Το νησί της Πάτμου είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, εδώ το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου καθορίζει με κάποιο τρόπο το ύφος και την κουλτούρα του όπως γίνεται και με το νησί της Τήνου, ίσως και λίγο παραπάνω. Τηρώντας πασχαλινά θρησκευτικά και μη έθιμα αιώνων είναι το πιο ιδανικό μέρος για ένα ξεχωριστό και υπέρ-κατανυκτικό Πάσχα.
Χτισμένη σε ένα λόφο, καταμεσής της Χώρας η Μονή εποπτεύει όλη την περιοχή και ως καστρομονάστηρο περιβάλλεται από ψηλά πέτρινα τείχη τα οποία την κάνουν ιδιαίτερα επιβλητική. Είναι το σπουδαιότερο και ομορφότερο αξιοθέατο του νησιού που την περίοδο του Πάσχα έχει την τιμητική του. Χτίστηκε τον 11ο αιώνα από τον Όσιο Χριστόδουλο που έφτασε στο νησί διωγμένος από το όρος Λάτρος, προς τιμή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.
Ο Άγιος, έζησε για αρκετό διάστημα στην Πάτμο και μετέστρεψε πολλούς πάτμιους στον χριστιανισμό ενώ ήταν εδώ που έγραψε και το κείμενο της Αποκάλυψης. Αξίζει να σημειωθεί πως το Μοναστήρι, το Σπήλαιο της Αποκάλυψης αλλά και ο οικισμός της Χώρας είναι χαρακτηρισμένα ως Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Αυτά για να καταλάβετε το πλαίσιο στο οποίο κινείται το νησί. Ένα νησί με ήπια τουριστική ανάπτυξη γεγονός που συμβάλει πολύ στο να είναι η πασχαλινή ατμόσφαιρα ακόμα πιο κατανυκτική.
Το Πάσχα στην Πάτμο δεν είναι απλή υπόθεση, εδώ θα έρθετε εάν θέλετε να ζήσετε την πραγματικά θρησκευτική πλευρά του και όχι αυτή που το «Χρηστός Ανέστη» μας βρίσκει ήδη να τσουγκρίζουμε τα κόκκινα αβγά γύρω από το τραπέζι. Αν θέλετε να ζήσετε ολόκληρη την εμπειρία που λέγεται «Πάσχα στην Πάτμο» θα πάτε από νωρίς γιατί η Μεγάλη Εβδομάδα είναι γεμάτη τελετουργικά και έθιμα που έχουν βαθιά τις ρίζες τους στο χρόνο. Να είστε δηλαδή εκεί την Κυριακή των Βαΐων όπου μετά τη λειτουργία μοιράζουν βάγια πλεγμένα σε σχήμα σταυρού και ψαριού.
array(1) {
[0]=>
array(3) {
["file"]=>
array(24) {
["ID"]=>
int(204102)
["id"]=>
int(204102)
["title"]=>
string(41) "Monastiri Ioannou tou Theologou - archive"
["filename"]=>
string(59) "Monastiri-Ioannou-tou-Theologou-archive--e1679929192675.jpg"
["filesize"]=>
int(234850)
["url"]=>
string(108) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Monastiri-Ioannou-tou-Theologou-archive--e1679929192675.jpg"
["link"]=>
string(103) "https://www.travel.gr/experiences/pascha-stin-patmo/attachment/monastiri-ioannou-tou-theologou-archive/"
["alt"]=>
string(0) ""
["author"]=>
string(1) "8"
["description"]=>
string(94) "Μοναστήρι Αγίου Ιωάννου Θεολόγου/ Photo: Νίκος Κόκκας "
["caption"]=>
string(0) ""
["name"]=>
string(39) "monastiri-ioannou-tou-theologou-archive"
["status"]=>
string(7) "inherit"
["uploaded_to"]=>
int(203004)
["date"]=>
string(19) "2023-03-27 14:55:01"
["modified"]=>
string(19) "2023-03-27 14:59:55"
["menu_order"]=>
int(0)
["mime_type"]=>
string(10) "image/jpeg"
["type"]=>
string(5) "image"
["subtype"]=>
string(4) "jpeg"
["icon"]=>
string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
["width"]=>
int(950)
["height"]=>
int(1250)
["sizes"]=>
array(18) {
["thumbnail"]=>
string(116) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Monastiri-Ioannou-tou-Theologou-archive--e1679929192675-150x150.jpg"
["thumbnail-width"]=>
int(150)
["thumbnail-height"]=>
int(150)
["medium"]=>
string(116) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Monastiri-Ioannou-tou-Theologou-archive--e1679929192675-228x300.jpg"
["medium-width"]=>
int(228)
["medium-height"]=>
int(300)
["medium_large"]=>
string(117) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Monastiri-Ioannou-tou-Theologou-archive--e1679929192675-768x1011.jpg"
["medium_large-width"]=>
int(768)
["medium_large-height"]=>
int(1011)
["large"]=>
string(117) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Monastiri-Ioannou-tou-Theologou-archive--e1679929192675-778x1024.jpg"
["large-width"]=>
int(778)
["large-height"]=>
int(1024)
["1536x1536"]=>
string(108) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Monastiri-Ioannou-tou-Theologou-archive--e1679929192675.jpg"
["1536x1536-width"]=>
int(950)
["1536x1536-height"]=>
int(1250)
["2048x2048"]=>
string(108) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Monastiri-Ioannou-tou-Theologou-archive--e1679929192675.jpg"
["2048x2048-width"]=>
int(950)
["2048x2048-height"]=>
int(1250)
}
}
["desc"]=>
bool(true)
["image_position"]=>
string(10) "top center"
}
}
Όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα στο Μοναστήρι τελούνται λειτουργίες γύρω στις οκτώμισι το πρωί και το βράδυ στις εννιά. Η μέρα όμως που είναι η πιο ξεχωριστή από όλες είναι η Μεγάλη Πέμπτη. Στις 11:00 το πρωί στην πλατεία του δημαρχείου στη Χώρα τελείται η τελετή του Νιπτήρος. Μια μεγάλη πομπή ξεκινάει από το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη και καταλήγει στην πλατεία Δημαρχείου, όπου ο ηγούμενος της Μονής πλένει συμβολικά τα πόδια μοναχών, σε αναπαράσταση της πράξης του Χριστού. Δηλαδή ο ηγούμενος αναπαριστά τον Ιησού και οι μοναχοί τους μαθητές στο Μυστικό Δείπνο. Στη συνέχεια κατευθύνεται προς τον τόπο της προσευχής, αναπαριστώντας τη μετάβαση του Ιησού στον κήπο της Γεσθημανής, εκεί όπου ο Ιούδας τον παρέδωσε στους Ρωμαίους. Το έθιμο αυτό πάει πίσω στον 4ο αιώνα και τελούταν κυρίως στα μοναστήρια ενώ στη διάρκεια του Βυζαντίου τον Ιησού αναπαριστούσαν οι αυτοκράτορες και τους μαθητές οι φτωχοί πολίτες. Αξίζει όμως να πάτε και στο πρωινό ευχέλαιο, στις εφτά, όπου στο τέλος ο παπάς σας ευλογεί κάνοντάς σας ένα σταυρό με λάδι στο πρόσωπο και στα χέρια και εάν δεν έρθουν όλοι από την παρέα ζητήστε να σας δώσουν λίγο βαμβάκι με αγιασμένο λάδι για να τους ευλογήσετε και αυτούς.
array(1) {
[0]=>
array(3) {
["file"]=>
array(24) {
["ID"]=>
int(204117)
["id"]=>
int(204117)
["title"]=>
string(16) "Chora - detail -"
["filename"]=>
string(24) "Chora-detail--scaled.jpg"
["filesize"]=>
int(267050)
["url"]=>
string(73) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail--scaled.jpg"
["link"]=>
string(78) "https://www.travel.gr/experiences/pascha-stin-patmo/attachment/chora-detail-7/"
["alt"]=>
string(0) ""
["author"]=>
string(1) "8"
["description"]=>
string(54) "Χώρα Πάτμου/ Photo: Νίκος Κόκκας "
["caption"]=>
string(0) ""
["name"]=>
string(14) "chora-detail-7"
["status"]=>
string(7) "inherit"
["uploaded_to"]=>
int(203004)
["date"]=>
string(19) "2023-03-27 15:07:48"
["modified"]=>
string(19) "2023-03-27 15:08:08"
["menu_order"]=>
int(0)
["mime_type"]=>
string(10) "image/jpeg"
["type"]=>
string(5) "image"
["subtype"]=>
string(4) "jpeg"
["icon"]=>
string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
["width"]=>
int(1707)
["height"]=>
int(2560)
["sizes"]=>
array(18) {
["thumbnail"]=>
string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail--150x150.jpg"
["thumbnail-width"]=>
int(150)
["thumbnail-height"]=>
int(150)
["medium"]=>
string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail--200x300.jpg"
["medium-width"]=>
int(200)
["medium-height"]=>
int(300)
["medium_large"]=>
string(75) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail--768x1152.jpg"
["medium_large-width"]=>
int(768)
["medium_large-height"]=>
int(1152)
["large"]=>
string(75) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail--683x1024.jpg"
["large-width"]=>
int(683)
["large-height"]=>
int(1024)
["1536x1536"]=>
string(76) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail--1024x1536.jpg"
["1536x1536-width"]=>
int(1024)
["1536x1536-height"]=>
int(1536)
["2048x2048"]=>
string(76) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail--1365x2048.jpg"
["2048x2048-width"]=>
int(1365)
["2048x2048-height"]=>
int(2048)
}
}
["desc"]=>
bool(true)
["image_position"]=>
string(6) "center"
}
}
Τη Μεγάλη Παρασκευή τώρα, στο νησί έχει 10 επιταφίους. Οι πιο κεντρικοί είναι στη Χώρα, αυτοί της Παναγίας των Κοιμητηρίων και της Υπαπαντής που συναντιούνται στην πλατεία της Αγίας Λεβιάς, του Σπήλαιου της Αποκάλυψης, και στη Σκάλα, αυτοί του Άγιου Ιωάννη του Πρόδρομου και του Αγίου Νικολάου οι οποίοι επίσης συναντιούνται στην κεντρική πλατεία. Την ήδη δυνατή ατμόσφαιρα ενισχύουν οι γυναίκες που βγαίνουν από τα σπίτια και ραντίζουν τον επιτάφιο και τον κόσμο με ανθόνερο και μοσχοβολά ο τόπος. Το Μεγάλο Σάββατο, η πιο κατανυκτική Ανάσταση είναι αυτή στο Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου αλλά και του Μοναστηριού της Ζωοδόχου Πηγής. Ωστόσο ιδιαίτερη είναι η ατμόσφαιρα και στις υπόλοιπες εκκλησίες του νησιού.
array(1) {
[0]=>
array(3) {
["file"]=>
array(24) {
["ID"]=>
int(204109)
["id"]=>
int(204109)
["title"]=>
string(14) "Chora - detail"
["filename"]=>
string(25) "Chora-detail-1-scaled.jpg"
["filesize"]=>
int(351537)
["url"]=>
string(74) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail-1-scaled.jpg"
["link"]=>
string(78) "https://www.travel.gr/experiences/pascha-stin-patmo/attachment/chora-detail-5/"
["alt"]=>
string(0) ""
["author"]=>
string(1) "8"
["description"]=>
string(54) "Χώρα Πάτμου/ Photo: Νίκος Κόκκας "
["caption"]=>
string(0) ""
["name"]=>
string(14) "chora-detail-5"
["status"]=>
string(7) "inherit"
["uploaded_to"]=>
int(203004)
["date"]=>
string(19) "2023-03-27 15:01:37"
["modified"]=>
string(19) "2023-03-27 15:02:00"
["menu_order"]=>
int(0)
["mime_type"]=>
string(10) "image/jpeg"
["type"]=>
string(5) "image"
["subtype"]=>
string(4) "jpeg"
["icon"]=>
string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
["width"]=>
int(1707)
["height"]=>
int(2560)
["sizes"]=>
array(18) {
["thumbnail"]=>
string(75) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail-1-150x150.jpg"
["thumbnail-width"]=>
int(150)
["thumbnail-height"]=>
int(150)
["medium"]=>
string(75) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail-1-200x300.jpg"
["medium-width"]=>
int(200)
["medium-height"]=>
int(300)
["medium_large"]=>
string(76) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail-1-768x1152.jpg"
["medium_large-width"]=>
int(768)
["medium_large-height"]=>
int(1152)
["large"]=>
string(76) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail-1-683x1024.jpg"
["large-width"]=>
int(683)
["large-height"]=>
int(1024)
["1536x1536"]=>
string(77) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail-1-1024x1536.jpg"
["1536x1536-width"]=>
int(1024)
["1536x1536-height"]=>
int(1536)
["2048x2048"]=>
string(77) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-detail-1-1365x2048.jpg"
["2048x2048-width"]=>
int(1365)
["2048x2048-height"]=>
int(2048)
}
}
["desc"]=>
bool(true)
["image_position"]=>
string(6) "center"
}
}
Αν και την λειτουργία της Αγάπης το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα συνήθως την προσπερνάμε, εδώ αξίζει τον κόπο να την παρακολουθήσετε καθώς το Ευαγγέλιο διαβάζεται σε εφτά διαφορετικές γλώσσες όπως αγγλικά, γαλλικά, ρώσικα, ιταλικά, αραβικά κ.α. Σημειώστε πως ο δήμος Πάτμου την Κυριακή του Πάσχα στην πλατεία της Σκάλας θα κάνει μεγάλο γλέντι για όλους τους επισκέπτες. Τα έθιμα και ο εορτασμός του Πάσχα ολοκληρώνεται τη Νέα Τρίτη με τις ενορίες να περιφέρουν τα ιερά εικονίσματα στα σπίτια των πιστών για να έχουν την ευλογία του Θεού ενώ εικονίσματα και λείψανα του Μοναστηριού μεταφέρονται για προσκύνημα στην πλατεία της Αγίας Λεβιάς στη Χώρα.
array(1) {
[0]=>
array(3) {
["file"]=>
array(24) {
["ID"]=>
int(204123)
["id"]=>
int(204123)
["title"]=>
string(17) "Chora - sta stena"
["filename"]=>
string(26) "Chora-sta-stena-scaled.jpg"
["filesize"]=>
int(593919)
["url"]=>
string(75) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-sta-stena-scaled.jpg"
["link"]=>
string(81) "https://www.travel.gr/experiences/pascha-stin-patmo/attachment/chora-sta-stena-4/"
["alt"]=>
string(0) ""
["author"]=>
string(1) "8"
["description"]=>
string(68) "Στα στενά της Χώρας/ Photo: Νίκος Κόκκας "
["caption"]=>
string(0) ""
["name"]=>
string(17) "chora-sta-stena-4"
["status"]=>
string(7) "inherit"
["uploaded_to"]=>
int(203004)
["date"]=>
string(19) "2023-03-27 15:11:12"
["modified"]=>
string(19) "2023-03-27 15:11:34"
["menu_order"]=>
int(0)
["mime_type"]=>
string(10) "image/jpeg"
["type"]=>
string(5) "image"
["subtype"]=>
string(4) "jpeg"
["icon"]=>
string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
["width"]=>
int(1707)
["height"]=>
int(2560)
["sizes"]=>
array(18) {
["thumbnail"]=>
string(76) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-sta-stena-150x150.jpg"
["thumbnail-width"]=>
int(150)
["thumbnail-height"]=>
int(150)
["medium"]=>
string(76) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-sta-stena-200x300.jpg"
["medium-width"]=>
int(200)
["medium-height"]=>
int(300)
["medium_large"]=>
string(77) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-sta-stena-768x1152.jpg"
["medium_large-width"]=>
int(768)
["medium_large-height"]=>
int(1152)
["large"]=>
string(77) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-sta-stena-683x1024.jpg"
["large-width"]=>
int(683)
["large-height"]=>
int(1024)
["1536x1536"]=>
string(78) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-sta-stena-1024x1536.jpg"
["1536x1536-width"]=>
int(1024)
["1536x1536-height"]=>
int(1536)
["2048x2048"]=>
string(78) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/03/Chora-sta-stena-1365x2048.jpg"
["2048x2048-width"]=>
int(1365)
["2048x2048-height"]=>
int(2048)
}
}
["desc"]=>
bool(true)
["image_position"]=>
string(6) "center"
}
}
