο πιο ανατολικά από την Άντισσα, η Ανεμότια είναι ένα ήσυχο, γραφικό χωριό που κρύβει όμορφα δίπατα νεοκλασικά του περασμένου αιώνα.
Πιο βόρεια, η Μήθυμνα είναι από τα πιο όμορφα χωριά του νησιού. Θα ανεβείτε αρχικά στο κάστρο, που και εδώ η ιστορία ακολουθεί τα ίδια πατήματα με αυτό της Μυτιλήνης. Χτίστηκε δηλαδή επάνω σε αρχαιοελληνική και βυζαντινή ακρόπολη από τους Γατελούζους ηγεμόνες του νησιού τον 14ο αι. και δέχθηκε επισκευές και προσθήκες αργότερα από τους Οθωμανούς. Η θέα σε βουνό και θάλασσα από εδώ είναι μοναδική. Και αφού τελειώσετε με το κάστρο θα πάρετε το κεντρικό καλντερίμι από πάνω και θα περπατήσετε ανάμεσα στα πέτρινα μαγαζάκια, καφέ και ταβερνάκια και κάτω από ένα μοβ πέπλο που δημιουργούν τα άπειρα σαλκίμια. Θα πεταχτείτε και στο παραδιπλανό παραλιακό χωριό την Πέτρα για να περπατήσετε στα στενά του αλλά και για να ανεβείτε τα εκατό και κάτι σκαλιά του βράχου που οδηγούν στον φρουριακής μορφής ναό της Παναγίας Γλυκοφιλούσας. Μη φύγετε εάν δεν περάσετε από το Αρχοντικό της Βαρελτζήδαινας, ένα από τα λιγοστά παραδείγματα της παραδοσιακής αρχοντικής κατοικίας στη Λέσβο. Πρόκειται για κτίσμα που χρονολογείται στα τέλη του 18ου αιώνα, σημαντικό δείγμα της αστικής αρχιτεκτονικής της όψιμης Οθωμανικής περιόδου του νησιού.
Στο ανατολικό κομμάτι, η μοναδική Αγιάσος με τις ανηφοριές της και τα πανέμορφα αρχοντικά, με τα καλντερίμια της που κρύβουν από εργαστήρια κεραμικής και ξυλογλυπτικής μέχρι ξεχασμένα καφενεία και ραφτάδικα είναι και αυτή από τα πιο όμορφα χωριά. Ο Ασώματος, λίγο πιο πάνω, είναι ένα ακόμα χωριό που κρατάει αναλλοίωτα τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, με τα παλιά πέτρινα σπίτια, τα καφενεία και τα πλακόστρωτα στενά. Γραφικό χωριό αποτελεί και η Μόρια, με τα πυργόσπιτα και τα όμορφα αρχοντικά, παραθεριστικές κατοικίες των εύπορων Μυτιληναίων. Πολύ κοντά στο χωριό βρίσκεται και τμήμα του ρωμαϊκού υδραγωγείου του νησιού, έργο της εποχής του αυτοκράτορα Αδριανού, όπως και το αντίστοιχο της Αθήνας. Το σωζόμενο τμήμα του έχει μήκος 170 μ. και μέγιστο ύψος 27 μ.
Το αμφιθεατρικά χτισμένο Πλωμάρι έχει και αυτό τη δική του χάρη, με τα μικρά στενά του, τις μεγάλες ανηφοριές που κρύβουν όμορφα μαγαζάκια, καφέ αλλά και το παραλιακό μέτωπο με τα ταβερνάκια και τη φουλ θαλασσινή αύρα.
Πιο κεντρικά στο νησί, η Αγία Παρασκευή είναι και αυτή ένα αρχοντοχώρι πρώτης τάξεως που αξίζει να το περπατήσετε στα στενά του. Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται και το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου που ξεδιπλώνει την ισχυρή σχέση της με την ελαιοπαραγωγή. Και το Μανταμάδος ανήκει στη λίστα με τα χωριά που αξίζει να επισκεφθείτε, μάλιστα διαθέτει και έναν από τους ιερότερους τόπους του νησιού το Ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών με τη θαυματουργή εικόνα. Η ορεινή Συκαμιά αλλά και η παραλιακή Σκάλα Συκαμιάς, η Καλονή, το Παππάδος, η Ερεσσός είναι μερικά ακόμα από τα πολλά χωριά της Λέσβου που αξίζουν την προσοχή σας.
Πριν φύγετε από το νησί, κάντε μια βουτιά στην εξωτερική πισίνα στην άκρη της θάλασσας, με θερμό ιαματικό νερό, στα Θέρμα, στον κόλπο της Γέρας. Επιλέξτε να πάτε νωρίς το πρωί για να απολαύσετε την ησυχία του τοπίου ή αργά το απόγευμα για να απολαύσετε το ηλιοβασίλεμα.
Διαβάστε ακόμα:
Πλωμάρι: Tαξίδι στην «πρωτεύουσα του ούζου»