Ο χειμώνας είναι η εποχή που οι βουνοκορφές ντύνονται στα λευκά και οι πόλεις δίνουν τη σκυτάλη στις ορεινές εξορμήσεις. Αν και οι καιρικές συνθήκες αλλάζουν διαρκώς, ο Δεκέμβριος παραμένει ο μήνας που μας καλεί να αναζητήσουμε τη μαγεία του κρύου στις πλαγιές και τα χωριά της Ελλάδας και των Βαλκανίων.
Εκεί, το χιόνι, οι ζεστές γωνιές και η φυσική ομορφιά συνθέτουν το ιδανικό σκηνικό για να απολαύσουμε τη γοητεία του χειμώνα. Ανάμεσα στα βουνά κρύβονται προορισμοί που υπόσχονται εμπειρίες για λάτρεις της φύσης, της δράσης και της απόδρασης.
Νυμφαίο
Το Νυμφαίο βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 1.350 μέτρων, στις πλαγιές του όρους Βίτσι, και περιβάλλεται από εκτεταμένα δάση οξιάς. Είναι από εκείνα τα σημεία της χώρας που δέχονται νωρίς τα πρώτα χιόνια του χειμώνα και όπου η έννοια του κρύου γίνεται άμεσα αισθητή. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλά από τα σπίτια διαθέτουν τσίγκινες στέγες, ώστε το χιόνι να γλιστρά πιο εύκολα όταν οι χιονοπτώσεις είναι έντονες.
Εκτός από το έντονο κρύο, προσφέρει και ένα ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό σκηνικό, με επιβλητικά πέτρινα αρχοντικά νεοκλασικού ύφους, μιντέρια και τζάκια, πλακόστρωτα στενά, πλούσια φύση και μια ξεχωριστή τοπική κουλτούρα. Το χωριό έχει μακρά ιστορία στην τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας και υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα των Βαλκανίων στον συγκεκριμένο τομέα.
Ο χρόνος κυλά με βόλτες στο χωριό και στάσεις σε εμβληματικά κτήρια, όπως η Νίκειος Σχολή και το Μουσείο Αργυροχρυσοχοΐας, με τα περίτεχνα σκαλιστά, μακεδονίτικα ξύλινα ταβάνια και τις συλλογές κοσμημάτων και εργαλείων χρυσοχοΐας. Αν οι συνθήκες το επιτρέπουν, αξίζει να ακολουθήσετε το πλακόστρωτο μονοπάτι προς το Περιβαλλοντικό Κέντρο του Αρκτούρου, περίπου 1,5 χιλιόμετρο έξω από το χωριό, και να επιστρέψετε έπειτα στον ζεστό ξενώνα για καφέ ή τσάι. Η περιοχή προσφέρεται επίσης για οδικές βόλτες, με στάσεις στις λίμνες Ζάζαρη και Χειμαδίτιδα.
Μέτσοβο
Απλώνεται σε μια ελατοσκέπαστη πλαγιά της Πίνδου, σε υψόμετρο περίπου 1.160 μέτρων, και αποτελεί κεφαλοχώρι της περιοχής. Το Μέτσοβο συγκεντρώνει σχεδόν όλα όσα χρειάζεστε για ένα χειμερινό long weekend. Τρία χιονοδρομικά κέντρα, μικρά μεν αλλά λειτουργικά, το Καρακόλι, τον Προφήτη Ηλία και το Anilio Park, όμορφοι ξενώνες και ξενοδοχεία, ταβέρνες, καφέ, άφθονη φύση και φυσικά μπόλικο κρύο.
Θα επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο του Ιδρύματος Τοσίτσα, με τα παραδοσιακά ξυλόγλυπτα έπιπλα, τα κοσμήματα, τα υφαντά, τα κεντήματα, τις φορεσιές και τις εικόνες, καθώς και την Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, όπου εκτίθενται περισσότερα από 200 έργα σημαντικών ζωγράφων του 19ου και 20ού αιώνα, όπως των Μόραλη, Γύζη, Λύτρα και Μαλέα. Αν θέλετε να κινηθείτε έξω από τα στενά όρια του χωριού, μπορείτε να πάρετε το αυτοκίνητο και να επισκεφθείτε το μοναστήρι της Θεοτόκου, καθώς και τα μοναστήρια του Αγίου Νικολάου και της Ζωοδόχου Πηγής στη θέση Κιάτρα Ρόσσια. Στα δύο πρώτα είναι δυνατή και η πρόσβαση με τα πόδια. Λίγο πιο μακριά, περίπου 17 χιλιόμετρα από το Μέτσοβο, βρίσκεται η τεχνητή λίμνη Αώου, η οποία, όταν είναι χιονισμένη, προσφέρει ένα πραγματικά εντυπωσιακό θέαμα.
Σαμαρίνα
Η Σαμαρίνα είναι ένα από τα πιο γνωστά βλαχοχώρια της Ελλάδας και είναι χτισμένη σε υψόμετρο περίπου από 1.450 έως 1.650 μέτρα, στα βορειοανατολικά του Σμόλικα. Γύρω της, οι πλαγιές σκεπάζονται από έλατα, εντυπωσιακά ρόμπολα, πεύκα και οξιές. Μπορεί να μην έχει τη γραφικότητα του Νυμφαίου ή του Μετσόβου, διαθέτει όμως τη δική της ξεχωριστή ομορφιά. Πέτρινα σπίτια, πλακόστρωτα σημεία, πλούσια φύση και άφθονα τρεχούμενα νερά συνθέτουν το τοπίο. Εδώ, το κρύο είναι δεδομένο. Το πρωί θα πιάσετε τραπέζι στο καφενείο, στη στρογγυλή πλατεία με τη βρύση, πίνοντας τσίπουρο με τους ντόπιους, μαθαίνοντας όχι μόνο την ιστορία και τις παραδόσεις του χωριού αλλά και τις βόλτες που αξίζουν.
Στη συνέχεια, θα καθίσετε σε ένα από τα ταβερνάκια για χειροποίητες πίτες, μπριζολάκια στα κάρβουνα, ζεστό τραχανά και κοκορέτσι. Στα αξιοθέατα του χωριού περιλαμβάνεται η εκκλησία της Παναγίας, που θεωρείται η μεγαλύτερη βασιλική της Πίνδου και χτίστηκε το 1818, ο παλιός νερόμυλος στην άκρη του χωριού, καθώς και οι «ντριστέλες», τα παραδοσιακά υδροτριβεία όπου παλαιότερα έπλεναν τις κουβέρτες. Λίγο έξω από τη Σαμαρίνα, περίπου 4 χιλιόμετρα νότια και μέσα στο δάσος, βρίσκεται το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, βυζαντινού ρυθμού, χτισμένο το 1713, με τοιχογραφίες ντόπιων αγιογράφων. Όμορφο εκκλησάκι με εικόνες του 18ου αιώνα είναι και αυτό του Προφήτη Ηλία, που χρονολογείται στο 1795.
Βοβούσα
Η Βοβούσα απλώνεται στις όχθες του Αώου, ανάμεσα σε πυκνά δασωμένες πλαγιές της Πίνδου, σε υψόμετρο περίπου 1.000 μέτρων. Το ποτάμι διασχίζει το χωριό και το χωρίζει στα δύο, τα οποία ενώνονται με ένα μονότοξο πέτρινο γεφύρι, χτισμένο το 1748. Πνιγμένη κυριολεκτικά στο πράσινο, αποτελεί μία από τις εισόδους προς τον Εθνικό Δρυμό της Βάλια Κάλντα. Ένα αυθεντικό βλαχοχώρι, ιδανικό για τον χειμώνα.
Εδώ θα χαλαρώσετε δίπλα στο τζάκι, θα κατεβείτε στο ποτάμι για να ακούσετε το νερό να κυλά, θα περπατήσετε ανάμεσα σε έλατα και μαυρόπευκα για έναν μικρό, κρύο περίπατο στη φύση και θα αποκοπείτε από τους έντονους ρυθμούς της καθημερινότητας, χαλαρώνοντας σε ένα ήρεμο χειμερινό περιβάλλον. Οι ατραξιόν της Βοβούσας, εκτός από τη φύση και το γεφύρι, είναι και οι εκκλησίες του χωριού. Ο Άγιος Αθανάσιος, που σύμφωνα με την παράδοση χτίστηκε τον 15ο αιώνα, καταστράφηκε κατά τη διάρκεια της Κατοχής και ξαναχτίστηκε αργότερα, ο Άγιος Γεώργιος του 1814, καθώς και η Αγία Παρασκευή έξω από το χωριό, στην οποία θα φτάσετε έπειτα από μια σύντομη πεζοπορία μέσα στο δάσος.
Τσεπέλοβο
Το Τσεπέλοβο είναι από τα πιο όμορφα χωριά του Ζαγορίου. Γαντζωμένο στην Τύμφη, σε πλαγιά σε υψόμετρο περίπου 1.080 μέτρων, έχει εγγυημένο κρύο τον χειμώνα και μια αίσθηση απόλυτης ηρεμίας. Τα σπίτια και τα στενά, σχεδόν τα πάντα, είναι χτισμένα από τη χαρακτηριστική γκρίζα πέτρα που συναντά κανείς στα περισσότερα χωριά της Πίνδου. Η ζαγορίσια αρχιτεκτονική, λιτή και χωρίς υπερβολικά στολίδια, εντυπωσιάζει ακριβώς μέσα από την απλότητά της, δημιουργώντας ένα τοπίο που ηρεμεί και ταυτόχρονα σε εντυπωσιάζει.
Οι βόλτες στα καλντερίμια είναι αναπόσπαστο κομμάτι της εμπειρίας και καταλήγουν σχεδόν πάντα στην πλατεία με τα πανύψηλα πλατάνια, όπου χτυπά η καρδιά του χωριού. Εκεί θα βρείτε ταβερνάκια και καφέ, αλλά και την εκκλησία του Αγίου Νικολάου του 18ου αιώνα, μια τρίκλιτη βασιλική με τρούλο, η οποία αγιογραφήθηκε το 1786 από Καπεσοβίτες αγιογράφους. Τα γύρω ξωκλήσια προσφέρονται για όμορφες περπατάδες, ενώ αξίζει να μπείτε στο αυτοκίνητο και να γνωρίσετε τα γειτονικά χωριά, εξίσου γοητευτικά, το Σκαμνέλι, σε υψόμετρο περίπου 1.160 μέτρων, και το μικρότερο Καπέσοβο, λίγο πιο χαμηλά.
Διαβάστε ακόμα:
Τσεπέλοβο: Ένα αρχοντικό χωριό στο Ζαγόρι παραδομένο στην ανεπιτήδευτη ομορφιά της Τύμφης
Βοβούσα: Στο χωριό του ανατολικού Ζαγορίου, πλάι στα γάργαρα νερά του Αώου
Από τη Σαμαρίνα στη Φλώρινα -Ένα ορεινό weekend στη Δυτική Μακεδονία




