Ταξίδι ζωής στο Κιότο

Το κάστρο Νίτζο

Ξεκινήστε τη γνωριμία με το παραδοσιακό Κιότο από το κάστρο αυτό που κτίστηκε το 1603 ως κατοικία του Τοκουγκάουα Ιεγιάσου, του πρώτου σόγκουν της περιόδου Έντο στην πόλη και αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Ξεχωρίζει για τους εντυπωσιακούς πύργους, τους προμαχώνες και τους περίτεχνους κήπους, αλλά και κάτι ακόμη: τα «πατώματα των αηδονιών», τους ξύλινους διαδρόμους που κατασκευάστηκαν ώστε να τρίζουν και να προειδοποιούν για αυτούς που πλησιάζουν. Στο πέρασμα των αιώνων, το Νίτζο πρωταγωνίστησε σε σημαντικά ιστορικά γεγονότα, όπως η παραίτηση του τελευταίου σογκούν Tokugawa το 1867 που σηματοδότησε το τέλος της φεουδαρχικής εποχής στην Ιαπωνία και την επιστροφή της εξουσίας στον αυτοκράτορα.

Το συγκρότημα αποτελείται από το Honmaru, δηλαδή το κεντρικό φρούριο με τα κυριότερα κτίρια κατοικίας των σογκούν που περιβάλλεται από ψηλά τείχη και τάφρους, καθώς και από το Ninomaru: ξεχωρίζει για τους όμορφους κήπους και τα οικοδομήματα με τα ζωγραφισμένα ξύλινα πάνελ που απεικονίζουν σκηνές από τη φύση και τη ζωή κατά την περίοδο Έντο.

Ναοί Kiyomizu-dera και Fushimi Inari

Κτισμένος στις δασωμένες πλαγιές της περιοχής Χιγκασιάμα, ο Kiyomizu-dera είναι ένα από τα πιο διάσημα αξιοθέατα της Ιαπωνίας. Δημιουργήθηκε το 778 μ.Χ., πριν από την ίδρυση του Κιότο. Είναι αφιερωμένος στον Kannon Bosatsu, τον Βοδισάτβα του Ελέους (φώτισης), αλλά δεν εισέρχεται σε Νιρβάνα γιατί επιλέγει να παραμείνει στον κόσμο για να βοηθήσει τα έμβια όντα να απαλλαγούν από τον πόνο.

Το όνομα του ναού προέρχεται από τον καταρράκτη Otowa, του οποίου τα καθαρά νερά ρέουν ακόμα κάτω από την κύρια αίθουσα: θεωρούνταν ότι είχαν τη δύναμη να παρατείνουν τη ζωή και να εκπληρώνουν ευχές κι έτσι προσελκύουν προσκυνητές για περισσότερο από μια χιλιετία. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας του ο ναός έχει καταστραφεί λόγω πυρκαγιών και ξανακτιστεί πολλές φορές, με τις σημερινές κατασκευές να χρονολογούνται κυρίως από το 1633. Από τότε αποτελεί θρησκευτικό άσυλο και πολιτιστικό σύμβολο του Κιότο.

Το κυριότερο αξιοθέατο είναι το hondo (η κεντρική αίθουσα), καθώς και η τεράστια ξύλινη εξέδρα που προεξέχει 13 μέτρα πάνω από την πλαγιά του λόφου. Κατασκευασμένη χωρίς τη χρήση καρφιών, στηρίζεται σε ένα πλέγμα από 170 τεράστιους πυλώνες και από εδώ οι επισκέπτες απολαμβάνουν την πανοραμική θέα του Κιότο, πλαισιωμένη από τα άνθη της κερασιάς την άνοιξη και τα σφενδάμια το φθινόπωρο. Στους πρόποδες του όρους Inari υψώνεται ο ναός Fushimi Inari, που ιδρύθηκε το 711 μ.Χ. και είναι ένα από τα παλαιότερα και πιο εμβληματικά σιντοϊστικά ιερά της χώρας, διάσημο για τις χιλιάδες κόκκινες πύλες torii. Το κυρίως ιερό βρίσκεται στη βάση του συγκροτήματος και είναι αφιερωμένο στον Ινάρι, θεό του ρυζιού, της γεωργίας και της ευημερίας που λατρευόταν όχι μόνο από τους αγρότες, αλλά και από τους εμπόρους και τους τεχνίτες.

Οι πύλες αποτελούν δωρεές από ιδιώτες και επιχειρήσεις τα ονόματα των οποίων είναι γραμμένα επάνω τους. Πλαισιώνουν τον δρόμο που ελίσσεται προς την κορυφή του λόφου έχοντας κατά μήκος του μικρά ιερά, προσκυνήματα και σημεία θέας. Σε διάφορα σημεία του θρησκευτικού συγκροτήματος ξεχωρίζουν και τα πολυάριθμα αγάλματα αλεπούδων (kitsune), που θεωρούνται οι αγγελιοφόροι του Inari.

Γκιόν, η συνοικία των γκεϊσών

Η φημισμένη παραδοσιακή συνοικία βρίσκεται ανάμεσα στον ποταμό Κάμο και το ναό Γιασάκα, στην ανατολική πλευρά του Κιότο. Αναπτύχθηκε γύρω από το ναό Γιασάκα, ένα σημαντικό σιντοϊστικό ιερό που προσέλκυε πολλούς προσκυνητές και επισκέπτες, στα τέλη του 15ου αιώνα. Κατά την περίοδο Έντο (1603-1868), η Γκιόν εξελίχθηκε σε αριστοκρατική γειτονιά γκέϊσών (geiko) και maiko (μαθητευόμενες γκέισες) που εξασκούσαν τις εκλεπτυσμένες τέχνες του χορού, της μουσικής και της συνομιλίας με επιλεγμένους και εύπορους πελάτες στα τεϊοποτεία της περιοχής.

Περπατώντας στη Γκιόν, ειδικά το βράδυ που τα φανάρια φωτίζουν τις προσόψεις, θα κάνετε ένα ταξίδι στο παρελθόν. Επιλέξτε την κεντρική οδό Hanamikoji με τα τεϊοποτεία και τα εστιατόρια και την πιο ήσυχη περιοχή Shirakawa όπου τα κανάλια με τις ιτιές και τα λιθόστρωτα μονοπάτια συνθέτουν ένα πολύ ρομαντικό σκηνικό. Στο ανατολικό άκρο της συνοικίας βρίσκεται το ιερό όπου διοργανώνεται το Gion Matsuri, ένα από τα μεγαλύτερα και πιο φημισμένα καλοκαιρινά φεστιβάλ της Ιαπωνίας. Οι παραδόσεις της Gion διατηρούνται επιμελώς. Οι geiko και οι maiko εξακολουθούν να υποβάλλονται σε πολυετή εκπαίδευση στις κλασικές ιαπωνικές τέχνες -από το παίξιμο του shamisen μέχρι τον παραδοσιακό χορό.

Διανύοντας το Μονοπάτι του Φιλοσόφου

Το μονοπάτι αυτό πήρε το όνομά του από τον Nishida Kitaro, έναν από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους φιλόσοφους της Ιαπωνίας. Ο Nishida, ο οποίος ίδρυσε τη φιλοσοφική «Σχολή του Κιότο», λέγεται ότι ακολουθούσε καθημερινά αυτή τη διαδρομή για να κάνει διαλογισμό και να αντλήσει έμπνευση -καθιερώνοντας τελικά μια παράδοση στην πόλη. Το λιθόστρωτο μονοπάτι ελίσσεται κατά μήκος ενός στενού καναλιού, σκιασμένο από εκατοντάδες κερασιές. Την άνοιξη αποτελεί ένα από τα πιο φημισμένα σημεία για hanami (παρατήρηση των ανθισμένων κερασιών), αλλά είναι πολύ γοητευτικό και το φθινόπωρο χάρη στα φλογερά κόκκινα και χρυσά φύλλα των δέντρων.

Κατά μήκος της διαδρομής υπάρχουν μικρά καφέ, καταστήματα τοπικών χειροτεχνημάτων και γκαλερί. Στο βόρειο σημείο εκκίνησης βρίσκεται το Ginkaku-ji (Ασημένιο Παλάτι), ένας φημισμένος για την κομψότητά του ναός ζεν και στο νότιο άκρο υψώνεται το Nanzen-ji, ένα τεράστιο συγκρότημα ναών με εντυπωσιακές πύλες και υδραγωγείο.

Το Δάσος των Μπαμπού

Στα δυτικά προάστια του Κιότο, η περιοχή Αρασιγιάμα φιλοξενεί ένα μαγικό δάσος από πανύψηλα μπαμπού. Δημιουργήθηκε τον 14ο αιώνα προς τιμήν της αυτοκρατορικής οικογένειας Χάτα και έγινε αγαπημένος χώρος αναψυχής για αυτοκράτορες και ευγενείς. Οι Ιάπωνες έχουν μακρά ιστορία με το μπαμπού: αναφέρεται σε μύθους και θρύλους και αποτελεί ένα σημαντικό παράδειγμα δύναμης, αφού λυγίζει αλλά δεν σπάει όταν φυσά δυνατός άνεμος, ή το δέρνουν οι καταιγίδες.

Το συγκεκριμένο δάσος αποτελείται από μόσο (Phyllostachys edulis), ένα είδος που εισήχθη από την Κίνα με χαρακτηριστικό το ότι φτάνει σε ύψος 20 μ. μόλις σε έναν χρόνο -υπάρχουν μάλιστα φυτά που υψώνονται έως και 40 μ. Με το φύσημα του ανέμου ανάμεσα στα μπαμπού τα φυλλώματα και οι κορμοί εκπέμπουν έναν απαλό ήχο που θα σας γεμίσει γαλήνη. Το δάσος στην Αρασιγιάμα είναι επίσης γνωστό για τη χαρακτηριστική γέφυρα Togetsukyo και τα μονοπάτια μεταξύ του ναού Tenryuji και του ιερού Nonomiya.

Μπείτε στον συναρπαστικό κόσμο των παραδοσιακών και σύγχρονων τεχνών

Η αρχαία πρωτεύουσα της Ιαπωνίας προσέλκυε στη διάρκεια των αιώνων τεχνίτες και καλλιτέχνες από όλη τη χώρα. Στη διάρκεια των αιώνων τα μέλη της αυτοκρατορικής αυλής υπήρξαν προστάτες των εργαστηρίων και συνέβαλλαν στην τελειοποίηση παραδοσιακών τρόπων ύφανσης όπως η νισιτζίν-όρι, που αναπτύχθηκε στη συνοικία Νισιτζίν. Χρονολογείται από τον 5ο–6ο αιώνα, αλλά καθιερώθηκε ιδιαίτερα από τον 15ο αιώνα και μετά. Πρόκειται για εξαιρετικά περίτεχνα υφάσματα που προορίζονται για κιμονό, όμπι (ζώνες κιμονό), αλλά και διακόσμηση. Είναι φτιαγμένα με μεταξωτά νήματα και συχνά διακοσμημένα με χρυσές ή ασημένιες κλωστές. Χαρακτηρίζονται από τα πολύπλοκα μοτίβα και τα λαμπερά χρώματα και υφαίνονται με τεχνικές υψηλής ακρίβειας.

Σήμερα, η χειροτεχνία εξακολουθεί να ανθεί στην πόλη. Στα παλιά αρχοντικά machiya που βρίσκονται διάσπαρτα στις ιστορικές συνοικίες Gion και Nishijin, υπάρχουν ακόμα τεχνίτες που ειδικεύονται σε κεραμικά είδη οικιακής χρήσης, ξύλινα φωτιστικά και βαμμένα υφάσματα, χρησιμοποιώντας μεθόδους που έχουν μάθει από τους προγόνους τους. Φιλόδοξοι νέοι δημιουργοί από όλη την Ιαπωνία έχουν μετακομίσει στο Κιότο για να τελειοποιήσουν τις δεξιότητές τους υπό την καθοδήγηση των sensei (δασκάλων) και έχουν ανοίξει δικά τους εργαστήρια. Υπάρχουν ωστόσο και άλλοι που έχουν απορρίψει τους πατροπαράδοτους κανόνες και έχουν εκσυγχρονίσει τις τεχνικές τους δημιουργώντας μοντέρνα σχέδια με τη χρήση καινοτόμων υλικών.

Για να πάρετε μια πρώτη εικόνα της μεγάλης ποικιλίας χειροτεχνημάτων του Κιότο μπορείτε να επισκεφθείτε το Μουσείο Χειροτεχνίας και Σχεδιασμού στα βόρεια της συνοικίας Γκιόν, που αναδεικνύει τις 74 κατηγορίες τους με πολυμεσικές εφαρμογές και περιοδικές εκθέσεις με θέμα τα ρούχα των γκεϊσών και τα χοροδραματικά έργα καμπούκι. Πολύ μικρότερη, αλλά εξίσου ενδιαφέρουσα, είναι η Gallery of Kyoto Traditional Arts & Crafts στο κέντρο της πόλης. Και εάν σας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τα υφάσματα, μην παραλείψετε να κάνετε μια βόλτα στα σοκάκια της περιοχής Νισιτζίν.

Στις πιο πολυσύχναστες γωνιές του Κιότο υπάρχουν πολλά καταστήματα με χειροποίητα σουβενίρ -ωστόσο η ποιότητά τους μπορεί να είναι αμφισβητήσιμη. Έτσι, είναι προτιμότερο να επισκεφθείτε ανεξάρτητα στούντιο και εργαστήρια με ιστορία αιώνων όπως το Sou・Sou. Παρόμοιας φιλοσοφίας είναι το Kanaami Tsuji, ο ιδιοκτήτης του οποίου έχει αναβαθμίσει την τέχνη της πλέξης μετάλλων kyo-kanaami που ασκεί η οικογένειά του εδώ και έξι γενιές, γεγονός που του εξασφάλισε και μια συνεργασία με τη Louis Vuitton. Στο POJ Studio, οι ιδιοκτήτες μετέτρεψαν το ηλεκτρονικό τους κατάστημα ειδών σπιτιού σε φυσικό και στέγασαν το showroom τους ένα παλιό αρχοντικό. Εκεί θα βρείτε είδη σπιτιού που κατασκευάζουν τεχνίτες από όλη την Ιαπωνία.

Τέλος, ένα εξαιρετικό παράδειγμα προβολής των τεχνών που αναπτύχθηκαν στο Κιότο αποτελεί το ξενοδοχείο της αλυσίδας Χίλτον Roku Kyoto. Η εταιρεία που το σχεδίασε άντλησε έμπνευση από τη λειτουργία της περιοχής όπου βρίσκεται και ήταν κοινότητα καλλιτεχνών κατά τον 16ο και 17ο αιώνα. Έτσι, υπάρχουν τοίχοι επενδυμένοι με χρυσόχρωμο χαρτί washi, κεφαλάρια κρεβατιών με μεταξωτό ύφασμα nishijin-ori που χαρακτηρίζεται από περίτεχνα μοτίβα, και σουίτες διακοσμημένες με ξυλογραφίες kyo-karakami. Κάθε κοινόχρηστος χώρος αναδεικνύει μια διαφορετική τέχνη: σύγχρονα λακαρισμένα αντικείμενα κοσμούν το λόμπι, τοπικά κεραμικά διακοσμούν το σαλόνι τσαγιού, ενώ το μπαμπού και το χαρτί είναι τα κυρίαρχα στοιχεία στο εστιατόριο.

Διαβάστε ακόμα:

Ταξίδι στην Ιαπωνία -Ένα οδοιπορικό στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου

Κιότο: Η γραφική καρδιά της Ιαπωνίας

Ένας Έλληνας περιγράφει την ζωή στο Τόκιο και μάς καθοδηγεί σε ένα ταξίδι που τα έχει όλα