Πετράλωνα: Ταξίδι στην «καρδιά» της λαϊκής Αθήνας

Άνω Πετράλωνα: Βόλτα στα Πέτρινα και εκλεκτές γεύσεις

Στα Άνω Πετράλωνα, η εξερεύνηση οφείλει να ξεκινήσει από τα «Πέτρινα». Χτισμένα σε ύψωμα, με τα στενά τους να αφήνουν αίσθηση περασμένων δεκαετιών, δίνουν την ευκαιρία για έναν γαλήνιο περίπατο ανάμεσα σε λουλουδιασμένες γλάστρες και μπαλκόνια, σε πλήρη αντίθεση με το πολύ κοντινό κέντρο της πρωτεύουσας. H αντίφαση γίνεται ακόμα πιο έντονη αν αναλογιστεί κανείς ότι μιλάμε για την ίδια γειτονιά που πρωτοκατοικήθηκε μετά την Καταστροφή του 1922, όταν έφτασαν εκεί Μικρασιάτες πρόσφυγες, φτιάχνοντας μικρά σπίτια. Προϊόντος του χρόνου η παλιά φτωχογειτονιά εξαφανίστηκε και οι δρόμοι τους γέμισαν με καφέ και μεζεδοπωλεία. Σήμερα η περιοχή προσφέρεται για έναν περίπατο με οικογένεια, παρέα ή τετράποδους φίλους η ποδηλατάδα ανάμεσα στα διάσπαρτα νεοκλασικά κτίσματα σε δρόμους όπως η Δημοφώντος, η Τρώων, η Γενναίου Κολοκοτρώνη, η Δρυόπων, η Δωριέων και η Αχαιών.

Ανάμεσα στην οδό Καλλισθένους και τον Λόφο του Φιλοπάππου, από την πλευρά του Λόφου των Νυμφών αξίζει μια στάση στα Ατταλιώτικα ή Ασύρματο, τοποθεσία της οποίας τμήμα σήμερα καταλαμβάνουν τα «Πέτρινα», και της οποίας το άλλοτε φτωχικό και υποβαθμισμένο πρόσωπο αποτυπώθηκε και στην ταινία του 1961 «Συνοικία το όνειρο» του Αλέκου Αλεξανδράκη. Ο Ασύρματος ονομάστηκε έτσι λόγω της Σχολής Ασυρματιστών-Τηλεγραφητών του Πολεμικού Ναυτικού που βρισκόταν εκεί και μέσω της κεραίας γινόταν η επικοινωνία με τα πλοία που έπλεαν ανοιχτά στον Σαρωνικό. 

Σημείο αναφοράς για τα Άνω Πετράλωνα αποτελεί επίσης ο λόφος Δεξαμενής, στη διασταύρωση των οδών Κοίλης και Καλλιρόης, κάτω από τον οποίο ρέει υπογείως ο Ιλισός ποταμός. Στα «πόδια» του λόφου, το ρετρό καφέ-bar «Επί της Δεξαμενής» σερβίρει κοκτέιλ σε χαλαρούς ρυθμούς, εναρμονισμένους με το περιβάλλον της γειτονιάς. Παίρνοντας τον δρόμο για την οδό Κοίλης κι ενώ μακριά στο βάθος του ορίζοντα διακρίνεται η θάλασσα, μπορείτε να κάνετε μια στάση στις κρητικόφιλες «Ραδιουργίες» για ρακή, τσίπουρο και μεζέδες, ενώ στην οδό Τρώων εδρεύει από το 1938, ο ιστορικός κινηματογράφος Ζέφυρος, ένα από τα πρώτα σινεμά της πρωτεύουσας, που ξεκίνησε ως χώρος παρουσίασης θεάτρου σκιών και εξελίχθηκε σε αίθουσα προβολής κινηματογραφικών ταινιών.

Στην ίδια οδό μπορείτε να κάνετε μια στάση για να απολαύσετε μερικά από τα πλέον ενδιαφέροντα εστιατόρια των Αθηνών. Στο Sole Giaguaro του Τζιοβάνι Σκαράτζι, θα έχετε την ευκαιρία να γευτείτε ιταλικά πιάτα που συνυπάρχουν άρτια με τα ελληνικά στοιχεία, την ταβέρνα Αστέρ, αγαπημένο στέκι ντόπιων και τουριστών, που φημίζεται για τα μερακλίδικα, αφράτα κεφτεδάκια και το Chez Lucien προσφέρει μια εξαιρετική αίσθηση γαλλικής κουζίνας. Για τους λάτρεις του fine dining υπάρχει και το εστιατόριο «Herve» γεμάτο δημιουργικά πιάτα εμπνευσμένα από τη διασταύρωση Ελλάδας και Γαλλίας. Στον ίδιο δρόμο βρίσκεται επίσης και το αγαπητό wine restaurant Κοπερτί, που εκτός από οινικές προτάσεις προσφέρει ιδιαίτερους μεζέδες.

Πέρα από τις γεύσεις, στην άνω πλευρά της συνοικίας αξίζει μια στάση στο 77ο Δημοτικό Σχολείο, στη γωνία των οδών Δημοφώντος και Υπερίονος, που κλειστό από τον σεισμό του 1999 λειτουργεί ως ξεχωριστό τοπόσημο αλλά και στο εργαστήριο της Ελένης Φλεβοτόμου (Ξενάρχου 3, Άνω Πετράλωνα), όπου οι λάτρεις της λαϊκής τέχνης του Καραγκιόζη ή οι συλλέκτες μπορούν να αποκτήσουν χειροποίητες φιγούρες φτιαγμένες με τέχνη και μεράκι.

Στον κόσμο των Κάτω Πετραλώνων

Στο έτερο πρόσωπο των Πετραλώνων τα πράγματα είναι διαφορετικά. Έτσι, στην περιοχή που παλιότερα ονομαζόταν «Κατσικάδικα», καθότι εκεί έβοσκαν οι βοσκοί τα κοπάδια τους, η έντονη και ζωηρή καθημερινότητα αποζημιώνουν για την πυκνότερη δόμηση και το λιγότερο σε σχέση με τα Άνω Πετράλωνα πράσινο. Το κάτω πρόσωπο των Πετραλώνων συνοψίζει την πορεία της μεταπολεμικής Αθήνας, αφού το ταξίδι τους στη μοντέρνα αστική ζωή το ξεκίνησαν τη δεκαετία του ’60, με την έκρηξη της οικοδομικής δραστηριότητας.

Εδώ τα όρια τα βάζουν οι εργατικές μνήμες και συγκεκριμένα τα δύο εμβληματικά εργοστάσια, το εργοστάσιο πιλοποιίας Πουλόπουλου και της Σοκολατοποιίας Παυλίδου. Το πρώτο, που υπήρξε κάποτε το μεγαλύτερο των Βαλκανίων στο είδος του, σήμερα στεγάζει το πολιτιστικό κέντρο «Μελίνα Μερκούρη» του Δήμου Αθηναίων. Το δεύτερο, το εμπορικό τμήμα του οποίου συνεχίζει τη λειτουργία του και το οποίο εμποτίζει τις αφηγήσεις των παλιών κατοίκων.

Η βιομηχανική ιστορία είναι παρούσα και στην οδό Αλκμήνης, εκεί που βρίσκεται ο χώρος τέχνης The Hub στη θέση της παλιάς φαρμακοβιομηχανίας ΚΟΠΕΡ, συνοψίζοντας την μετάβαση από το αμιγώς εργοστασιακό χθες στο πιο ποικίλο σήμερα, όπου ένα κομμάτι της χειρωνακτικής ιστορίας ήρθαν να αντικαταστήσουν χώροι καλλιτεχνικής δραστηριότητας, μαγαζιά, μπαράκια και μεζεδοπωλεία.

Τα Κάτω Πετράλωνα δεν υστερούν σε γεύση, και αυτό θα το διαπιστώσετε με μια πρώτη στάση στη «Βόλτα», όπου η αίσθηση της παρέας συμπληρώνει το καλό φαγητό. Σε απόσταση ενός λεπτού μπορείτε να προμηθευτείτε εκλεκτή τσικουδιά και διαλεχτά οινικά προϊόντα από τα Γιάννενα ως την Κρήτη από τις Αμπελοφιλοσοφίες, ενώ στο μη κερδοσκοπικό καφενείο Περβολάκι θα βρείτε μπίρες από μικρές ζυθοποιίες και καφέ από τις κοινότητες των Ζαπατίστας. Επίσης, το snack bar Λόλα, με τα λαχταριστά του σάντουιτς και την slow tempo jazz είναι ό,τι πρέπει για χαλάρωση. Νέα σχετικά και άκρως ενδιαφέρουσα άφιξη και το Upupa Epops, με την ιδιαίτερη αντίθεση μεγέθους και γαλήνης, τον εντυπωσιακό γυάλινο ουρανό και classic cocktails στη σωστή τους εκδοχή.

Μια βόλτα για ποτό όμως δεν μπορεί να παρακάμπτει δύο από τα πιο hype στέκια της περιοχής. Το Line, είναι ένα μαγαζί που παραπέμπει σε ευρωπαϊκό all-day bar και καλύπτει όλες τις ανάγκες από ελαφριά πιάτα και brunch μέχρι κοκτέιλ. Το Σεμπρεβίβα από την άλλη πλευρά θα σας δώσει όλη τη ζεστασιά του Βορρά, με τις σπιτικές πίτες να πρωταγωνιστούν.

Θα ήταν τέλος πραγματική αμαρτία μια βόλτα στα Πετράλωνα να μην περιλαμβάνει μια επίσκεψη στο θέατρο «Αλκμήνη» στην ομώνυμη οδό, με το πλούσιο θεατρικό του πρόγραμμα, ενώ οι «Μορφές Έκφρασης» αποτελούν το ιδανικό μέρος για θεατρικές δράσεις που αφορούν τα παιδιά.

Διαβάστε ακόμα:

Πέτρινα: Ένα «χωριό» στο κέντρο της Αθήνας, λίγα λεπτά μακριά από το Σύνταγμα

4 hype στέκια στα Πετράλωνα για να αγαπήσετε την γειτονιά από την αρχή

8 κορυφαίες στάσεις για απολαυστικό brunch στo κέντρο της Αθήνας