Το Καλοχώρι-Παντείχι είναι ένα πεδινό χωριό της Περιφεριακής Ενότητας Εύβοιας που βρίσκεται από την πλευρά της ηπειρωτικής Στερεάς Ελλάδας. Έκει συναντάμε το ξεχωριστό αγρόκτημα του Σπύρου Μανέτα και της Νικολέτας Σπυρίδου, αγρότες που μέσα από την προσέγγιση τους επιδιώκουν την μέγιστη αυτάρκεια μέσω της πολυκαλλιέργειας. Στόχος τους είναι η αειφορία και μια συνειδητή στάση που έχει γερά θεμέλια στο σεβασμό της φύσης.

14

‘Οταν, το 2011, αποφάσισαν να αγοράσουν ένα άγονο κτήμα με «κακοποιημένα», όπως λένε, εδάφη έβαλαν ως σκοπό τους την αναγέννηση της γης. Όταν πρωτοφυτέψαν τα δέντρα τους στη περιοχή αυτή που βρίσκονταν «σταροχώραφα», βρήκαν ένα χώμα νεκρό χωρίς τους σημαντικούς γεωσκώληκες και άλλους οργανισμούς πολύτιμους για την υγεία των καλλιεργειών τους. Χρειάστηκαν τουλάχιστον 4-5 χρόνια, πολύ επιμονή, αγάπη και πειραματισμός για βρουν ποια φυτά ευδοκιμούν εδώ και να αρχίσουν να εμφανίζονται και πάλι σκουλίκια, πασχαλίτσες, έντομα και άλλοι οργανισμοί που συνθέτουν ενα ισορροπημένο περιβάλλον για να αναπτυχθούν τα φυτά.

Στο αγρόκτημα τους καλλιεργούν φυσικά και ψυχανθή φυτά, όπως τα ρεβύθια, που μεταφέρουν στο χώμα το απαραίτητο άζωτο. Τα ρεβύθια (Cicer arietinum) ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, είναι μια ιδιαίτερα θρεπτική τροφή με καταγωγή από την Ασία και ένα από τα παλαιότερα καλλιεργούμενα όσπρια. Γνωρίζουμε σήμερα πως τροφές όπως αυτή, λειτουργούν ως προληπτικό φάρμακο. Γεμάτα φυτικές ίνες, ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο, σίδηρο, σελήνιο, βιταμίνες και τόσα άλλα συστατικά. Η κατανάλωση τους συνδέεται με καρδιοπροστατευτική και αντικαρκινική δράση, όπως επίσης με μειωμένα επίδεδα ινσουλίνης και μεγαλύτερη απώλεια βάρους. Όταν συνδυάζονται με άλλες πηγές φυτικών πρωτεινών, όπως τα σιτηρά, παρέχουν πρωτείνη υψηλής βιολογικής αξίας σχεδόν εφάμιλη με του κρέατος.

Μια χρήσιμη συμβουλή στο μούλιασμα τους είναι η χρήση χοντρού αλατιού (που ξεπλένουμε καλά πριν τον βρασμό τους), αντί για σόδα που καταστρέφει πολύτιμες βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Δοκιμάστε να τα μαγειρέψετε, επίσης, με τη φλούδα αφού εκεί βρίσκεται το μεγαλύτερο ποσοστό ασβεστίου και φυτικών ινών. Προσθέτοντας λίγο λεμόνι ενισχύουμε και την απορρόφηση του σιδήρου.

Στεκόμαστε στο σημαντικό, επίσης, της ελληνικής διατροφής αμπέλι. Εκτός από τον οίνο που ευφραίνει καρδίαν, μας προσφέρει ως τροφή τα αμπελόφυλλα αλλά και τα αμπελοβλάσταρα (Vitis vinifera) του. Τα αμπελοβλάσταρα είναι τα σημεία που «κορφολογούνε», κόβουν δηλαδή, για να αναπτυχθεί σωστά το αμπέλι. Αυτή η μαλακή κορυφή μετά από βρασμό γίνεται τουρσί, σαλάτα ή εξαιρετικό φρικασέ. Τα αμπελοβλάσταρα μας προσφέρουν τα πλούσια συστατικά και την αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη και αντιμικροβιακή τους δράση. Βοηθούν σε καρδιοαγγειακά νοσήματα, στην ενίσχυση της όρασης και την καλή υγεία του δέρματος.

		array(1) {
  [0]=>
  array(5) {
    ["file"]=>
    array(24) {
      ["ID"]=>
      int(255058)
      ["id"]=>
      int(255058)
      ["title"]=>
      string(10) "Κήπος"
      ["filename"]=>
      string(14) "Κήπος.jpg"
      ["filesize"]=>
      int(302838)
      ["url"]=>
      string(63) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/07/Κήπος.jpg"
      ["link"]=>
      string(100) "https://www.travel.gr/experiences/people-en/to-zeygari-poy-pire-ena-kakopoiimeno/attachment/kipos-3/"
      ["alt"]=>
      string(0) ""
      ["author"]=>
      string(1) "9"
      ["description"]=>
      string(82) "Στον κήπο του κτήματος/Photo: Νικολέτα Σπυρίδου"
      ["caption"]=>
      string(0) ""
      ["name"]=>
      string(7) "kipos-3"
      ["status"]=>
      string(7) "inherit"
      ["uploaded_to"]=>
      int(255037)
      ["date"]=>
      string(19) "2023-07-19 08:06:34"
      ["modified"]=>
      string(19) "2023-07-19 08:39:17"
      ["menu_order"]=>
      int(0)
      ["mime_type"]=>
      string(10) "image/jpeg"
      ["type"]=>
      string(5) "image"
      ["subtype"]=>
      string(4) "jpeg"
      ["icon"]=>
      string(58) "https://www.travel.gr/wp-includes/images/media/default.png"
      ["width"]=>
      int(1080)
      ["height"]=>
      int(1344)
      ["sizes"]=>
      array(18) {
        ["thumbnail"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/07/Κήπος-150x150.jpg"
        ["thumbnail-width"]=>
        int(150)
        ["thumbnail-height"]=>
        int(150)
        ["medium"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/07/Κήπος-241x300.jpg"
        ["medium-width"]=>
        int(241)
        ["medium-height"]=>
        int(300)
        ["medium_large"]=>
        string(71) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/07/Κήπος-768x956.jpg"
        ["medium_large-width"]=>
        int(768)
        ["medium_large-height"]=>
        int(956)
        ["large"]=>
        string(72) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/07/Κήπος-823x1024.jpg"
        ["large-width"]=>
        int(823)
        ["large-height"]=>
        int(1024)
        ["1536x1536"]=>
        string(63) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/07/Κήπος.jpg"
        ["1536x1536-width"]=>
        int(1080)
        ["1536x1536-height"]=>
        int(1344)
        ["2048x2048"]=>
        string(63) "https://www.travel.gr/wp-content/uploads/2023/07/Κήπος.jpg"
        ["2048x2048-width"]=>
        int(1080)
        ["2048x2048-height"]=>
        int(1344)
      }
    }
    ["desc"]=>
    bool(true)
    ["image_position"]=>
    string(6) "center"
    ["image_link_to"]=>
    string(0) ""
    ["open_link_in_new_tab"]=>
    bool(false)
  }
}
	

Το τουρσί με την ιδιαίτερη ζύμωση που το χαρακτηρίζει, θεωρείται πως έχει μια ιστορία τουλάχιστον 9.000 χρόνων. Έρευνες δείχνουν πως τα λαχανικά και τα φρούτα τουρσί περιέχουν μεγαλύτερο ποσοστό βιταμινών Β από το αρχικό τρόφιμο, με αποτέλεσμα την αύξηση του προβιοτικού περιεχομένου και της ποσότητας φυτικών ινών. Έτσι, είναι ιδανικό για το γαστρεντερικό σύστημα, ενισχύει το ανοσοποιητικό και ανακουφίζει σε περιπτώσεις δυσανεξείας στη λακτόζη. Επιπλέον, ο ζωμός από τουρσί είναι γεμάτος ηλεκρολύτες, όπως το νάτριο και το κάλιο. Με λίγες κουταλιές μπορούμε να φορτίσουμε εύκολα και φυσικά τον οργανισμό μας σε περίπτωση έλλειψης. Η Νικολέτα μοιράζεται μαζί μας την συνταγή της για το συγκεκριμένο τουρσί που φτιάχνει η ίδια. Σε ένα αποστειρωμένο βάζο ρίχνουμε το ψιλοκομμένο σκόρδο, τα αμπελοβλάσταρα ατόφια και συμπληρώνουμε το μείγμα από νερό, αλάτι και λάδι που έχουμε βράσει για 10 λεπτά. Μετά από μια εβδομάδα το τουρσί μας είναι έτοιμο.

Εξαιρετικό τουρσί φτιάχνουν στο κτήμα και από την αυτοφυή κάπαρη (Capparis spinoza) που βρίσκεται εκεί, ανάμεσα σε άλλα αυτοφυή βότανα όπως η γλιστρίδα, τα άγρια βλήτα, η στελλάρια και η τσουκνίδα που συμφύονται και εκτιμούν το περιβάλλον της πολυκαλλιέργειας. Από την κάπαρη συλλέγουν καρπούς και όπως με το αμπέλι, τα φύλλα αλλά και τις τρυφερές κορυφές που ονομάζονται «λαίμαργα» ή «ακρίδες». Στην Ελλάδα έχουμε αρχαιοβοτανικά ευρύματα που μαρτυρούν την παρουσία του φυτού από την παλαιολιθική εποχή. Εδώ και αιώνες, λοιπόν, μας προσφέρει τις τονωτικές, αντιαναιμικές, διουρητικές, αφροδισιακές και αντιαρτηριοσκληρωτικές της ιδιότητες.

Ο Σπύρος που ερχόταν από χρόνια εμπειρίας με τις συμβατικές μεθόδους φυτικής και ζωικής παραγωγής σήμερα τονίζει πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη να επανασυνδεθούμε με την τροφό μάνα γη και να αναπτύξουμε ξανά τον απαιτούμενο σεβασμό στον κύκλο των εποχών. Αναφερόμαστε φυσικά στην ανάγκη για εντοπιότητα και εποχικότητα, ωφέλιμη τόσο για τους καταναλωτές όσο και το περιβάλλον μας. Συχνά αυτό δεν είναι εύκολο για τον σύγχρονο άνθρωπο της πόλης.

Ο Σπύρος και η Νικολέτα έχουν αυτήν την επίγνωση και προσπαθούν μέσα από τη δράση τους να διαμορφώνουν συνειδήσεις και να δημιουργούν εγρήγορση σε σχέση με το σπουδαίο αυτό θέμα της τροφής μας. Μοιράζονται την εμπειρία και την τεχνογνωσία τους συμμετέχοντας σε σχετικές διοργανώσεις και κάνοντας ενημερώσεις σε σχολεία. Συνεργάζονται, ακόμη, με το δασαρχείο για δεντροφυτέυσεις της περιοχής, φιλοξενούν κοινωνικές και καλλιτεχνικές δράσεις και δέχονται στο κτήμα εθελοντές που αναζητούν μια πιο βιωματική σύνδεση και γνώση.

Μας θυμίζουν πως αυτή η γη που μας θρέφει είναι το κληροδότημα μας στις επόμενες γενιές. Και πως είναι αναγκαίο στην εποχή μας να επαναπροσδιορίσουμε όλοι την ευθύνη μας και να φέρουμε ποιότητες κατανόησης, ενσυνείδησης και φυσικά ευχαριστίας για τη μάνα γη.

Διαβάστε ακόμα:

Εξερευνώντας τα βότανα του Υμηττού

Τα φυτά και τα βότανα του Εθνικού Κήπου της Αθήνας -Μια όαση στο κέντρο της πόλης

Μυροβόλος Χίος: Βότανα, Παράδοση και Καινοτομία