Ξαφνικά έγινε ένα κλικ εκεί γύρω στο 2000. Άλλαξαν όλα και το Μεγανήσι είναι πλέον η δική μου φωλιά. Είναι ένας άλλος τόπος, γεμάτος πλούσιους και κοσμικούς από όλο τον κόσμο, που μπαινοβγαίνουν στις τις πολυτελείς θαλαμηγούς τους. Χίλια πεντακόσια σκάφη είχαν περικυκλώσει το νησί πέρυσι τον Δεκαπενταύγουστο. Κανονική απόβαση. Είναι τότε που φεύγουν όλοι από το ταραγμένο Αιγαίο και έρχονται στο απάνεμο Ιόνιο.
Σήμερα το Μεγανήσι είναι ένας σπουδαίος προορισμός. Χιλιάδες επισκέπτες το κατακλύζουν από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώβριο. Πολυτελείς βίλες προσφέρουν ηρεμία και γαλήνη. Καθημερινά πωλούνται οικόπεδα-φιλέτα σε πλούσιους ευρωπαίους και Ρώσους, έτσι που φοβάμαι πως σε λίγο η γη δεν θα ανήκει στους ντόπιους και θα γεμίσει «παλάτια» για ολιγάρχες. Οι ντόπιοι αποκτούν πλούτο, αλλάζουν οι ζωές πολλών, χρόνο τον χρόνο, καθώς οι επισκέπτες αβγατίζουν.
Ο συγγραφέας της μεγάλης επιτυχίας «House of Cards», μετά τις διακοπές του στο Μεγανήσι, δήλωσε πως ένα από τα τρία πράγματα που θα ήθελε να κάνει εάν του έμενε μια μέρα ζωής είναι να πιει την μπίρα του στο καφέ του Πέτρου στο Σπαρτοχώρι.
Πράγματι η καλύτερη στιγμή της ημέρας είναι το δειλινό σε αυτό το χωριό. Είναι ένα από τα τρία χωριά του Μεγανησίου, «σκαρφαλωμένο» στην κορυφή του λόφου. Είναι ολόκληρο μια μεγάλη βεράντα, με θέα στη θάλασσα και τον Σκορπιό. Τα σπίτια του στοιβάζονται το ένα δίπλα στο άλλο, τα καλντερίμια είναι στενά και δαιδαλώδη. Σ’ ένα από αυτά τα σπίτια γεννήθηκα κι εγώ. Ένα πέτρινο, παλιό, 200 ετών. Το «Σπίτι του Δασκάλου», έτσι το λένε. Στην ίδια θέση του κρεβατιού που ήρθα στη ζωή με μαμή, πού να βρεθεί γιατρός το 1961, κοιμάμαι ακόμη και είναι ο πιο γλυκός ύπνος.
Στο νησί μου τη δεκαετία του ’70, δεν υπήρχε ακόμη ρεύμα. Για τηλέφωνο και νερό, ούτε λόγος. Όλα άργησαν πολύ να συμβούν. Είχε φως, όμως, το πρόσωπο του δασκάλου. Ακτινοβολούσε. Και όταν έπιανε στα χέρια του το μαντολίνο, όλα έμοιαζαν μαγικά.
Τις νύχτες αγναντεύαμε τον Σκορπιό. Φωτισμένος σαν πολυέλαιος ήταν τη βραδιά που παντρεύτηκε ο Ωνάσης την Κένεντι. Και τα υδροπλάνα κουβαλούσαν διάσημους και καλούδια από όλο τον κόσμο. Η πιο δυνατή μου μνήμη. Η απόλυτη φτώχεια πλάι-πλάι με τον απόλυτο πλούτο.
Για εμάς που δεν είχαμε ηλεκτρικό, εκείνη η νύχτα ήταν μαγική. Τα είχε όλα. Φώτα, πολλά φώτα. Μουσικές του κόσμου, φωνές, τραγούδια και γέλια διασημοτήτων. Ο μοιραίος γάμος του Ωνάση με την Τζάκι ήταν η τελευταία χαρά που γνώρισε το νησί. Ύστερα η μοίρα τσάκισε τον άνθρωπο που την προκάλεσε όσο κανείς. Τα βράδια επέστρεφαν σκυθρωποί στο Μεγανήσι οι ναυτικοί του «Χριστίνα» και αφηγούνταν στο καφενείο, γύρω από τη λάμπα πετρελαίου, μία προς μία τις τελευταίες πράξεις του δράματος.
Χωρίς να έχω καταλάβει ακόμη το γιατί, δεθήκαμε με τον Ωνάση. Και ας μη μας έχτισε ποτέ του τον γκρεμισμένο τοίχο του σχολείου μας. Θρηνήσαμε τον γιο του, λυπηθήκαμε τον ίδιο, συμπονέσαμε την κόρη του. Ύστερα φτιάξαμε το δικό μας παραμύθι. Μια ιστορία ανάμεσα στον μύθο και την πραγματικότητα με όλες τις ανατροπές της αρχαίας τραγωδίας.
Το νησί πωλήθηκε. Στη συνείδηση των ντόπιων πάντως θα είναι πάντα το νησί του Ωνάση. Με τα παραμύθια και τους θρύλους του. Αυτά δεν πωλούνται. Και στο δικό μου μυαλό ο Σκορπιός εκείνη της εποχής, που ήταν για μας ένα παράθυρο στον κόσμο, συνδέεται με το παλιό Μεγανήσι, τον παράδεισο των παιδικών μου χρόνων. Το ησυχαστήριο και την ανάσα μου. Και όσο και αν μετατρέπεται σε «Μύκονο του Ιονίου» -με τα καλά και τα κακά- για μένα θα είναι πάντα ο φτωχός όμορφος τόπος με τις γωνιές που τις διατηρώ στην ψυχή μου αλώβητες. Σε αυτό το νησί επιστρέφω κάθε χρόνο με το δέος και την ταπεινότητα του προσκυνητή.
*O Γιάννης Πολίτης είναι δημοσιογράφος.
