Το φθινόπωρο είναι η εποχή που η φύση αποκαλύπτει την πιο ποιητική της όψη. Αποχρώσεις του καφέ ντύνουν το τοπίο, το πράσινο δίνει τη θέση του στο χρυσοκόκκινο, ενώ η ατμόσφαιρα γεμίζει με νοσταλγία και ρομαντισμό. Τα φύλλα πέφτουν από τα κλαδιά, η γη προετοιμάζεται για τον χειμώνα, οι νύχτες γίνονται όλο και πιο δροσερές. Τα καφάσια στα χωράφια γεμίζουν μήλα, ρόδια και φυσικά σταφύλια, προορισμένα για τη ζύμωση και την οινοποίηση.
Με αυτές τις εικόνες στον νου, βρίσκω την αφορμή για την πρώτη μου φθινοπωρινή εξόρμηση στη φύση. Ταξιδεύω στη βορειοδυτική άκρη της Ελλάδας, εκεί όπου συναντώνται τα σύνορα και η φύση υφαίνει ένα σκηνικό ξεχωριστής ομορφιάς: στις Πρέσπες. Η Μικρή και η Μεγάλη Πρέσπα συνθέτουν ένα ξεχωριστό σύμπαν που καλεί ταξιδιώτες και πεζοπόρους να τον γνωρίσουν με όλες τους τις αισθήσεις.
Διαδρομή που αγκαλιάζει τις αισθήσεις
Η διαδρομή προς τις Πρέσπες είναι μακρινή και από μόνη της μια εμπειρία. Καθώς ανεβαίνουμε τους ορεινούς όγκους της Δυτικής Μακεδονίας, το τοπίο γεμίζει δασοσκέπαστους λόφους, οι ανάσες γίνονται πιο ανάλαφρες και ο αέρας καθαρός μεταφέρει τη μυρωδιά της βρεγμένης γης στην ατμόσφαιρα. Κι εκεί που νομίζεις ότι δεν υπάρχει κάτι πέρα από τον ορίζοντα, οι λίμνες ανοίγονται μπροστά σαν καθρέφτες μιας άλλης πραγματικότητας. Από τη μία απλώνεται επιβλητικά η Μεγάλη Πρέσπα και, παραδίπλα, περιβαλλόμενη από καλαμιώνες και με το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου στολίδι, ξεπροβάλλει πιο ταπεινά η Μικρή Πρέσπα.
Μεγάλη Πρέσπα
Η Μεγάλη Πρέσπα, η μεγαλύτερη διασυνοριακή λίμνη των Βαλκανίων, μοιράζεται ανάμεσα σε τρεις χώρες: την Ελλάδα, την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία. Τοποθετημένη σε υψόμετρο περίπου 850 μέτρων, το νερό της καθρεφτίζει τις κορυφές των γύρω βουνών που ξεπερνούν τα 2.000 μέτρα. Το νερό της άλλοτε μένει ακίνητο σαν γυαλί κι άλλοτε κυματίζει, αλλά πάντα σαγηνεύει.
Στο χωριό Ψαράδες, χτισμένο στις όχθες της, ξεκινά η γνωριμία με τον αυθεντικό ρυθμό ζωής της περιοχής. Εκεί επιβιβαζόμαστε σε πλάβες, τις παραδοσιακές ξύλινες ψαρόβαρκες, για να κατευθυνθούμε προς τα ασκηταριά. Στους βράχους που υψώνονται γύρω από τη λίμνη, το βλέμμα συναντά βυζαντινές τοιχογραφίες, μάρτυρες αιώνων προσευχής και απομόνωσης.
Παράλληλα, η φύση δίνει το δικό της θέαμα. Αργυροπελεκάνοι με τεράστια φτερά, κορμοράνοι που στεγνώνουν τις μαύρες πτέρυγές τους, ερωδιοί με λεπτούς λαιμούς και αγριόπαπιες που βουτούν παιχνιδιάρικα στα νερά. Η Πρέσπα είναι ένα αληθινό καταφύγιο ζωής. Όταν ο ήλιος ανεβαίνει ψηλά, οι ψαράδες ξεδιπλώνουν τα δίχτυα τους και το χωριό παίρνει ζωή. Το μεσημέρι, οι μυρωδιές οδηγούν στον ξενώνα-εστιατόριο «Συντροφιά», όπου τα φασόλια Πρεσπών σερβίρονται με πλούσια σάλτσα ντομάτας και μυρωδικά, δίπλα σε ψάρια της λίμνης.
Στη γοητευτική όψη της Μικρής Πρέσπας
Η Μικρή Πρέσπα, αν και δεν εντυπωσιάζει με το μέγεθός της, κρύβει τη δική της μαγεία και σημασία. Σε αυτήν τη μικρή λίμνη συγκεντρώνεται σχεδόν το μισό της βιοποικιλότητας της χώρας, γεγονός που την καθιστά μοναδικό φυσικό θησαυρό. Τυλιγμένη από απέραντους καλαμιώνες και με το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου να στέκει στην καρδιά της, αποπνέει μια κατανυκτική αύρα.
Οι αγρότες της περιοχής μάς καλημερίζουν στην όχθη, μιλώντας για τον καρπό που έχει κάνει τις Πρέσπες ξακουστές: τα φασόλια. Το φθινόπωρο είναι η εποχή της συγκομιδής, και στα χωράφια γεμίζουν καρότσια με τον καρπό που αργότερα θα ταξιδέψει σε ολόκληρη την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Με ασταθή βηματισμό περνάμε την ξύλινη πεζογέφυρα, μήκους 650 μέτρων, βαδίζοντας πάνω από τα νερά της λίμνης, ώσπου να φτάσουμε στο μικρό νησί. Από εκεί το μονοπάτι οδηγεί στα ερείπια της βασιλικής του Αγίου Αχιλλείου, του πιο πολυφωτογραφημένου τοπόσημου των Πρεσπών. Πρόκειται για έναν σημαντικό χριστιανικό ναό του 10ου αιώνα, χτισμένο για να στεγάσει τα λείψανα του Αγίου.
Καθισμένοι, με τα ζώα να βόσκουν γύρω μας, αντικρίζουμε το ακατοίκητο Βιδρονήσι και ακούμε τα κελαηδίσματα των αμέτρητων πουλιών, αφήνοντας την ηρεμία αυτού του τόπου να μας κυριεύσει. Ο ήλιος δύει αργά πίσω από τα βουνά, βάφοντας το νερό με χρυσαφένιες και μωβ αποχρώσεις, κι εμείς νιώθουμε ότι έχουμε ακριβώς όσα χρειαζόμαστε, μια αίσθηση σπάνια στην καθημερινή ζωή.
Αυτή η δυσεύρετη απλότητα και η ζεστασιά των ανθρώπων σε κάνουν να νιώθεις αμέσως μέλος του τόπου. Οι Πρέσπες γεμίζουν τον ταξιδιώτη με σκέψεις, μυρωδιές και εικόνες που κουβαλά σαν πολύτιμα αναμνηστικά, πολύ μετά την αναχώρησή του.
Για μένα, ο τόπος αυτός μοιάζει με αφυπνιστική βουτιά στην αυθεντική Ελλάδα, σε έναν χρόνο που κυλά αργά, σε ανθρώπους που ζουν σε αρμονία με τη φύση, σε μια γη που σε καλεί να την αφουγκραστείς.
Διαβάστε ακόμα:
Πρέσπες: Μια περιήγηση στην ομορφιά των λιμνών
Οι κορυφαίες δραστηριότητες στις Πρέσπες
Εκδρομή στις Πρέσπες -Σαγηνευτική φυσική ομορφιά και παραδοσιακά πετρόκτιστα χωριά