Στην καταπληκτική κωμωδία των Αλέκου Σακελλάριου & Χρήστου Γιαννακόπουλου «Ο Ηλίας του 16ου» (1959), η αξέχαστη Μαρίκα Κρεβατά παίζει την πλούσια χαρτοπαίκτρα κυρία Λουκία, η οποία απεικονίζεται να πηγαινοέρχεται για τα μπάνια της στα περίφημα Λουτρά Αιδηψού.
Η κυρία Λουκία δεν έκανε τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από όσα έκαναν 2.000 χρόνια πριν από αυτήν οι Ρωμαίοι και οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες –ο Αδριανός, ο Σεπτίμιος Σεβήρος, ο Μέγας Κωνσταντίνος– ή διεθνείς σελέμπριτις των δικών της χρόνων σαν τον Ωνάση, τον Τσώρτσιλ, τη Μαρία Κάλλας και τον Ομάρ Σαρίφ. Όσοι έρχονταν εδώ για διακοπές και θεραπεία, αντίκριζαν το ίδιο θέαμα που αντικρίζει και ο σημερινός επισκέπτης. Κάτω από τα πόδια σου το έδαφος βράζει: οι θερμές θειούχες πηγές υπάρχουν παντού. Στη θάλασσα, κάτω από βράχους κόκκινους από το θειάφι, αλλά και στις μικρές «μπανιέρες» που σχηματίζονται μέσα στο νερό, όπως και σε πισίνες (ιδιωτικές και δημόσιες), σε μπανιέρες και σε τζακούζι.
Η όσφρηση ανιχνεύει ατμούς από υπόγειους παφλασμούς, ενώ το θεραπευτικό, αναζωογονητικό νερό δεν κάνει τσιγκουνιές –υπάρχει για όλους. Ακόμα κι αν δεν έχετε κανέναν λόγο για λουτροθεραπεία, το μπάνιο σε μια θάλασσα όπου το κρύο νερό απέχει από το καυτό ένα μέτρο και οι ατμοί αιωρούνται πάνω στα καταγάλανα ύδατα, είναι κάτι πολύ διασκεδαστικό για να το χάσετε.
Εντωμεταξύ, η Αιδηψός επανέρχεται δυναμικά στο σημερινό προσκήνιο σαν spa προορισμός και όχι μόνο σαν μέρος θεραπείας για ρευματισμούς. Η αντι-στρες εμπειρία, η αναζωογόνηση και οι κούρες ομορφιάς που προσφέρουν τα ξενοδοχεία της (ορισμένα σε ατμόσφαιρα πολυτελείας), εκτιμάται πολύ από ένα μεγάλο κοινό νέων ανθρώπων. Η δε δημοτική παραλία έχει άμμο και πολύ χώρο για να απλώσετε την πετσέτα σας, αφού διαθέτει μόνο λίγες ομπρέλες. Μάλιστα, αν διανύσετε 4 χιλιόμετρα, μπορείτε να κολυμπήσετε στην επίσης αμμώδη (στο μεγαλύτερο μέρος της) παραλία του Αγίου Νικολάου, πίνοντας παράλληλα και το ουζάκι σας.
Επιπλέον, το καλοκαιρινό ραντεβού της Αιδηψού με το κοινό ξεκινάει φέτος με ένα θαυμάσιο opening: την Τετάρτη 15 Ιουνίου ανοίγει ξανά ο ιστορικός θερινός κινηματογράφος «Απόλλων», ύστερα από δεκαετίες που ήταν κλειστός. Είναι μεγάλη ευχαρίστηση για όλους –ντόπιους και επισκέπτες– πόσο μάλλον από τη στιγμή που όλα γίνονται στο πλαίσιο του Evia Film Project: μιας πρωτοβουλίας του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για την ανασυγκρότηση και αποκατάσταση της πολύπαθης βόρειας Εύβοιας, η οποία δοκιμάστηκε πέρυσι από τις πυρκαγιές. Θα έχετε λοιπόν την ευκαιρία να παρακολουθήσετε ενδιαφέρουσες ταινίες, σημειώστε όμως και το Διεθνές Φεστιβάλ Αιδηψού, το οποίο θα παρουσιάσει χορωδιακά γκρουπ και χορευτικές παραστάσεις από ελληνικά και ευρωπαϊκά συγκροτήματα.
Αρχιτεκτονικά αριστουργήματα
Πέρα από τα λουτροθεραπεία και την παραλιακή ζωή, ένα ακόμα από τα ωραία της Αιδηψού είναι τα πανέμορφα, επιβλητικά κτήρια σε διάφορες γωνιές του χωριού. Τα οποία δημιουργούν ατμόσφαιρα Μεσοπολέμου, οδηγώντας σε να φανταστείς πλούσιους κι ανέμελους bon viveur να παίρνουν το μπάνιο τους, να φλερτάρουν και να βολτάρουν καλοντυμένοι. Πιο εντυπωσιακό από όλα είναι χωρίς αμφιβολία το υπέροχο ξενοδοχείο «Thermai Sylla Spa» μπροστά στην παραλία (οικοδομήθηκε το 1896), το οποίο έδωσε και το έναυσμα για την αναγέννηση της πιο παλιάς ενεργής λουτρόπολης της Ελλάδας. Πρόκειται για πραγματικό αρχιτεκτονικό αριστούργημα, το οποίο λειτουργεί ανακαινισμένο από το 2000.
Γενικά, τα οικοδομήματα που ανεγέρθηκαν κατά το τέλος του 19ου αιώνα ή μέσα στις τρεις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα θυμίζουν κτήρια της κεντρικής Ευρώπης από την ίδια εποχή. Το κτήριο που στέγαζε το παλιό Ταχυδρομείο, για παράδειγμα, σε κάνει με τους πύργους του να σκέφτεσαι τον Τσίλερ (ή τον Γκέρντνερ ή τον Χάνσεν). Η πολυτέλεια, το μέγεθος και ο διάκοσμος, δείχνουν πόσο ευημερούσε κάποτε η Αιδηψός.
Κτήρια που κατασκευάστηκαν στις αρχές του 1900 και μελετήθηκαν από σπουδαίους Έλληνες αρχιτέκτονες είναι το ξενοδοχείο «Αίγλη» (Αυγουστίνος Μπίρης), η «Βίλα Πνευματικού» (Κωνσταντίνος Κατσίκης) και το «Ηράκλειον» στον λόφο (Βασίλειος Κουρεμένος), σε χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα, όπου παλιότερα στεγαζόταν το υδροθεραπευτήριο.
Δίπλα του άλλο ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα, το ξενοδοχείο «Στάδιον» σε λευκό χρώμα, λίγο πιο κάτω το ξενοδοχείο «Ιστιαία» και στην είσοδο της πόλης το εγκαταλελειμμένο «Κασταλία». Πολύ όμορφο είναι επίσης το νεοκλασικό κτήριο που στέγαζε το παλιό Δημαρχείο. Όλα αυτά τα αρχιτεκτονικά κοσμήματα συνυπάρχουν με πολλά μικρά καταστήματα στις γειτονιές της Αιδηψού, που είναι γεμάτα από σεμεδάκια και ροτόντες του 1960 και 1970. Ίσως σας ιντριγκάρουν για ψώνια με ρετρό χαρακτήρα.
Ο ρομαντικός παραλιακός πεζόδρομος
Eίτε πάτε στα ιαματικά λουτρά, είτε σε κάποια κοντινή εκδρομή, η μέρα σας θα καταλήξει στον υπέροχο παραλιακό πεζόδρομο με τους φοίνικες, όπου συμπυκνώνεται όλη η ζωή της Αιδηψού. Εκεί θα δείτε προσεγμένα ντυσίματα από κυρίες και κυρίους μεγάλης ηλικίας, που σεργιανίζουν πριν το δείπνο δίπλα στους πιο νέους, οι οποίοι γυρίζουν από τη θάλασσα με σαγιονάρες, σορτς και παρεό ή ντυμένοι με μοδάτα καλοκαιρινά ρούχα, συχνά έχοντας μαζί παιδάκια και μωρά στο καροτσάκι.
Το ελαφρό, θαλασσινό αεράκι ενισχύει τη χαλαρή ατμόσφαιρα διακοπών. Απέναντι μακριά, πάλι, μπορείτε να ρομαντσάρετε αγναντεύοντας την Αρκίτσα, τον Άγιο Κωνσταντίνο, τα Καμένα Βούρλα, ακόμα και τον Παρνασσό. Συνεχίζοντας τη βόλτα θα περάσετε και από τις σύγχρονες καφετέριες. Και σίγουρα θα σταθείτε γοητευμένοι μπροστά στο γραφικό «Κύμα», φτάνοντας μπροστά στο ξενοδοχείο «Ιστιαία».
Πρόκειται για μια περίτεχνη οκταγωνική αίθουσα, περίκλειστη με όμορφα παράθυρα, πάνω σε ξύλινη εξέδρα που βρίσκεται μέσα στη θάλασσα, στηριγμένη σε πασσάλους. Λευκές τέντες σκιάζουν τραπεζάκια κι εσείς πίνετε καφέ σαν να ήσασταν επιβάτες σε καράβι. Σήμα κατατεθέν της πόλης από το 1933 που χτίστηκε, το «Κύμα» υπήρξε πάντα χώρος αναψυχής και διασκέδασης. Κι έτσι συνεχίζει (ανακαινισμένο), μέχρι και σήμερα.
Θα φωτογραφηθείτε λοιπόν με στιλ και άποψη και, αν θέλετε, θα σκηνοθετήσετε τον εαυτό σας ως εκλεκτικιστή εναλλακτικό ή ως ρομαντική παρουσία του Μεσοπολέμου –αν δεν προτιμήσετε να τον δείτε σαν καταπιεσμένη νοικοκυρά ή σαν κουβαλητή οικογενειάρχη του 1960. Το σκηνικό στην Αιδηψό προσφέρεται για όλα.
H γη βράζει: 60 πηγές με θερμοκρασία μέχρι 71°C
Η Αιδηψός είναι η μεγαλύτερη λουτρόπολη της Ελλάδας, η οποία λειτουργεί συνεχώς εδώ και 2.000 χρόνια. Διαθέτει περίπου 60 θερμές πηγές, κάποιες από τις οποίες είναι θεραπευτικές, με τη θερμοκρασία να κυμαίνεται από 34 έως 71 βαθμούς Κελσίου. Το νερό τους προέρχεται από το ρήγμα του βόρειου Ευβοϊκού κόλπου σε βάθος 3.000 μέτρων, όχι μακριά δηλαδή από τη μυθολογική εξήγηση: τα θερμά ύδατα ξεπήδησαν όταν ο Ήφαιστος χτύπησε τα έγκατα της γης με το σφυρί του ύστερα από παράκληση της Αθηνάς, ώστε να ξεκουράζεται ο Ηρακλής που ήταν προστατευόμενός της.
Εκτός από τα ιδιωτικά υδροθεραπευτήρια στα ξενοδοχεία υπάρχει και το Υδροθεραπευτήριο του ΕΟΤ (ανοιχτό από 1η Ιουνίου έως 30 Οκτωβρίου, 22260-23500, 22260-23501 και 222600-23502), το οποίο μετριέται στα μεγαλύτερα και πιο σύγχρονα της χώρας. Περιλαμβάνει λουτήρες-υδρομασάζ (κανονικούς, ειδικών θεραπειών, άκρων, σκοτσέζικο ντους), δινόλουτρα, μία εξωτερική και δύο εσωτερικές πισίνες, καθώς και φυσικοθεραπευτήριο με όργανα γυμναστικής και ηλεκτροθεραπείας. Προσφέρει επίσης λασποθεραπεία και ποσιθεραπεία.
Το υδροθεραπευτήριο «Άγιοι Ανάργυροι» που κατασκευάστηκε πριν το 1950 υπάρχει ακόμα κοντά στο ομώνυμο εκκλησάκι (στην επονομαζόμενη «Σπηλιά του Σύλλα»), έχοντας χαρακτηριστεί ως νεότερο, διατηρητέο μνημείο. Σύμφωνα με το έργο του Πλούταρχου «Βίοι Παράλληλοι», ο Ρωμαίος στρατηγός Σύλλας –σφαγέας των κατακτημένων Ελλήνων– είχε έρθει εδώ για να θεραπευτεί από ουρική αρθρίτιδα.
Η «σπηλιά» του Σύλλα είναι ένα μικρό οικοδόμημα με τρούλο, το οποίο με τα χρόνια έχει καλυφθεί από τα φερτά υλικά του νερού, με αποτέλεσμα η είσοδός του να μοιάζει με είσοδο σπηλαίου. Εκεί βρίσκονται και δύο μεγάλα βάθρα αγαλμάτων, με επιγραφές προς τιμήν των αυτοκρατόρων Αδριανού, Σεπτίμιου Σεβήρου και Κωνσταντίνου.
Τι να δείτε, πού να πάτε
Μέσα στην Αιδηψό ξεχωρίζει ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, που χρονολογείται στα 1860 (η εικόνα της Παναγίας έχει φιλοτεχνηθεί το 1815), αλλά και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, η οποία έχει χτιστεί πριν το 1800. Στον ημιώροφο του Υδροθεραπευτηρίου του ΕΟΤ εκτίθεται και η Αρχαιολογική Συλλογή, με ευρήματα από τους προϊστορικούς χρόνους της περιοχής, κυρίως από τις ανασκαφές στον οικισμό του Κουμπιού (2 χιλιόμετρα έξω από τα όρια του χωριού). Επίσης εκτίθενται δείγματα κεραμικής από τους γεωμετρικούς μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το μυκηναϊκό ξίφος που βρέθηκε στην Καστανιώτισσα.
Έξω από την Αιδηψό, η γυναικεία μονή του Αγίου Γεωργίου προσφέρει μια πολυεπίπεδη εμπειρία: θρησκευτική, ιστορική, αρχιτεκτονική και μυστικιστική. Βρίσκεται στο όρος Τελέθριο, σε υψόμετρο 400 μέτρων, σε ένα εκπληκτικά όμορφο μέρος με πανοραμική θέα. Πότε ακριβώς χτίστηκε κανείς δεν ξέρει, με την επικρατέστερη άποψη να δείχνει προς τα τέλη του 14ου αιώνα –θα γνώριζε έπειτα πολλές καταστροφές, ανοικοδομήσεις και ανακατασκευές. Το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο χρονολογείται στα 1834 βάσει επιγραφής χαραγμένης πάνω από την Ωραία Πύλη και είναι αριστουργηματικό. Στο μοναστήρι φυλάσσονται και τμήματα του τέμπλου του ερειπωμένου ναού των Αγίων Αναργύρων στα Άνω Ήλια.
Υποβλητική είναι όμως και η κατακόμβη της μονής, φτιαγμένη σε βυζαντινό ρυθμό, από την οποία φθάνετε στον μικρό ναό του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, μέσα από έναν υπόγειο, θολωτό διάδρομο. Υπάρχει η άποψη ότι οι γύρω ανεξερεύνητες στοές ανήκαν σε αρχαίο τέμενος αφιερωμένο στον Απόλλωνα. Σε άλλη κατακόμβη βρίσκεται η μικρή εκκλησία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου ενώ σε μια άλλη το οστεοφυλάκιο της μονής Αγίου Γεωργίου. Εκεί φιλοξενούνται και λείψανα του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Μάμαντος, της Αγίας Μαρίνας και της Αγίας Κυριακής.
Επιβάλλεται πάντως και μια μονοήμερη εκδρομή στη χερσόνησο της Λιχάδας και στα παραμυθένια Λιχαδονήσια. Είναι μία από τις πιο ωραίες περιοχές της Ελλάδας, με τα καταπράσινα νησιά να αναδύονται μέσα από τα τιρκουάζ νερά, θυμίζοντας τις Σεϋχέλλες. Για να φτάσετε, θα διασχίσετε 15 χιλιόμετρα: θα περάσετε από τα ορεινά Γιάλτρα, θα κατέβετε στα παραθαλάσσια Λουτρά Γιάλτρων και θα συνεχίσετε μέχρι τον Κάβο –το απώτατο σημείο της βορειοδυτικής Εύβοιας. Από εκεί θα πάρετε καραβάκι, το οποίο και θα σας ξεναγήσει γύρω από τα Λιχαδονήσια, πριν σας αφήσει στο μεγαλύτερο από αυτά, τη Μονολιά. Θα κολυμπήσετε έπειτα στα διάφανα, ρηχά και ζεστά νερά της, θα φάτε και θα λιαστείτε στη «χρυσή» άμμο.
Για φαγητό
Τα εστιατόρια «Μεσόγειος» και «Ψαράκι» στο επιβλητικό και εμβληματικό ξενοδοχείο «Thermae Sylla Spa» (22260-60100), προσφέρουν εμπνευσμένη ελληνική κουζίνα με την υπογραφή του πολυβραβευμένου Γιάννη Μπαξεβάνη. Το μενού χαρακτηρίζεται από πολλά βότανα και χόρτα, ενώ δυνατή κρίνεται και η παρουσία της κρητικής κουζίνας. Κάτι αναγνωρίσιμο για το ύφος του σεφ, ο οποίος δημιουργεί τις πιο νόστιμες γεύσεις με λιτότητα και μέτρο. Θα σας σερβίρουν στη δροσερή προβλήτα απέναντι από το ξενοδοχείο.
To «Le Palme Luxury Beach Club-Restaurant» (693 843 4996) στον Άγιο Νικόλαο είναι μοντέρνο, ανάλαφρο, χαρούμενο και βρίσκεται ακριβώς πάνω στο κύμα. Προσφέρει θαλασσινά πιάτα, πίτσες, σνακ, ποτά και κοκτέιλ. Έχει ωραίες μουσικές και φιλικές τιμές. Μεγάλη ποικιλία μαγειρευτών φαγητών θα βρείτε στην ταβέρνα «Καλύβα» (22260-22735), με τον δροσερό κήπο και την ευχάριστη ατμόσφαιρα.
Τέλος, συμπαθητικό ψαρομάγαζο είναι και ο «Μαραβέλης» στον Άγιο Νικόλαο (22260-60240), με βασικό ατού τη θέση του πάνω στη θάλασσα. Εκτός από ψάρια προσφέρει και κρεατικά.
Διαβάστε ακόμα:
Λιχαδονήσια: Μπάνιο και φαγητό στις «Σεϋχέλλες της Ελλάδας», 2,5 ώρες από την Αθήνα
Πεζονήσι: Το άγνωστο νησάκι της Εύβοιας με τα παραδείσια νερά
Η Εύβοια στους 52 προορισμούς των New York Times για έναν «κόσμο που αλλάζει»
