Φθινοπωρινό ταξίδι στο Γκντανσκ, τον ειδυλλιακό προορισμό της Πολωνίας

Μια βόλτα στην παλιά πόλη του Γκντανσκ αρκεί για να δείτε την ιστορία να ξεδιπλώνεται μπροστά σας. Τα περισσότερα αξιοθέατα θα τα βρείτε κατά μήκος, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, της Ulica Długa ή αλλιώς Μακράς Οδού και της Długi Targ ή Μακράς Αγοράς, που ουσιαστικά η μία είναι συνέχεια της άλλης και βρίσκονται μεταξύ της Χρυσής και της Πράσινης Πύλης. Η διαδρομή αυτή ονομαζόταν επίσης και «Βασιλική», καθώς αποτελούσε τον παλιό δρόμο όπου παρήλαυναν οι βασιλείς της Πολωνίας κατά τις επισκέψεις τους στην πόλη. Εδώ θα δείτε μερικά από τα πιο όμορφα παλιά κτίρια του Γκντανσκ, αρκετά εκ των οποίων είναι του 17ου αιώνα, και πρόκειται για το πιο πολύχρωμο και ζωντανό κομμάτι της πόλης.

Ξεχωρίζει το Χρυσό Σπίτι του 1618, με τις περίτεχνα σκαλιστές ζωοφόρους, τις προτομές διάσημων ιστορικών προσωπικοτήτων, συμπεριλαμβανομένων δύο Πολωνών βασιλιάδων, καθώς και τα αγάλματα της Κλεοπάτρας, του Οιδίποδα, του Αχιλλέα και της Αντιγόνης. Εδώ βρίσκεται και το Κεντρικό Δημαρχείο, το οποίο πλέον λειτουργεί ως μουσείο, το εντυπωσιακό συντριβάνι του Ποσειδώνα, αλλά και η Οικία Uphagen, μια ανακατασκευασμένη εμπορική κατοικία του 18ου αιώνα, στην οποία μπορείτε να πάρετε μια πολύ καλή εικόνα για το πώς ήταν ένα τυπικό σπίτι της μεσαίας τάξης στο Γκντανσκ την εποχή εκείνη.

Στο δυτικό άκρο της Βασιλικής Οδού βρίσκεται και η Πύλη Upland, από όπου εισέρχονταν παραδοσιακά οι βασιλιάδες. Χτίστηκε το 1574 ως μέρος των νέων οχυρώσεων, ωστόσο το αρχικό αποτέλεσμα δεν ήταν ικανοποιητικό, γι’ αυτό οι αρχές ανέθεσαν το 1586 στον Φλαμανδό καλλιτέχνη Willem van den Blocke να αλλάξει την όψη του.

Βγείτε από την Πράσινη Πύλη και περπατήστε στην Dlugie Pobrzeze, πλάι στο ποτάμι, όπου από τη μια μεριά τα παλιά τούβλινα σπίτια αντιπαραβάλλονται με τα σύγχρονα της απέναντι όχθης και με μια μόνο ματιά βλέπετε το παρελθόν και το μέλλον της πόλης. Στα αριστερά σας, βγαίνοντας από την Πύλη, βρίσκεται και ο διάσημος μεσαιωνικός γερανός: για την ακρίβεια, ο μεγαλύτερος γερανός λιμανιού σε ολόκληρη την Ευρώπη κατά τον Μεσαίωνα. Δύο τετράγωνα κάτω από τη Βασιλική Διαδρομή βρίσκεται η υπέροχα ατμοσφαιρική οδός Mariacka, με τα σπίτια με τις βεράντες και τα μικρά μαγαζάκια που πουλούν κεχριμπαρένια κοσμήματα και αντικείμενα. Διατηρεί σε μεγάλο βαθμό την παλιά αρχιτεκτονική, με μικρές σύγχρονες πινελιές. Τα κεφάλια των γαργκόιλ στις άκρες των υδροροών είναι εξαιρετικά εντυπωσιακά.

Μην Χάσετε:

Τη Χρυσή Πύλη

Χτισμένη το 1612, σχεδιάστηκε από τον Abraham van den Blocke και είναι η πιο όμορφη από τις πύλες του Γκντανσκ. Αποτελεί ένα είδος θριαμβικής αψίδας, διακοσμημένης με διώροφη κιονοστοιχία, στην κορυφή της οποίας είναι τοποθετημένα οκτώ αγάλματα που αντιπροσωπεύουν την Ειρήνη, την Ελευθερία, τον Πλούτο, τη Φήμη, τη Σοφία, την Ευσέβεια, τη Δικαιοσύνη και τη Συμφωνία. Τα σημερινά στοιχεία είναι μεταπολεμικά αντίγραφα των πρωτοτύπων του 1648.

Το Οχυρό Νο 1

Εδώ μην περιμένετε να δείτε κάτι χαλαρωτικό ή κοσμοπολίτικο. Η περιοχή Westerplatte είναι το σημείο όπου, στις 4.45 π.μ. της 1ης Σεπτεμβρίου 1939, ακούστηκαν οι πρώτοι πυροβολισμοί του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με την έναρξη της γερμανικής εισβολής στην Πολωνία. Το γερμανικό θωρηκτό Schleswig-Holstein άρχισε να βομβαρδίζει την πολωνική φρουρά των μόλις 182 ανδρών, η οποία άντεξε για επτά ημέρες πριν παραδοθεί. Σήμερα η περιοχή αποτελεί μνημειακό χώρο, με κάποια από τα ερείπια να έχουν παραμείνει όπως ήταν μετά τον βομβαρδισμό, λειτουργώντας ως «εκθέματα» πολέμου. Έχει επίσης ανεγερθεί μνημείο αφιερωμένο στους στρατιώτες που έχασαν τη ζωή τους.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Αλληλεγγύης

Άνοιξε το 2014 και παρουσιάζει μέσα σε εφτά αίθουσες την προσπάθεια της Πολωνίας μετά τον πόλεμο για ελευθερία: τις απεργίες των εργατών στα ναυπηγεία του Γκντανσκ τη δεκαετία του 1970, τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των λιμενεργατών και του κομμουνιστικού καθεστώτος, καθώς και την υπογραφή των συμφωνιών του 1980. Εξηγεί τα γεγονότα που οδήγησαν στη δημιουργία του κινήματος Αλληλεγγύης και πώς αυτή η ειρηνική διαδικασία βοήθησε να μετατραπεί η Πολωνία από κομμουνιστικό κράτος σε δημοκρατικό. Το κίνημα συνέβαλε καθοριστικά στην πτώση του κομμουνισμού, όχι μόνο στην Πολωνία, αλλά και σε άλλες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

Το Μουσείο Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Σε αυτό το εντυπωσιακό, μοντέρνο κτίριο στην προκυμαία του Γκντανσκ στεγάζεται το Μουσείο Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το οποίο άνοιξε το 2016. Παρουσιάζει τη μοίρα της Πολωνίας κατά τη διάρκεια του πολέμου και τον πόνο που προκάλεσε. Εκτείνεται σε 5.000 τ.μ. εκθεσιακού χώρου και θα χρειαστείτε περίπου τρεις ώρες για να το εξερευνήσετε. Χωρίζεται σε 18 χρονολογικές ενότητες, οι οποίες καλύπτουν συγκεκριμένες πτυχές του πολέμου. Η περιήγηση ξεκινά με τα αίτια, με τις αφίσες προπαγάνδας των Ναζί, και καταλήγει στις αφίσες της κομμουνιστικής προπαγάνδας του Ψυχρού Πολέμου.

Ανάμεσα στα εκθέματα θα δείτε μια εντυπωσιακή μακέτα που αναπαριστά οδό της Βαρσοβίας του Μεσοπολέμου, το τμήμα του Ολοκαυτώματος με τα εκατοντάδες εβραϊκά πρόσωπα που υψώνονται σε ύψος 7 μέτρων, μια μεγάλη βομβαρδισμένη αυλή της Βαρσοβίας, καθώς και στολές, όπλα, χάρτες, έγγραφα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα ραδιόφωνα που πωλούνταν στην Τσεχοσλοβακία, με αυτοκόλλητα που προειδοποιούσαν για θανατική ποινή σε όσους άκουγαν το BBC.

Την εκκλησία St Mary

Θεωρείται η μεγαλύτερη εκκλησία χτισμένη με τούβλα στον κόσμο. Η ανέγερσή της ξεκίνησε το 1343 και ολοκληρώθηκε στη σημερινή της μορφή το 1502. Εντυπωσιάζει ο γοτθικός βωμός στο εσωτερικό της, που κατασκευάστηκε το 1510, καθώς και το αστρονομικό ρολόι του 15ου αιώνα στο βόρειο τμήμα. Διαθέτει έναν πύργο ύψους 78 μέτρων, ο οποίος προσφέρει εξαιρετική θέα στην πόλη σε όποιον καταφέρει να ανέβει τα 405 σκαλοπάτια του. Παλαιότερα, το εσωτερικό ήταν διακοσμημένο με τοιχογραφίες, ασβεστώθηκε όμως κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και λίγες μόνο έχουν διασωθεί. Πολύ κοντά βρίσκεται και το Βασιλικό Παρεκκλήσι, η μοναδική μπαρόκ εκκλησία στην παλιά πόλη. Χτίστηκε μεταξύ 1678 και 1681 από τον διάσημο βασιλικό αρχιτέκτονα Tylman van Gameren, για λογαριασμό του Πολωνού βασιλιά Ιωάννη Γ΄ Σομπιέσκι.

Το Ναυτικό Μουσείο

Ως ένα από τα πιο σημαντικά λιμάνια της Βαλτικής ανά τους αιώνες, η πόλη δεν θα μπορούσε να μην έχει το δικό της Ναυτικό Μουσείο. Διαθέτει μια μόνιμη, διαδραστική έκθεση με τίτλο «Άνθρωποι-Πλοία-Λιμάνια», η οποία πλαισιώνεται από άλλα εκθέματα με ξεχωριστό εισιτήριο, όπως το SS Sołdek, το πρώτο σκάφος που κατασκευάστηκε στο ναυπηγείο του Γκντανσκ στα μεταπολεμικά χρόνια, και τον Żuraw, τον μεσαιωνικό γερανό του 15ου αιώνα που χρησίμευε για τη φόρτωση και εκφόρτωση βαρέων φορτίων από τα πλοία που ελλιμενίζονταν στην αποβάθρα. Μπορούσε να ανυψώσει φορτία έως και 2.000 κιλά, καθιστώντας τον τον μεγαλύτερο γερανό στη μεσαιωνική Ευρώπη.

Παράρτημα του μουσείου αποτελούν επίσης οι σιταποθήκες στο νησί Ołowianka, οι οποίες απεικονίζουν την ιστορία της πολωνικής ναυτιλίας από τα πρώτα χρόνια μέχρι σήμερα. Εκεί θα δείτε μοντέλα παλαιών ιστιοφόρων και πολεμικών πλοίων, μια πιρόγα του 9ου αιώνα, όργανα πλοήγησης και πολλά ακόμη.

Το Artus Court Museum

Θα το βρείτε πίσω από το Σιντριβάνι του Ποσειδώνα στη Μακρά Αγορά και είναι ίσως το πιο γνωστό σπίτι της πόλης, το οποίο κάποτε ήταν τόπος συνάντησης εμπόρων και αξιωματούχων. Κατά τον πόλεμο καταστράφηκε ολοσχερώς, ωστόσο αποκαταστάθηκε βασισμένο σε παλιές φωτογραφίες και ιστορικά αρχεία. Χτίστηκε αρχικά τον 14ο αιώνα και οφείλει την εντυπωσιακή του πρόσοψη στον αρχιτέκτονα Abraham van den Blocke. Στο εσωτερικό του φιλοξενούνται εντυπωσιακοί πίνακες με σκαλιστές κορνίζες, ρολόγια, αγάλματα, πανοπλίες, αντικείμενα καθημερινής χρήσης και άλλα. Από τα πιο χαρακτηριστικά εκθέματα είναι η τεράστια αναγεννησιακή σόμπα με πλακάκια· λέγεται ότι είναι η υψηλότερη σόμπα του είδους της στην Ευρώπη και περιέχει 520 πλακάκια, εκ των οποίων τα 437 είναι αυθεντικά.

Το Ιστορικό Μουσείο

Στεγάζεται στο επιβλητικό τούβλινο κτίριο του Κεντρικού Δημαρχείου, ακριβώς δίπλα στο Artus Court, και περιλαμβάνει εκθέσεις που αφηγούνται την ιστορία της πόλης. Η Κόκκινη Αίθουσα είναι το πιο ιδιαίτερο τμήμα του μουσείου, απηχώντας τον ολλανδικό μανιερισμό του 16ου αιώνα. Εντυπωσιάζει η διακοσμημένη οροφή με 25 πίνακες, στο κέντρο των οποίων δεσπόζει ένα οβάλ κομμάτι με τίτλο «Η δοξασμένη στιγμή της ένωσης του Γκντανσκ με την Πολωνία». Το 1942 ολόκληρο το δωμάτιο ξηλώθηκε και φυλάχτηκε εκτός πόλης μέχρι το τέλος των βομβαρδισμών.

Άλλα εντυπωσιακά εκθέματα είναι αυτά της Χειμερινής Αίθουσας, με τα πορτρέτα των δημάρχων του Γκντανσκ μέχρι τον 17ο αιώνα, και της Αίθουσας του Μεγάλου Συμβουλίου, με τις τεράστιες ελαιογραφίες των Πολωνών βασιλιάδων. Διαθέτει επίσης έναν πύργο ύψους 82 μέτρων, από τον οποίο, αν ανεβείτε, θα απολαύσετε την καλύτερη θέα στην πόλη.

Το Τείχος του Βερολίνου

Κοντά στα κεντρικά γραφεία του κινήματος της Αλληλεγγύης, στο Wały Piastowskie, βρίσκεται ένα μικρό κομμάτι του Τείχους του Βερολίνου, ενώ ακριβώς δίπλα διασώζεται τμήμα του τείχους που σκαρφάλωσε ο Lech Wałęsa το 1980, όταν μια ακόμη άνοδος των τιμών των τροφίμων οδήγησε σε απεργία στο ναυπηγείο Λένιν στο Γκντανσκ. Ο Wałęsa, ένας από τους υποκινητές, σκαρφάλωσε πάνω από το τείχος του ναυπηγείου και σύντομα αναδείχθηκε ηγέτης της απεργίας. Αργότερα έγινε ο επικεφαλής του κινήματος Αλληλεγγύη και ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος Πρόεδρος της Πολωνίας. Αν και τα δύο κομμάτια είναι μικρά, αξίζουν μια επίσκεψη μόνο και μόνο για την ιστορική μνήμη που κουβαλούν.

Εκκλησία St. Bridget’s

Ιδρύθηκε πριν από περίπου 700 χρόνια, ωστόσο σε μεγάλο βαθμό έχει ανακαινιστεί πάνω στα πρωτότυπα σχέδια που χρονολογούνται από το 1394–1420, καθώς μέχρι το 1970 μόνο οι εξωτερικοί τοίχοι είχαν απομείνει. Αξίζει να επισκεφθείτε το εσωτερικό του ναού, το οποίο είναι διακοσμημένο με ένα μεταλλικό έργο τέχνης που απεικονίζει την ιστορία του αγώνα του πολωνικού λαού για ελευθερία, αλλά και τον εντυπωσιακό κεχριμπαρένιο βωμό, ύψους 11 μέτρων και πλάτους 6 μέτρων, στο κεντρικό τμήμα του οποίου δεσπόζει η εικόνα της Θεοτόκου, ντυμένη με κεχριμπάρι.

Καθεδρικός ναός Oliwa

Βρίσκεται εκτός του κέντρου της πόλης και έχει μια εντυπωσιακή πρόσοψη, η οποία αποτελείται από δύο στενόμακρους, πανύψηλους, οκταγωνικούς γοτθικούς πύργους από τούβλο, ανάμεσα στους οποίους δεσπόζει ένα μπαρόκ τμήμα. Αυτό που κάνει τον ναό διάσημο είναι το συγκλονιστικό μουσικό όργανο πάνω από την κύρια είσοδο. Κατασκευάστηκε μεταξύ 1755 και 1780 και εκείνη την εποχή ήταν το μεγαλύτερο όργανο του είδους του στην Ευρώπη. Διαθέτει κινούμενα χερουβείμ και αγγέλους, καθώς και 7.896 αυλούς, που του επιτρέπουν να αποδίδει ένα εντυπωσιακό εύρος μουσικών τόνων.

Μουσείο Κεχριμπαριού

Το Γκντανσκ θεωρείται η παγκόσμια πρωτεύουσα του κεχριμπαριού και, ως τέτοια, διαθέτει το δικό του μουσείο αφιερωμένο σε αυτό. Ανάμεσα στα εκθέματα θα δείτε από σβώλους ρητίνης μέχρι κοσμήματα, μαχαιροπίρουνα και σεντούκια. Θα μάθετε πώς σχηματίζεται το κεχριμπάρι, πώς εξορύσσεται, ποιες είναι οι ιδιότητές του και πώς έχει δουλευτεί στο πέρασμα των αιώνων. Εξίσου ενδιαφέρον παρουσιάζει και το κτίριο στο οποίο στεγάζεται: το ιστορικό συγκρότημα Fore Gate, στην οδό Dluga, που περιλαμβάνει τον Θάλαμο Βασανιστηρίων και τον Πύργο της Φυλακής.

Διαβάστε ακόμα:

H μεσαιωνική γοητεία του Κάρλοβι Βάρι

Αμβούργο: Mεσαιωνικά κτίρια και βαρκάδες στη «Βενετία του βορρά»

Άμστερνταμ: Η πιο κουλ και «ελεύθερη» πρωτεύουσα της Ευρώπης