Εντυπωσιακή ανάπτυξη καταγράφει ο τουρισμός της Αθήνας, προκαλώντας το ενδιαφέρον εγχώριων και διεθνών επενδυτών για τη δημιουργία νέων ξενοδοχειακών μονάδων.
Ωστόσο, η δυναμική επιστροφή της πρωτεύουσας στο διεθνές τουριστικό προσκήνιο δημιουργεί πρόσθετες απαιτήσεις για τη διαχείριση του προορισμού με συντονισμένο τρόπο από τους εμπλεκόμενους φορείς. Η αποτύπωση της δυναμικής του τουρισμού της Αθήνας αλλά και τα ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν για να συνεχίσει την ανοδική πορεία αναλύθηκαν κατά τη διάρκεια της 53ης Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών – Αττικής και Αργοσαρωνικού.
Στη Συνέλευση, παρουσιάστηκαν από τον κ. Stefan Merkenhof – managing Consultant / GBR Consulting τα έως σήμερα βασικά συμπεράσματα της ετήσιας Έρευνας που διενεργεί η Ένωση σχεδόν επί 20ετία, συγκεντρώνοντας στοιχεία κίνησης και απόδοσης (μέση πληρότητα, μέση τιμή δωματίου, έσοδο ανά διαθέσιμο δωμάτιο, κ.ά.) σε συνδυασμό με τα στοιχεία δυναμικότητας σε μονάδες και κλίνες, τις αφίξεις στον προορισμό, τον ανταγωνισμό αλλά και την βαθμολογία των ίδιων των επισκεπτών για τα ξενοδοχεία διαμονής και τις εμπειρίες τους από την Αθήνα.
Οι περισσότερες νέες ξενοδοχειακές μονάδες βρίσκονται στον κεντρικό τομέα της Αθήνας
Σύμφωνα με σχετικά στοιχεία του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων στο ξενοδοχειακό δυναμικό της Αττικής καταγράφεται συνεχή αύξηση ξενοδοχείων φτάνοντας τις 697 μονάδες και 34.686. Η αύξηση αφορά κυρίως στα ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων. Όσον αφορά στα δωμάτια 1 και 3 αστέρων, αυτά παραμένουν σταθερά ενώ τα 2 αστέρων μειώνονται. Οι περισσότερες νέες ξενοδοχειακές μονάδες βρίσκονται στον κεντρικό τομέα της Αθήνας, όπου υπάρχουν 294 ξενοδοχεία με 18.254 δωμάτια. Οι ξενοδόχοι της Αθήνας επενδύουν και αναβαθμίζουν τις μονάδες τους. Παράλληλα, δημιουργούνται νέα concepts, τοπικές και εθνικές αλυσίδες επεκτείνονται και διεθνείς επενδυτές μπαίνουν στην αγορά, συχνά σε συνδυασμό με διεθνή ξενοδοχειακά brands. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 82% των δωματίων ξενοδοχείων 5 αστέρων της Αττικής είναι μέρος μιας τοπικής, εθνικής ή και διεθνούς αλυσίδας. Τα 4 αστέρων ξενοδοχεία έχουν μερίδιο 40%.
Στην Αττική επί του παρόντος δραστηριοποιούνται 18 διεθνείς ξενοδοχειακές αλυσίδες με 34 brands, χωρίς να υπολογίζονται οι μονάδες που βρίσκονται υπό κατασκευή. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι επισκέπτες είναι πολύ ικανοποιημένοι από τις ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις της Αθήνας καθώς δίνουν βαθμό 8,8. Επίσης, η σχέση ποιότητας και τιμής είναι 8,4 στα 10. Συγκρίνοντας τα δεδομένα με όσα λαμβάνουν χώρα στη βραχυχρόνια μίσθωση, αυτή από μια ανύπαρκτη αγορά την περίοδο 2009-2010, έχει εξελιχθεί αυξητικά μέσα σε 13 χρόνια σε περισσότερες από 14.000 ενεργές μονάδες μόνο στο κέντρο, σε σύγκριση με τα 18.000 δωμάτια ξενοδοχείων στο κέντρο. Όπως αναφέρθηκε στη Συνέλευση, η αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης έχει γίνει ένας ώριμος τομέας με σημαντικό μέγεθος, ο οποίος θα πρέπει να ρυθμίζεται και να ελέγχεται όπως κάθε άλλος κλάδος της τουριστικής βιομηχανίας.
Η Αθήνα είναι μία ελκυστική πόλη με ικανοποιημένους τουρίστες
Η έρευνα έδειξε ότι η Αθήνα είναι μια ελκυστική πόλη, ένας must see προορισμός με ικανοποιημένους τουρίστες. Η πόλη έχει όλα τα στοιχεία για την προσέλκυση επισκεπτών όπως αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, εμπορικά καταστήματα, ελκυστικές γειτονιές, εστιατόρια και bars, εκδηλώσεις, συναυλίες, εκθέσεις και συνέδρια, δραστηριότητες, παραλίες και κοντινά νησιά και πολιτισμό.
Βέβαια, το σημείο αναφοράς για τους τουρίστες είναι η Ακρόπολη, όπου καταγράφηκε ρεκόρ επισκεψιμότητας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας το 56% επέλεξε την Αθήνα για τους αρχαιολογικούς χώρους και το πολιτιστικό ενδιαφέρον και οι συγκεκριμένοι επισκέπτες ήταν πάρα πολύ ικανοποιημένοι με 9,1 στα 10. Όσον αφορά το θέμα ασφάλεια, τη κατάσταση στις πλατείες και τα πεζοδρόμια, και τη δημόσια καθαριότητα, η έρευνα έδειξε ότι τα ποσοστά ικανοποίησης έχουν βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, αυτές οι αξιολογήσεις είναι ένας μέσος όρος και εξαρτάται σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό πού βρίσκεται το ξενοδοχείο. Ορισμένες περιοχές στο κέντρο της Αθήνας έχουν σοβαρά προβλήματα που δείχνουν ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα. Φέτος διερευνήθηκε και σε ποιο βαθμό οι επισκέπτες της Αθήνας κατά τον σχεδιασμό ενός ταξιδιού τους, λαμβάνουν υπόψη τους τα θέματα αειφορίας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα το 43% δεν ασχολείται με θέματα αειφορίας όταν σχεδιάζει το ταξίδι του ενώ το 34% σχεδιάζει με βάση την αειφορία, αλλά με την προϋπόθεση ότι δεν του δημιουργεί κάποια δυσκολία. Μόνο το 23%, δηλαδή 1 στους 4 λαμβάνει σοβαρά υπόψη την αειφορία.
Η σύγκριση με τη Βαρκελώνη σε θέματα υπερτουρισμού
Αυτό που δείχνουν τα στοιχεία είναι ότι η Αθήνα δεν αντιμετωπίζει το φαινόμενο του υπερτουρισμού. Μέχρι και τον Οκτώβριο οι διεθνείς αφίξεις μη κατοίκων στο αεροδρόμιο της Αθήνας αυξήθηκαν 10,0% σε σύγκριση με το 2019 και 28,4% σε σύγκριση με το 2022 με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε το Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων. Την περίοδο 2012 έως το 2019 αυξήθηκε η ζήτηση με σύνθετο μέσο ρυθμό ανάπτυξης 14%. Η Αθήνα λοιπόν είναι ένας ελκυστικός προορισμός με μεγάλη ζήτηση. Με βάση αυτούς τους αριθμούς σημειώνεται ότι κάποιοι μιλούν και για υπερτουρισμό στην Αθήνα.
Ωστόσο, συγκρίνοντας, το μέγεθος αγοράς της Αθήνας με της Βαρκελώνης, ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός των κατοίκων της δεύτερης πιστεύει ότι ο τουρισμός είναι επιβλαβής. Βέβαια το μέγεθος της τουριστικής αγοράς της Βαρκελώνης είναι πολύ μεγαλύτερο. Η πόλη της Βαρκελώνης διαθέτει, σύμφωνα με στοιχεία του 2022, 454 ξενοδοχεία και 76.091 κλίνες σε σύγκριση με τον κεντρικό τομέα Αθήνας που διαθέτει 292 μονάδες και 34.165 κλίνες. Ο αριθμός των κλινών στον ευρύτερο προορισμό της Βαρκελώνης -σε σύγκριση με την Αττική- ήταν αντίστοιχα 142.804 και 66.802 το 2022. Όσον αφορά στις αφίξεις, η πόλη της Βαρκελώνης κατέγραψε 7 εκατ. στα ξενοδοχεία της, ενώ η Αθήνα 2,9 εκατ. και 18 εκατ. διανυκτερεύσεις έναντι 6 εκατ. της Αθήνας. Στο πλαίσιο αυτό επισημάνθηκε ότι «για να μην φτάσουμε στο επίπεδο της Βαρκελώνης με παράπονα από κατοίκους, η Αθήνα χρειάζεται σχεδιασμό και στρατηγική, και να αποφασίζουμε τι θέλουμε και τι δεν θέλουμε».
Οι πληρότητες και τα έσοδα
Όπως επισημάνθηκε από τον κ. Merkenhof κατά την παρουσίαση του η πληρότητα στα ξενοδοχεία ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό την τάση του 2019. Τον Νοέμβριο η πληρότητα μειώθηκε 2% σε σύγκριση με το 2019, σε ένα περιβάλλον αυξημένης ζήτησης και αυξημένης προσφοράς. Η Μέση Τιμή Δωματίου (το ADR), αυξήθηκε σημαντικά, σε ένα περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού. Συνολικά, το Έσοδο ανά Διαθέσιμο Δωμάτιο (το RevPAR), αυξήθηκε 27% με βάση τα στοιχεία μέχρι και τον Νοέμβριο σε σύγκριση με το 2019. Σε ό,τι αφορά τις ανταγωνίστριες πόλεις στη Μεσόγειο, η Αθήνα έχει καλή θέση σε πληρότητα σε σύγκριση με τις πόλεις του ανταγωνισμού και είναι κοντά από πλευράς Μέσης Τιμής Δωματίου στην Κωνσταντινούπολη και στη Μαδρίτη, αλλά πολύ φθηνότερη από τη Βαρκελώνη και τη Ρώμη.
Σε σύγκριση με το 2019, όλες αυτές οι πόλεις είχαν χαμηλότερα επίπεδα πληρότητας το 2023, αλλά σημαντικά υψηλότερες τιμές δωματίων. Για παράδειγμα, η Κωνσταντινούπολη σημείωσε μείωση πληρότητας συγκρίνοντας το 2023 με το 2022 αλλά με αύξηση 9% στη Μέση Τιμή Δωματίου. Η Ρώμη ξεπέρασε όλες τις ανταγωνιστικές πόλεις της Μεσογείου με αύξηση 22% στη Μέση Τιμή Δωματίου το 2023 έναντι του 2022 και 61% το 2023 έναντι του 2019. Αυτό οφείλεται κυρίως στην ανάπτυξη διεθνών luxury brands. Η Βαρκελώνη σημείωσε πιο μέτρια αύξηση πληρότητας και Μέσης Τιμής Δωματίου και το ίδιο ισχύει και για τη Μαδρίτη.
Ανάγκη δημιουργίας Ενιαίου Φορέα για την διαχείριση των αδυναμιών του προορισμού
Από πλευράς της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών- Αττικής και Αργοσαρωνικού τονίστηκε η αναγκαιότητα να διερευνηθεί σε βάθος το νέο περιβάλλον σε τουριστικά καταλύματα κάθε είδους καθώς επιδρά στο προφίλ του προορισμού, στη συνολική ζήτηση και στις τιμές των ξενοδοχείων στη βιωσιμότητα κατ’ επέκταση των επιχειρήσεων και στη συνολική προσφερόμενη ποιότητα αλλά και στις προσδοκίες του τουριστικού κόσμου.
Ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης κ. Ευγένιος Βασιλικός επεσήμανε πως «βρισκόμαστε πραγματικά στο σημείο, που πρέπει να αποφασίσουμε για τη στρατηγική τουριστικής ανάπτυξης και σε νέα καταλύματα με βάση το μοντέλο που επιθυμούμε για την αυριανή Αθήνα, τους στόχους ποιότητας στην προσφορά, τις επιθυμητές τιμές στα καταλύματα και στον προορισμό. Οι ανισότητες, οι αδικίες, ο αθέμιτος ανταγωνισμός και η υποστήριξη των παρανόμων καταλυμάτων για παράδειγμα ξενοδοχεία που δηλώνουν ξενοδοχεία χωρίς να είναι μας βρίσκει διαχρονικά αντίθετους. Και το εκφράζουμε συνεχώς. Το δε όραμα ενός ενιαίου προορισμού που θα προβάλλεται διεθνώς, προϋποθέτει και καλές υποδομές παντού, ταχεία πρόσβαση στα τουριστικά σημεία και σίγουρα μια λογική αποκέντρωσης και διάχυσης των τουριστικών επενδύσεων και των τουριστικών δραστηριοτήτων και των κλινών και εκτός κέντρου».
Από την Πρόεδρο της Ένωσης, κα Λαμπρινή Καρανάσιου Ζούλοβιτς, προτάθηκε η δημιουργία ενός Ενιαίου φορέα για την διαχείριση των εγγενών αδυναμιών του προορισμού και τον συντονισμό ή την προώθηση των απαιτούμενων έργων που θα προωθήσουν την συνολική αναβάθμισή του αλλά και την εξίσωση όλων των επιμέρους προορισμών σε κρίσιμα θέματα που επιδρούν στην τουριστική προσφορά. Επίσης, έγινε αποδεκτή από την υπουργό Τουρισμού κα Όλγα Κεφαλογιάννη η πρόταση που εξέφρασε η Πρόεδρος να διερευνηθεί ο τρόπος που στο εξής η Αθήνα και τα νησιά της θα προβάλλονται ως ενιαίος προορισμός στις διεθνείς αγορές.
Η Αθήνα και τα νησιά της πρέπει να προβάλλονται ως ενιαίος προορισμός στις διεθνείς αγορές
Συγκεκριμένα, όπως τόνισε χαρακτηριστικά η Πρόεδρος της ΕΞΑΑΑ κα Λαμπρινή Καρανάσιου Ζούλοβιτς «Εκτιμώ πως έχει έρθει η στιγμή να κάνουμε όλοι μαζί μια συζήτηση, μια κίνηση προς τα εμπρός για την Αθήνα και για τον τρόπο με τον οποίο θα χειριστούμε αυτό το λεπτό θέμα της ονομασίας ή καλύτερα της προβολής του προορισμού με μια νέα ονομασία. Προσωπικά, έχω ήδη επιλέξει πως στο εξής θα χρησιμοποιώ την συγκεκριμένη έκφραση «Η Αθήνα και τα νησιά της», καθώς πιστεύω πως αντιπροσωπεύει και εκφράζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αυτή την ολότητα και τη διαχρονικότητα που εκπέμπει ο προορισμός ιστορικά, πολιτιστικά, τουριστικά και την αντιλαμβάνεται καλύτερα πιστεύω ο επισκέπτης ή ο υποψήφιος επισκέπτης. Σίγουρα είναι στο χέρι των ειδικών τόσο από πλευράς του marketing, του ΕΟΤ, του Υπουργείου Τουρισμού κ.α. όσο και της πολιτείας σε σχέση με τα όρια παρέμβασης του marketing η εύρεση του ιδανικού λεκτικού με τα οποία θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε αυτή την αίσθηση του ενιαίου προορισμού στους πολίτες όλου του κόσμου προς όφελος φυσικά όλων των επιμέρους προορισμών».
Επενδυτική άνθιση του ξενοδοχειακού κλάδου στην Αττική
H παροχή ποιοτικών υπηρεσιών φιλοξενίας έχει συμβάλει ώστε η Αθήνα και η Αττική να συγκαταλέγονται μεταξύ των πλέον δυναμικών προορισμών σε διεθνές επίπεδο, τόνισε η υπουργός Τουρισμού κα Όλγα Κεφαλογιάννη μιλώντας στη Συνέλευση της Ένωσης. Η υπουργός υπογράμμισε ότι η καθιέρωση της Αθήνας και της Αττικής ως προορισμών παγκόσμιας απήχησης, είναι ένα άριστο παράδειγμα της συνεργασίας της Πολιτείας, της τοπικής αυτοδιοίκησης και των φορέων τουρισμού. Η εξέλιξη αυτή, πρόσθεσε η κυρία Κεφαλογιάννη, ήταν αποτέλεσμα της αξιοποίησης των εφοδίων που προσέφερε το υπουργείο τουρισμού πριν από δέκα χρόνια και τα οποία προετοίμασαν το έδαφος για δυναμική επανεκκίνηση της τουριστικής οικονομίας, που είχε πληγεί σοβαρά από την οικονομική κρίση και τις επιπτώσεις της.
Αναφέρθηκε επίσης στην επενδυτική άνθιση του κλάδου στην Αττική που αποτελεί πλέον, όπως είπε, επιλογή ορισμένων από τους μεγαλύτερους ξενοδοχειακούς ομίλους παγκοσμίως. Ειδική αναφορά έκανε η κυρία Κεφαλογιάννη στις πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης για το πλαίσιο λειτουργίας της βραχυχρόνιας μίσθωσης και προανήγγειλε νέες ρυθμίσεις που θα αφορούν στο επίπεδο θέσπισης ελάχιστων λειτουργικών και τεχνικών προδιαγραφών.
Διαβάστε ακόμα:
Condé Nast Traveler: Δύο ελληνικά ξενοδοχεία στη Χρυσή Λίστα του 2024
Οι εκδηλώσεις Δεκεμβρίου στα Public
Πώς το Πήλιο και ο Βόλος θα υποδεχθούν φέτος τους ταξιδιώτες των γιορτών
