Γνωρίστε τη λαμπρή ιστορία του νησιού επισκεπτόμενοι το Μουσείο Σπετσών, το σπίτι της Μπουμπουλίνας, τη μητρόπολη του Αγίου Νικολάου και παρακολουθήστε τη διάσημη γιορτή της Αρμάτας τον Σεπτέμβριο.
Το Ποσειδώνιον, έμβλημα των Σπετσών
Το επιβλητικό κτίριο με τα νεοκλασικά χαρακτηριστικά αποτελεί το σπουδαιότερο τοπόσημο των Σπετσών και από τα πιο εμβληματικά κτίρια της νεότερης Ελλάδας. Η δημιουργία του οφείλεται στον ευεργέτη και ευπατρίδη σπετσιώτη Σωτήριο Ανάργυρου, ο οποίος συνέβαλε ιδιαίτερα στην ανάπτυξη της γενέτειράς του. Έκανε σπουδαία καριέρα στην Αμερική στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, έγινε μεγαλοβιομήχανος καπνού και απέκτησε μεγάλη περιουσία. Τελικά την πούλησε και επέστρεψε με τη σύζυγό του στην Ελλάδα αξιοποιώντας τα χρήματα που κέρδισε για να βοηθήσει την ιδιαίτερη πατρίδα του.
Ο Ανάργυρος εμπνεύστηκε από τα ξενοδοχεία της Κυανής Ακτής, όπως το Carlton των Καννών και το Negresco της Νίκαιας των αρχών του 20ου αιώνα. Την κατασκευή του ανέλαβε ο αρχιτέκτονας Παναγιώτης Ζίζηλας. Το ξενοδοχείο είχε 55 δωμάτια και ήταν το πρώτο με εγκαταστάσεις λουτρών. Εγκαινιάστηκε το 1914, παρουσία του Ελευθέριου Βενιζέλου, και ανέδειξε τις Σπέτσες σε κοσμοπολίτικο τουριστικό προορισμό -όταν η έννοια αυτή δεν υπήρχε καν στην Ελλάδα – φιλοξενώντας την αφρόκρεμα της αθηναϊκής κοινωνίας, βασιλείς, πρίγκιπες, πολιτικούς και άλλους. Η πρώτη του ανακαίνιση έγινε μεταπολεμικά.
Όπως διαβάζουμε στο web site του αρχιτεκτονικού γραφείου 3SΣτυλιανίδης που έκανε την ανακαίνιση-αποκατάσταση, το 2005 μια ομάδα επιχειρηματιών ανέλαβε να αναβιώσει το ιστορικό κτίριο και να δημιουργήσει ένα σύγχρονο ξενοδοχείο με αναφορές στο παρελθόν. Η πορεία των εργασιών αποκατάστασης διήρκεσε μία πενταετία. Τα υφιστάμενα κτίρια επισκευάστηκαν πλήρως και στο πίσω μέρος προστέθηκε μια πτέρυγα 18 δωματίων. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο του κτιρίου αποτελεί η λευκή μαρμάρινη σκάλα. Ο θόλος, ο οποίος διακρίνεται στην κύρια όψη του κτιρίου, είναι διαμορφωμένος σε δύο επίπεδα και φιλοξενεί τη σουίτα La Cupola. Εσωτερικά, η ξύλινη οροφή με τα καμπύλα δοκάρια παραπέμπει σε αναποδογυρισμένο σκαρί πλοίου. Το Poseidonion Grand Hotel άνοιξε ξανά τις πόρτες του το καλοκαίρι του 2009.
Μουσείο Σπετσών – οίκημα Χατζηγιάννη Μέξη
Το Ιστορικό Διατηρητέο οικοδόμημα με τις ψηλές καμάρες είναι ένα από τα ομορφότερα των Σπετσών και κτίστηκε μεταξύ 1795-98. Οι πλαϊνοί τοίχοι μαζί με την πρόσοψη σχηματίζουν Π και το μέγεθός του υποδηλώνει τον πλούτο και τη δύναμη που είχε ο ιδιοκτήτης του. Το κτίριο δωρήθηκε από τις τελευταίες κληρονόμους του Μέξη στο ελληνικό κράτος το 1939 και άρχισε να λειτουργεί ως Αρχαιολογική Ιστορική και Λαογραφική Συλλογή του νησιού. Στο ισόγειο, όπου άλλοτε ήταν τα ιδιαίτερα διαμερίσματα του Χατζηγιάννη Μέξη στεγάζονται ευρήματα από το προ-μυκηναϊκό ναυάγιο των Ιρίων (1200 π.Χ.).
Στα πιο σημαντικά εκθέματα περιλαμβάνονται κεραμικά από τον πρωτοελλαδικό οικισμό στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας που χρονολογούνται στην τρίτη χιλιετία π.Χ, επιτύμβιες στήλες και γλυπτά της ρωμαϊκής περιόδου, όπως και αντικείμενα της παλαιοχριστιανικής περιόδου που βρέθηκαν στις δύο βασιλικές εκκλησίες στην ευρύτερη περιοχή του Παλιού Λιμανιού. Αξίζει να δείτε, επίσης, τα εντυπωσιακά ακρόπρωρα Σπετσιώτικων καραβιών και τα αντικείμενα καθημερινής χρήσης των κατοίκων. Στην αίθουσα με τα εκκλησιαστικά εκθέματα υπάρχουν εικόνες, άμφια και ένα ευαγγέλιο του 18ου αιώνα, ενώ σε επόμενη αίθουσα βρίσκεται και η σημαία της Επανάστασης των Σπετσών. Εδώ φυλάσσονται και τα οστά της Μπουμπουλίνας.
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 22980 72994.
Το σπίτι της Μπουμπουλίνας
Η επίσκεψη στο μουσείο αυτό είναι εμπειρία, καθώς δεν θα αρκεστείτε σε μια απλή περιήγηση στους χώρους, αλλά θα κάνετε ένα σύντομο μάθημα ιστορίας και θα σας ξεναγήσουν. Όπως λέει ο απόγονος της Μπουμπουλίνας, Φίλιππος Δεμερτζής – Μπούμπουλης, δεν μπορούσε να βλέπει αυτό το ιστορικό κτίριο –που σχεδίασε Μαυριτανός αρχιτέκτονας στα τέλη του 17ου αιώνα– να καταρρέει. Δημιουργήθηκε έτσι το 1991 μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία που είχε ως σκοπό τη συγκέντρωση χρημάτων για την αποκατάσταση και τη λειτουργία του ως μουσείου. Κάτω από τη σκιά των δέντρων θα ταξιδέψετε στο χρόνο μαθαίνοντας για τη ζωή και το τραγικό τέλος της Μπουμπουλίνας –η οποία, αν δεν θυμάστε, «έπεσε» από αδέσποτο βόλι Σπετσιώτη κατά την επίλυση διαφορών επειδή ο γιος της κλέφτηκε με μια κόρη της οικογένειάς του. Στη συνέχεια θα ανεβείτε στον πρώτο όροφο περιδιαβαίνοντας στα δωμάτια που μοιάζουν να μην τα άγγιξε ο χρόνος.
Θα θαυμάσετε μεταξύ άλλων το υπέροχο φλωρεντινό ταβάνι στην κυρίως σάλα, που είναι κατασκευασμένο από εφτά διαφορετικά είδη ξύλου και έχει ηλικία 300 ετών, το χρηματοκιβώτιο της Μπουμπουλίνας από το πλοίο «Αγαμέμνονας», που κατασκευάστηκε στην Μασσαλία και ήταν απαραβίαστο καθώς περιελάβανε οχτώ κλειδωνιές. Κι ακόμη, τη πιστόλα της, ένα ξίφος πιθανότατα αφρικανικής προέλευσης που της είχε δωρίσει ο Τσάρος Αλέξανδρος Α’ και περιείχε ειδική θήκη με δηλητήριο στην οποία εμποτιζόταν η μύτη του ξίφους, το τουρκικό φιρμάνι που παραχωρούσε στην Μπουμπουλίνα την άδεια να κατασκευάσει τον «Αγαμέμνονα» κ.α.
Σε ένα από τα δωμάτια θα δείτε τη φωτογραφία και την προτομή μίας πιο σύγχρονης ηρωίδας, της Λέλας Καραγιάννη, που βασανίστηκε και εκτελέστηκε από τα Ες-Ες ένα μήνα πριν την απελευθέρωση. Ήταν απόγονος της Μπουμπουλίνας «εκ μητρός». Να θυμίσουμε ότι η Μπουμπουλίνα είναι η μοναδική γυναίκα στην οποία έχει απονεμηθεί ο τιμητικός τίτλος της ναυάρχου (μετά θάνατον). Όμως, τον τίτλο δεν τον έλαβε από την Ελλάδα, αλλά από την Ρωσία.
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 22980 72416 και 22980 72077.
Οι Σχολές
Πέντε μεγάλα κτίρια στη χερσόνησο με τις μικρές παραλίες και το πευκοδάσος απαρτίζουν την Αναργύρειο και Κοργιαλένειο Σχολή που απλώνεται σε μια έκταση 1.000 στρεμμάτων. Λέγεται πως ο Ελευθέριος Βενιζέλος προέτρεψε τον ευεργέτη του νησιού, Σωτήριο Ανάργυρο, να ιδρύσει αυτό τον εκπαιδευτικό οργανισμό που λειτούργησε ως σχολή και οικοτροφείο από το 1928 έως το 1983. Το ίδρυμα που έχει συσταθεί φροντίζει για τη διαχείριση της περιουσίας που άφησε ο Ανάργυρος -σε αυτό μάλιστα ανήκει και το κτίριο του ξενοδοχείου Ποσειδώνιον. Οι αναβαθμισμένες εγκαταστάσεις προσφέρονται για διάφορες εκπαιδευτικές και ερευνητικές δράσεις, υπάρχει βιβλιοθήκη με 5.000 εκδόσεις σε διάφορες γλώσσες και θέατρο όπου διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Για περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Ο Άγιος Νικόλαος
Η εντυπωσιακή μητρόπολη τιμά τον πολιούχο του νησιού και υψώνεται στη Μίτιζα, επάνω από το Παλιό Λιμάνι. Στο σημείο αυτό ιδρύθηκε το 1700 το μοναστήρι που αποτελούσε μετόχι της τότε μητρόπολης, της Κοίμησης της Θεοτόκου, που ήταν στο Καστέλλι. Από το 1800 ο κεντρικός ναός έγινε η μητρόπολη του νησιού, όπου στις 3 Απριλίου του 1821, συγκεντρώθηκαν πρόκριτοι και κάτοικοι και έγινε η δοξολογία για να ευλογηθεί ο αγώνας των Σπετσιωτών που τότε ξεκινούσε. Στο βοτσαλωτό προαύλιο υπάρχει μνημείο των πεσόντων και αυτό που αποτελεί πραγματικό αριστούργημα είναι το 10 μέτρων (16 με τη βάση) καμπαναριό. Κατασκευάστηκε από συνεργείο Τηνίων τεχνιτών με μάρμαρο από το νησί τους, το 1805. Είναι τριώροφο και το χαρακτηρίζουν πεσσοί, επιστύλια και μικροί κίονες. Οι τεχνίτες κατάφεραν να δώσουν στο σύνολο μια προοπτική τέτοια ώστε να δείχνει αέρινο και ψηλότερο, σε αντίθεση με τα πυργόμορφα καμπαναριά του ηπειρωτικού χώρου. Αποτελεί ένα από τα πιο ωραία δείγματα κυκλαδίτικης λιθουργικής τέχνης της εποχής εκείνης στην Ελλάδα.
Η γιορτή της Αρμάτας
Χιλιάδες επισκέπτες έρχονται στο νησί κάθε Σεπτέμβριο για να παρακολουθήσουν τις γιορτές που τιμούν τον ηρωισμό των Σπετσιωτών στη ναυμαχία που έγινε στις 8 Σεπτεμβρίου 1822 και ήταν ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του Αγώνα. Την εβδομάδα που διαρκεί η Αρμάτα παρουσιάζονται πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως εκθέσεις ζωγραφικής, συναυλίες, παραδοσιακοί χοροί, θεατρικές παραστάσεις κ.α.
Το αποκορύφωμα είναι η αναπαράσταση της ναυμαχίας με την πυρπόληση ενός ομοιώματος της τουρκικής ναυαρχίδας και έναν καταιγισμό από κανονιοβολισμούς και εντυπωσιακά πυροτεχνήματα. Οι κάτοικοι θεώρησαν πως η νίκη τους κατά των πολυάριθμων και καλύτερα εξοπλισμένων Τούρκων, οφειλόταν στη βοήθεια της Παναγίας. Έτσι ο μικρός ναός του Παλιού Λιμανιού ονομάστηκε Παναγία η Αρμάτα. Γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου τη Γέννηση της Θεοτόκου.
Διαβάστε ακόμα:
Σπέτσες: Το αρχοντικό νησί του Αργοσαρωνικού με την πλούσια ιστορία
Σπέτσες: Μια μέρα στο εικαστικό πάρκο με τα γλυπτά της Ναταλίας Μελά
