Μπορεί τα Χανιά να καθηλώνουν με την αρχοντιά τους, την Παλιά Πόλη, τα σοκάκια και τη θάλασσα που μοσχοβολά Μεσόγειο, όμως η πραγματική μαγεία κρύβεται και λίγο παραπέρα. Αυτές οι πέντε εκδρομές γύρω από τα Χανιά μάς καλούν να ανακαλύψουμε τη δύναμη και την ομορφιά της κρητικής γης, να φάμε πεντανόστιμα πιάτα, να συγκινηθούμε από την ιστορία και να βουτήξουμε σε κρυστάλλινα νερά, σαν από καρτ ποστάλ.
Πρώτη επιλογή: Φαλάσαρνα, μία εξωτική παραλία με αρχαιολογικό ενδιαφέρον
Μόλις 1 ώρα και 15 λεπτά από τα Χανιά, η εξωτική παραλία της Φαλάσαρνας ανταμείβει τον επισκέπτη με τη χρυσαφένια αμμουδιά της, τα τιρκουάζ νερά και ένα από τα πιο όμορφα ηλιοβασιλέματα της Κρήτης. Το τοπίο θυμίζει εξωτικές θάλασσες. Η παραλία εκτείνεται σε μια μεγάλη περιοχή, αποτελούμενη ουσιαστικά από πέντε διαδοχικούς κόλπους, με τις δύο κεντρικές να συγκεντρώνουν την περισσότερη ζωή.
Η κεντρική παραλία, γνωστή ως Παχιά Άμμος, είναι μία εντυπωσιακά πλατιά λωρίδα άμμου μήκους περίπου 1 χιλιομέτρου. Διαθέτει ξαπλώστρες, λίγα αναψυκτήρια και βασικές υποδομές, ενώ προσφέρει και επιλογές για θαλάσσια σπορ και beach volley. Βορειότερα, μια δεύτερη μεγάλη παραλία μήκους περίπου 800 μέτρων χωρίζεται από την Παχιά Άμμο με έναν αμμόλοφο και λίγα βράχια. Πιο ήσυχη και χωρίς παροχές, ενδείκνυται για όσους αναζητούν ησυχία, με το παρακείμενο ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, δίπλα σε μια μικρή πηγή με γλυκό νερό, να συμπληρώνει τη γαλήνη του τοπίου.
Ακόμη βορειότερα, δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Φαλάσαρνας –που υπήρξε σημαντικό λιμάνι της ελληνορωμαϊκής περιόδου– υπάρχει ένας μικρός, προστατευμένος κόλπος με βότσαλο και βραχώδη βυθό. Ιδανικός για μέρες με έντονο δυτικό άνεμο ή για στιγμές απομόνωσης. Ολόκληρη η περιοχή της Φαλάσαρνας περιλαμβάνεται στο δίκτυο προστασίας Natura 2000, χάρη στη σπάνια χλωρίδα και πανίδα που φιλοξενεί.
Ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας Φαλάσαρνας βρίσκεται κοντά στην παραλία, στο βορειότερο άκρο του κόλπου, και μαρτυρά την ύπαρξη μιας σημαντικής ναυτικής πόλης της αρχαιότητας. Η Φαλάσαρνα άκμασε κυρίως κατά την ελληνιστική περίοδο (4ος–2ος αι. π.Χ.), λειτουργώντας ως ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της δυτικής Κρήτης. Πήρε το όνομά της από τη νύμφη Φαλάσαρνα, και αναφέρεται σε επιγραφές και αρχαίους συγγραφείς όπως ο Στράβων. Το εντυπωσιακό είναι πως το λιμάνι της δεν βρίσκεται πλέον δίπλα στη θάλασσα: εξαιτίας ισχυρού σεισμού, η περιοχή υπέστη τεκτονική ανύψωση, με αποτέλεσμα το λιμάνι να απομακρυνθεί από την ακτή. Σήμερα, μπορεί κανείς να δει τα υπολείμματα από τις λιμενικές εγκαταστάσεις, τις αποθήκες, τείχη και πύργους, αλλά και μια λαξευτή θρονόσχημη κατασκευή, που θεωρείται λατρευτικού χαρακτήρα.
Δεύτερη επιλογή: Το γραφικό χωριό Θέρισο
Σε μόλις 16 χιλιόμετρα από την πόλη των Χανίων, το ιστορικό χωριό Θέρισο συνδυάζει συγκινητική ιστορία και απλώνεται στους καταπράσινους πρόποδες των Λευκών Ορέων, προσβάσιμο μέσα από το εντυπωσιακό φαράγγι του, μήκους 6 χλμ. Εδώ, το 1905 ο Ελευθέριος Βενιζέλος ξεκίνησε την επανάσταση για την ένωση του νησιού με την Ελλάδα, ιδρύοντας προσωρινή κυβέρνηση και μετατρέποντας το χωριό σε κέντρο πολιτικών εξελίξεων. Το παλιό αρχηγείο του Βενιζέλου λειτουργεί σήμερα ως μουσείο, ενώ ολόκληρος ο οικισμός μοιάζει να κρατά ζωντανή τη μνήμη της Κρητικής Επανάστασης. Το Θέρισο είναι ιδανική επιλογή για φυσιολάτρες και εξερευνητές: οι πεζοπορικές διαδρομές μέσα στο φαράγγι, οι περιηγήσεις στους γύρω λόφους και το σπήλαιο Κάτω Σαρακήνα με ευρήματα από τη Νεολιθική εποχή ενθουσιάζουν τους περιπετειώδεις της παρέας. Πίσω στο χωριό, όμως, γραφικά καφενεία και ταβέρνες κάτω από θεόρατα, σκιερά πλατάνια μάς καλούν για παγωμένη τσικουδιά και μεζέδες από την αφθονία της κρητικής γης, αλλά και αρνί αντικριστό που είναι το φημισμένο πιάτο της περιοχής. Η ταβέρνα Μαδάρες σερβίρει μία από τις καλύτερες εκδοχές αυτού του παραδοσιακού φαγητού.
Τρίτη επιλογή: Βοτανικό Πάρκο Κρήτης
Λιγότερο από 18 χιλιόμετρα από την πόλη των Χανίων, στη διαδρομή προς Ομαλό, βρίσκεται ένας από τους πιο ξεχωριστούς βιωματικούς προορισμούς της Κρήτης: το Βοτανικό Πάρκο και οι Κήποι Κρήτης. Δημιουργήθηκε ως πράξη ελπίδας και αναγέννησης μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 2003, που κατέκαψε την περιοχή. Σήμερα απλώνεται σε μια καταπράσινη έκταση περίπου 20 εκταρίων στους πρόποδες του Λευκού Όρους και προσφέρει έναν καθηλωτικό περίπατο ανάμεσα σε φυτά από κάθε γωνιά του κόσμου. Στο επίκεντρο, φυσικά, βρίσκονται τα ενδημικά βότανα της Κρήτης: δίκταμος, θυμάρι, μαντζουράνα αλλά και καλλιέργειες με ελιές, αμπέλια, εσπεριδοειδή και αρωματικά φυτά. Η διαδρομή ως εκεί είναι εύκολη, με πινακίδες προς Φουρνέ, Λάκκους και Ομαλό, και στο πάρκο θα βρείτε άνετο χώρο στάθμευσης και πλήρεις επισκέψιμες υποδομές. Ένας περίπατος γεμάτος αρώματα, χρώματα και εικόνες που θυμίζουν πόσο γενναιόδωρη είναι η φύση, όταν της δώσουμε χώρο να ανθίσει.
Η περιήγηση στο πάρκο γίνεται μέσα από ειδικά διαμορφωμένα μονοπάτια που διασχίζουν θεματικούς κήπους, μικρά ρυάκια και λίμνες. Πρόκειται για έναν περίπατο διάρκειας έως δύο ωρών, κατάλληλο για όλες τις ηλικίες, με σημεία σκιάς και στάσεις για ξεκούραση. Στην καρδιά του πάρκου, σ’ ένα πετρόχτιστο κτίριο με θέα στο τοπίο, λειτουργεί εστιατόριο με φιλοσοφία farm-to-table, όπου το μενού βασίζεται κυρίως σε προϊόντα που καλλιεργούνται στον ίδιο τον κήπο ή προέρχονται από ντόπιους παραγωγούς. Ζητήστε το «πιάτο ημέρας» και συνοδεύστε το με βιολογικό κρασί από κάποιο από τα οινοποιεία της ευρύτερης περιοχής των Χανίων.
Τέταρτη επιλογή: Μοναστήρι Χρυσοσκαλίτισσας και Ελαφονήσι
Η διαδρομή από τα Χανιά προς το Ελαφονήσι διαρκεί περίπου 1 ώρα και 30 λεπτά, αλλά το ταξίδι είναι σκέτη μαγεία, τόσο που κανείς νιώθει πως μεταφέρεται σε άλλα περιβάλλοντα και εποχές: εναλλαγές τοπίων, μυρωδιές από θυμάρι και φασκομηλιά, μικρά χωριά και απότομα φαράγγια.
Πριν το ξακουστό Ελαφονήσι, αξίζει μια στάση στο Μοναστήρι της Παναγίας της Χρυσοσκαλίτισσας, που δεσπόζει πάνω σε έναν βραχώδη λόφο. Το μοναστήρι ιδρύθηκε τον 17ο αιώνα και πήρε το όνομά του από ένα χρυσό σκαλοπάτι στη σκάλα που οδηγεί στον ναό και, σύμφωνα με την παράδοση, μόνο οι πραγματικά πιστοί μπορούν να το διακρίνουν. Στο εσωτερικό του λειτουργεί εκκλησιαστικό μουσείο με σπάνιες εικόνες, χειρόγραφα και λαογραφικά αντικείμενα.
Λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, το Ελαφονήσι αστράφτει πανέμορφο: ανοιχτόχρωμη άμμος με ροζ αποχρώσεις, ρηχά, διάφανα νερά, μικρές λιμνοθάλασσες και μια αίσθηση τροπικότητας. Το τοπίο είναι προστατευόμενο (ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000) λόγω της σπάνιας χλωρίδας και των ειδών που φιλοξενεί, ενώ η μετακίνηση προς το νησάκι γίνεται απλώς… περπατώντας μέσα στο νερό. Ιδανικές ώρες επίσκεψης είναι οι πρώτες πρωινές ή, εναλλακτικά, αργά το απόγευμα: εννοείται πως αξίζει και το ηλιοβασίλεμα. Μια συγκλονιστική εμπειρία που δεν αποτυπώνεται καλά σε καμία σύγχρονη κάμερα.
Πέμπτη επιλογή: Παραλίες Λουτράκι και Μαράθι
Για μια ξεκούραστη εξόρμηση από τα Χανιά, η περιοχή του Ακρωτηρίου είναι ό,τι πρέπει. Μόλις 20–25 λεπτά με αυτοκίνητο από το κέντρο της πόλης, οι παραλίες Λουτράκι και Μαράθι αποτελούν κλασικές επιλογές για οικογένειες αλλά και για όποιον επιθυμεί ξέγνοιαστες στιγμές δίπλα στη θάλασσα.
Το Λουτράκι είναι ένας μικρός, κλειστός κόλπος με λεπτή άμμο και ρηχά, ασφαλή νερά, ιδανικά για παιδιά. Φθάνοντας στην παραλία, θα δείτε έναν μεγάλο χώρο στάθμευσης με τεράστιους ευκάλυπτους, που προσφέρουν τη σκιά τους για να κρατήσετε το αυτοκίνητο δροσερό. Στην παραλία λειτουργεί οργανωμένο beach bar με ξαπλώστρες και ομπρέλες, ενώ υπάρχει και χώρος με φυσική σκιά από δέντρα. Το σημείο είναι δημοφιλές στους ντόπιους, καθώς συνδυάζει ηρεμία και ευκολία πρόσβασης. Στην άκρη του κόλπου υπάρχει και μια μικρή προβλήτα για διασκεδαστικές βουτιές στο νερό.
Λίγο πιο πέρα, το Μαράθι απλώνεται σε δύο παραλίες, χωρισμένες από ένα μικρό μώλο. Τα νερά είναι διάφανα και ήρεμα, καθώς το σημείο προστατεύεται από τους ανέμους του βορείου Κρητικού Πελάγους. Η περιοχή είναι ιδανική για snorkeling, καθώς ο βυθός κοντά στις βραχώδεις άκρες φιλοξενεί μικρά ψάρια και πολύχρωμα φύκια, μοιάζοντας με φυσικό ενυδρείο. Απέναντι από την παραλία, σε απόσταση μόλις 500 μέτρων, βρίσκεται το νησάκι Παλαιά Σούδα, το οποίο μπορείτε να προσεγγίσετε ακόμη και κολυμπώντας. Το νησάκι φιλοξενεί ένα μικρό πευκοδάσος, ενώ οι δυτικές του ακτές, με τα απότομα βράχια, προσελκύουν τους λάτρεις της κατάδυσης.
Αν ακολουθήσετε τον παραλιακό δρόμο βορειοανατολικά από την κεντρική παραλία, θα συναντήσετε τα ερείπια αρχαίων κατασκευών, που πιθανόν σχετίζονται με παλαιό λιμάνι ή στρατιωτική εγκατάσταση. Στο δυτικό άκρο της παραλίας, στη θέση Σωσωρίδες, με τα μεγάλα βότσαλα και την απόλυτη ησυχία, καταφεύγουν όσοι αναζητούν πιο απομονωμένα σημεία. Αν έχετε λίγο παραπάνω χρόνο, μπορείτε να συνδυάσετε το μπάνιο σας με μια επίσκεψη στη Μονή της Αγίας Τριάδας των Τζαγκαρόλων, ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια της Κρήτης, με ιστορία από τον 17ο αιώνα, αλλά και στον τάφο του Ελευθερίου Βενιζέλου στο λόφο του Προφήτη Ηλία, με μαγευτική πανοραμική θέα στα Χανιά.
Για φαγητό, μπορείτε να επιλέξετε εξαιρετικά θαλασσινά, παραδοσιακές σπιτικές σαλάτες, πλούσιους μεζέδες και μια από τις καλύτερες γαριδομακαρονάδες στην ταβέρνα Patrelantonis στο Μαράθι.
Διαβάστε ακόμα:
Διακοπές στα Χανιά: Εξερευνώντας την πόλη και τα χωριά
Ανακαλύπτοντας μοναδικές εμπειρίες στα Χανιά
City Break στα Χανιά: Ατμοσφαιρικές βόλτες στο Ενετικό Λιμάνι και στα γραφικά στενά