10 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά των κοσμοπολίτικων και υπέρ-προβεβλημένων Φηρών, ένα μεσαιωνικό χωριό είναι ένα από τα πιο ξεχωριστά και μαγευτικά μέρη που μπορείτε να επισκεφθείτε στη Σαντορίνη.
To μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να ανηφορήσετε στην πλαγιά του Προφήτη Ηλία για να αντικρύσετε το ψηλότερο χωριό ολόκληρου του νησιού, τον ειδυλλιακό Πύργο Καλλίστης ή απλά Πύργο, όπως συνηθίζουν να τον αποκαλούν οι ντόπιοι. Κάποτε, αυτός ο γραφικός οικισμός, γεμάτος ιστορικές εκκλησίες, φιδωτά, πανέμορφα σοκάκια και – πλέον – πολυτελή καταλύματα με συγκλονιστική θέα, ήταν η περήφανη πρώτη πρωτεύουσα της Σαντορίνης, αλλά και ένα από τα πέντε καστέλια του νησιού, από το 1835 έως και την αρχή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Το χωριό έζησε για πολλά χρόνια βυθισμένο στην εγκατάλειψη, αλλά έζησε μία πρωτοφανή αναβίωση πριν από περίπου 5 χρόνια, όταν το ιστορικό εστιατόριο Σελήνη εγκαταστάθηκε σε ένα εντυπωσιακό κτίσμα του οικισμού. Μπορεί πλέον να έχει «μετακομίσει» στο πολυτελές ξενοδοχείο Katikies Garden στα Φηρά, αλλά το πέρασμα του από εδώ υπήρξε καταλυτικό για την αναγέννηση του Πύργου.
Εάν βρεθείτε εδώ ξεκινήστε μία ενδιαφέρουσα διαδρομή προκειμένου να ανακαλύψετε όσο τα δυνατόν περισσότερα για την καθημερινή ζωή των ανθρώπων του Πύργου, μίας άλλης Σαντορίνης που δεν υπάρχει πια, έχει, ωστόσο, αφήσει ένα έντονο ιστορικό αποτύπωμα στη ζωή της σύγχρονης, τοπικής κοινωνίας. Σταθείτε στο σημείο όπου κάποτε βρισκόταν η Καστελόπορτα, η οποία αποτελούσε την κεντρική είσοδο για το καστέλι. Υπόγεια του οικισμού υπήρχε ένα ολόκληρο, καλά δομημένο σύστημα στοών προκειμένου να μπορούν οι άμαχοι να φυγαδευτούν σε περίπτωση εισβολής ή έκτακτης ανάγκης. Ακριβώς έξω από τον παλιό αυτό οικισμό, που δεν έχει διασωθεί, έχει χτιστεί το νέο χωριό του Πύργου, που οι κάτοικοι έχουν ονομάσει Ξέπορτο.
Περάστε από την κεντρική πλατεία, με την ονομασία Υψηλός Καφενές, για να δείτε το μνημείο των Έλληνων πολεμιστών που έχασαν τη ζωή τους στους Βαλκανικούς Πολέμους, στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ρίξτε κλεφτές ματιά στις όμορφες, μικρές αυλές με τις γαλάζιες καγκελόπορτες, εξοικειωθείτε με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του Πύργου, ένα χαρακτηριστικό δείγμα του πώς συνήθιζαν να χτίζουν τα σπίτια τους οι Σαντορινιοί, κάτω από τη γη, δίχως θεμέλια, με θολωτές, ψηλές οροφές, μία ξεχωριστή τεχνική που είχε ως βασικό στόχο το να διατηρούνται οι κατοικίες ζεστές των χειμώνα και δροσερές το καλοκαίρι. Δείτε τα θαυμάσια, αρχοντικά σπίτια του χωριού, μικρά παλάτια κυκλαδίτικου χαρακτήρα, που κάποτε έχτισαν στον Πύργο οι πιο πλούσιες, ναυτικές οικογένειες του νησιού. Σήμερα αρκετά από αυτά έχουν γίνει κομψά, boutique ξενοδοχεία για όσους θέλουν να μείνουν στον πιο ορεινό οικισμό ολόκληρης της Σαντορίνης.
Τι θα δείτε
Toν γραφικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Ένα πανέμορφο ξωκλήσι που είναι ένα από τα παλαιότερα της Σαντορίνης, μάλιστα οι ιστορικές πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι ο μικρός ναός χτίστηκε πίσω στον 10ο αιώνα μ.Χ. Στο νησί την αποκαλούν και Θεοτοκάκι και θα τη συναντήσετε μέσα στο καστέλι, στο βόρειο τμήμα των τειχών του χωριού.
Σταθείτε στο λόφο ή καθίστε στο μικρό, χτιστό, λευκό καναπεδάκι της αυλής και απολαύστε τη μαγευτική θέα στο γαλάζιο πέλαγος. Όπως και την ξεχωριστή αρχιτεκτονική της εκκλησίας, αποτέλεσμα της πολλών διαφορετικών προσθηκών που έχουν γίνει στον ναό μέσα στο πέρασμα των αιώνων, η πιο πρόσφατη ανακαίνιση πραγματοποιήθηκε το 1663, χαρίζοντας στην εκκλησία το περίφημο, σκαλιστό τέμπλο της. Μπείτε και στο εσωτερικό της για να θαυμάσετε την όμορφη συλλογή από αγιογραφίες, ξεχωρίζει, φυσικά, η εικόνα της Παναγίας δεξιά από το ιερό.
Παρά την μικρή του έκταση και το γεγονός ότι έχει λιγότερους από 700 μόνιμους κατοίκους, ο Πύργος έχει δεκάδες εκκλησίες, κάποιες επιβλητικές, με ψηλά καμπαναριά και άλλες πραγματικά μικρές, ταπεινά, κατανυκτικά ξωκλήσια που κρέμονται πάνω από τη θάλασσα. Τις ημέρες του Πάσχα, αλλά και τον Δεκαπενταύγουστο η ατμόσφαιρα στο χωριό είναι συγκινησιακά φορτισμένη, με τις γυναίκες και τα παιδιά του Πύργου να αναβιώνουν πολλά από τα παραδοσιακά έθιμα και με μία από τις συναισθηματικές περιφορές Επιταφίου που θα συναντήσετε ποτέ στη ζωή σας.
Η Σαντορίνη που έφυγε
Σε ένα παραδοσιακό οίκημα του 1895 ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον μουσείο, από τα πιο ενδιαφέροντα του νησιού συνολικά, φέρνει στο σήμερα την ζωή και την καθημερινότητα μίας Σαντορίνης που δεν υπάρχει πια.
Ο σημερινός ιδιοκτήτης του κτηρίου, Γιάννης Δρόσος-Χρυσός, θέλησε να δημιουργήσει έναν χώρο που θα δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να δουν από κοντά μία ξεχωριστή, σπάνια συλλογή προσωπικών αντικειμένων, αναμνηστικών και φωτογραφιών τα οποία να αποκαλύπτουν πολλά για τον αυθεντικό τρόπο ζωής των ανθρώπων του νησιού πριν από πολλές δεκαετίες. Μέσα από τα εκθέματα θα ανακαλύψετε λεπτομέρειες για τις συνήθειες των ντόπιων στα τέλη του 19ου αιώνα, πολύ πριν η Σαντορίνη εξελιχθεί στον τουριστικό παράδεισο που είναι σήμερα, αλλά και για τις δραστηριότητες της τοπικής οικονομίας.
Η Σαντορίνη, ένα νησί που βασιζόταν στη γεωργία και κυρίως στην παραγωγή λαχανικών, φάβας και εξαιρετικού, ντόπιου κρασιού, θα αποκαλύψει τα μυστικά των παλιών καλλιεργητών στους επισκέπτες του μουσείου. Εκεί θα δείτε και το πώς συνήθιζαν να διακοσμούν τα σπίτια τους οι πιο εύποροι κάτοικοι της περιοχής, αλλά και οι πιο φτωχοί, μπαίνοντας μέσα σε εντυπωσιακές αίθουσες – ζωντανές προσομοιώσεις μίας άλλης εποχής.
Αν βρεθείτε στον Πύργο μία επίσκεψη στο Πολιτιστικό Χωριό «Η Σαντορίνη που Έφυγε» είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που πρέπει να κάνετε.
Το οινοποιείο Santo Wines
Από γαστρονομικής άποψης η Σαντορίνη χωρίς τα κρασιά της θα ήταν ένα διαφορετικό νησί. Στον φιδωτό δρόμο που ενώνει την πόλη των Φηρών με τον ορεινό οικισμού του Πύργου, το γνωστό οινοποιείο της Ένωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων, Santo Wines, προσφέρει μία αξέχαστη και πλούσια εμπειρία wine tasting συνοδεία τοπικών προϊόντων.
Κλείστε τραπέζι από νωρίς για να εξασφαλίσετε την καλύτερη δυνατή εικόνα της Καλντέρας από το σημείο όπου θα καθίσετε και μυηθείτε στα μυστικά των φημισμένων σαντορινιών κρασιών, από τα καλύτερα που θα δοκιμάσετε ποτέ σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Για όσους ενδιαφέρονται υπάρχει και η δυνατότητα ξενάγησης στον χώρο του οινοποιείου. Είναι μία καλή ευκαιρία να μάθετε περισσότερα για τη διαδικασία οινοποίησης, αλλά και για τα χαρακτηριστικά που κάνουν τα κρασιά της Σαντορίνης τόσο μοναδικά στον κόσμο.
Εάν δεν μένετε στον Πύργο συνδυάστε την επίσκεψη σας με την επιστροφή στα Φηρά το απόγευμα, έτσι ώστε να μπορέσετε να απολαύσετε το καταπληκτικό ηλιοβασίλεμα να βάφει πορτοκαλί τον ουρανό πάνω από την Καλντέρα. Οι λευκές βεράντες του Santo Wines, με τα μοντέρνα, μίνιμαλ έπιπλα χαρίζουν αληθινά μία από τις πιο θαυμάσιες θέες που θα απολαύσετε στο νησί.
Οινοποιείο Χατζηδάκη
Στα σύνορα των αμπελώνων του Πύργου Καλλίστης και του Μεγαλοχωρίου, το οινοποιείο Χατζηδάκη είναι από μόνο του ένα ξεχωριστό «αξιοθέατο» για τους λάτρεις του κρασιού λόγω της σημαντικής, μεγάλης ιστορίας του, αλλά και της μοναδικής αρχιτεκτονικής του.
Το νέο οινοποιείο, που άνοιξε για πρώτη φορά τις πόρτες του το 2016, στεγάζεται σε ένα εντυπωσιακό, υπόσκαφο κτήριο, και παρασκευάζει κάποια από τα καλύτερα κρασιά της Σαντορίνης, συνεχίζοντας την βαριά κληρονομιά που άφησε πίσω ο ιδρυτής της εταιρίας Χαρίδημος Χατζηδάκης.
Απολαύστε στο έπακρο την παραμονή σας στα μεγάλα μοναστηριακά τραπέζια στη σπηλιά παλαίωσης, εκεί όπου θα σας προσφέρουν 6 διαφορετικά κρασιά του οινοποιείου μαζί με πεντανόστιμη ντόπια γραβιέρα και κρατσανιστά παξιμάδια, πριν ολοκληρώσετε την ξενάγηση σας στον χώρο για να ανακαλύψετε όλα τα μυστικά παραγωγής μερικών εκ των πλέον εκλεκτών και γευστικών κρασιών που εξάγει το νησί σε όλο την Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη.
Που θα φάτε
Kαντούνι
Ένα όμορφο καφενείο πάνω στην μεγάλη πλατεία του χωριού, φέρνει όλη την αύρα του φρέσκου κυκλαδίτικου αέρα στην καρδιά του βουνού. Γαλάζιες καρέκλες, λευκά καναπεδάκια, νόστιμοι μεζέδες και καλοψημένα σουβλάκια συνοδεία ούζου ή τοπικών κρασιών, στην πιο σύγχρονη μετεξέλιξη ενός παλιού, παραδοσιακού μαγαζιού της Σαντορίνης.
Το τέλειο σκηνικό εάν αυτό που χρειάζεστε είναι ένα διάλειμμα από το απαιτητικό περπάτημα στους ανηφορικούς δρόμους του χωριού, καθώς κάτι που πρέπει να γνωρίζετε είναι πως η εξερεύνηση του Πύργου απαιτεί αντοχές και υπομονή στην ανάβαση.
Μεταξύ μας
Περίπου 10 λεπτά έξω από τον οικισμού του Πύργο, στο χωριό Έξω Γωνιά, το υπέροχο εστιατόριο Μεταξύ μας, σερβίρει τη δική του εκδοχή σε παραδοσιακές τοπικές συνταγές με μία πιο σύγχρονη προσέγγιση, η οποία συνδυάζεται και με μία εκλεπτυσμένη παρουσίαση στα πιάτα.
Στη δροσερή αυλή του θα ξεκουραστείτε, θα δοκιμάσετε καταπληκτικό χταποδάκι με φάβα και κριθαράκι με θαλασσινά, αλλά και φιλέτο βινσάντο για τους κρεατοφάγους. Φυσικά, τα σαντορινιά κρασιά δεν γίνεται να λείπουν από το τραπέζι σας, ιδανικό συνοδευτικό για τη θαυμάσια θέα που θα απλώνεται μπροστά στα μάτια σας.
Διαβάστε ακόμα:
Οδοιπορικό στη Χίο: Γραφικοί ανεμόμυλοι, άρωμα μαστίχας, χωριά κρεμασμένα από τους βράχους
