Μία επίσκεψη στα Ζαγοροχώρια μπορεί να μείνει αξέχαστη για πολλούς λόγους. Λίγο το παρθένο φυσικό τοπίο, λίγο η γραφική αρχιτεκτονική, λίγο η ηρεμία είναι αρκετοί λόγοι για να κάνουν έναν επισκέπτη να θέλει να επισκεφθεί την περιοχή ξανά και ξανά. Ωστόσο, δεν αργεί να φθάσει η στιγμή που ο επίδοξος ταξιδιώτης θα αναρωτηθεί τι διαφορετικό μπορεί να μάθει από μία περιοχή που έχει ήδη επισκεφθεί. Ακριβώς σε αυτό το σημείο, ένα νέο πρωτότυπο μουσείο στο Ζαγόρι καταφέρνει να «σπάσει» την κλασική στερεοτυπική εικόνα ενός μουσείου αποδεικνύοντας ότι ένα σύγχρονο μουσείο μπορεί να είναι ανοιχτό σε όλους διαφυλάσσοντας στο έπακρο την πολιτιστική και περιβαλλοντική κληρονομιά ενός τόπου.

13

Σε αντίθεση με την κλασική – και λίγο αυστηρή – εικόνα ενός μουσείου, το Οικομουσείο Ζαγορίου δεν διαθέτει γυάλινες προθήκες με διάσπαρτα τοποθετημένα εκθέματα. Εδώ, εκθέματα θεωρούνται τα δέντρα και τα ζώα, τα κτίρια, ο τρόπος ζωής των κατοίκων και οτιδήποτε άλλο μπορεί να κάνει τους επισκέπτες να αφουγκραστούν την ιδιαίτερη αύρα της περιοχής και να αλληλεπιδράσουν βιωματικά με την καρδιά του προστατευόμενου γεωπάρκου Βίκου – Αώου.

		array(1) {
  [0]=>
  array(3) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(175500)
      ["id"]=>
      int(175500)
      ["title"]=>
      string(23) "photo by Vicky Vergou 5"
      ["filename"]=>
      string(34) "photo-by-Vicky-Vergou-5-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(1235314)
      ["url"]=>
      string(83) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/photo-by-Vicky-Vergou-5-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(127) "https://www.travel.gr/experiences/activities/eco-travel/oikomoyseio-zagorioy-ena-diaforetik/attachment/photo-by-vicky-vergou-5/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(19) "Photo: Vicky Vergou"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(23) "photo-by-vicky-vergou-5"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(175465)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-01-25 15:11:51"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-01-25 15:12:17"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1920)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(84) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/photo-by-Vicky-Vergou-5-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(84) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/photo-by-Vicky-Vergou-5-225x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(225)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(85) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/photo-by-Vicky-Vergou-5-768x1024.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(1024)
        ["large"]=>
        string(85) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/photo-by-Vicky-Vergou-5-768x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(768)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(86) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/photo-by-Vicky-Vergou-5-1152x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1152)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(86) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/photo-by-Vicky-Vergou-5-1536x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
  }
}
Photo: Vicky Vergou
Photo: Annie Rapstoff

Η ιδέα του πρωτότυπου Οικομουσείου ξεκινά το 2014, όταν το αλλιώτικο αυτό «μουσείο» ιδρύθηκε με την μορφή Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης αποτελώντας ουσιαστικά το πρώτο ενεργό Οικομουσείο στην Ελλάδα που αποσκοπεί στο να διαφυλάξει την πολιτιστική και περιβαλλοντική κληρονομιά της περιοχής από την μαζικότητα και την τουριστική υπερκατανάλωση. Από τότε μέχρι σήμερα, το Οικομουσείο έχει συμβάλει σημαντικά στην αναγνώριση της σημασίας και της αναγκαιότητας των Οικομουσείων, ενώ σε τοπικό επίπεδο έχει καταφέρει να εισάγει καινοτόμες δράσεις που, από την μία, δίνουν στους επισκέπτες την ευκαιρία να γνωρίσουν εκ νέου την περιοχή, και από την άλλη, επιτρέπει στους ίδιους τους κατοίκους να αναγνωρίσουν την σημασία της ιδιαίτερης ταυτότητας της περιοχής.

Αντίθετα με τα κλασικά μουσεία που «αποστειρώνουν» την πολιτιστική κληρονομιά πίσω από ταμπέλες και τζάμια, το Οικομουσείο Ζαγορίου αποσκοπεί στο να πετύχει το στοίχημα του «ανάδειξε χωρίς να καταστρέψεις». Βασικός στόχος του Οικομουσείου είναι να διαφυλάξει και να αναδείξει το πολιτιστικό τοπίο της ευρύτερης περιοχής του Ζαγορίου μέσα από καινοτόμες δράσεις που έχουν ως στόχο την βιώσιμη τοπική ανάπτυξη με έμφαση στον οικοτουρισμό μακριά από υπερτουριστικές πρακτικές που αφήνουν – κατά λάθος ή επίτηδες – ένα ανεξίτηλο στίγμα στον τόπο.

		array(1) {
  [0]=>
  array(3) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(175506)
      ["id"]=>
      int(175506)
      ["title"]=>
      string(28) "IdaLarsen oikomouseio zagori"
      ["filename"]=>
      string(39) "IdaLarsen-oikomouseio-zagori-scaled.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(947874)
      ["url"]=>
      string(88) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/IdaLarsen-oikomouseio-zagori-scaled.jpg"
      ["link"]=>
      string(132) "https://www.travel.gr/experiences/activities/eco-travel/oikomoyseio-zagorioy-ena-diaforetik/attachment/idalarsen-oikomouseio-zagori/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(2) "17"
      ["description"]=>
      string(17) "Photo: Ida Larsen"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(28) "idalarsen-oikomouseio-zagori"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(175465)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-01-25 15:15:22"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-01-25 15:16:53"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(2181)
      ["height"]=>
      int(2560)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(89) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/IdaLarsen-oikomouseio-zagori-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(89) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/IdaLarsen-oikomouseio-zagori-256x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(256)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(89) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/IdaLarsen-oikomouseio-zagori-768x901.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(901)
        ["large"]=>
        string(90) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/IdaLarsen-oikomouseio-zagori-872x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(872)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(91) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/IdaLarsen-oikomouseio-zagori-1309x1536.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1309)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1536)
        ["2048x2048"]=>
        string(91) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/01/IdaLarsen-oikomouseio-zagori-1745x2048.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1745)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(2048)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
  }
}
Photo: Ida Larsen
Photo: Ida Larsen

Σε αντίθεση με το πρότυπο ενός συμβατικού κλειστού μουσείου, το εξαιρετικά πρωτότυπο – για τα ελληνικά δεδομένα – Οικομουσείο είναι πλήρως ανοιχτό στο κοινό δίνοντας στους επισκέπτες μία αλλιώτικη ευκαιρία: να ανακαλύψουν με περιπατητικό και διαδραστικό τρόπο την πολιτιστική και περιβαλλοντική κληρονομιά του Ζαγορίου. Πως θα σας φαινόταν να μπορούσατε να γνωρίσετε και να περπατήσετε στα ίδια μονοπάτια με τους λίγους τελευταίους νομάδες κτηνοτρόφους της Ελλάδας;
Σίγουρα, οι ιστορίες που θα ακούγατε και η εμπειρία του να ακολουθήσετε ένα ορεινό μονοπάτι των τελευταίων Ελλήνων νομάδων κτηνοτρόφων είναι κάτι που δεν μπορούσατε να ξεχάσετε εύκολα.

Περιλαμβάνοντας μία μεγάλη ποικιλία δραστηριοτήτων για όλα τα γούστα, το Οικομουσείο προσφέρει μία σειρά από πρωτότυπες ταξιδιωτικές εμπειρίες για όλα τα είδη ταξιδιωτών. Από οικογένειες και νέα ζευγάρια μέχρι solo travelers και παιδιά σε ρόλο εξερευνητή, όλοι και όλες έχουν μία ευκαιρία να γνωρίσουν ένα διαφορετικό Ζαγόρι. Παρατήρηση της βιοποικιλότητας, παραδοσιακοί χοροί, γνωριμία με τοπικά επαγγέλματα, αλλά και ράφτινγκ, αναρρίχηση και αρχιτεκτονικά παιχνίδια είναι μόνο μερικές από τις δραστηριότητες που μπορείτε να δοκιμάσετε.

Ίσως, όμως, το πιο σημαντικό είναι ότι το Οικομουσείο διοργανώνει αποκλειστικές δράσεις με στόχο την ισότιμη και χωρίς αποκλεισμούς πρόσβαση ατόμων με αναπηρίες στην πολιτιστική και περιβαλλοντική κληρονομιά του Ζαγορίου. Φυσικά, πρόκειται για μία πρωτοβουλία που είναι ιδιαίτερα σημαντική, ειδικά σε εποχές όπου ζητήματα προσβασιμότητας και ισότητας είναι κάτι παραπάνω από φλέγοντα και αναγκαία.

Και ίσως αυτό είναι που κάνει το Οικομουσείο να διαφέρει. Το γεγονός ότι πέρα από την διαφύλαξη της ιδιαίτερης ταυτότητας του Ζαγορίου, καταφέρνει να δώσει σε όλους ανεξαρτήτως τους επισκέπτες χωρίς καθόλου διακρίσεις την ευκαιρία, όχι μόνο να γνωρίσουν την περιοχή, αλλά και να αλληλεπιδράσουν βιωματικά με τον τόπο μακριά από κουραστικούς χάρτες και glossy τουριστικές πληροφορίες.

Μπορείτε να βρείτε το Οικομουσείο εδώ.

Διαβάστε ακόμα:

Μοντέρνοι τροφοσυλλέκτες για κυνήγι μανιταριών στο Ζαγόρι και στο Πήλιο

Κάθοδος στον θεσσαλικό κάμπο μετά μουσικής -Η ιδιαίτερη τελετουργία των βοσκών στην Πίνδο

Roadtrip: Από το ανατολικό στο κεντρικό Ζαγόρι – Άγρια φύση και ολιγόλεπτες στάσεις σε σημεία με απίθανη θέα