Όλα όσα έχετε να δείτε στην πόλη της Λευκάδας, στους παραθαλάσσιους οικισμούς με τις διάσημες παραλίες, στα φαράγγια, στην ενδοχώρα, στα νησάκια της Λευκάδας είναι πολλά -άλλωστε το νησί είναι μεγάλο. Κάντε πρόγραμμα λοιπόν και ξεκινήστε.
Το κάστρο της Αγίας Μαύρας
Προστάτευε την πρωτεύουσα από την πρώτη δεκαετία του 14ου αιώνα ως το 1684. Το κάστρο αποτελεί πρότυπο οχυρωματικής αρχιτεκτονικής του μεσαίωνα και, σύμφωνα με την παράδοση, το πρώτο περιτείχισμα έφτιαξε κοντά στα 1300 ο Ενετός ηγεμόνας Ιωάννης Ορσίνι. Η άμυνά του ενισχύθηκε με δύο τάφρους. Σας προτείνουμε να ανέβετε πάνω στους προμαχώνες για να απολαύσετε τη μοναδική θέα.
Στον ανατολικό προμαχώνα ξεχωρίζει η εκκλησία της Αγίας Μαύρας, που γιορτάζει στις 3 Μαΐου με πανηγύρι. Έδωσε το όνομά της στο κάστρο, στην περιτειχισμένη πόλη και στους συνοικισμούς απ’ έξω. Η παράδοση λέει πως το πρώτο ορθόδοξο εκκλησάκι έκτισε αρχικά το 1472 η Ελένη Παλαιολόγου Βράνκοβιτς (Παλαιολογίνα), κόρη του Θωμά Παλαιολόγου που ήταν Δεσπότης του Μυστρά. Καταστράφηκε και πήρε τη σημερινή του μορφή μεταξύ 1886-88. Η εικόνα της Αγίας Μαύρας, που παραδόθηκε από την Παλαιολογίνα, βρίσκεται στο μητροπολιτικό ναό της πόλης.
Σπίτια με χρωματιστές λαμαρίνες, αλλά και ενετική αρχιτεκτονική
Η πόλη της Λευκάδας με την ενετική αρχιτεκτονική κτίστηκε το 1684, όταν οι Βενετοί κατέλαβαν το νησί και ο Φραντζέσκο Μοροζίνι αποφάσισε να μεταφερθεί η πρωτεύουσα από το κάστρο της Αγίας Μαύρας στη γειτονική περιοχή της Αμαξικής. Μετά τον ισχυρό σεισμό του 1825 που την κατέστρεψε, η πόλη ξανακτίστηκε υπό την εποπτεία των Άγγλων με βάση τον βρετανικό αντισεισμικό κανονισμό. Από τότε χρονολογείται η χρήση της λαμαρίνας στην εξωτερική όψη των σπιτιών, με τον επάνω όροφο να είναι ελαφρύτερος.
Βαμμένα σε διάφορα χρώματα, γεμάτα γλάστρες με λουλούδια, τα «λαμαρινένια» σπίτια συνθέτουν εντυπωσιακά «σκηνικά» στα καλντερίμια και στα καντούνια του ιστορικού κέντρου. Εναλλάσσονται με εντυπωσιακές βυζαντινές εκκλησίες και αρχοντικά κτίσματα που διασώθηκαν από τους σεισμούς. Όπως το σπίτι του Άγγελου Σικελιανού, η οικία Ζουλίνου, το τριώροφο κτίριο Σταματοπούλου και άλλα.
Περιήγηση στην αγορά και στην παραλία της πόλης
Η πλακόστρωτη οδός Ι. Μελά ξεκινά από την παραλία και περνάει από την Αγορά με την κεντρική πλατεία. Τα τραπεζάκια εδώ είναι πάντα γεμάτα κόσμο και φιλοξενεί τις εκδηλώσεις της πόλης, τις συναυλίες της Φιλαρμονικής, τους επιτάφιους του Πάσχα κ.ά. Ο εμπορικός πεζόδρομος, ως οδός Νταίρπφελντ πλέον, διατρέχει το ιστορικό κέντρο μέχρι να συναντηθεί με την Α. Βαλαωρίτου και την λεωφόρο Ηρώων Πολυτεχνείου-Δημητρίου Γολέμη.
Ο μεγάλος παραλιακός πεζόδρομος, η Αγγέλου Σικελιανού, είναι γεμάτος με καφέ-μπαρ και συνεχίζεται προς το δημαρχείο, το αρχαιολογικό μουσείο και την περιοχή της Γύρας. Στην αρχή του πεζόδρομου όλοι βγάζουν φωτογραφίες στο χαρακτηριστικό γεφυράκι. Απέναντι βρίσκεται ο μόλος, όπου αξίζει να περπατήσετε στο ηλιοβασίλεμα.
Οι εκκλησίες της πόλης
Η πόλη της Λευκάδας είναι γεμάτη με ιστορικές εκκλησίες. Η αρχιτεκτονική τους έχει εμφανείς επιρροές από την Ανατολή, αλλά και από τη Δύση. Οι περισσότερες είναι κτισμένες τον 17ο και τον 18ο αιώνα, σε ρυθμό μονόκλιτης Βασιλικής. Στην κεντρική πλατεία θα θαυμάσετε τον Άγιο Σπυρίδωνα (1685), μητρόπολη επί Ενετοκρατίας. Συνεχίζοντας θα δείτε τον Άγιο Νικόλαο (1830), τον Παντοκράτορα, τον ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου, που ξεκίνησε να κτίζεται το 1721, και τον Άγιο Μηνά σε ρυθμό μπαρόκ.
Ο κήπος των ποιητών
Η Λευκάδα έχει ιδιαίτερη σχέση με την ποίηση κι αυτή αποτυπώθηκε συμβολικά στον «Κήπο των Ποιητών», το «Μποσκέτο», όπως το λένε οι ντόπιοι. Στη φροντισμένη πλατεία υψώνονται οι προτομές μερικών από τους επιφανείς άνδρες που ανέδειξε το νησί: του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, του Άγγελου Σικελιανού, του Δημητρίου Γολέμη, της Κλεαρέτης Δίπλα-Μαλάμου και του Λευκάδιου Χερν. Με τον μυθιστορηματικό βίο: ο Χερν έγινε εθνικός ποιητής της Ιαπωνίας την εποχή των τελευταίων σαμουράι με το όνομα Γιάκουμο Κοϊζούμι.
Η λιμνοθάλασσα στη Γύρα
Από τον δρόμο που ενώνει την πόλη της Λευκάδας με το κάστρο θα αγναντέψετε τη μικρή λιμνοθάλασσα με τους ερωδιούς, τις αγριόπαπιες, τους πελεκάνους. Τη δυτική πλευρά της κυκλώνει ο δρόμος προς τη Γύρα (7 χλμ.) όπου αξίζει να περπατήσετε. Εκεί, βρίσκεται το ιβάρι και δεξιότερα ο «δίαυλος» που χωρίζει τη μικρή δυτική λιμνοθάλασσα από τη μεγαλύτερη ανατολική. Από εκεί περνούν τα πλοία για να αποφύγουν το ακρωτήρι του Λευκάτα. Μέχρι το κάστρο, και για περίπου 1 χλμ., η διαδρομή είναι ιδανική για ποδηλάτες και καταλήγει στην γέφυρα συνεχούς ροής που συνδέει το νησί με την Ακαρνανία.
Πριν από τη γέφυρα ο δρόμος της Γύρας στρέφεται προς τα αριστερά. Εκεί ξεχωρίζει η εγκαταλελειμμένη κόκκινη βίλα Καλκάνη. Ένας μικρός χωματόδρομος οδηγεί στον οικισμό της Γύρας με την πλατεία, τα σπίτια των ιχθυοκαλλιεργητών και τη φημισμένη εκκλησία της Παναγιάς της Γύρας (1503).
Απέναντι από τον οικισμό βρίσκονται οι 4 ανεμόμυλοι της παραλίας των Μύλων που άρχισαν να κατασκευάζονται από το 1760 και ήταν συνολικά 12.
Ο ενετικός ελαιώνας
Οι υπεραιωνόβιες ελιές φυτεύτηκαν επί Ενετών, το 1684. Η απογραφή του 1770 έδειξε ότι είχαν φυτευτεί περίπου 45.000 ελαιόδεντρα μέσα σε 86 χρόνια! Μέσα στον ελαιώνα, παρόλο που έχουν κτιστεί ξενοδοχεία και σπίτια, μπορείτε να περπατήσετε, ή να κάνετε ποδήλατο. Εδώ, βρίσκεται και η εκκλησία της Παναγίας Βλαχερνών του 1740. Μπορείτε να πάτε από την οδό Φανερωμένης. Φθάνοντας στην περιοχή της Κουζούντελης με τα παραδοσιακά καφενεία, ακολουθήστε τα δρομάκια που οδηγούν στον ελαιώνα.
Η μαρίνα της πόλης
Η μαρίνα μέσα στην πόλη της Λευκάδας θεωρείται από τις πιο σύγχρονες στη Μεσόγειο. Έχει πολύ καλές εγκαταστάσεις, 620 θέσεις ελιμενισμού, 280 θέσεις διαχείμασης και χερσαίο χώρο 20.000 τ.μ. Λειτουργεί ναυτικός όμιλος, συνεδριακό κέντρο, εστιατόρια, καφέ, ξενοδοχείο, καταστήματα, πισίνα κ.ά. (www.d-marin.com/el/marines/lefkas).
Ο φάρος του Λευκάτα
Ο «Κάβος της Νηράς» (Κυράς) στη μύτη του ακρωτηρίου που βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της Λευκάδας είναι ένα σημείο που μένει αξέχαστο. Τα κύματα του Ιονίου έχουν σκαλίσει τα απόκρημνα βράχια και οι θρύλοι για τον θάνατο της Σαπφούς μοιάζουν να κατακάθονται ακόμη επάνω τους με κάθε θαλασσοταραχή. Το ακρωτήρι λέγεται ότι ήταν η «Λευκάς Πέτρη» που αναφέρει ο ‘Oμηρος, και ότι στη θέση του φάρου γίνονταν στην αρχαιότητα θυσίες για να εξευμενιστούν οι θεοί. Μάλιστα, γι’ αυτό τον λόγο είχε κτιστεί εκεί ιερό του Λευκάτα Απόλλωνα. Από τον 6ο αιώνα οι θυσίες αντικαταστάθηκαν με το πήδημα από το βράχο, μια απελπισμένη κίνηση των ερωτευμένων κοριτσιών της εποχής. Έτσι, ο βράχος ονομάστηκε «Σαπφούς Άλμα» και αργότερα «Κάβος της Κυράς». Σήμερα, στη θέση του ιερού του Απόλλωνα υψώνεται ο φάρος ύψους 15 μέτρων που πρωτοάναψε το 1890.
Τα Πριγκιπονήσια
Τα διάσπαρτα σμαραγδένια νησάκια βρίσκονται απέναντι από το Νυδρί. Το πιο κοντινό είναι η Μαδουρή όπου υπάρχει το σπίτι του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Το άλλο είναι ο διάσημος, σε όλη την υφήλιο, Σκορπιός, που αγοράστηκε από τον Αριστοτέλη Ωνάση το 1963. Το 1968 στη μικρή εκκλησία του έγινε ο γάμος του Ωνάση με την Ζακλίν Κένεντι. Κοντά στον Σκορπιό είναι το νησάκι Σκορπίδι και η Σπάρτη. Ιδιωτική και αυτή, πέρασε στην κατοχή του Ωνάση που τη γέμισε με λαγούς, πέρδικες και άλλα θηράματα. Ακόμη πιο ανατολικά προβάλλει το πανέμορφο Μεγανήσι.
Το Νυδρί
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960 το Νυδρί ήταν ένα ασήμαντο ψαροχώρι. Έγινε γνωστό όταν ο Έλληνας μεγιστάνας Αριστοτέλης Ωνάσης αγόρασε τον αντικρινό Σκορπιό και άρχισε να καλεί εκεί κορυφαίες προσωπικότητες από όλο τον κόσμο. Χάρη στη ραγδαία ανάπτυξη του τουρισμού στη δεκαετία του 1980, το Νυδρί έγινε το μεγαλύτερο τουριστικό θέρετρο της Λευκάδας. Είναι γεμάτο καταστήματα, ξενοδοχεία, εστιατόρια, καφέ. Η θέα προς τα Πριγκιπονήσια και την απέναντι χερσόνησο της Αγίας Κυριακής είναι μαγική και τη συμπληρώνουν τα εκατοντάδες κατάρτια των σκαφών που είναι δεμένα στα λιμανάκια. Η περιοχή του Νυδρίου είναι από τις πιο δημοφιλείς στο Ιόνιο για τους ιστιοπλόους και ορμητήριο όσων θέλουν να γνωρίσουν τα νησάκια της Λευκάδας Μεγανήσι, Κάλαμο και Καστό.
Ο οικισμός του Αγίου Νικήτα
Είναι ο μόνος παραθαλάσσιος παραδοσιακός οικισμός της Λευκάδας και πολύ δημοφιλής. ‘Εχει μικρά ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες, καφέ-μπαρ, καταστήματα. Περπατήστε στο κεντρικό καλντερίμι μέχρι τη μικρή παραλία και επιλέξτε ταβέρνα για να φάτε φρέσκο ψάρι. Καραβάκια θα σας πάνε στην εντυπωσιακή γειτονική παραλία του Μύλου με τα τιρκουάζ νερά.
Οι καταρράκτες στο Δημοσάρι
Η περιοχή είναι ένας σπάνιος βιότοπος με πλούσια βλάστηση και βρίσκεται πολύ κοντά στο Νυδρί, επάνω από το χωριό Ράχες (υπάρχει σήμανση). Το μονοπάτι που οδηγεί έως τους καταρράκτες είναι σκιερό και οριοθετημένο, με σκαλιά σε κάποια σημεία. Στο τέλος του θα δείτε μπροστά σας τα πελώρια βράχια απ’ όπου πέφτει το νερό σε μια λεκάνη που σας προκαλεί για βουτιές. Λίγο παραπάνω υπάρχει και μεγαλύτερος καταρράκτης, στον οποίο θα φτάσετε χωρίς ιδιαίτερο κόπο.
Στο φαράγγι της Μέλισσας
Βρίσκεται κοντά στο χωριό Κάβαλλος, προς τα βόρεια του νησιού. Το φαράγγι διατρέχει ένα οργανωμένο δίκτυο περιπατητικών διαδρομών που περνάνε από ερείπια μικρών οικισμών, παλιούς νερόμυλους, πέτρινα γεφύρια, πηγάδια, πηγές. Φύονται κυπαρίσσια, δάφνες, πλατάνια, βελανιδιές, αγριοτριανταφυλλιές, ιτιές, κρόκοι κ.α. Πολλά είναι τα πουλιά και τα ζώα που ίσως συναντήσετε: τρυγόνια, ξεφτέρια, μπεκάτσες, πέρδικες, τσαλαπετεινοί, νυφίτσες, σκαντζόχοιροι. Με το όχημά σας θα φθάσετε μέχρι την είσοδο του φαραγγιού.
Τα πηγάδια του Αγίου Δονάτου στην Εγκλουβή και οι διάσημες φακές
Οι ποδηλάτες κάνουν στάση στο οροπέδιο της Εγκλουβής ψάχνοντας για νερό σε κάποιο από τα αναστηλωμένα πηγάδια στο πλάι του ασφαλτόδρομου. Απέναντί τους υψώνεται η εκκλησία του Αγίου Δονάτου, αφιερωμένη στον Άγιο Δομέτιο. Την παραμονή της γιορτής του (6 προς 7 Αυγούστου) μετά τον εσπερινό προσφέρονται στον κόσμο οι περίφημες φακές της Εγκλουβής και παστές σαρδέλες. Στη συνέχεια γίνεται γλέντι.
Στο σημείο αυτό ήταν κτισμένο το χωριό της Εγκλουβής από τα προχριστιανικά χρόνια -όπως πιστεύεται. Ολόγυρα κρύβονται αλώνια και τουλάχιστον 150 «βόλτοι». Αυτές οι χαμηλές πέτρινες, θολωτές κατασκευές υπάρχουν μόνο σε αυτό το σημείο του νησιού. Τις χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι της Εγκλουβής κυρίως για να βάζουν μέσα τα ζώα και τη σοδειά τους μέχρι να γίνει το αλώνισμα.
Οι φακές της Εγκλουβής. Είναι βραβευμένες, ακριβές και ιδιαίτερα νόστιμες. Οφείλουν τη νοστιμιά τους στο χώμα της περιοχής και στα μεταλλικά στοιχεία που περιέχει. Βγαίνουν δύο φορές το χρόνο και διακρίνονται σε πρώιμες και όψιμες. Στον δρόμο που έρχεται από τα Χορτάτα θα δείτε τις μεγάλες εκτάσεις με τις καλλιέργειες φακής.
Η μονή της Κυρά Φανερωμένης
Θα τη βρείτε λίγο έξω από το χωριό Φρύνι. Είναι μεγάλο προσκύνημα και εδώ τελούνται πολλοί γάμοι και βαφτίσεις. Η Παναγία Φανερωμένη είναι η πολιούχος του νησιού και προστάτιδα των Λευκαδιτών. Είναι κτισμένη μέσα στα πεύκα, και η θέα από το προαύλιο απλώνεται μέχρι τη λιμνοθάλασσα της Γύρας, την πόλη και τις ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Θεωρείται ότι στην αρχαιότητα στο σημείο αυτό υπήρχε ναός της Αρτέμιδος.
Ο ναός αφιερώθηκε στην Παναγία Φανερωμένη, γιατί η παράδοση λέει πως η πρώτη εικόνα της ήταν «αχειροποίητος» -φανερώθηκε δηλαδή στον καμβά του αγιογράφου με θαυματουργικό τρόπο.
Στο κτίριο της μονής στεγάζεται μουσείο με κειμήλια από το μοναστήρι και από άλλες παλιές μονές του νησιού. Στο υπόγειο του μουσείου αυτού, λειτουργεί το Ναυτικό μουσείο «Μορίνα» με ξύλινα ομοιώματα καραβιών και ναυτικών εργαλείων. (Τηλ. 26450 21305).
Διαβάστε ακόμα:
Οι καλύτερες επιλογές διαμονής στη Λευκάδα
Long weekend στη Λευκάδα: Μία μαγευτική διαδρομή στο νησί όπου φτάνετε οδικώς
