Ένας τόπος με ακαταμάχητη φυσική γοητεία, η μυροβόλος Χίος του Βορειοανατολικού Αιγαίου είναι ένας προορισμός προικισμένος με όλη τη σαγήνη της θαυμάσιας ελληνικής φύσης.
Δεν είναι μόνο οι ακτές της, πανέμορφες και διαφορετικές, ούτε μόνο οι μεγάλοι ορεινοί της όγκοι, οι συναρπαστικές περιπατητικές διαδρομές και τα γραφικά χωριά που κάνουν αυτό το απομακρυσμένο νησί της χώρας μας έναν must προορισμό για κάθε εποχή του χρόνου. Είναι ακόμα οι εκπληκτικές τοπικές γεύσεις, αυτός ο μοναδικός πλούτος ξεχωριστών τοπικών προϊόντων που έχουν εμποτίσει με τη νοστιμιά και τις μυρωδιές τους τη Χίο απ’άκρη σ’άκρη: ένας πλούτος που συμβάλλει σημαντικά στην τοπική ταυτότητα του νησιού, κάνοντάς το πραγματικά ιδιαίτερο.
Και έπειτα, είναι η ιστορία του. Τα καλοδιατηρημένα μνημεία που γέρνουν πάνω στην καθαρή θάλασσα, οι εμβληματικοί μύλοι, τα ενδιαφέροντα μουσεία, και η έντονη νυχτερινή ζωή και ασταμάτητη ενέργεια. Με όλα αυτά κατά νου, ξεκινήσαμε να ανακαλύψουμε για πρώτη φορά αυτό το μυρωδάτο νησί που δε μοιάζει με κανένα άλλο, σίγουροι ότι θα τρύπωνε στις καρδιές μας με τρόπο μαγικό και μη αναστρέψιμο.
Βόλτα στη Χώρα και τα σημαντικά αξιοθέατα της Χίου
Φτάσαμε στη Χώρα του νησιού πριν το ρολόι δείξει 10 το πρωί. Πρώτος σταθμός μας το ξενοδοχείο, σε ένα ωραίο σημείο της Χώρας, που μας προσφέρει πολύ εύκολη πρόσβαση σε όλα τα σημαντικά αξιοθέατα με τα πόδια.
Καθώς το δωμάτιό μας δεν ήταν ακόμα έτοιμο για το check-in, αφήσαμε τις αποσκευές μας σε ασφαλές σημείο του lobby και ξεκινήσαμε την περιπλάνησή μας εκεί όπου χτυπά η καρδιά της δράσης. Ευτυχώς, έχουμε φορέσει άνετα παπούτσια και έτσι αρχίζουμε αμέσως τη βόλτα μας προς το Κάστρο της Χώρας, στη βόρεια πλευρά του λιμανιού, όπου οι αρχαιολογικές ανασκαφές μαρτυρούν πως κατοικούνταν τουλάχιστον από τους ελληνιστικούς χρόνους, ενώ είναι αποδεδειγμένο ότι στην περιοχή μέσα στο Κάστρο υπήρχε κατοικημένος οικισμός μέχρι τους ρωμαϊκούς και τους πρωτοβυζαντινούς χρόνους.
Από εκεί, η εξερεύνησή μας συνεχίστηκε με κατεύθυνση προς τους ξακουστούς Μύλους της Χίου, μία διαδρομή περίπου 1,5 χιλιομέτρου από το λιμάνι, που ξέραμε εκ των προτέρων ότι επιβάλλεται να κάνουμε. Οι τέσσερις ανεμόμυλοι είναι χτισμένοι σε έναν μικρό λιμενοβραχίονα, στην περιοχή Ταμπάκικα και χρονολογούνται στα τέλη του 19ου ή στις αρχές του 20ού αιώνα, την περίοδο κατά την οποία το νησί της Χίου γνώρισε μία μικρή, αλλά σημαντική για τον τόπο, βιομηχανική ανάπτυξη, η οποία διακόπηκε εντελώς εξαιτίας του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και των μεγάλων αναταραχών που ακολούθησαν στην Ελλάδα. Πλέον, στέκονται εγκαταλελειμμένοι, αλλά σε καλή κατάσταση, σαν ένα αθάνατο σύμβολο του νησιού που αξίζει να επισκεφθεί κάθε ταξιδιώτης.
Μετά από αρκετό περπάτημα, είχε έρθει η ώρα για λίγη ξεκούραση. Μετά από μία στάση στο ξενοδοχείο για να τακτοποιηθούμε στο δωμάτιο και να αλλάξουμε ρούχα, αποφασίσαμε να κατευθυνθούμε ξανά προς την περιοχή του Κάστρου για φαγητό, σε ένα εστιατόριο με όμορφη εσωτερική αυλή και ειδυλλιακή, χαλαρωτική ατμόσφαιρα. Είναι ιδανικό για στιγμές ηρεμίας, σε ένα περιβάλλον αυθεντικής ντόπιας γαστρονομίας και αδιαπραγμάτευτης νοστιμιάς. Πιάσαμε τραπεζάκι στην αυλίτσα, που περιτριγυρίζεται από πέτρινους τοίχους, λες και είναι κρυμμένη από τον θόρυβο των γύρω δρόμων και την τουριστική κίνηση, που ήταν ακόμα έντονη στο νησί και παραγγείλαμε ένα καραφάκι τοπικού ούζου και τους πρώτους εκλεκτούς μεζέδες. Και αυτή ήταν η στιγμή που συνειδητοποιήσαμε ότι ταξιδέψαμε σε έναν μικρό παράδεισο, που μπορεί να μας φαινόταν μακριά από την Αθήνα, μα ήταν στην πραγματικότητα πολύ κοντά. Εκεί, στα ωραία τραπέζια του Βραδύπους, με τα καθαρά τραπεζομάντιλα και τις πολύχρωμες καρέκλες, αφήσαμε τον χρόνο να κυλήσει αβίαστα, χωρίς πίεση και άγχος και όταν κοιτάξαμε ξανά το ρολόι μας, ήταν ήδη απόγευμα.
Θέλαμε να κοιμηθούμε αρκετά νωρίς, ώστε να έχουμε δυνάμεις για την επόμενη, απαιτητική ημέρα, και έτσι αποφασίσαμε να κάνουμε απλώς μία βόλτα στην κεντρική πλατεία Βουνακίου, για να δούμε, έστω και φευγαλέα, το Βυζαντινό Μουσείο της Χίου, το οποίο στεγάζεται μέσα στο οθωμανικό τέμενος Μετζιτιέ, ένα κτήριο που κατασκευάστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα. Θα δείτε πολλά έργα από τα βυζαντινά και μεταβυζαντινά χρόνια στη Χίο, όπως παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά γλυπτά, μεταβυζαντινές τοιχογραφίες και πολλά καθημερινά αντικείμενα μικροτεχνίας, που θα εντυπωσιάσουν σίγουρα τους λάτρεις της ιστορίας.
Εξερευνήστε τη Χίο με τα πόδια
Πολλές από τις πεζοπορικές διαδρομές του νησιού είναι καλά σηματοδοτημένες, ωστόσο πριν ξεκινήσετε, αξίζει να ενημερωθείτε για τη δυσκολία και τις ιδιαιτερότητές τους. Ανάλογα με την εμπειρία και τη φυσική σας κατάσταση, μπορείτε να επιλέξετε από σύντομες μέχρι πιο απαιτητικές διαδρομές που περνούν μέσα από τοπία γεμάτα μαστιχόδεντρα, ιστορικά ξωκλήσια και πέτρινους οικισμούς με ξεχωριστή αρχιτεκτονική. Ακόμη και μια σύντομη πεζοπορία μπορεί να σας φέρει σε επαφή με τη Φύση με ουσιαστικό τρόπο. Ξεκινήστε από τα πιο γνωστά σημεία ή ακολουθήστε λιγότερο προβεβλημένα μονοπάτια που κρύβουν μικρούς φυσικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς.
Εξόρμηση στη νότια Χίο και στα περίφημα Mαστιχοχώρια
Η τρίτη μέρα μας στο νησί ήταν αφιερωμένη στην εξερεύνηση της νότιας πλευράς της Χίου. Στο πλάνο, η επιθυμία μας να ανακαλύψουμε κάποια από τα ομορφότερα και πιο ιδιαίτερα χωριά του Βόρειου Αιγαίου, τα περίφημα Μαστιχοχώρια με τα θεσπέσια μαστιχόδεντρά τους. Τα δέντρα παραμένουν το γνήσιο σήμα κατατεθέν του νησιού και ένα ξεχωριστό αξιοθέατο που δεν θέλουμε να χάσουμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά.
Ξεκινάμε, λοιπόν, τη διαδρομή μας οδικώς, με πρώτη στάση τον οικισμό Αρμόλια, ένα μεσαιωνικό χωριό που διατηρεί ζωντανή την παράδοσή του μέσα στον χρόνο. Κάνουμε αρκετά διαλείμματα, τριγυρίζοντας στα γραφικά σοκάκια, για να θαυμάσουμε τις αψίδες που έχουν απομείνει πάνω από τους μικρούς, στενούς δρόμους, και οι οποίες δίνουν μια καλή εικόνα του πώς έμοιαζε ο συγκεκριμένος χιώτικος οικισμός σε αιώνες περασμένους. Κι αν υπάρχει κάτι για το οποίο τα Αρμόλια πραγματικά φημίζονται, τότε αυτό δεν είναι άλλο από τη μεγάλη παράδοση στα κεραμικά. Έτσι δεν γίνεται να φύγουμε από εδώ δίχως να προμηθευτούμε μερικά δωράκια για τους αγαπημένους μας πίσω στην Αθήνα: μία κανάτα, δυο κούπες και δυο διακοσμητικά πιάτα θα έρθουν μαζί μας στο ταξίδι της επιστροφής, για να μας θυμίζουν πάντα αυτή την απόδρασή μας στη βόρεια πλευρά του Αιγαίου.
Το μεσημέρι θα μας βρει στο Πυργί, οικισμός περίφημος και εμβληματικός, χάρη στη χαρακτηριστική τοπική αρχιτεκτονική που ξεχωρίζει ανάμεσα σε οτιδήποτε άλλο θα δείτε στο νησί. Εδώ, το ένα σπίτι μοιάζει ενωμένο με το άλλο, δημιουργώντας μια άρτια και πολύ συμπαγή εικόνα, που ενισχύεται από τη χειροποίητη ασπρόμαυρη γεωμετρική διακόσμηση στις προσόψεις των κατοικιών. Το Πυργί φημίζεται και για τις δεκάδες εκκλησίες του γι’ αυτό είναι αδύνατον να προσπεράσουμε τον Βυζαντινό Ναό των Αγίων Αποστόλων, που χρονολογείται πίσω στον 13ο αιώνα και αποτελεί το πιο διάσημο αξιοθέατο του οικισμού, χωρίς να περάσουμε λίγη ώρα και στο εσωτερικό του.
Αποφασίζουμε να ξεκουραστούμε και να χαλαρώσουμε, τρώγοντας μεσημεριανό στο χωριό. Η γοητεία της μεσαιωνικής Χίου και η μυρωδιά από την πεντανόστιμη μαστίχα, που μοιάζει να έχει «ποτίσει» κάθε σπιθαμή του νησιού, κυριαρχούν στο εντυπωσιακό φυσικό τοπίο της Χίου.
Για το υπόλοιπο της ημέρας, πρέπει να κάνουμε μία δύσκολη επιλογή: είτε να προχωρήσουμε δυτικά, προς το χωριό Ολύμποι, από όπου το σπηλαιοβάραθρο της Συκιάς, με τους εντυπωσιακούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες, απέχει μόλις 3 χιλιόμετρα, είτε να κατευθυνθούμε ανατολικά, προς την υπέροχη παραλία Μαύρα Βόλια, με τα βαθιά, πεντακάθαρα νερά και την όμορφη ακτή που είναι στρωμένη με μαύρα βότσαλα. Τελικά, καταλήγουμε στη δεύτερη επιλογή. Όμως, πριν φτάσουμε στην παραλία για να ξαπλώσουμε πλάι σε μία από τις ωραιότερες θάλασσες όλου του νησιού, κάνουμε μία στάση στον Εμπορειό, για να δούμε τα ερείπια του αρχαϊκού οικισμού που έχουν φέρει εδώ και χρόνια στο φως οι ανασκαφές στην περιοχή.
Ανάμεσα σε μαγευτικές θάλασσες και ένα τοπίο ανεκτίμητης φυσικής ομορφιάς, συνειδητοποιούμε ότι η Χίος κρύβει μέσα της και πολλούς ιστορικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς, που συμβάλλουν ακόμα περισσότερο στην ακαταμάχητη γοητεία της.
Γινόμαστε ένα με τη φιλοσοφία του τόπου
Την τελευταία μας ημέρα στη Χίο, αποφασίσαμε να την περάσουμε με χαλαρούς ρυθμούς, ώστε να έχουμε τον χρόνο και την ηρεμία που χρειάζονται για να απολαύσουμε στο έπακρο το νησί, να αφομοιώσουμε την ειδυλλιακή ατμόσφαιρά του και να αφεθούμε, έστω και για λίγο, στην όμορφη καθημερινότητα των ντόπιων. Παράλληλα, θα έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε την απαραίτητη έρευνα για τα καλύτερα τοπικά προϊόντα, που θέλουμε οπωσδήποτε να πάρουμε μαζί μας πίσω στην Αθήνα.
Μετά από ένα χορταστικό πρωινό στο ξενοδοχείο, λοιπόν, ξεκινάμε ξανά για τη Χώρα, για να τριγυρίσουμε μία τελευταία φορά στα γραφικά στενά, κάνοντας μία στάση στη Βιβλιοθήκη Κοραή, στην οδό Μουσείων, την οποία δεν προλάβαμε να επισκεφθούμε την πρώτη ημέρα της παραμονής μας στη Χίο. Με ιστορία που ξεκινά στα χρόνια πριν την Ελληνική Επανάσταση, και συγκεκριμένα το 1792, η Βιβλιοθήκη της Χίου στεγάζεται σε ένα υπέροχο νεοκλασικό κτήριο, το οποίο ανακαινίστηκε ριζικά το 1962 και φιλοξενεί πάνω από 130.000 τόμους σπάνιων εκδόσεων που οι βιβλιοφάγοι της παρέας μας θέλουν διακαώς να χαζέψουν.
Ακόμα, στο ίδιο κτήριο συστεγάζονται το Εθνολογικό και Λαογραφικό Μουσείο Αργέντη και το Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου, για όποιον ενδιαφέρεται να ακολουθήσει με τον νου μία εκτεταμένη ιστορική διαδρομή στο νησί, από την αρχαιότητα μέχρι τα πρόσφατα χρόνια.
Η χαλαρή βόλτα συνεχίζεται στα στενά, προς αναζήτηση των καλύτερων τοπικών προϊόντων. Μπορεί να έχουμε ήδη αγοράσει την εκλεκτή μαστίχα που υπάρχει μόνο εδώ και αποτελεί προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), αφού παράγεται αποκλειστικά από τα μαστιχόδεντρα στη νότια πλευρά της Χίου, όταν επισκεφθήκαμε το όμορφο Πυργί, όμως αυτό το νησί, που έχει βάλει ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ελληνική γαστρονομία, διαθέτει πολλές ακόμα ξεχωριστές νοστιμιές που αξίζει με το παραπάνω να ανακαλύψει κανείς.
Απλά, δεν γίνεται να φύγουμε από τη Χίο χωρίς ένα μπουκάλι από το τοπικό ούζο. Μας έχουν πει ότι αυτό με την επωνυμία Στουπάκη ξεχωρίζει, οπότε ξέρουμε από την αρχή τι να αναζητήσουμε. Το ίδιο ισχύει και για τα πεντανόστιμα προϊόντα της Citrus, της εταιρείας από τη Χίο που παρασκευάζει ξεχωριστές λιχουδιές με βάση τα περίφημα εσπεριδοειδή της χιώτικης γης. Επιλέγουμε, φυσικά, τις εκπληκτικές μαρμελάδες, για να απολαμβάνουμε το πρωινό μας στην Αθήνα με άρωμα Χίου, και το διάσημο παραδοσιακό αμυγδαλωτό από χιώτικο μανταρίνι, ένα ακόμα προϊόν για το οποίο το νησί μπορεί να είναι περήφανο. Και, φυσικά, για το τέλος: ένα κομμάτι μαστέλο, το θεσπέσιο μαλακό τυρί που δεν χορτάσαμε όσο μείναμε στο νησί και το οποίο, στοιχηματίζω, φτιάχνει το καλύτερο σαγανάκι του κόσμου.
Ένα νησί που τα έχει όλα
Η Χίος είναι ένας ιδανικός προορισμός για αξέχαστες, χαλαρωτικές διακοπές. Ένας τόπος της νησιωτικής Ελλάδας με ακαταμάχητη φυσική ομορφιά, ευλογημένος με μερικά από τα πιο νόστιμα και εμβληματικά προϊόντα με ισχυρή τοπική ταυτότητα. Ένας τόπος γεμάτος ζωή και ενέργεια, με βαθιά ιστορία και πολιτισμική κληρονομιά, που συνδυάζει μοναδικά το πολύβουο αστικό τοπίο με την ηρεμία ενός πανέμορφου νησιού που ξέρει πώς να διατηρεί τους χαλαρούς ρυθμούς του.

Στο κέντρο της Χίου χτυπά η «καρδιά» μιας πόλης σε διαρκή λειτουργία, είτε μιλάμε για την κορύφωση της τουριστικής περιόδου είτε για τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες. Μια πόλη φιλική προς τους μόνιμους κατοίκους, που προσφέρει ό,τι χρειάζεται κάποιος για να ζήσει άνετα. Μια πόλη σύγχρονη, με επαφή με τις εξελίξεις και το αύριο, που προσφέρει καθημερινότητα με παροχές υψηλής ποιότητας.
Αυτό είχαμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε και εμείς, όταν χρειάστηκε να κάνουμε στάση στο κατάστημα της Protergia, στο κέντρο του νησιού (Διεύθυνση: Φιλίππου Αργέντη 1). Ναι, ένα από τα 85 καταστήματα της Protergia σε όλη την Ελλάδα βρίσκεται και στη Χίο με ανθρώπους πρόθυμους να ενημερώσουν, να εξηγήσουν και να βοηθήσουν ώστε να βρείτε το πρόγραμμα που ταιριάζει καλύτερα στις δικές σας ανάγκες. Το επισκεφθήκαμε αναζητώντας πληροφορίες για μια αλλαγή που θέλαμε να κάνουμε στο σπίτι μας πίσω στην Αθήνα, αναζητώντας λύσεις ενέργειας που θα μας επέτρεπαν να πάρουμε με σιγουριά την τελική απόφασή μας. «Θα ζούσα μόνιμα στη Χίο», σκεφτόμουν κατά την αναχώρησή μας. Είναι, χωρίς αμφιβολία, ένα νησί που τα έχει όλα: την ασφάλεια και τις παροχές ενός σύγχρονου τόπου, με τη γαλήνη και την απλότητα καιρών αλλοτινών.
Photo εξωφύλλου: Νίκος Κόκκας
Διαβάστε ακόμα:
Η άγρια φυσική γοητεία της Λήμνου
Η πολυσυλλεκτική κουζίνα της Χίου
Λαλάδες: Οι άγριες τουλίπες πίσω από το μαγευτικό κόκκινο των λιβαδιών της Χίου