Κατά μία έννοια, όσα συμβαίνουν στη Γκρας μας αφορούν έντονα. Πόσο έντονα; Όσο η εκλεπτυσμένη μυρωδιά που αφήνει η έξοδός μας στο θέατρο ή η παρουσία μας σε ένα meeting. Πώς και έτσι; Αυτή η μεσαιωνική πόλη, που βρίσκεται στη Νότια Γαλλία, θεωρείται η Μέκκα της αρωματοποιίας. Μια παράδοση που ευωδιάζει αιώνες τώρα.
Στη Γκρας γεννήθηκαν τα λουλούδια που χάρισαν την αρωματική τους απόχρωση στο κλασικό Chanel No 5. Στη Γκρας ιδρύθηκαν και εξακολουθούν να λειτουργούν οι διάσημοι οίκοι Galimard και Fragonard, με αρώματα που παραμένουν ξακουστά σε όλο τον κόσμο.
Τα πολύτιμα λιβάδια της Γκρας
Η Γκρας (Grasse) βρίσκεται στη Νότια Γαλλία, σκαρφαλωμένη σε λόφο που αγναντεύει την Κυανή Ακτή (Côte d’Azur), μόλις 17 χλμ. από τις Κάννες και 40 χλμ. από τη Νίκαια. Η πόλη ξεχωρίζει για δύο λόγους. Κρατάμε τον έναν από αυτούς. Ναι, η Γκρας έχει ιστορία και αρχιτεκτονική αξία, όμως εκείνος που κρατά τον ρυθμό του ενδιαφέροντός μας είναι ο μοναδικός της ρόλος στον κόσμο των αρωμάτων. Η Γκρας θεωρείται η παγκόσμια πρωτεύουσα της αρωματοποιίας.
Από τον 17ο αιώνα, όταν η τοπική βιοτεχνία δερμάτων άνθισε, οι κάτοικοι αναζήτησαν τρόπο να αρωματίσουν τα γάντια και τα υφάσματα που παρήγαγαν. Έτσι άρχισε να αναπτύσσεται η καλλιέργεια λουλουδιών και η τέχνη της απόσταξης, που καθιερώθηκαν οριστικά τον 18ο αιώνα. Με τον καιρό, οι φυτείες λουλουδιών έγιναν η καρδιά της περιοχής, γεννώντας μια παράδοση που κληροδοτήθηκε από γενιά σε γενιά. Το ήπιο μεσογειακό κλίμα, το υψόμετρο και τα άφθονα νερά δημιούργησαν ιδανικές συνθήκες για την καλλιέργεια φυτών με έντονα αρώματα: γιασεμί, τριαντάφυλλο Μαΐου, λεβάντα, μιμόζα και τουμπερόζα.
Στη Γκρας αναδείχθηκαν οι περίφημοι nez (σ.σ. οι «μύτες», οι σπεσιαλίστες της αρωματοποιίας), οι δημιουργοί αρωμάτων που τροφοδότησαν με τις συνθέσεις τους τους μεγαλύτερους παριζιάνικους οίκους. Εδώ καλλιεργείται το γιασεμί που χρησιμοποιείται στο θρυλικό Chanel No 5, ενώ ιστορικές αρωματοποιίες όπως οι Fragonard, Galimard και Molinard κρατούν ζωντανή μια παράδοση αιώνων. Και αν οι αριθμοί μπορούν να μιλήσουν από μόνοι τους, αρκεί να σημειωθεί ότι σήμερα η Γκρας καλύπτει σχεδόν τα δύο τρίτα της γαλλικής παραγωγής φυσικών αρωματικών ουσιών, με ετήσιο κύκλο εργασιών που ξεπερνά τα 600 εκατομμύρια ευρώ.
Η εικόνα που αφήνουν οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις της Γκρας είναι εντυπωσιακή. Από ψηλά μοιάζουν με ένα απέραντο χαλί που σχηματίζουν τα λιβάδια από γιασεμιά, τριαντάφυλλα Μαΐου, λεβάντες, μιμόζες, ασφόδελους και υάκινθους. Οι ευρηματικοί Γκρασουά παράγουν τις πολύτιμες πρώτες ύλες για την παρασκευή των αρωμάτων. Από τη Γκρας, είτε κατάγονται είτε πέρασαν για να μαθητεύσουν, προέρχονται μερικές από τις πιο διάσημες «μύτες» της παγκόσμιας αρωματοποιίας. Ανάμεσά τους ο Ζαν Καρλ, ιδρυτής της περίφημης σχολής αρωματοποιίας Roure (μετέπειτα Givaudan) στη Γκρας και δημιουργός του «Miss Dior», αλλά και ο μαθητής του, Ζακ Πολζ, ο οποίος υπήρξε επί δεκαετίες ο κύριος αρωματοποιός του οίκου Chanel.
Γυρίζω και μυρίζω στην οδό Jean Ossola
Η οδός Jean Ossola είναι ο κεντρικός δρόμος της Γκρας. Το «εμπορικός» μην το φανταστείτε ως σημείο όπου πεινασμένοι καταναλωτές αγοράζουν ό,τι βρουν. Στη Νότια Γαλλία η κομψότητα έχει παράδοση και προηγείται κάθε μανίας. Στην Jean Ossola τα ψηλόλιγνα κτίρια ξεχωρίζουν για την αρχιτεκτονική αυστηρότητα, το χρώμα της ώχρας, τις αναγεννησιακές λεπτομέρειες και τα ζωγραφιστά μπαλκονάκια. Σε αυτόν τον δρόμο βρίσκονται οι διάσημοι οίκοι αρωμάτων Fragonard, Galimard και Molinard, που κρατούν ζωντανή μια παράδοση αιώνων. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν σε εργαστήρια και μουσεία αρωμάτων, παρακολουθώντας όλη τη διαδικασία δημιουργίας ενός αρώματος: από την εκχύλιση των φυσικών ουσιών έως τη σύνθεση και την εμφιάλωση. Η οδός Jean Ossola είναι η καρδιά που χτυπά για την αρωματοποιία στη Γκρας. Ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της πόλης είναι ο καθεδρικός ναός Notre-Dame du Puy, που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα. Στο εσωτερικό του φυλάσσεται ένα σπάνιο δείγμα εκκλησιαστικής τέχνης από τον γηγενή ζωγράφο Ζαν Ονορέ Φραγκονάρ, καθώς και τρία έργα του Ρούμπενς.
Στην πλατεία Aux Airs, γύρω από το τριπλό σιντριβάνι κάτω από την πυκνή σκιά ενός πλατάνου, τα καφέ απλώνουν τα τραπεζάκια τους, ενώ οι μικροπωλητές στήνουν τους ξύλινους πάγκους της υπαίθριας αγοράς, γεμάτους τοπικά προϊόντα, βοτάνια και ποτ πουρί. Κάθε χρόνο, στην αρχή του Αυγούστου, η Γκρας γιορτάζει τη Jasminade: τη Γιορτή του Γιασεμιού. Άρματα στολισμένα με λουλούδια διασχίζουν την πόλη, ενώ νεαρές γυναίκες ραίνουν τον κόσμο με γιασεμιά, σκορπίζοντας άρωμα και χαρά.
Στους ναούς της αρωματοποιίας
Η απόλυτη μύηση, ωστόσο, στην τέχνη των αρωμάτων γίνεται στις ιστορικές αρωματοποιίες Fragonard, Galimard και Molinard, που στεγάζονται σε υπέροχα κτίρια, αλλά και στο άρτι ανακαινισμένο Διεθνές Μουσείο Αρώματος. Το μουσείο διαθέτει μια εντυπωσιακή συλλογή από μπουκάλια αρωμάτων όλου του κόσμου, καθώς και έναν κήπο με αρωματικά φυτά, συνοδευόμενα από επεξηγηματικές πινακίδες.
Σε όλες τις αρωματοποιίες οργανώνονται διαδραστικές ξεναγήσεις, οι οποίες καταλήγουν στα πωλητήρια με τα ακαταμάχητα, αν και σχετικά ακριβά, αρώματα. Γιατί μέχρι το αγαπημένο μας άρωμα να φτάσει στο μπουκάλι, προηγείται μια σύνθετη και απαιτητική διαδικασία. Η συγκομιδή των λουλουδιών, από τα πέταλα των οποίων παράγονται τα αιθέρια έλαια, γίνεται αποκλειστικά στο χέρι. Στη Γκρας επεξεργάζονται περίπου έναν τόνο πετάλων την ημέρα. Πολλές φορές η συγκομιδή ξεκινάει από τα χαράματα, ανάλογα με το είδος του κάθε λουλουδιού, ώστε να διατηρείται στο άριστο στάδιο ωρίμανσης. Στις αρωματοποιίες θα μάθετε, θα δείτε και θα μυρίσετε πολλά. Αξίζει να τις επισκεφθείτε όλες, καθεμιά για τους δικούς της ιδιαίτερους λόγους.
Η Fragonard ιδρύθηκε το 1926 και πήρε το όνομά της από τον διάσημο ζωγράφο Ζαν Ονορέ Φραγκονάρ, τιμής ένεκεν. Στο ισόγειο παρουσιάζεται η παραδοσιακή διαδικασία απόσταξης, ενώ στον επάνω όροφο οι επισκέπτες μπορούν να διαλέξουν ανάμεσα σε αρώματα, κρέμες σώματος και αρωματικά χώρου σε τιμές που ξεκινούν περίπου από 20 ευρώ τα 100 ml. Τα πιο δημοφιλή αρώματα της Fragonard βασίζονται στη λεβάντα, τα άνθη πορτοκαλιάς, το γιασεμί, τη βιολέτα και το τριαντάφυλλο Μαΐου. (Parfumerie Fragonard, 20 Boulevard Fragonard).
Η Galimard ιδρύθηκε το 1747 από τον Ζαν ντε Γκαλιμάρ, προμηθευτή αρωματισμένων γαντιών του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΕ΄. Για περισσότερα από 250 χρόνια διατηρεί τις παλιές συνταγές και την ίδια σταθερή ποιότητα. Οι επισκέπτες μπορούν να περιηγηθούν στο εργοστάσιο, αλλά η κορυφαία εμπειρία είναι το Studio des Fragrances, λίγο έξω από την πόλη, το οποίο λειτουργεί μόνο με ραντεβού. Εκεί, με τη βοήθεια μιας «Μύτης», έχετε τη δυνατότητα να δημιουργήσετε το δικό σας, προσωπικό άρωμα.
(Parfums Galimard, 73 Route de Cannes).
Η Molinard, που ιδρύθηκε το 1849, το 2009 συμπλήρωσε 160 χρόνια ζωής και το γιόρτασε λανσάροντας το συλλεκτικό άρωμα «160». Η φήμη της βασίζεται στην ποιότητα των προϊόντων της, τη βαθιά γνώση της τέχνης αλλά και στις συνεργασίες της με τους οίκους Lalique και Baccarat, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στα πολυτελή μπουκάλια που φιλοξενούν τα πολύτιμα αρώματά της.
(Parfums Molinard, 60 Boulevard Victor Hugo).
Πώς να πάτε
Ο πιο διαδεδομένος τρόπος να φτάσει κανείς στη Γκρας, που βρίσκεται στη Νότια Γαλλία, σκαρφαλωμένη σε λόφο με θέα στην Κυανή Ακτή, είναι αεροπορικώς μέσω Νίκαιας. Από εκεί, η πρόσβαση γίνεται εύκολα με αυτοκίνητο, τρένο ή λεωφορείο (τα δρομολόγια των αεροπορικών εταιρειών προσαρμόζονται ανάλογα με την εποχή).
Διαβάστε ακόμα:
Ταξίδι στην πόλη Nancy: Η Γαλλία πέρα από τα τουριστικά κλισέ
Cassis: Το ψαροχώρι της νότιας Γαλλίας που μοιάζει με ελληνικό νησί
Ανοιξιάτικο ταξίδι στη Μασσαλία, την πόλη της Γαλλίας που «φωνάζει» Ελλάδα
