Τρίβω τα μάτια μου. Σχεδόν δεν το πιστεύω. Το Κάστρο είναι χωρίς τουρίστες και στην πλατεία τα εστιατόρια άδεια. Όταν ανέβηκα στο μοναστήρι της Παναγίας, ήμουν μόνος. Στην παραλία του Αγίου Νικολάου, τα δάχτυλα των χεριών μου έφταναν για να μετρήσουν όσους έκαναν μπάνιο. Στη Φολέγανδρο, αν ο Σεπτέμβρης είχε φωνή, θα ήταν σαν να σου έλεγε: «Το νησί τώρα είναι μόνο για εσάς, τους διαλεχτούς λίγους που κυκλοφορείτε πάνω του». Μοναδική αίσθηση.
Κάθεσαι στην κεντρική πλατεία της Χώρας και οι κουβέντες που λένε οι διπλανοί σου είναι ευδιάκριτες. Μπορείς να τις ακούσεις, μπορείς, αν θέλεις, να γίνεις μέρος τους. Η απλότητα στις συμπεριφορές όλων απλώνεται παντού. Νιώθεις λες και γύρισες πίσω σε εκείνα τα χρόνια που το νησί δεν είχε γίνει η «Μύκονος» των Μικρών Κυκλάδων. Στην Πούντα οι ελάχιστοι επισκέπτες μπλέκουν με τα παιδιά που πάνε στο σχολείο και όταν χτυπά το κουδούνι του, σχεδόν μπορείς να το ακούσεις σε όλη τη Χώρα. Η πολυκοσμία του Ιουλίου και του Αυγούστου είναι πια παρελθόν. Το νησί, προς το τέλος της τουριστικής περιόδου, είναι ανοιχτό, ήσυχο και γαλήνιο.
Ο Σεπτέμβρης ως «επίλογος»
Στη Φολέγανδρο τον Σεπτέμβρη κυριαρχεί η αίσθηση του «επιλόγου». Στο μπαρ Αστάρτη, τα παιδιά που κατέβηκαν για σεζόν σε μπαρ, εστιατόρια, ξενοδοχεία κάνουν παρέες. Αθροίζουν τις εμπειρίες τους, τις σχολιάζουν. Ίσως του χρόνου να είναι ξανά εδώ. Η σεζόν κλείνει. Ό,τι έγινε, έγινε. Κάθε νέα μέρα το δρομολόγιο του «Διονύσιος Σολωμός», του ferry που συνδέει τη Φολέγανδρο με Κίμωλο, Σίφνο, Σέριφο και Πειραιά, θα έχει περισσότερες αναχωρήσεις από αφίξεις. Μπλέκω σε μια κουβέντα που έχει ανοίξει στο Café Kastro στη Χώρα της Φολεγάνδρου και μαζεύει τους ντόπιους. Μου λένε: «Το νησί σου φαίνεται άδειο; Πού να δεις πώς θα είναι τα Χριστούγεννα, τότε οι γάτες είναι περισσότερες από τους ανθρώπους».
Δύο διαδρομές που αξίζει να περπατήσεις
Το φθινόπωρο δεν είναι μόνο μια transit εποχή ανάμεσα στο καλοκαίρι και τον χειμώνα. Έχει τον δικό του χαρακτήρα που, ανακαλύπτοντάς τον, εθίζεσαι. Οι μέρες μικραίνουν. Το φως αλλάζει. Ο ουρανός ροδίζει νωρίς το απόγευμα. Ανεβαίνω αυτή τη μακρόσυρτη διαδρομή με σχήμα ζιγκ ζαγκ από τη Χώρα στο Μοναστήρι. Η ανηφόρα που χρειάζεται να πάρεις τον Σεπτέμβρη είναι πιο ευχάριστη από το καλοκαίρι. Φθάνοντας στον προορισμό μου, αντικρίζω τον ήλιο να προβάλλει μέσα από τη μεταλλική πόρτα της εισόδου. Ένα καλειδοσκόπιο χρωμάτων με περιβάλλει, το θαλασσί, το πορτοκαλί και κάθε συνδυασμός τους. Ο άνεμος που με χτυπά είναι δροσερός και, από αυτό το σημείο που δεν υπάρχει κανείς άλλος, βλέπω καθαρά ως τη Σίφνο, τη Σίκινο, νομίζω και την Ίο.
Το μονοπάτι από την Αγγάλη στον Άγιο Νικόλα (ναι, εκείνο που περνά και από την παραλία του Γαλίφου) κάθε εποχή παραμένει μια από τις πιο όμορφες διαδρομές που αξίζει να κάνεις περπατώντας. Θα σου πάρει κάπου είκοσι λεπτά να το διανύσεις. Κάθε φορά που το διασχίζω, ανακαλύπτω και έναν ακόμα λόγο να λατρεύω το νησί. Αυτό το μικρό ταξίδι που κάνεις με τα πόδια σού προσφέρει μοναδική θέα στη θάλασσα.
Η εμπειρία της πλατείας
Η Φολέγανδρος το φθινόπωρο είναι μια εμπειρία επιστροφής στα ουσιώδη: στο φως, στη γαλήνη, στην επαφή με τον τόπο και τους ανθρώπους του. Το ζεις με αργούς ρυθμούς, ακριβώς όπως του αξίζει.
Και όταν το βράδυ πέφτει; Μάντεψε τι. Ό,τι ώρα και να πας στην πλατεία, θα βρεις τραπέζι. Εστιατόρια όπως η Πιάτσα και η Μέλισσα είναι σχεδόν άδεια. Δεν βρίσκεις απλά ένα τραπέζι να κάτσεις, αλλά θα σε περιμένει εκείνο που θέλεις. Μπορεί να είναι στην άκρη της πεζούλας για να βλέπεις τους άλλους τουρίστες και τους ντόπιους, μπορεί να είναι ένα άλλο, πιο απόμερο. Πια οι επισκέπτες είναι τόσο λίγοι που η αγωνία τους αν θα καθίσουν εκεί που επιθυμούν μηδενίζεται. Τα λίγα (έτσι κι αλλιώς) μπαρ που παραμένουν ανοιχτά στη Φολέγανδρο έχουν λίγο κόσμο που απλά θέλει ν’ απολαύσει τον χρόνο χωρίς θόρυβο, χωρίς ένταση.
Ο Σεπτέμβρης σαν άλλος Αύγουστος
Ο Σεπτέμβρης στη Φολέγανδρο είναι σαν τον Αύγουστο άλλων, περασμένων δεκαετιών. Άραγε δεν ήταν καλύτερα έτσι; Στην αυλαία της καλοκαιρινής σεζόν, αυτό το νησί σού δείχνει την ψυχή του.
Διαβάστε ακόμα:
6 νησιά που αποκαλύπτουν την αυθεντική τους πλευρά το φθινόπωρο
6 χωριά για το φθινόπωρο σε ελληνικά νησιά
Η Χώρα, η Άνω Μεριά, η Χρυσοσπηλιά -Όλα όσα αξίζει να δείτε στη Φολέγανδρο
