Η «εμπειρία» είναι ίσως η πιο πολυχρησιμοποιημένη λέξη στη σύγχρονη φιλοξενία. Όλοι μιλούν για αυθεντικότητα, για βιωματική εμπλοκή, για τοπικά στοιχεία, όμως συχνά ξεχνούν το βασικό. Μια εμπειρία έχει αξία μόνο όταν προσφέρει κατανόηση. Η πολυτέλεια δεν είναι πλέον τα μάρμαρα και οι βραβευμένες πισίνες. Είναι η δυνατότητα του ταξιδιώτη να φύγει από τον προορισμό λίγο σοφότερος, λίγο πιο συνδεδεμένος με το περιβάλλον και τους κατοίκους.
Στο διεθνές συνέδριο φιλοξενίας R&R Forum που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα, υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης ξενοδοχειακής αλυσίδας περιέγραψε ένα στιγμιότυπο από πρόσφατο ταξίδι της στην Ταϊλάνδη. Ο μικρός της γιος ενθουσιάστηκε όταν είδε τους ελέφαντες στο resort και ζήτησε να ανέβει σε έναν. Ο φροντιστής του ελέφαντα, του εξήγησε ότι αυτό μπορεί να τραυματίσει το ζώο, ότι το δέρμα του είναι ευαίσθητο και ότι η πρακτική αυτή δεν ενδείκνυται. Το παιδί το κατάλαβε αμέσως και άρχισε να ρωτά περισσότερα. Με έναν τόσο απλό τρόπο, η φιλοξενία λειτούργησε ως αφορμή για μάθηση και ευαισθητοποίηση. Αυτή η μετάβαση από την «κατανάλωση» στην κατανόηση είναι που καθορίζει τη νέα εποχή των εμπειριών.
Η προσέγγιση της Ταϊλάνδης στη φροντίδα της άγριας ζωής
Το παράδειγμα της Ταϊλάνδης δεν είναι μεμονωμένο. Στο Anantara Golden Triangle Elephant Camp & Resort, οι επισκέπτες δεν ζουν μια «φολκλορική» συνάντηση με τους ελέφαντες. Συμμετέχουν σε προγράμματα που αναπτύχθηκαν σε συνεργασία με βιολόγους και ειδικούς στη φροντίδα της άγριας ζωής. Η περίφημη δράση Walking with Giants, δηλαδή περπατώντας με τους γίγαντες, δίνει τη δυνατότητα να παρατηρήσει κανείς τα ζώα στο φυσικό τους περιβάλλον και να μάθει για τη συμπεριφορά, τη διατροφή και τις ανάγκες τους. Το resort λειτουργεί ως καταφύγιο για ελέφαντες που διασώθηκαν από καταχρηστικές δραστηριότητες, μετατρέποντας τον ταξιδιώτη σε μάρτυρα μιας διαδικασίας αποκατάστασης, όχι σε θεατή ενός θεάματος.
Η αφρικανική εκδοχή της βιωματικής κατανόησης
Αντίστοιχα, στη Νότια Αφρική, το Bushmans Kloof Wilderness Reserve & Wellness Retreat, μέλος της Red Carnation Hotel Collection, έχει δημιουργήσει εμπειρίες που φέρνουν τον επισκέπτη σε άμεση επαφή με το εύθραυστο οικοσύστημα της περιοχής. Εκεί, η φιλοξενία δεν περιορίζεται στο σαφάρι και την πολυτελή διαμονή. Οι επισκέπτες συμμετέχουν σε δραστηριότητες που σχεδιάζονται από περιβαλλοντολόγους, παρακολουθούν προγράμματα διατήρησης ενδημικών ειδών και γνωρίζουν από κοντά την πολιτιστική κληρονομιά των πρώτων κατοίκων της Νοτίου Αφρικής. Το ταξίδι αποκτά βάθος, μια αίσθηση συνέχειας με την ιστορία του τόπου.
Η ευρωπαϊκή τάση που συνδέει τον ταξιδιώτη με το τοπίο
Παρόμοια τάση συναντά κανείς και στη βόρεια Ευρώπη, σε καταλύματα που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Swisstainable της Ελβετίας ή στη φιλοσοφία της Green Pearls στη Γερμανία και την Αυστρία. Εκεί, η εμπειρία συνδέεται με το τοπίο. Οι οικο-ξεναγήσεις στα αλπικά μονοπάτια, τα εργαστήρια τοπικής παραγωγής, οι συναντήσεις με τεχνίτες, αλλά και οι δράσεις αναγέννησης λιμνών και δασών μετατρέπουν τον επισκέπτη από χρήστη υπηρεσιών σε συνομιλητή ενός τόπου που θέλει να προστατεύσει την αυθεντικότητά του.
Η εμπειρία ως μορφή εκπαίδευσης
Το κοινό στοιχείο όλων αυτών των παραδειγμάτων είναι ότι αντιμετωπίζουν την εμπειρία όχι ως εντυπωσιασμό, αλλά ως ήπια εκπαίδευση. Τα ξενοδοχεία πλέον δεν περιορίζονται στο να δείξουν τον προορισμό. Τον εξηγούν. Προσφέρουν πρόσβαση σε ανθρώπους που γνωρίζουν πραγματικά τον τόπο, όπως επιστήμονες, παραγωγούς, φροντιστές ζώων, ειδικούς πολιτισμού. Με αυτόν τον τρόπο, η πολυτέλεια αποκτά νέο νόημα. Γίνεται ο χρόνος που αφιερώνει ο επισκέπτης για να μάθει κάτι αληθινό.
Τεχνολογία που ενισχύει τη γνώση
Οι διεθνείς αλυσίδες εργάζονται ήδη για να εξελίξουν αυτές τις πρακτικές. Η τεχνολογία αρχίζει να χρησιμοποιείται για να ενισχύσει τη γνώση, όχι να την αντικαταστήσει. Για παράδειγμα, προσφέρονται όλο και περισσότερο εφαρμογές επαυξημένης πραγματικότητας που αποκαλύπτουν ιστορίες πίσω από τα τοπία, ψηφιακοί χάρτες που εξηγούν πώς αναγεννήθηκαν ολόκληρες περιοχές, ακόμη και βιωματικές παρουσιάσεις για τη βιοποικιλότητα που δεν είναι ορατή με γυμνό μάτι. Το ζητούμενο δεν είναι ο εντυπωσιασμός, αλλά η εμβάθυνση.
Το ταξίδι ως ανακάλυψη
Στο τέλος της ημέρας, το νέο μοντέλο φιλοξενίας γυρίζει τον κλάδο σε κάτι πολύ απλό. Το ταξίδι ως ανακάλυψη, ως κατανόηση και ως ευκαιρία να δει κανείς τον κόσμο λίγο πιο καθαρά. Και αυτό, κάποιες φορές, ξεκινά με μια μικρή ερώτηση ενός παιδιού μπροστά σε έναν ελέφαντα.
Διαβάστε ακόμα:
Ελληνικός τουρισμός: Αύξηση της ζήτησης και των ταξιδιωτικών εισπράξεων από το Ηνωμένο Βασίλειο
Έρευνα: Η Φιλοξενία ως το ισχυρότερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος
Ίος, Κέα, Σίκινος: Προτάσεις για στοχευμένη τουριστική ανάπτυξη





