Μετά από μια διαδρομή δυόμιση ωρών από την Αθήνα θα βρεθείτε στους Δελφούς, έναν από τους σπουδαιότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, με διάσημα σε όλο τον κόσμο μνημεία πολιτιστικής και πνευματικής κληρονομιάς.
Στο αυτοκίνητο μπορείτε να κάνετε μια πρώτη συζήτηση με τα παιδιά για όσα θαυμαστά θα δουν στους Δελφούς. Το πανελλήνιο ιερό των Δελφών με το ξακουστό μαντείο του ιδρύθηκε στους πρόποδες του Παρνασσού, του Ιερού Ορους των αρχαίων, μέσα στο υποβλητικό τοπίο που σχηματίζεται ανάμεσα στους δύο πανύψηλους βράχους των Φαιδριάδων. Ζητήστε από τα παιδιά να σας πουν τον μύθο -που σίγουρα θα τον έχουν μάθει στο σχολείο: Δύο αετοί που έστειλε ο Δίας από αντίθετες κατευθύνσεις για να βρει το κέντρο του κόσμου, συναντήθηκαν στους Δελφούς. Από τότε ταυτίστηκαν με τον «ομφαλό της γης». Για πολλούς αιώνες υπήρξαν πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο, αλλά και σύμβολο ενότητας του αρχαίου ελληνισμού. Με τον θεσμό των Αμφικτιονιών έδωσαν το σύνθημα της φιλίας και ειρηνικής συνύπαρξης, που ήταν η θεμελιώδης επιδίωξη της Δελφικής Ιδέας.
Σύμφωνα με την παράδοση, στην περιοχή των Δελφών υπήρχε αρχικά ένα ιερό αφιερωμένο στη θεά Γη, με φύλακα τον δράκο Πύθωνα. Ο Απόλλωνας, θεός του φωτός, μεταμορφωμένος σε δελφίνι έφθασε μαζί με τους Κρήτες στην Κίρρα, που ήταν το επίνειο των Δελφών. Αφού σκότωσε τον Πύθωνα, ίδρυσε το δικό του ιερό. Ο μύθος αυτός επιβίωσε σε διάφορες γιορτές και φυσικά με τα περίφημα Πύθια που περιλάμβαναν μουσικούς διαγωνισμούς και γυμνικούς αγώνες.
Το μαντείο των Δελφών άκμασε ανάμεσα στον 6ο και τον 4ο αι. π.Χ. και οι χρησμοί του θεωρούνταν οι πιο αξιόπιστοι. Τους εξέφραζε η Πυθία που ερχόταν σε έκσταση χάρη στους καπνούς που αναδύονταν από ένα χάσμα μέσα στο άδυτο του ιερού του Απόλλωνα. Τους μετέφερε στους ενδιαφερόμενους το ιερατείο. Αρχαιολογικές ενδείξεις, μαρτυρίες αρχαίων συγγραφέων και η επιστήμη της γεωλογίας επαλήθευσαν την ύπαρξη του χάσματος και των αναθυμιάσεων που έφερναν την Πυθία σε έκσταση.
Υπήρχαν πάντως και άλλοι τρόποι μαντείας, όπως το πέταγμα των πουλιών, η εξέταση των εντοσθίων, η φωτιά, η θυσία κ.α. Αρχαίοι προσκυνητές, μεταξύ των οποίων πλούσιοι ιδιώτες, ηγεμόνες, πρεσβευτές πόλεων, εξέφραζαν την ευγνωμοσύνη τους για τους χρησμούς που τους δίνονταν κατακλύζοντας το ιερό του Απόλλωνα με αφιερώματα μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας.
Το θαυμαστό δελφικό τοπίο
Η, αφιερωμένη στον Απόλλωνα, απέραντη πεδιάδα από ελιές με την θάλασσα να λάμπει στο βάθος είναι μια από τις αρχαιότερες ομορφιές της Ελλάδας. Το φυσικό τοπίο από την Αράχωβα ως την Κίρρα, που ενώνεται με τον μεγάλο ελαιώνα της Άμφισσας και έχει στο επίκεντρο τα ιερά του Απόλλωνα και της Αθηνάς, είναι διεθνώς γνωστό. Στο δελφικό τοπίο περιλαμβάνεται η κοιλάδα του Πλειστού, το Κρισσαίο πεδίο και ο ομώνυμος κόλπος.
Αναγνωρίζοντας την υψηλή ιστορική σημασία του χώρου και την αξία του ως φυσικό περιβάλλον το Δελφικό τοπίο κηρύχθηκε το 1972 από την UNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτισμικής Κληρονομιάς, άρρηκτα δεμένο με τον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών.
Στο ιερό της Αθηνάς Προναίας και το γυμνάσιο
Θα σας προτείναμε να αφιερώσετε την πρώτη μέρα του ταξιδιού σας με τα παιδιά στην περιήγηση στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών, γιατί είναι μεγάλος και έχει πολύ ενδιαφέρον.
Χωρίζεται στα δυο από το ρέμα της Κασταλίας. Ανατολικά είναι το ιερό της Αθηνάς Προναίας, το γυμνάσιο, η παλαίστρα, τα λουτρά, το ανατολικό νεκροταφείο κ.α. Δυτικά της Κασταλίας είναι το τέμενος του Απόλλωνα, το στάδιο, το θέατρο, η ιερά οδός με τους θησαυρούς κ.α.
Οι επισκέπτες που έφθαναν από την Αθήνα συναντούσαν πρώτα το ιερό της Αθηνάς Προναίας -που σημαίνει προ του ναού (του Απόλλωνα). Στο ιερό της θεάς ξεχωρίζει η θόλος. Το κυκλικό οικοδόμημα του 380 π.Χ. φημίζεται για την αρχιτεκτονική του, οι αρχαιολόγοι ωστόσο δεν γνωρίζουν τη χρήση του. Δίπλα υψώνονταν οι ναοί της θεάς ανάμεσα σε θησαυρούς από παριανό μάρμαρο.
Προχωρώντας προς τα βορειοδυτικά ο επισκέπτης της αρχαιότητας θα συναντούσε το γυμνάσιο, με την παλαίστρα και το συγκρότημα λουτρών της κλασικής περιόδου κοντά στις ρωμαϊκές θέρμες. Ο,τι σώζεται σήμερα δείχνει πως το δελφικό γυμνάσιο ήταν ένα από τα πληρέστερα αθλητικά συγκροτήματα και χρονολογείται στον 4ο αι. π.Χ. Παρέμεινε σε χρήση μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια, οπότε προστέθηκαν τα θερμά λουτρά. Στην ελληνιστική εποχή ήταν χώρος για την πνευματική καλλιέργεια των πολιτών, όπου δίδασκαν ρήτορες, φιλόσοφοι και ποιητές.
Μερικούς αιώνες αργότερα στην περιοχή του γυμνασίου κτίστηκε ένα βυζαντινό μοναστήρι στο οποίο χρησιμοποιήθηκε αρχαίο υλικό. Κατεδαφίστηκε ωστόσο το 1898 για να γίνουν οι ανασκαφές. Μάλιστα, σε μία από τις αρχαίες κολόνες είχε χαράξει το όνομά του ο λόρδος Βύρων, όταν επισκέφθηκε τους Δελφούς.
Η Κασταλία κρήνη
Όσοι έρχονταν στο μαντείο για να ζητήσουν χρησμό, περνούσαν υποχρεωτικά από την κρήνη Κασταλία. Βρίσκεται στη χαράδρα των Φαιδριάδων, στη βάση του βράχου που λέγεται Φλεμπούκος. Εκεί έπρεπε να πλυθούν για να εξαγνιστούν. Εκεί πλενόταν επίσης η Πυθία, οι ιερείς και το προσωπικό του ιερού, ενώ με νερό της καθάριζαν τον ναό του Απόλλωνα. Η παλαιότερη κρήνη χρονολογείται στις αρχές του 6ου αι. π.Χ. και είναι αυτή που βλέπουμε σήμερα δίπλα στον κεντρικό δρόμο. Τον 1ο αι. π.Χ. διαμορφώθηκε η λεγόμενη Κασταλία του βράχου. Λειάνθηκε μεγάλο τμήμα του βράχου στον οποίο σκαλίστηκαν εσοχές για τα αφιερώματα προς τη νύμφη Κασταλία.
Οι θησαυροί και ο μεγαλοπρεπής ναός του Απόλλωνα
Ακολουθώντας την ιερά οδό θα ανηφορίσετε κι εσείς, όπως οι αρχαίοι προσκυνητές, προς το ναό του Απόλλωνα. Φανταστείτε την όπως ήταν τότε. Γύρω σας θα βλέπατε αγάλματα, γλυπτά αναθήματα και τους λεγόμενους θησαυρούς, που ήταν μικρά κτίρια αφιερωμένα από πόλεις με αφορμή κάποιο σημαντικό γεγονός -όπως ήταν μια νίκη σε πόλεμο ή σε αθλητικούς αγώνες, μια σημαντική συμμαχία και άλλα γεγονότα. Εκεί τοποθετούνταν τα αναθήματα (αφιερώματα).
Πολλά από αυτά -όπως αρχιτεκτονικά γλυπτά, συνθέσεις σε μάρμαρο, μέταλλο και ελεφαντοστό, αγάλματα και έργα μικροτεχνίας- θα θαυμάσετε στις αίθουσες του αρχαιολογικού μουσείου. Αποκαλύφθηκαν κατά τις ανασκαφές, αποτυπώνουν τη θρησκευτική σημασία του ιερού και αναδεικνύουν τις καλλιτεχνικές επιδόσεις των αρχαίων Ελλήνων. Πιο γνωστοί θησαυροί ήταν ο δωρικός των Αθηναίων, κτισμένος γύρω στο 500 π.Χ. από παριανό μάρμαρο, και ο ιωνικός των Σιφνίων (525 π.Χ.). Σταθμός στην ιστορία της αρχιτεκτονικής ήταν η ιωνικού ρυθμού στοά των Αθηναίων, του 478 π.Χ. περίπου, όπου φυλάσσονταν λάφυρα από τις νίκες τους στις ναυμαχίες εναντίον των Περσών.
Η επίσκεψη στο ναό του Απόλλωνα, έδρα των Δελφών, θα μείνει αξέχαστη στα παιδιά -φροντίστε μόνο να έρθετε κάποια ώρα που δεν έχει πολύ κόσμο για να τον θαυμάσετε με την ησυχία σας.
Αφού φωτογραφίσετε, αφήστε τα κινητά στην άκρη. Σταθείτε μπροστά στα ερείπια του μεγαλοπρεπούς ναού και αφήστε τα παιδιά να νιώσουν τη μοναδική ενέργεια που αποπνέει ο χώρος, έτσι όπως υψώνονται από πάνω του τα μεγαλόπρεπα βράχια των Φαιδριάδων και αντικρίζει το περίφημο δελφικό τοπίο. Ένας χώρος που αξίζει πραγματικά το προσωνύμιο του ομφαλού της γης. Γι’ αυτό άλλωστε από τότε που ήρθε ξανά στο φως προσελκύει εκατομμύρια επισκέπτες από όλο τον πλανήτη.
Καθώς θαυμάζετε τον ναό, δώστε μερικές πληροφορίες στα παιδιά. Έχει ιστορία αιώνων, με διαδοχικές καταστροφές και ανοικοδομήσεις. Βρισκόταν μέσα στο τέμενος του Απόλλωνα, σε περίοπτη θέση και εκεί γίνονταν οι ιεροτελεστίες και οι μαντείες -ωστόσο τα στοιχεία της λατρείας εκεί μας είναι άγνωστα. Μετά την πυρκαγιά του 548 π.Χ. που κατέστρεψε τον πρώτο λίθινο ναό, άρχισε η ανέγερση του επόμενου. Ήταν ένας πολύ εντυπωσιακός δωρικός περίπτερος ναός που κτίστηκε μεταξύ 513-505 π.Χ., αλλά ερειπώθηκε από φυσική καταστροφή το 373 π.Χ. Ο επόμενος ολοκληρώθηκε το 330 π.Χ. και σε αυτόν ανήκουν τα ερείπια που βλέπουμε σήμερα.
Είναι δωρικού ρυθμού, παρόμοιος σε σχέδιο και διαστάσεις με τον προηγούμενο. Οι Αθηναίοι γλύπτες Πραξίας και Ανδροσθένης φιλοτέχνησαν τα μαρμάρινα αετώματα. Στο ανατολικό απεικονιζόταν ο Απόλλωνας με τις Μούσες και στο δυτικό ο Διόνυσος και οι Μαινάδες. Ελάχιστα πάντως γνωρίζουν οι αρχαιολόγοι, με πηγή κυρίως τους αρχαίους συγγραφείς, για όσα υπήρχαν μέσα στον ναό -όπως το λατρευτικό άγαλμα, ο θρόνος του Πινδάρου, ο ομφαλός, ο τρίποδας κ.ά. Σε βαθύτερο επίπεδο πρέπει να βρισκόταν το άδυτο, όπου η Πυθία έπαιρνε την απάντηση του Απόλλωνα και έβγαζε τον χρησμό.
Στο θέατρο και το στάδιο
Το αρχαίο θέατρο των Δελφών φιλοξενούσε μουσικούς και δραματικούς αγώνες. Το πρώτο λίθινο θέατρο πρέπει να κτίστηκε 4ο αι. π.Χ. και το 159 π.Χ. ανέλαβε την επισκευή του ο Ευμένης Β’ βασιλιάς της Περγάμου. Πρέπει να χωρούσε 5.000 θεατές. Προσθήκες έγιναν κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους, όπως το πλακόστρωτο δάπεδο της πεταλόσχημης ορχήστρας και η ανάγλυφη ζωφόρος με άθλους του Ηρακλή που τοποθετήθηκε στο προσκήνιο τον 1ο αι. μ.Χ. Η σκηνή δυστυχώς δεν διασώθηκε.
Το 1927 και το 1930 ο Άγγελος και η Εύα Σικελιανού οργάνωσαν για πρώτη φορά από την αρχαιότητα παραστάσεις αρχαίου δράματος στο θέατρο των Δελφών. Το όραμά τους ήταν να δημιουργήσουν έναν νέο «πνευματικό ομφαλό της γης».
Στο ψηλότερο σημείο πάνω από το ιερό του Απόλλωνα βρίσκεται το αρχαίο στάδιο, ένα από τα πιο καλά διατηρημένα του είδους του, όπου οργανώνονταν αθλητικοί αγώνες. Από μια επιγραφή που βρέθηκε, οι αρχαιολόγοι συμπέραναν ότι πήρε μορφή σε σχήμα φουρκέτας μάλλον στον 5ο αι. π.Χ. Με δωρεά του Ηρώδη Αττικού αρκετούς αιώνες αργότερα απέκτησε εδώλια και θριαμβική είσοδο. Χωρούσε 7.000 θεατές.
Το αρχαιολογικό μουσείο των Δελφών
Εάν έχετε έρθει για σαββατοκύριακο στους Δελφούς προτείνουμε να αφιερώσετε τη δεύτερη μέρα για την επίσκεψη στο καταπληκτικό μουσείο που είναι από τα σημαντικότερα στην Ελλάδα. Τον υπόλοιπο χρόνο σας μαζί με τα παιδιά μπορείτε να τον αξιοποιήσετε για να κάνετε βόλτα στον οικισμό των Δελφών και να δείτε τα αξιοθέατά του, ή για να περπατήσετε στα γύρω μονοπάτια.
Το πρώτο μουσείο στους Δελφούς είχε δύο μόνο πτέρυγες. Σχεδιάστηκε από τον Γάλλο αρχιτέκτονα Α. Tournaire και κτίστηκε το 1903 με δωρεά του ευεργέτη Ανδρέα Συγγρού, για να στεγάσει τα ευρήματα της «Μεγάλης Ανασκαφής» που είχε αρχίσει το 1892. Στη διάρκεια του χρόνου έχει γίνει πολλές φορές εκσυγχρονισμός και επεκτάσεις. Το 2004 εγκαινιάστηκε η επανέκθεση όλης της συλλογής του μουσείου. Τα εκθέματα αναδείχθηκαν, εμπλουτίσθηκαν και αναδιαρρυθμίστηκαν σύμφωνα με τη σύγχρονη έρευνα και μουσειογραφική αντίληψη.
Περιλαμβάνοντας σπουδαία ανασκαφικά ευρήματα, η μόνιμη συλλογή «αφηγείται» την ιστορία του ξακουστού μαντικού ιερού από τη 2η χιλιετία π.Χ. ως την ύστερη αρχαιότητα. Το εποπτικό υλικό θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε καλύτερα όσα θα δείτε.
Τα παιδιά σίγουρα θα θέλουν να δουν το φημισμένο χάλκινο άγαλμα του Ηνιόχου που κατέχει περίοπτη θέση στο αρχαιολογικό μουσείο. Ήταν ένα από τα αφιερώματα στους Δελφούς. Ο έφηβος φοράει τον μακρύ μανδύα των αρμοτοδρόμων, το κεφάλι του περιζώνει ταινία που είναι σύμβολο της νίκης και εντυπωσιάζει με το βλέμμα του. Θεωρείται έργο μεγάλου καλλιτέχνη, ίσως του Πυθαγόρα από το Ρήγιο.
Περιήγηση στον οικισμό των Δελφών
Ο οικισμός προϋπήρχε στη θέση Καστρί και μεταφέρθηκε στη σημερινή λόγω των ανασκαφών στον αρχαιολογικό χώρο. Από το 1960 και μετά τα παλιά του σπίτια γκρεμίστηκαν για να κτιστούν καινούργια. Έτσι, οι Δελφοί στερούνται παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, ωστόσο χάρη στη θέση όπου βρίσκονται προσφέρουν μοναδική θέα στο Δελφικό τοπίο μέχρι τη θάλασσα. Είναι ένας τουριστικός οικισμός, με πολλές ταβέρνες, ψητοπωλεία, μαγαζιά που πουλούν σουβενίρ, ξενοδοχεία, μοντέρνα καφέ-μπαρ και all day εστιατόρια. Γεμίζει συνήθως από τους ξένους επισκέπτες του αρχαιολογικού χώρου.
Υπάρχουν ωστόσο τρία σημαντικά αξιοθέατα για σας. Το ανακαινισμένο Pavilion του Πικιώνη, το σπίτι του Σικελιανού και το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών. Αν θέλετε να περπατήσετε, προτείνουμε το αρχαίο μονοπάτι Δελφών-Κίρρας και το μονοπάτι του Παυσανία προς το Κωρύκειο Άντρο.
Το περίφημο Pavilion που έγινε «π»
Το τουριστικό περίπτερο που αποκαλείται Pavilion κατασκευάστηκε από τον ΕΟΤ την περίοδο 1954-1958 σε σχέδια του Πέτρου και του Δημήτρη Πικιώνη. Τα έργα μάλιστα επέβλεψε προσωπικά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, τότε υπουργός δημοσίων έργων, καθώς εκείνος είχε υποδείξει το κτίσιμό του σε μια από τις πιο αγαπημένες του τοποθεσίες. Φτιαγμένο με ντόπια υλικά το περίπτερο εναρμονιζόταν απόλυτα με το περιβάλλον. Εσωτερικά είχε τζάκι με ανάγλυφα σχέδια φυτών και δάπεδο με κεντρικό σχέδιο από μαρμαρόπλακες. Έζησε μεγάλες δόξες για αρκετά χρόνια, αλλά στη συνέχεια οι μισθωτές το εγκατέλειπαν ο ένας μετά τον άλλον.
Ευτυχώς η τύχη του παραμελημένου και λεηλατημένου αυτού αρχιτεκτονικού κομψοτεχνήματος άλλαξε. Το 2022 εγκαινιάστηκε ανακαινισμένο από την εταιρεία Polygreen για να λειτουργήσει ως «Παγκόσμιο Κέντρο για την Κυκλική Οικονομία και τον Πολιτισμό». Πλέον ονομάζεται «π» από τη διάσημη μαθηματική σταθερά. Όπως λένε οι εκπρόσωποι της εταιρείας, στην περίπτωση αυτή το «π», με τα άπειρα δεκαδικά ψηφία, σηματοδοτεί τη μετάβαση από τη γραμμική στην κυκλική οικονομία. Επίσης, το «π» είναι ένα αρχίγραμμα επικοινωνίας με πολλαπλές αναγνώσεις, όπως το «π» του πολιτισμού, του περιβάλλοντος, του Πικιώνη, της Polygreen και του μη κερδοσκοπικού πολιτιστικού οργανισμού PCAI (Polygreen Culture and Art Initiative). Στους χώρους θα παρουσιάζονται έργα σύγχρονης τέχνης και εικαστικές εκθέσεις Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών που θα αντλούν έμπνευση από το Δελφικό τοπίο.
Το μουσείο Δελφικών Γιορτών
Στεγάζεται στο πανέμορφο σπίτι όπου έμειναν ο Άγγελος Σικελιανός και η Εύα Πάλμερ Σικελιανού στη διάρκεια της οργάνωσης και εκτέλεσης των δελφικών γιορτών του 1927 και του 1930. Τους αγώνες φωτογράφισε η περίφημη Nelly και προσέλκυσαν το διεθνές ενδιαφέρον. Περιλάμβαναν, εκτός από θεατρικές παραστάσεις, αρχαίους και λαϊκούς χορούς, αθλητικούς αγώνες, λαμπαδηδρομίες, συναυλίες βυζαντινής μουσικής, εκθέσεις γλυπτικής, λαϊκής χειροτεχνίας κ.ά.
Το σπίτι κτίστηκε από ντόπιους μάστορες, υπό την επίβλεψη της Εύας Σικελιανού. Αναστηλώθηκε από το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών και λειτουργεί ως μουσείο από το 1991. Στο χώρο υπάρχουν χειρόγραφα του Σικελιανού, αλληλογραφία για τις γιορτές, φωτογραφικό υλικό της Nelly’s, ρούχα από τις παραστάσεις φτιαγμένα από την ίδια την Εύα στον αργαλειό της, το ειδικά κατασκευασμένο πληκτροφόρο όργανο που θυμίζει πιάνο και άλλα. (Τηλ. 22650 82175).
Το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο των Δελφών
Η δημιουργία του ήταν ιδέα του Κωνσταντίνου Καραμανλή που ήθελε να φτιάξει στους Δελφούς ένα ευρωπαϊκό και παγκόσμιο πνευματικό κέντρο. Ιδρύθηκε το 1977 και βρίσκεται μέσα σε έκταση 100 στρεμμάτων. Αξίζει να κάνετε μια βόλτα στο υπαίθριο πάρκο γλυπτικής του -μάλιστα τα πρώτα γλυπτά του προέκυψαν από τη Διεθνή Συνάντηση Γλυπτικής που οργανώθηκε εκεί το 1994. Σήμερα φιλοξενεί έργα ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών όπως οι Τάκις, Βαρώτσος, Τσόκλης, Ζογγολόπουλος, Gerard, Saiz, Noda και άλλοι. Το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών περιλαμβάνει μεταξύ άλλων Συνεδριακό κέντρο και το υπαίθριο θέατρο Φρύνιχος, στο ύφος των αρχαίων θεάτρων το οποίο φιλοξενεί τις παραστάσεις που γίνονται στο πλαίσιο των μεγάλων Διεθνών Συναντήσεων. Στην αίθουσα Σικελιανού υπάρχει η παλιά βιβλιοθήκη και 1000 από τα βιβλία της Εύας και του Αγγελου Σικελιανού (https://www.eccd.gr).
Οικογενειακή διαμονή
Στους Δελφούς δεν θα βρείτε πολυτελή ξενοδοχεία -αυτά βρίσκονται στη γειτονική Αράχοβα και στο Λιβάδι. Ωστόσο από τα μπαλκόνια θα απολαύσετε την εντυπωσιακή θέα προς το Δελφικό τοπίο μέχρι τη θάλασσα. Γύρω τους υπάρχουν οι υποδομές του οικισμού και οι τιμές τους είναι οικονομικές.
Parnassos Delphi Hotel www.parnassosdelphi.com και Fedriades Delphi www.fedriades.com, που ανήκουν στο ίδιο συγκρότημα.
Kastalia www.kastaliahotel.gr
Leto hotel www.leto-delphi.gr
Hermes Delfi https://www.hermeshotel.com.gr/el/ (ανοιχτό Παρασκευή-Σάββατο, τον χειμώνα)
*Ευχαριστούμε την Δρα Ελενα Κ. Παρτίδα, αρχαιολόγο ΜΑ, PhD και συγγραφέα για το υλικό σχετικά με τον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο των Δελφών που μας έχει παραχωρήσει.
Διαβάστε ακόμα:
Οικογενειακό ταξίδι στην αρχαία Δωδώνη
Παραμύθι και πραγματικότητα συναντώνται στη Disneyland
Στο πάρκο της Παύλιανης- Ένα παραμυθένιο ανθρώπινο δημιούργημα μέσα στη φύση
