Τα γλυκά του κουταλιού είναι από εκείνα τα παραδοσιακά κεράσματα που έχουν αγαπηθεί βαθιά, με φανατικούς φίλους σε όλο τον κόσμο. Για πολλούς, αποτελούν την απόλυτη γεύση γλυκιάς νοσταλγίας. Δεν είναι λίγες οι φορές που φέρνουν στο νου εκείνα τα προσεκτικά σφραγισμένα και στοιχισμένα βάζα στα ράφια της αποθήκης της γιαγιάς, μια εικόνα γεμάτη τρυφερότητα και φροντίδα. Πέρα όμως από την αξία τους ως αναμνηστικό, τα γλυκά του κουταλιού παραμένουν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα ελληνικής φιλοξενίας. Γοητεύουν τους επισκέπτες της χώρας μας και ξεχωρίζουν με ευκολία στις προτιμήσεις των καταναλωτών του εξωτερικού, ως αυθεντική και εκλεπτυσμένη έκφραση της ελληνικής γαστρονομικής παράδοσης.
Με γεύσεις που ποικίλλουν ανάλογα με τον πλούτο των φρούτων και των λαχανικών που φιλοξενεί η ελληνική γη, τα γλυκά του κουταλιού είναι μια υγιεινή εναλλακτική στα λιπαρά γλυκά με συντηρητικά.
Παρακάτω, επιλέξαμε μερικά από τα πιο γνωστά ελληνικά γλυκά του κουταλιού που κάθε καλοκαίρι -και όχι μόνο- αποτελούν τις καλύτερες γλυκιές εναλλακτικές.
Γλυκό πορτοκάλι
Χωρίς αμφιβολία, το πιο γνωστό και αγαπητό γλυκό του κουταλιού. Η αλήθεια είναι ότι με το έντονο πορτοκαλί χρώμα του που γίνεται ακόμα πιο λαμπερό και γυαλιστερό με το σιρόπι, δεν μπορεί παρά να μην είναι η τέλεια εναλλακτική σε κάθε λιπαρό γλυκό. Ταιριάζει απίστευτα με ελληνικό καφέ και νερό, ενώ είναι τόσο δημοφιλές που μάρκες γλυκού πορτοκαλιού έχουν βρεθεί ακόμη και σε σούπερ μάρκετ στην Ιαπωνία.
Γλυκό βύσσινο
Το βαθύ σκούρο κόκκινο που χρωματίζει ακόμα και το σιρόπι μαζί με την γλυκόξινη γεύση που αφήνει στον ουρανίσκο σίγουρα δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητα από κανέναν. Ακόμα, και αν δεν είστε φαν των γλυκών του κουταλιού, πρέπει να παραδεχτείτε ότι το γλυκό βύσσινο είναι επάξια το αντίπαλο δέος σε πολλές ζαχαροπλαστικές επιλογές, ενώ μπορεί να συνδυαστεί άψογα σε αρκετές σύγχρονες συνταγές χαρίζοντάς σας μια γευστική πανδαισία. Άρα, μάλλον κάτι ήξεραν οι γιαγιάδες που πάντα φύλαγαν στο ντουλάπι ένα βαζάκι γλυκό βύσσινο.
Γλυκό καρπούζι
Αν το δείτε εκ πρώτης όψεως, πιθανότατα να μην καταλάβετε καν ότι πρόκειται για καρπούζι, καθώς τόσο το σχήμα όσο και το χρώμα δεν έχουν καμία σχέση με το ριγέ πράσινο σκληρό φρούτο που όλοι και όλες ξέρουμε. Το γλυκό του κουταλιού από καρπούζι είναι, συνήθως, πορτοκάλι ή κεραμιδί και προέρχεται από τμήματα του φλοιού που σιροπιάζονται και δίνουν αυτό το θεσπέσιο σπάνιο χρώμα. Αν σας το σερβίρουν ποτέ μαζί με ελληνικό καφέ και ωραία θέα, μην το παραλείψετε.
Μπορεί να προκαλεί έκπληξη η ιδέα ότι ένα καρπούζι, το κατεξοχήν καλοκαιρινό φρούτο της δροσιάς, μπορεί να μεταμορφωθεί σε γλυκό του κουταλιού, ωστόσο πρόκειται για μια παραδοσιακή πρακτική που επιβιώνει σε πολλές γωνιές της Ελλάδας. Όχι, δεν μιλάμε για τη ζουμερή κόκκινη σάρκα, αλλά για τον εξωτερικό του φλοιό, εκείνον τον ανθεκτικό, σχεδόν παραγνωρισμένο «φύλακα» της σάρκας του φρούτου, που μέσα από τη σοφία της τοπικής κουζίνας βρίσκει μια δεύτερη, εντελώς αναπάντεχη ζωή. Αν κάποια στιγμή, βρεθείτε σε ένα ελληνικό νησί ή σε κάποιο ορεινό χωριό και σας το προσφέρουν συνοδεία ελληνικού καφέ και θέας στο Αιγαίο ή στον κάμπο, αποδεχτείτε το δίχως δισταγμό.
Ελιά
Πώς είναι δυνατόν η ελιά να γίνεται γλυκό; Κι όμως, στις περιοχές της Ελλάδας όπου ο πολύτιμος αυτός καρπός αφθονεί, δεν μετατρέπεται μόνο σε εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, αλλά και σε γλυκό του κουταλιού. Ένα γλυκό που, αν και σπάνιο, δεν παύει να μαρτυρά την ευρηματικότητα και τον πειραματισμό της τοπικής κουζίνας.
Η γεύση του; Αναμφίβολα διαφορετική. Ίσως πιο γλυκόπικρη, πιο τολμηρή, ίσως ακόμη και μεσογειακά γλυκόπικρη, με εκείνο το λεπτό ισοζύγιο ανάμεσα στη στιβαρότητα της ελιάς και τη λεπτότητα του σιροπιού. Όπως και να το περιγράψει κανείς, η ελιά ως γλυκό του κουταλιού είναι μια τρανή απόδειξη του πώς η ελληνική παράδοση μπορεί να μετουσιώσει φαινομενικά μονοδιάστατα υλικά σε ευφάνταστες, εντελώς απρόσμενες παρασκευές. Γεύσεις που δεν περιμέναμε, αλλά που δύσκολα ξεχνάμε.
Συκαλάκι
Φυσικά, από μια τέτοια λίστα δεν θα μπορούσε να λείπει το εκλεκτό συκαλάκι. Ίσως κανένα άλλο γλυκό του κουταλιού δεν έχει εισχωρήσει τόσο ζωντανά στην ελληνική καθημερινότητα του προηγούμενου αιώνα. Κλασικό και αγαπημένο, το συκαλάκι υπήρξε (και εξακολουθεί να είναι) παρόν σχεδόν σε κάθε ελληνικό σπίτι, αποτελώντας μια πρόχειρη αλλά ποιοτική λύση για τον απρόσμενο επισκέπτη και, ταυτόχρονα, μια λεπτή, ελαφριά επιλογή επιδορπίου για το τέλος ενός γεύματος. Με σάρκα πυκνή, ευγενικά αρωματισμένο σιρόπι και μια υπόσχεση γλυκιάς θαλπωρής στο κουταλάκι, το συκαλάκι παραμένει σύμβολο φιλοξενίας, μνήμης και ανεπιτήδευτης γευστικής ευγένειας.
Διαβάστε ακόμα:
Η εξέλιξη της γαστρονομίας των μικρών στεριών Αιγαίου στο παραδοσιακό τραπέζι της Μήλου
Oι τοπικές γεύσεις της Κέρκυρας