Φεύγοντας από τα Καλάβρυτα προς τον Απανώκαμπο των Λουσών, η ομίχλη, έχει σκεπάσει τα πάντα. Μετά βίας βλέπουμε το δρόμο. Στη διασταύρωση για το χιονοδρομικό, τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο δύσκολα.

13

Ωστόσο, κατηφορίζοντας προς τα Σουδενά, η εικόνα αλλάζει. Λίγο πριν από το ξενοδοχείο του Σπέρχου, συναντάμε μία κυρία η οποία μαζεύει χόρτα για να φτιάξει πίτα. Μιλάμε μαζί της, δεν θέλει να βγει φωτογραφία, ωστόσο μας μαθαίνει να ξεχωρίζουμε τα χόρτα που είναι κατάλληλα για φαγητό. Μαζεύουμε μερικά χόρτα μαζί της, και συνεχίζουμε. Από μακριά φαίνεται ένα κτίριο που θυμίζει σχολείο.

Πάντα με εντυπωσίαζε να βλέπω παλιά σχολεία. Αυτόματα δημιουργώ στο μυαλό μου εικόνες από την εποχή που έσφυζαν από ζωή. Παιδιά που κάθονται στα θρανία, που παίζουν, που προσπαθούν να μάθουν.

Άλλος μπορεί να έχει εκπληρώσει τα όνειρά του, άλλος όχι. Σε άλλους ίσως η ζωή αποδείχθηκε γενναιόδωρη, σε άλλους πάλι όχι και τόσο. Όπως και να έχει, το σχολείο είναι ένα σημείο με υψηλή φόρτιση.

Διατηρητέο μνημείο

To κτήριο είναι χαρακτηρισμένο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο το οποίο χρειάζεται ειδική προστασία. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αποτελεί «αξιόλογο δείγμα σχολικού κτιρίου, σημαντικό για τη μελέτη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής και είναι άμεσα και άρρηκτα συνδεδεμένο με τις μνήμες των κατοίκων της περιοχής».

Αξίζει να σημειώσουμε ότι στις αρχές του 20ου αιώνα η περιοχή είχε φτάσει να έχει περισσότερους από 2.000 κατοίκους και συνολικά λειτουργούσαν τρία σχολεία.

Ένα από αυτά ήταν και το συγκεκριμένο, το οποίο αρχικά σχεδιαζόταν να χτιστεί ως τετρατάξιο, αλλά στη συνέχεια κατασκευάστηκε ως διτάξιο, σύμφωνα με τα σχέδια του μηχανικού της εποχής, Δημήτρη Καλλία. Τα χρήματα προήλθαν από το κληροδότημα που είχε αφήσει για αυτόν ακριβώς τον σκοπό ο Ανδρέας Συγγρός, και με βάση το οποίο κατάφεραν και χτίστηκαν σχεδόν 300 σχολεία σε ολόκληρη τη χώρα.

Σχολείο του 1905

Το σχολείο, άρχισε να λειτουργεί το 1905, ακολούθησε όπως είπαμε και παραπάνω τα σχέδια του Καλλία, καθώς με νόμο του 1898 όλα τα σχέδια των σχολείων της χώρας, έπρεπε να ακολουθούν έναν από τους τέσσερις τύπους. Μονοτάξια, διτάξια, τετρατάξια ή εξατάξια.

Το συγκεκριμένο αρχιτεκτονικό σχέδιο είναι επηρεασμένο από τον νεοκλασικισμό, ο οποίος εκείνη την εποχή διήγαγε την ώριμή του φάση. Όπως βλέπουμε και στις φωτογραφίες, το κτίριο είναι μονώροφο και συμμετρικό, με μεγάλα παράθυρα και η είσοδος του γίνεται απευθείας, χωρίς τη χρήση στοάς.

Περπατάμε στο προαύλιο και βλέπουμε ένα υποτυπώδες μικρό γήπεδο. Μπαίνουμε στο αυτοκίνητο και μετά από λίγο συναντάμε τον Βασίλη. «Το σχολείο θα μπει σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ και θα αναστηλωθεί», μας λέει.

Μένουμε για ώρα στο χώρο. Η κεντρική είσοδος, είναι ανοιχτή και τα περισσότερα από τα παράθυρα σπασμένα. Διάσπαρτα βιβλία εδώ και εκεί. Αναγνωρίζω το «Εμείς κι ο Κόσμος» από την περίοδο που ήμουν στο δημοτικό στα τέλη της δεκαετίας του `80. Βλέπω και άλλα βιβλία που τα αναγνωρίζω.

Το πανέμορφο πέτρινο κτίριο, οι βιβλιοθήκες, τα βιβλία, τα θρανία οι καρέκλες, και ένας πίνακας, είναι όλα παραδομένα άνευ όρων στο διάβα του χρόνου. Οι ιστορίες των ανθρώπων μένουν ζωντανές. Είναι αυτές που θα οδηγήσουν το κτίριο στη νέα του μορφή και στο αύριο.