Οι κορυφαίες εμπειρίες στη Σκιάθο

Πιο κάτω η παραλιακή μετονομάζεται από Αντωνίου Ρήγα σε Εθνάρχου Μακαρίου. Την τελευταία συναντά κάθετα ο εμπορικός πεζόδρομος της Παπαδιαμάντη. Στην πρώτη δεξιά κλίση του πεζόδρομου, βρίσκεται το σπίτι του Παπαδιαμάντη που έχει μετατραπεί σε μουσείο και αξίζει οπωσδήποτε μια επίσκεψη. Περπατώντας στα στενά σοκάκια που χάνονται αριστερά, καθώς βραδιάζει θα βρείτε μπαράκια, ταβερνάκια και ξανά μπαράκια για όλα τα γούστα που κατακλύζονται με θαμώνες – κυρίως Άγγλους, Ολλανδούς, Σκανδιναβούς- και τον Αύγουστο Έλληνες.

Η παλαιότερη και ωραιότερη γειτονιά στην καρδιά της παλιάς πόλης, στο νοτιοδυτικό άκρο του παλιού λιμανιού, είναι οι Πλάκες. Ανακαλύψτε τα γραφικά πέτρινα ασβεστωμένα σπίτια και τα δαιδαλώδη σοκάκια με τις γλάστρες και τις αυλές, περπατώντας από τον Άι-Γιαννάκη έως τα σκαλιά προς τις κυριολεκτικές «πλάκες» που βρίσκονται μέσα στη θάλασσα.   Εάν έχετε διάθεση και αντοχές, πάρτε το δρόμο προς το ύψωμα του Αγίου Νικολάου, προστάτη των ναυτικών. Η θέα από τον αυλόγυρο της εκκλησίας που κτίστηκε το 1931 με το ψηλό ρολόι, είναι πανοραμική. Αν ανηφορίσετε για δέκα ακόμη λεπτά θα καταλήξετε στο ύψωμα του μεγάλου μύλου, όπου θα νιώσετε σαν να είστε έτοιμοι να πετάξετε πάνω από την πόλη. Από εκεί η απόσταση μέχρι το αλσύλλιο και τον ντόκο του καινούργιου λιμανιού είναι μικρή και η πεζοπορία εύκολη. Και μετά η απόσταση ως τα μεγάλα κλαμπ της νυχτερινής διασκέδασης, είναι πολύ μικρή.  

Μακριά από όλα αυτά, στον ήσυχο λόφο στο ανατολικότερο άκρο της πόλης, θα βρείτε το κοιμητήριο. Εκεί υπάρχει ο τάφος του συγγραφέα που κατέστησε την πόλη της Σκιάθου σύμβολο της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το μνήμα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη είναι ταπεινό και το αποτελεί μια μικρή μαρμάρινη πλάκα με σκαλισμένο μαίανδρο. 

Το Μπούρτζι

Η μικρή χερσόνησος που τέμνει το λιμάνι της Σκιάθου στα δυο, κάποτε ήταν ισχυρό φρούριο. Ιδρύθηκε από τους Ενετούς αδελφούς Γκίζι που κατέλαβαν το νησί στα 1207. Ήταν περιτοιχισμένο με επάλξεις και είχε στην πύλη του δυο ημικυκλικούς προμαχώνες. Διέθετε μεγάλη δεξαμενή νερού κι ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο -εξ ου και η ονομασία του Καστέλι του Αη Γιώργη. Καταστράφηκε το 1660 από έναν άλλο Ενετό, τον ναύαρχο Φραντζέσκο Μοροζίνι.
Μετά την απελευθέρωση, στο Μπούρτζι λειτούργησε το πρώτο λοιμοκαθαρτήριο του νησιού, ενώ το 1906 με δωρεά του Ανδρέα Συγγρού χτίστηκε το κτίριο που σώζεται ακόμη φιλοξενώντας τότε, το δημοτικό σχολείο της πόλης. Στην είσοδό του το 1925 τοποθετήθηκε η προτομή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. 

Στις αίθουσές του φιλοξενεί το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Σκιάθου, με το Μουσείο Ναυτικής και Πολιτιστικής Παράδοσης που ιδρύθηκε το 2015. Μέσα από τα 600 εκθέματά του αφηγείται την ιστορία των δύο αιώνων ναυπηγικής και ναυτικής παράδοσης του νησιού. Παρουσιάζει, επίσης, ένα μικρό αφιέρωμα στο πολεμικό ναυτικό και στην ιστορία του υποβρυχίου Λάμπρος Κατσώνης που βυθίστηκε ανοιχτά της Σκιάθου το 1943.

Το Μουσείο του Παπαδιαμάντη 

Η οικία που γεννήθηκε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στις 4 Μαρτίου του 1851, δεν διασώθηκε. Πουλήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και οι νέοι ιδιοκτήτες την κατεδάφισαν. Ο Παπαδιαμάντης έζησε και πέθανε στο καινούργιο σπίτι που έχτισε ο ιερέας πατέρας του, στα 1860, και έχει χαρακτηριστεί ως Ιστορικό και Διατηρητέο από το 1965. Απέχει 100 μέτρα από την προκυμαία της πόλης και βρίσκεται σε μια πάροδο του σημερινού πεζόδρομου της Παπαδιαμάντη. Για να το βρείτε, απλά ακολουθείστε τις πινακίδες. Είναι δίπατο, όπως τα περισσότερο παλιά σκιαθίτικα σπίτια, με ξύλινη στέγη και κεραμίδια. Μια δίφυλλη πόρτα σας φέρνει στην μαντρογυρισμένη αυλή. Το μονόχωρο κατώγι με τη μεγάλη καμάρα, ήταν κελάρι και αποθήκη. Τώρα εκεί λειτουργεί το εκθετήριο του μουσείου, στο οποίο διατίθενται παλιότερες και νέες εκδόσεις των έργων του μεγάλου Σκιαθίτη διηγηματογράφου. 

Διαβάστε αναλυτικά. Τηλ. 24270 23843.

Η Μονή της Ευαγγελίστριας 

Ιδρυτής του μοναστηριού της Ευαγγελίστριας υπήρξε ο όσιος Νήφων. Κτίστηκε το 1794 και βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του ορεινού όγκου της Σκιάθου, πλάι στις πηγές που καταλήγουν στο ρέμα του Λεχουνίου. Οι οχυρωμένοι τοίχοι του συγκροτήματος θυμίζουν μοναστήρι του Αγίου Όρους και το καθολικό δεσπόζει στο μέσον του κτιριακού συγκροτήματος. Η μονή διαθέτει τριώροφη πτέρυγα κελιών. Σώζονται ακόμη, το χαμηλότερο κτίσμα της τράπεζας, το νοσοκομείο, το αρχονταρίκι, η εστία, το μαγκιπείο (φούρνος-ζυμωτήριο) η βιβλιοθήκη, τα παρεκκλήσια του Αγίου Ιωάννου και του Αγίου Δημητρίου, ο στάβλος, οι αποθήκες και η στέρνα. 

Η μονή συνέβαλε στην προπαρασκευή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, παρέχοντας εφόδια και νοσοκομειακή περίθαλψη στα πληρώματα των καταδρομικών πλοίων που έδεναν στον όρμο του Λεχουνίου. Στον αργαλειό της υφάνθηκε το 1807 η πρώτη γαλανόλευκη παντιέρα που έμελλε να γίνει επίσημη σημαία του νεοελληνικού κράτους, ενώ πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα το κατώφλι της πέρασαν οι οπλαρχηγοί Θ. Κολοκοτρώνης, Α. Μιαούλης και ο κλεφταρματολός Νικοτσάρας που έδρασε στην περιοχή. 

Η μονή παράγει και εμφιαλώνει κρασί. Επιπλέον παρασκευάζει και πουλάει σε περιορισμένο αριθμό παραδοσιακά γλυκά, μέλι, τσίπουρο, λιαστό λικέρ, ελαιόλαδο και επιτραπέζιες ελιές -έχει μάλιστα και e-shop. (https://monievaggelistrias.gr). 

Τα μουσεία της Ευαγγελίστριας

Φιλοξενούνται στην ανακαινισμένη νότια πτέρυγα. Η πρώτη συλλογή αφορά έκθεση των ιερών κειμηλίων και στις προθήκες εκτίθενται χρυσοποίκιλτοι σταυροί, δισκοπότηρα, υστεροβυζαντινές φορητές εικόνες, βαρύτιμα καλύμματα ευαγγελίων, Οθωμανικά χειρόγραφα, άμφια και παλαίτυπα.

Στο λαογραφικό μουσείο στις επόμενες αίθουσες, θα δείτε παραδοσιακές φορεσιές των Βόρειων Σποράδων, αργαλειούς, σκεύη καθημερινής χρήσης από άλλες εποχές και το αποκαταστημένο μαγγιπείο (φούρνος-ζυμωτήριο) της Μονής.

Η τρίτη συλλογή ανήκει στην εφοπλιστική οικογένεια Ποταμιάνου. Έχει τίτλο: «Εποποιία Βαλκανικών Πολέμων – Ο Αγώνας στην Ξηρά και την θάλασσα» και παρουσιάζει  μέσα από ένα σημαντικό φωτογραφικό και αρχειακό υλικό, τα γεγονότα που οδήγησαν στην απελευθέρωση της Ηπείρου, της Μακεδονίας, και των νησιών του Αιγαίου, την περίοδο 1912-13. Τα καλοκαίρια φιλοξενούνται διάφορες εκθέσεις φωτογραφίας. 

Το κάστρο της Σκιάθου

Βρίσκεται στο βορειότερο άκρο του νησιού απέχοντας 11 χιλιόμετρα από την πόλη. Η ίδρυσή του χρονολογείται στις αρχές του 14ου αιώνα τότε που η πειρατεία μάστιζε τα νησιά του Αιγαίου και αποτέλεσε επί 5 αιώνες τον μοναδικό οργανωμένο οικισμό του νησιού. Οι τρεις πλευρές του που κοιτάζουν προς τη θάλασσα διέθεταν ασθενέστερο τείχος λόγω της φυσικής οχύρωσης που παρείχαν οι απόκρημνες ψηλές ακτές. Προς την ξηρά όμως, σώζονται ακόμη ισχυρές επάλξεις και η πύλη με τον πυργίσκο. Με το υπόλοιπο νησί συνδεόταν μέσω ξύλινης γέφυρας η οποία σε περιπτώσεις κινδύνου σερνόταν στο εσωτερικό του. Η πρόσβαση σήμερα γίνεται μέσω χτιστών σκαλοπατιών.  

Άθικτες διασώθηκαν ως τις μέρες μας μόνο δυο από τις 22 εκκλησίες του. Το γενέσιον του Χριστού, μια μονόκλιτη βασιλική με ξύλινη στέγη και θαυμάσιες τοιχογραφίες στο ύφος της Κρητικής Σχολής και εκείνη του Αγίου Νικολάου με τα εντοιχισμένα κεραμικά. Λιγοστά ερείπια του ιερού σώθηκαν από την Παναγία την Πρέκλα ενώ έχουν ανακαινιστεί τα ξωκλήσια της Αγίας Μαρίνας, του Αγίου Βασιλείου και κάποια μικρά καστρόσπιτα. Στη θέση Μπαρμεράκι, που βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο του κάστρου, υπάρχει ακόμη το μεγάλο κανόνι της Αναγκιάς που κρατούσε μακριά τα εχθρικά πλοία. 

Η λίμνη της Στροφιλιάς 

Βρίσκεται στον όρμο των Κουκουναριών, περιλαμβάνεται στο δίκτυο NATURA 2000 και επικοινωνεί με τη θάλασσα μέσω ενός στενού φυσικού διαύλου στην ανατολική πλευρά της ακτής. Περιστοιχίζεται από πολυποίκιλη βλάστηση, αμμοθινική, αλοφυτική, θαμνώνες με αρμυρίκια, ξηρούς και υγρούς λειμώνες, ενώ στην νότια όχθη της αναπτύσσεται το διάσημο δάσος από κουκουναριές -το ένα από τα τρία μόνο που υπάρχουν στη χώρα μας. Το νερό της είναι υφάλμυρο και αποτελεί σημαντικό σταθμό για περισσότερα από 30 είδη αποδημητικών πουλιών. Μπορείτε να κάνετε έναν όμορφο περίπατο γύρω από τη λίμνη (45’). Ανάμεσα στη λιμνοθάλασσα και τη θάλασσα είναι οι αμμοθίνες με το δάσος των κουκουναριών, μαζί με λαδανιές, μυρτιές και σχίνους.

Οι παραθαλάσσιες σπηλιές

Η πρόσβαση σε αυτές γίνεται μόνο με σκάφος, κατά προτίμηση μικρό και με καιρό ηπιότερο των τεσσάρων μποφόρ, αφού και οι τρεις είναι στραμμένες λιγότερο ή περισσότερο, προς το βορρά.

Πούντα: Η πρώτη που συναντά κανείς πλέοντας από το λιμάνι της Σκιάθου κι ακολουθώντας βορειοανατολική ρότα, βρίσκεται στον δίαυλο ανάμεσα στην χερσόνησο της Πούντας και το Ασπρονήσι, σε απόσταση μικρότερη των 2 ναυτικών μιλιών από την αφετηρία.  

Φόνισσα (Σκοτεινή Σπηλιά): Αμέσως μετά τον όρμο του Νικοτσάρα και πριν τα χιλιοφωτογραφημένα Λαλάρια βρίσκεται η περίφημη σπηλιά της Παπαδιαμαντικής Φόνισσας, κρυμμένη από πανύψηλα βράχια, πάνω στα οποία φυτρώνουν κρίταμα και φωλιάζουν πετρίτες. Το σκοτεινό βάθος της καταλήγει σ’ έναν μικρό βοτσαλωτό γιαλό. 

Αλτανούς: Λαξευμένη από τα κύματα στη βάση του ανεμοδαρμένου βράχου του κάστρου στα βόρεια της Σκιάθου, δίχωρη, καμαρωτή και πανέμορφη.

Η Παναγία Εικονίστρια 

Από τον παραλιακό δρόμο που διασχίζει τον τουριστικό οικισμό του Τρούλλου μεσολαβούν 4 χιλιόμετρα ασφάλτινης διαδρομής, μέσα σ’ ένα από τα ωραιότερα πευκοδάση του νησιού, για να φτάσει κανείς στο μοναστήρι της πολιούχου του νησιού. Το εσωτερικό της απέριττης εκκλησίας με τους μαρμάρινους κίονες που στηρίζουν τον παντοκρατορικό θόλο, είναι διακοσμημένο με αγιογραφίες του 1741. Εξαίρετο δείγμα ξυλογλυπτικής με επιχρίσματα είναι και το τέμπλο του ιερού της. Ο ναός περιστοιχίζεται από ασβεστωμένα κελιά διαφόρων χρήσεων. Η εικόνα της Εικονίστριας παριστάνει την μορφή της Θεοτόκου από τον τράχηλο και πάνω και μάλλον αποτελεί τεμάχιο από μεγαλύτερη εικόνα τέμπλου στον τύπο της Βρεφοκρατούσας. Στο μοναστήρι σήμερα υπάρχει μόνο αντίγραφο εκείνης της εικόνας, καθώς η αυθεντική φυλάσσεται στην εκκλησία των Τριών Ιεραρχών. Το μοναστήρι πανηγυρίζει την πρώτη Κυριακή του Ιουλίου και στα Εισόδια της Θεοτόκου.

Η Παναγία η Εικονίστρια έλαβε το μοναδικό αυτό προσωνύμιο, είτε επειδή βρέθηκε στο κλωνί του δέντρου, από παραφθορά του Κλωνίστρια, είτε επειδή κατά την φανέρωσή της αιωρείτο (Κουνίστρια), είτε γιατί οι πρώτοι πιστοί που την είδαν να λάμπει, την αποκάλεσαν εικών αστρία, δηλαδή αστερόφωτη.

Οι Κουκουναριές και τα Λαλάρια 

Οι Κουκουναριές στα νοτιοδυτικά της Σκιάθου είναι μια βραβευμένη και οργανωμένη παραλία που θεωρείται από τις ωραιότερες στην Ελλάδα και έχει συμπεριληφθεί σε λίστες με τις καλύτερες του κόσμου. Η χρυσαφένια της αμμουδιά, το αισθητικό δάσος με τις κουκουναριές από το οποίο παίρνει και το όνομά της και ο προστατευμένος από διεθνείς συμβάσεις, υγροβιότοπος της Στροφιλιάς που ανοίγεται πίσω της, την κάνουν μοναδική. Το γαλάζιο της θάλασσας συνυπάρχει αρμονικά με το πράσινο των ψηλών δέντρων που φθάνουν μέχρι το κύμα, οπότε ακόμα και αν δε βρείτε ξαπλώστρα ή θέση στο beach bar, θα έχετε σίγουρα άφθονη σκιά. Στην περιοχή λειτουργούν ξενοδοχεία, κάμπινγκ, ταβέρνες και προσφέρονται όλα τα θαλάσσια σπορ. 

Τα Λαλάρια βρίσκονται στα βόρεια του νησιού. Είναι μια από τις πιο γνωστές και εντυπωσιακές παραλίες της Σκιάθου που θεωρείται από τις ωραιότερες στην Ελλάδα. Τη χαρακτηρίζει ένα τοπίο άγριας ομορφιάς που δεν θυμίζει σε τίποτα την ήπια και καταπράσινη εικόνα του υπόλοιπου νησιού. Στην άκρη της παραλίας, ένας βράχος εκτείνεται μέσα στη θάλασσα και σχηματίζει μία «πύλη», την Τρύπια Πέτρα. Η παραλία οφείλει την ονομασία της στα ολοστρόγγυλα λευκά βότσαλα, τα οποία οι ντόπιοι ονομάζουν λαλάρια. Τα σχετικά βαθιά νερά είναι πεντακάθαρα και η θέα προς το Αιγαίο, συγκλονιστική. 

Η φρυκτωρία στο Πυργί 

Κρυμμένο μέσα σ’ ένα σύδενδρο από πανύψηλες βελανιδιές, στον περίβολο της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας, βρίσκεται ένα παράξενο κυκλικό κτίσμα. Τα κυκλώπεια υπολείμματά του άλλοι λένε ότι ανήκουν σε αρχαίο ειδωλολατρικό βωμό, άλλοι σε χριστιανικό κωδωνοστάσιο και άλλοι σε ενετικό πύργο εξ ου και η ονομασία Πυργί. 

Πρόκειται για έναν στρογγυλό πύργο με διάμετρο μόλις 8 μέτρων, κτισμένο από αμβλυγώνιους ογκόλιθους χωρίς κονίαμα, πάχους 1,05 μέτρων. Η πιθανότερη άποψη είναι πως το Πυργί ήταν σηματοφορικός σταθμός της αρχαίας εποχής, δηλαδή φρυκτωρία. Στην κορυφή του υπήρχε μια εξέδρα με στοιβαγμένους κορμούς πεύκων. Ήταν έτοιμοι να γίνουν παρανάλωμα του πυρός ανά πάσα στιγμή, για να μεταβιβάσουν με τον καπνό τους την ημέρα και με την λαμπερή φωτιά τους τη νύχτα, μηνύματα που είχαν σχέση με εισβολή ή επιδρομές σε ανάλογους σταθμούς στην ηπειρωτική χώρα.

Διαβάστε ακόμα:

Η Σκιάθος του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη

Σκιάθος: Το πιο κοσμοπολίτικο νησί των Σποράδων

Solo weekend στη Σκιάθο: Από την ποιητική σκιά του Παπαδιαμάντη, στο θριαμβευτικό φως των Σποράδων