Αφήνω πίσω μου τα Μέγαρα και, σε λιγότερο από δέκα λεπτά με το αυτοκίνητο, βρίσκομαι στην καρδιά μιας ζώνης που οι αρχαίοι Έλληνες αποκαλούσαν «μυθική Μεγαρική γη». Ο ορίζοντας γεμίζει με τα χαρακτηριστικά φυλλοβόλα δέντρα της φιστικιάς, προσαρμοσμένα στο ξηροθερμικό κλίμα της Δυτικής Αττικής. Αφήνω το αυτοκίνητο στην άκρη του χωματόδρομου, κάτω από τον ίσκιο μιας φιστικιάς.
Ο κληρονόμος μιας 150χρονης παράδοσης
Ο Στέλιος Καρβέλας με περιμένει ανάμεσα στις σειρές των δέντρων. Φέρει στους ώμους του τη βαριά κληρονομιά μιας αγροτικής οικογένειας που ασχολείται με την πρωτογενή παραγωγή για περισσότερα από 150 χρόνια. Το πρωινό φως διαπερνά το φύλλωμα καθώς περπατάμε ανάμεσα στα δέντρα που είχε φυτέψει ο παππούς του στα τέλη της δεκαετίας του 1950. «Εδώ ξεκίνησε όλη η ιστορία», μου λέει, αγγίζοντας απαλά τον φλοιό ενός παλιού δέντρου. «Ο Αλέξανδρος Καρβέλας εγκατέστησε τις πρώτες φυτείες κελυφωτού φιστικιού στα Μέγαρα. Εκείνη την εποχή, η καλλιέργεια ήταν ασυνήθιστη για την περιοχή».
Η πρώτη γεύση του φρέσκου καρπού
Με οδηγεί σε ένα δέντρο φορτωμένο καρπούς που μόλις αρχίζουν να ωριμάζουν. Κόβει έναν και μου τον προσφέρει. Είναι ακόμη τυλιγμένος στο μαλακό του περίβλημα. Καθώς τον δοκιμάζω, η γεύση του είναι απαλή και γλυκιά, μια υπενθύμιση της ακατέργαστης δύναμης αυτής της γης.
Υπομονή και ρίζες βαθιά στη γη
«Η φιστικιά είναι υπομονετικό δέντρο», εξηγεί ο Στέλιος, καθώς κοιτάζουμε τις εκτεταμένες φυτείες. «Το ριζικό της σύστημα μπορεί να φτάσει σε βάθος έως τρία μέτρα και σε πλάτος έξι έως οκτώ μέτρα. Αυτή η εκτεταμένη διείσδυση στο έδαφος επιτρέπει στο δέντρο να αντλεί αποτελεσματικά υγρασία και θρεπτικά συστατικά, ακόμη και σε περιόδους ξηρασίας».
Οι κύκλοι της φύσης και οι προκλήσεις του αγρότη
Καθώς συνεχίζουμε την περιήγηση, η συζήτηση στρέφεται στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας σύγχρονος αγρότης. «Υπάρχουν κύκλοι», μου εξηγεί. «Το φυτό ακολουθεί έναν ρυθμό παραγωγής ανά τέσσερα με πέντε χρόνια. Μια χρονιά μπορεί να έχουμε άφθονη σοδειά και την επόμενη πολύ λιγότερη. Χρειάζεται υπομονή και σωστός σχεδιασμός».
Η ματιά του χάνεται στον ορίζοντα, όπου άλλες φυτείες απλώνονται μέχρι τους πρόποδες των λόφων. «Σε εποχές που η αγροτική γη βίωνε ερήμωση, η οικογένεια Καρβέλα συνέχισε να επενδύει και να αντλεί έμπνευση από τη γη». Το πάθος του για τη δουλειά φαίνεται σε κάθε του κίνηση, στον τρόπο που χαϊδεύει τα φύλλα, στην προσεκτική ματιά με την οποία εξετάζει κάθε καρπό.
Από το χωράφι στο εργαστήριο του μέλλοντος
Από τις φυτείες με οδηγεί στον χώρο επεξεργασίας, ένα πρότυπο εργαστήριο εξοπλισμένο με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας. «Διαθέτουμε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις επεξεργασίας», λέει, καθώς ανοίγει την πόρτα σε έναν χώρο γεμάτο μηχανήματα. Η αντίθεση με τη ρουστίκ ομορφιά του κτήματος είναι εντυπωσιακή: από τη γη στο εργαστήριο, από την παράδοση στην καινοτομία. «Εδώ ελέγχουμε αυστηρά τις παραμέτρους», εξηγεί, δείχνοντάς μου τα μηχανήματα. «Η θερμοκρασία και ο χρόνος ψησίματος, σε συνδυασμό με τη συγκέντρωση άλατος, επηρεάζουν σημαντικά την υφή του καρπού». Κάθε βήμα της διαδικασίας είναι προσεκτικά μελετημένο, από τη συγκομιδή μέχρι την τελική συσκευασία.
Ο μαγικός κόσμος της Ευγενίας
Η γνωριμία μου με την οικογένεια Καρβέλα ολοκληρώνεται όταν συναντώ την Ευγενία, τη σύζυγο του Στέλιου. Μου προσφέρει ένα καταπληκτικό παγωτό φιστικιού, φτιαγμένο με τον καρπό του κτήματος. Η πλούσια, κρεμώδης γεύση που εκρήγνυται στη γλώσσα μου είναι αξέχαστη: ένας αρμονικός συνδυασμός της φυσικής γλυκύτητας του φιστικιού με την τεχνική της παραδοσιακής παγωτοποιίας. Θυμάμαι ακόμη εκείνη τη γεύση, που μου αποκάλυψε τις ατέλειωτες δυνατότητες του μεγαρίτικου φιστικιού πέρα από τη συμβατική του μορφή.
Από τη γη στις παγκόσμιες αγορές
Η Megaris Goods ελέγχει πλέον ολόκληρη τη διαδικασία: από τη φύτευση και την καλλιέργεια μέχρι την επεξεργασία, την τυποποίηση και την απευθείας διάθεση των προϊόντων σε επιλεγμένες διεθνείς αγορές. Το φιστίκι Μεγάρων φέρει την προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ), μια διάκριση που κατοχυρώθηκε το 1994 και διασφαλίζει την αυθεντικότητα και την ανώτερη ποιότητα του προϊόντος. Αυτό που αντικρίζω εδώ είναι ένα ολοκληρωμένο όραμα που ενώνει το παρελθόν με το μέλλον.
Καθώς απομακρύνομαι από το κτήμα με το άρωμα της φιστικιάς ακόμη ζωντανό στη μνήμη μου, συνειδητοποιώ ότι έγινα μάρτυρας μιας φιλοσοφίας ζωής. Είδα πώς η αφοσίωση στη γη, σε συνδυασμό με τον σεβασμό στην παράδοση και το άνοιγμα στην καινοτομία, μπορεί να γεννήσει κάτι πραγματικά μοναδικό. Ένα προϊόν αναγνωρισμένο παγκοσμίως ως υπερτροφή, που κουβαλά την ψυχή της Μεγαρικής γης σε κάθε του γεύση.
Διαβάστε ακόμα:
Ο Τρύγος στον Μεγαρικό Αμπελώνα
Περιήγηση στην Αίγινα – Τα νεοκλασικά κτήρια, τα φιστίκια και οι αρχαιολογικοί χώροι
