Ο Έβρος, το βορειότερο σύνορο της Ελλάδας, είναι ένας τόπος αυθεντικός, ανεπιτήδευτος και γεμάτος εκπλήξεις. Δεν φημίζεται μόνο για την πλούσια ιστορία και τη φυσική του ομορφιά, αλλά και για τη γαστρονομική του παράδοση. Από το Σουφλί έως τη Μάκρη ο ταξιδιώτης που αναζητά το γνήσιο και το ποιοτικό, θα βρει στο τραπέζι του Έβρου γεύσεις βαθιά δεμένες με τη γη, τους ανθρώπους και τις εποχές.
Σουφλί: Παράδοση στο πιάτο, γεύσεις με ιστορία
Πρώτη μας στάση το Σουφλί, με τα κουκουλόσπιτα, τα μεταξουργεία και την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής, που ωστόσο κρύβει έναν ακόμη θησαυρό. Την τοπική γαστρονομία. Ανάμεσα στα μεταξουργεία, τα μουσεία και τα αρχοντικά, ανθίζουν οικογενειακές επιχειρήσεις που μετατρέπουν το φαγητό σε πολιτιστική εμπειρία. Δύο από αυτές ξεχωρίζουν και αποτελούν από μόνες τους λόγο επίσκεψης στο Σουφλί. Ο λόγος για τις οικογενειακές επιχειρήσεις Μούτλιας και Τιάκας που φημίζονται για τα παραδοσιακά λουκάνικα, την μπάμπω και τον καβουρμά που μυρίζουν Θράκη.
Η οικογενειακή επιχείρηση Μούτλιας συνεχίζει αδιάκοπα από το 1974 να υπηρετεί με μεράκι και συνέπεια την παράδοση του καλού φαγητού. Πιστή στις αξίες της ποιότητας και της τοπικής αυτάρκειας, διαθέτει ιδιόκτητη χοιροτροφική μονάδα και σύγχρονο κρεοπωλείο, εξασφαλίζοντας απόλυτο έλεγχο σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Από την εκτροφή μέχρι τη διάθεση των προϊόντων. Ξεχωριστή θέση στις καρδιές και στα τραπέζια των καλοφαγάδων κατέχουν τα περίφημα λουκάνικα Μούτλιας, με πράσο ή καυτερή πιπεριά, φρέσκα ή καπνιστά. Παρασκευάζονται με αγνό κρέας δικής τους παραγωγής και παραδοσιακές συνταγές.
Είναι ιδανικά για ψήσιμο και ταιριάζουν υπέροχα με ένα ποτήρι τσίπουρο ή κρασί. Στο ίδιο πνεύμα παράγεται ο φημισμένος καβουρμάς. Μια γαστρονομική κληρονομιά της Θράκης που εδώ παρασκευάζεται όπως παλιά, με ελάχιστα υλικά και μέγιστη νοστιμιά. Κορωνίδα της χειμωνιάτικης παραγωγής παραμένει η μπάμπω. Το εορταστικό έδεσμα των Χριστουγέννων που «παντρεύει» εντόσθια χοίρου, ρύζι και μπαχαρικά σε ένα εκρηκτικό μείγμα παράδοσης και γεύσης (Τηλ. 2554022860).
Η οικογένεια Τιάκα, με την παραδοσιακή επιχείρησή της στο κέντρο του Σουφλίου, αποτελεί σταθερό σημείο αναφοράς στη γαστρονομική ταυτότητα του Έβρου. Από το 1950, ειδικεύεται στην παραγωγή λουκάνικων, καβουρμά και της θρακιώτικης μπάμπω, με συνταγές που περνούν αναλλοίωτες από γενιά σε γενιά. Το κρέας, χοιρινό και μοσχαρίσιο, επιλέγεται με αυστηρά κριτήρια, κόβεται και επεξεργάζεται με παραδοσιακό τρόπο. Η γεύση ενισχύεται με πράσο, ρίγανη, μπαχάρι και κόκκινο πιπέρι, χωρίς συντηρητικά. Τα λουκάνικα Τιάκα είναι φτιαγμένα για τη σχάρα -ψήνονται στα κάρβουνα και γεμίζουν τον αέρα με αρώματα που δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο. Η μπάμπω, ένα παραδοσιακό αλλαντικό με ρίζες βαθιές στη Θράκη, κάνει την εμφάνισή της κάθε χειμώνα, φέρνοντας μαζί της τη θαλπωρή και τη νοστιμιά των γιορτών. Ο καβουρμάς είναι πολλά περισσότερα από ένα έδεσμα. Είναι μια γεύση από το παρελθόν, μια αυθεντική εμπειρία που σε ταξιδεύει στην καρδιά της θρακιώτικης κουζίνας (Τηλ. 2554023420).
Φέρες: Εκεί όπου η φύση, η πίστη και η γεύση συνυπάρχουν
Αφήνουμε πίσω μας το Σουφλί και κατηφορίζουμε προς τις Φέρες, μια πόλη χτισμένη σε ευνοϊκή θέση κοντά στο Δέλτα του Έβρου. Εδώ, όπου η φύση συναντά την ιστορία, δεσπόζει η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας Κοσμοσώτειρας, στολίδι του 12ου αιώνα και σύμβολο της Θράκης. Σε αυτόν τον τόπο, η γαστρονομική παράδοση ζει ξανά, χάρη σε μικρές οικοτεχνίες που επενδύουν στην ποιότητα, την απλότητα και την αγνότητα των πρώτων υλών.
Στην εύφορη γη των Φερών η οικοτεχνία Πορτοκαλίδη αποτελεί φωτεινό παράδειγμα. Ο Βασίλης Πορτοκαλίδης, αγρότης τρίτης γενιάς, δημιούργησε μια σειρά παραδοσιακών σαλτσών ντομάτας με τον τρόπο που τις μαγείρευαν οι γιαγιάδες μας. Αποκλειστικά με φρέσκια ντομάτα και αλάτι, χωρίς χημικά ή συντηρητικά. Οι ντομάτες καλλιεργούνται στο ιδιόκτητο κτήμα της οικογένειας με τον πιο φυσικό τρόπο. Από την καλλιέργεια μέχρι τη συσκευασία, κάθε στάδιο της παραγωγής επιμελείται αποκλειστικά από τους ίδιους, εξασφαλίζοντας γεύση, ποιότητα και αγνότητα που θυμίζε σπίτι. Η αφοσίωση αυτή έχει αναγνωριστεί διεθνώς αφού οι σάλτσες Πορτοκαλίδη έχουν αποσπάσει έντεκα διεθνή βραβεία, μεταξύ των οποίων δύο στο International Taste Institute των Βρυξελλών, έναν από τους εγκυρότερους διαγωνισμούς γεύσης παγκοσμίως.
Ξεχωρίζει η premium Σάλτσα Ντομάτας UMAMI, φτιαγμένη αποκλειστικά από ντοματίνι. Η φυσική γλυκύτητα και οι ιδιαίτεροι βαθμοί οξύτητας προσφέρουν μια σάλτσα μεστή, γλυκόπικρη, στρογγυλή, ιδανική τόσο για γκουρμέ δημιουργίες όσο και για μια απλή μακαρονάδα που θέλει να ξεχωρίσει (Τηλ. 6948946228).
Λίγο έξω από τις Φέρες, η Βήρα Φάρμα αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα αγροδιατροφικής καινοτομίας με βαθιές ρίζες στην τοπική παράδοση. Από το 2005, ο Χρήστος Καπούτσης, γεωργός και κτηνοτρόφος, διατηρεί μαζί με την οικογένειά του ένα πλήρως ανεπτυγμένο τυροκομείο, ενταγμένο σε μια καθετοποιημένη κτηνοτροφική μονάδα, όπου η βιολογική κτηνοτροφία συναντά την παραδοσιακή τυροκομία. Ένας κύκλος παραγωγής που βασίζεται στην αυτάρκεια, τη βιωσιμότητα και την αγάπη για το αυθεντικό.
Με περισσότερα από 500 αιγοπρόβατα ελευθέρας βοσκής, η φάρμα παράγει φέτα εξαιρετικής ποιότητας, διαθέσιμη με καυτερή και γλυκιά πιπεριά. Δίπλα της, ξεχωρίζουν το παραδοσιακό πρόβειο γιαούρτι, το κατικάκι -ένα ντόπιο, μαλακό τυρί που κρατά ζωντανή τη γευστική μνήμη της Θράκης- το πλούσιο ρυζόγαλο και ένα γευστικό παγωτό, που συνδυάζει φρεσκάδα και νοσταλγία. Αυτό που κάνει τη Βήρα Φάρμα να ξεχωρίζει είναι και ο πρωτότυπος τρόπος διάθεσης των προϊόντων της. Με μια κινητή καντίνα, τα «διαμαντάκια» της φάρμας φτάνουν κάθε εβδομάδα στις λαϊκές αγορές των Φερών και της Αλεξανδρούπολης, διατηρώντας την επαφή με τον καταναλωτή άμεση, ζωντανή και ανθρώπινη (Τηλ. 6944538818).
Μάκρη: Ελαιώνες, παραλίες και ο μύθος του Κύκλωπα
Το γαστρονομικό μας ταξίδι ολοκληρώνεται στη γραφική Μάκρη, λίγο έξω από την Αλεξανδρούπολη. Έναν τόπο με ελαιώνες, όμορφες παραλίες και τη μυθική Σπηλιά του Κύκλωπα, που αγναντεύει το Θρακικό Πέλαγος. Εδώ, η φύση και η ιστορία δίνουν τη θέση τους σε έναν γευστικό θησαυρό. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο από την αρχαία ποικιλία της ελιάς Μάκρης (ΠΓΕ). Μια αρχαία, αυτόχθονη ποικιλία που καλλιεργείται στην περιοχή προσφέροντας ελαιόλαδο εξαιρετικής ποιότητας, με ξεχωριστό άρωμα και πλούσια γεύση.
Από το 1982, η οικογένεια Κελίδη καλλιεργεί με φροντίδα και τεχνογνωσία έναν ελαιώνα με πάνω από 12.000 δέντρα, εκ των οποίων 2.000 είναι βιολογικά. Το ελαιοτριβείο Κύκλωπας, που δημιούργησε, αποτελεί σήμερα διεθνές πρότυπο ελαιουργίας, με πάνω από 130 διεθνή βραβεία και εξαγωγές σε δεκάδες χώρες. Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν στον χώρο, να γνωρίσουν από κοντά τη διαδικασία παραγωγής και να δοκιμάσουν τις μοναδικές ποικιλίες ελαιολάδου του Κύκλωπα. Το βραβευμένο αγουρέλαιο Ages, το ήπιο Kyklopas Blend, ελαιόλαδα αρωματισμένα με λεμόνι, βασιλικό, πορτοκάλι, τσίλι κ.ά., ελιές, πάστα, γλυκά κουταλιού, καθώς και φυσικά σαπούνια, κηραλοιφές και λάδι σώματος, όλα βασισμένα στο πολύτιμο λάδι της Μάκρης. Το ελαιόλαδο Κύκλωπας έχει αποσπάσει πάνω από 130 διεθνή βραβεία και διατίθεται σε δεκάδες χώρες. Οι επισκέπτες του ελαιοτριβείου έχουν τη δυνατότητα να δουν από κοντά όλη τη διαδικασία, να δοκιμάσουν εξαιρετικές ποικιλίες και να ανακαλύψουν το μυστικό πίσω από το πιο πολύτιμο προϊόν της μεσογειακής διατροφής (Τηλ. 2551071271).
Βρεθήκαμε στον Έβρο και γνωρίσαμε τα μυστικά της τοπικής γαστρονομίας και τους μικρούς θησαυρούς της περιοχής. Τις επιχειρήσεις που κρατούν ζωντανή την παράδοση και δίνουν γεύση στην τοπική ταυτότητα. Το θεματικό εργαστήριο πραγματοποιήθηκε στο Σουφλί, στο πλαίσιο του διακρατικού σχεδίου συνεργασίας «LOCAL TOUR», με διοργανωτή τη Δημοσυνεταιριστική Έβρος Α.Ε.
Αν αναζητάτε λοιπόν μια αυθεντική εμπειρία, πέρα από τα συνηθισμένα, ετοιμάστε βαλίτσες και ταξιδέψτε στον Έβρο. Θα σας περιμένει ένας τόπος απλός, δυνατός, ευλογημένος και ένα τραπέζι στρωμένο με τα πιο εκλεκτά της Θράκης.
Διαβάστε ακόμα:
O Έβρος και η πολυπολιτισμική του ιστορία
Ταξιδεύοντας στον Έβρο: Φύση, μνημεία, βάθρες και αρχαίες πόλεις
