Έντονη κινητικότητα καταγράφεται το τελευταίο διάστημα στην τουριστική αγορά από πρωτοβουλίες που έχουν αναλάβει οι ξενοδόχοι για τη δραστηριότητα της Booking.com και οι ταξιδιωτικοί πράκτορες για την καταπολέμηση περιστατικών παρανομίας στην αγορά του οργανωμένου τουρισμού.
Ειδικότερα, το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος ανακοίνωσε την απόφασή του να στηρίξει την πανευρωπαϊκή συλλογική αγωγή κατά της Booking.com. Η δράση αυτή ακολουθεί την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 19 Σεπτεμβρίου 2024, η οποία έκρινε ότι οι ρήτρες ισοτιμίας της πλατφόρμας παραβίαζαν τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού της Ε.Ε. Το 2021, η Booking.com διέκοψε μονομερώς τις διαπραγματεύσεις για αποζημιώσεις με την Γερμανική Ένωση Ξενοδόχων και ξεκίνησε νομικές διαδικασίες κατά εκατοντάδων γερμανικών ξενοδοχείων στο Πρωτοδικείο του Άμστερνταμ.
Ενδιάμεσο αποτέλεσμα αυτής της εκκρεμούς διαδικασίας ήταν η απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ στις 19 Σεπτεμβρίου 2024, η οποία επιβεβαίωσε τα πορίσματα της Ομοσπονδιακής Αρχής Ανταγωνισμού της Γερμανίας, ότι οι ρήτρες ισοτιμίας της Booking.com παραβίαζαν την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ανταγωνισμού. Αυτό έχει οδηγήσει στη δυνατότητα διεκδίκησης αποζημιώσεων για ξενοδοχεία σε όλη την Ευρώπη, η οποία τώρα επιδιώκεται μέσω συλλογικής αγωγής με την υποστήριξη της HOTREC (Πανευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Ξενοδοχίας και Εστίασης).
Πανευρωπαϊκή πρωτοβουλία που συμμετέχει και η Ελλάδα
Η εν λόγω πρωτοβουλία διεκδίκησης υποστηρίζεται ενεργά από περισσότερες από 25 εθνικές ενώσεις ξενοδόχων σε όλη την Ευρώπη (Αυστρία, Βέλγιο, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιχτενστάιν, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ελβετία).
Σύμφωνα με το ΞΕΕ, τα τελευταία 20 χρόνια, οι ρήτρες ισοτιμίας έθεσαν τα ελληνικά ξενοδοχεία σε σοβαρό ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Περιόρισαν τον ανταγωνισμό τιμών μεταξύ της Booking.com και άλλων διαδικτυακών πλατφορμών, οδηγώντας τα ξενοδοχεία σε καταβολή αυξημένων προμηθειών. Επιπλέον, οι ρήτρες περιόριζαν τα ξενοδοχεία από το να προσφέρουν καλύτερες τιμές ή διαθεσιμότητα στις δικές τους ιστοσελίδες, περιορίζοντας τις άμεσες πωλήσεις και την αυτονομία τους. Συμπερασματικά, σημειώνεται ότι η χρήση από τη Booking.com ρητρών ισοτιμίας, που καταστρατηγούν τον ανταγωνισμό, προκάλεσε σημαντικές οικονομικές ζημιές στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις της χώρας.
Κατά το ΞΕΕ, σύμφωνα με τις γενικές αρχές του ευρωπαϊκού δικαίου περί ανταγωνισμού, τα ξενοδοχεία στην Ελλάδα έχουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν αποζημίωση από την Booking.com για τις οικονομικές ζημίες που υπέστησαν και ενδέχεται να δικαιούνται να ανακτήσουν σημαντικό μέρος των προμηθειών που κατέβαλαν στην Booking.com κατά την περίοδο 2004 έως 2024, συν τους τόκους.
«Πρόκειται για μια ουσιαστική ευκαιρία για τους Έλληνες ξενοδόχους να ασκήσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους και να επιδιώξουν την αποκατάσταση των ζημιών που υπέστησαν, συμβάλλοντας παράλληλα στη διαμόρφωση ενός δικαιότερου ψηφιακού περιβάλλοντος στην αγορά τουριστικών υπηρεσιών», δήλωσε ο Πρόεδρος του ΞΕΕ Αλέξανδρος Βασιλικός Η υπόθεση θα διευθύνεται και θα υποστηρίζεται από ομάδα εξειδικευμένων και αναγνωρισμένων νομικών και οικονομολόγων του ανταγωνισμού, οι οποίοι ήδη πέτυχαν την απόφαση του ΔΕΕ στις 19 Σεπτεμβρίου 2024.
Μια «κρυφή» οικονομία που λειτουργεί εκτός ελέγχου
Από την πλευρά της η Ομοσπονδία Ελληνικών Συνδέσμων Γραφείων Ταξιδίων και Τουρισμού καταγγέλλει περιστατικά παρανομίας και φοροδιαφυγής στην ελληνική αγορά οργανωμένου τουρισμού που αφορούν την παράνομη δραστηριότητα τουριστικών γραφείων από τρίτες (εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης) χώρες, τα οποία δημιουργούν συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού στην αγορά, αλλά και απώλεια κρατικών εσόδων. Σύμφωνα με την Ομοσπονδία η εξέλιξη αυτή έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται μια «κρυφή» οικονομία που λειτουργεί εκτός ελέγχου και υπονομεύει τα δημόσια έσοδα, απειλεί τη βιωσιμότητα των ελληνικών τουριστικών γραφείων που λειτουργούν νόμιμα και πλήττει τη φήμη και τη διαφάνεια του Ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Η παρανομία αφορά τη δραστηριότητα τουριστικών γραφείων τρίτων χωρών, τα οποία συνεργάζονται απευθείας με παρόχους τουριστικών υπηρεσιών στην Ελλάδα, παρακάμπτοντας την ελληνική νομοθεσία και δημιουργώντας ουσιαστικά μια «παραοικονομία».
Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι τα τουριστικά γραφεία οποιασδήποτε χώρας εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαγορεύεται να πραγματοποιούν τουριστικές πράξεις στην Ελλάδα, αν δεν έχουν ιδρύσει δικό τους τουριστικό γραφείο στη χώρα μας, υπό τον όρο της αμοιβαιότητας στην αντίστοιχη δική τους χώρα για τα ελληνικά τουριστικά γραφεία που θέλουν να ιδρύσουν γραφείο εκεί, ή δεν συνεργάζονται για τον σκοπό αυτόν με τουριστικό γραφείο που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα.
Η Ομοσπονδία Ελληνικών Συνδέσμων Γραφείων Ταξιδίων και Τουρισμού έχει ήδη συστήσει ειδική Επιτροπή για τη διερεύνηση τέτοιων περιστατικών, με πρόθεση να αποκαλυφθούν όλοι όσοι επηρεάζουν αλλά και οι συνεργάτες τους αρνητικά την τουριστική οικονομία της χώρας, ώστε να αποκατασταθεί η τήρηση της νομιμότητας στον κλάδο. Παράλληλα, τα Εμπορικά Τμήματα των Πρεσβειών και οι Σύνδεσμοι Τουριστικών Γραφείων όλων των χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ενημερωθούν για την συγκεκριμένη νομοθεσία, ώστε να ενημερώσουν με τη σειρά τους τα τουριστικά γραφεία των χωρών τους. Επίσης, θα ενημερωθούν όλες οι αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές εισόδου στη χώρα (σε αεροδρόμια, λιμάνια και χερσαία σύνορα) και θα πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες συνεννοήσεις και συστάσεις προκειμένου η συγκεκριμένη νομοθεσία να εφαρμόζεται αυστηρά και να μην επιτρέπεται η είσοδος ομάδων ταξιδιωτών πελατών τουριστικών γραφείων τρίτων χωρών στην Ελλάδα χωρίς τα απαραίτητα παραστατικά, που αποδεικνύουν τη συνεργασία αυτών με τουριστικά γραφεία που λειτουργούν νόμιμα στη χώρα.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδία, κ. Λύσανδρος Τσιλίδης, δήλωσε μεταξύ άλλων τα εξής: «Τα ελληνικά τουριστικά γραφεία, όταν δραστηριοποιούνται σε τρίτες χώρες στις οποίες ισχύουν συγκεκριμένοι περιορισμοί, κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο ώστε να ασκούν τη δραστηριότητά τους νόμιμα. Με τον ίδιο τρόπο, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η παραβίαση της νομοθεσίας από ταξιδιωτικά γραφεία τρίτων χωρών δεν είναι αποδεκτή στη χώρα μας. Μη αποδεκτοί επίσης είναι αυτοαποκαλούμενοι experts ή influencers, που παρεμβαίνουν στο έργο των ελληνικών τουριστικών γραφείων χωρίς να διαθέτουν κανένα νόμιμο έρεισμα ή σχετική αρμοδιότητα για μια τέτοια δραστηριότητα».
Διαβάστε ακόμα:
Θετικές οι επιδόσεις των ξενοδοχείων στην Αθήνα στο τετράμηνο
Η βιωσιμότητα στην πρώτη γραμμή των δράσεων για τον κλάδο της Φιλοξενίας