Ακριβώς στην καρδιά των Βαλκανίων, η Βοσνία & Ερζεγοβίνη αποτελεί χωρίς αμφιβολία ένα από τα πιο καλά κρυμμένα διαμάντια της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Παρθένα φύση, άγρια ομορφιά και μια πολυτάραχη ιστορία συνθέτουν το σκηνικό σε αυτήν τη λιγότερο γνωστή στο ευρύ κοινό γωνιά των Βαλκανίων. Ένα σκηνικό που αποτυπώνεται όσο τίποτε άλλο στην πολυποίκιλη κουζίνα της χώρας, η οποία συνδυάζει αγαπημένες γεύσεις της Ανατολής με ευρωπαϊκές πινελιές.
Κορυφαίο πιάτο της βοσνιακής γαστρονομίας είναι το περίφημο ćevapi (ή στα ελληνικά τσεβάπι). Προέρχεται από την τουρκική λέξη kebap και θεωρείται η βαλκανική εκδοχή του διάσημου μεσανατολίτικου πιάτου, με μία βασική διαφορά: εδώ το μέγεθος των μερίδων είναι μικρότερο, ενώ η ποιότητα παραμένει εξαιρετική.
Ο κιμάς από αρνί και μοσχάρι πλάθεται σε μικρούς κυλίνδρους που ψήνονται για λίγη ώρα στα κάρβουνα και αποτελούν την ουσία αυτού του απλού αλλά γευστικού πιάτου. Ίσως, όμως, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο στο ćevapi να μην είναι τόσο το ίδιο το κρέας όσο ο τρόπος παρασκευής του.
Αν παρατηρήσει κανείς τους ψήστες, θα δει πως, όταν τα κεμπαμπάκια είναι έτοιμα πάνω στη σχάρα, τα μαζεύουν με ένα αλλιώτικο συνοδευτικό. Ουσιαστικά, πρόκειται για το somun, τη μαλακή πίτα που στη συνέχεια σερβίρεται μαζί με το ćevapi στο ίδιο πιάτο.
Φρέσκια ζυμωτή πίτα, κομμένη στη μέση, μαζί με ψιλοκομμένα κρεμμύδια και μια γενναιόδωρη κουταλιά παραδοσιακού κρεμώδους τυριού kaymak, συνοδεύουν τα λαχταριστά κεμπαμπάκια στο απλό πιάτο που φτάνει στο τραπέζι. Μέσα στο somun στοιβάζονται τα κεμπαμπάκια, πότε επτά, πότε δέκα, πότε δεκαπέντε, ανάλογα με τη μερίδα που έχει παραγγείλει ο καθένας, και αμέσως ξεκινά η δοκιμή.
Δεν χρειάζεται μαχαίρι και πιρούνι για να απολαύσει κανείς το ćevapi. Αρκεί να κόψει ένα κομματάκι από τη ζεστή, μαλακή πίτα και μαζί με ένα μικρό κομμάτι κρέας να αρχίσει να γεύεται την ιδιαίτερη νοστιμιά του πιο χαρακτηριστικού πιάτου της Βοσνίας & Ερζεγοβίνης. Ελαφρύ, χορταστικό και ζουμερό, το ćevapi είναι μια εμπειρία γεύσης που δύσκολα ξεχνιέται.
Για να ολοκληρωθεί το τραπέζι, ποιο καλύτερο συνοδευτικό από μια πίτα; Η βοσνιακή κουζίνα ξεχωρίζει για τα αγαπημένα και πασίγνωστα μπουρέκια της. Το burek, γεμισμένο παραδοσιακά με κιμά, αποτελεί τη «βασιλιά» των πιτών, ενώ οι παραλλαγές με τυρί, σπανάκι, πατάτα ή κολοκύθα ανήκουν στην κατηγορία των pite. Στρογγυλά και ψημένα σε μεγάλα, κυκλικά ταψιά, αποκτούν φήμη όχι μόνο για τις γεμίσεις τους αλλά κυρίως για τον τρόπο ψησίματος που τα κάνει τόσο ξακουστά, λαχταριστά και γευστικά.
Ακολουθώντας την παραδοσιακή συνταγή, τα μπουρέκια της Βοσνίας & Ερζεγοβίνης ψήνονται στο μεταλλικό sač, πάνω σε αναμμένα κάρβουνα, με αποτέλεσμα να σιγοψήνονται ομοιόμορφα παντού χωρίς να χάνουν τη ζουμερή γεύση της γέμισης. Έτσι, τρώγοντας ένα κομμάτι, νιώθεις την τραγανή κρούστα να μαλακώνει γρήγορα από την αφράτη γέμιση, η οποία, αν και ψήθηκε στη φωτιά, δεν έχασε καθόλου τη νοστιμιά της.
Μαζί με τα μπουρέκια, όμως, αξίζει μια δοκιμή και στο φημισμένο μαντί, ή αλλιώς klepe. Το μαντί είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα πιάτα των Βαλκανίων, καθώς παρουσιάζει μεγάλες διαφοροποιήσεις από τόπο σε τόπο. Έτσι, ενώ στην Ελλάδα το μαντί είναι συνήθως ένα υγρό πιάτο, στη Βοσνία & Ερζεγοβίνη θυμίζει περισσότερο τα ιταλικά ραβιόλια. Μικρές μπουκίτσες ζυμαριού, γεμισμένες με κιμά και σερβιρισμένες με γιαούρτι, σκόρδο και, σε ορισμένες περιπτώσεις, με καϊμάκι, συνθέτουν το πιάτο που, μετά το ćevapi και το μπουρέκι, συμπληρώνει, μαζί με ένα φλιτζάνι αχνιστό καφέ, ένα τραπέζι στην καρδιά των Βαλκανίων.
Ζουμερό, αφράτο και χωρίς να βαραίνει, το μαντί της Βοσνίας & Ερζεγοβίνης θεωρείται ένα από τα επίσημα πιάτα που σερβίρονται σε σημαντικές περιστάσεις, αποτελώντας παράλληλα αγαπημένη επιλογή για τους επισκέπτες που θέλουν να γνωρίσουν τη γαστρονομία της χώρας. Μια γαστρονομία που αποτυπώνει με τον πιο ζωντανό τρόπο την ιστορία των λαών που πέρασαν, ανά τους αιώνες, από την καλά κρυμμένη καρδιά των Βαλκανίων.
Διαβάστε ακόμα:
Σαράγεβο: Γιατί η low-profile βαλκανική πρωτεύουσα είναι σταυροδρόμι εμπειριών
City Break στο Νόβι Σαντ: Γιατί να επισκεφθείτε την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Σερβίας
Στο Εθνικό Πάρκο Λιμνών Plitvice στην Κροατία -Ένα μοναδικό σκηνικό της φύσης
